Łukasza 19
19
Zbawienie bogacza
1 # Mt 5,46; Łk 18,35 Zaraz potem Jezus wkroczył do Jerycha. 2A w mieście tym żył pewien zwierzchnik poborców podatkowych, który miał na imię Zacheusz. Z racji pełnionej funkcji był niezwykle zamożny. 3Człowiek ten bardzo pragnął zobaczyć Jezusa, lecz z uwagi na swój niski wzrost nie był w stanie tego zrobić, gdyż tłum ciągle mu Go przesłaniał. 4Pobiegł więc do przodu, wzdłuż drogi, którą szedł Jezus, i wdrapał się na sykomorę#Sykomora jest rodzajem drzewa figowego, które uprawia się w wielu krajach Afryki i Bliskiego Wschodu., by stamtąd Go dojrzeć. 5Kiedy zaś Jezus doszedł do tego miejsca, spojrzał w górę i powiedział do niego:
— Zacheuszu, zejdź prędko na dół, ponieważ pragnę dziś zagościć w twoim domu.
6 # Łk 1,14 Ten zszedł natychmiast i z radością przyjął Jezusa w swoich progach. 7#Mt 9,11; Łk 5,30; Łk 15,2Obecni tam religijni ludzie, widząc, co się dzieje, szemrali między sobą przeciwko Jezusowi z uwagi na to, iż poszedł odwiedzić tak wielkiego grzesznika#Wszystkich poborców opłat i podatków powszechnie uważano wówczas za wielkich grzeszników z powodu zdzierstwa i nieuczciwości oraz kolaboracji z rzymskim okupantem, który ściągał z ludu haracze wszelkimi sposobami.. 8#Wj 22,1; Lb 5,6‐7; 2 Sm 12,6; Łk 3,12‐13; Łk 12,33Tymczasem Zacheusz, stanąwszy w obliczu PANA, rzekł:
— PANIE, zdecydowałem, iż połowę swego majątku rozdam ubogim, a jeśli cokolwiek na kimś wymusiłem, to z drugiej połowy zwrócę mu to czterokrotnie#Zgodnie z 2 Sm 12,6 poczwórna rekompensata należała się za wymuszenia dokonane bez miłosierdzia..
9 # Mt 9,13; Dz 3,25; Dz 16,31‐34 Jezus zaś tak na to zareagował:
— Dzisiaj zbawienie # „Zbawienie” to jedno ze znaczeń słowa soteria. Jego sens zawiera się w uratowaniu (wyzwoleniu) z mocy grzechu, wyrwaniu spod wpływów i od obecności grzechu. W tym wypadku widzimy Zacheusza, który został wyzwolony ze zniewolenia miłością do pieniędzy. zawitało do domu tego człowieka, gdyż i on okazał się pełnoprawnym dziedzicem Abrahama # Jezus rozwija tę myśl w J 8,39, a Apostoł Paweł w Rz 9,7. Pełnoprawnym dziedzicem (gr. hyios) Abrahama jest każdy, kto ma wiarę na wzór wiary Abrahama. Słowem hyios określany był dojrzały potomek, który przeszedł proces wychowawczy (gr. paideia), osiągnął dorosłość i dojrzałość – stał się więc przygotowany do objęcia dziedzictwa. . 10#Ez 34,16; Łk 5,32; Łk 15,6.9.24.32; J 3,17; 1 Tm 1,15Dla takich właśnie ludzi przyszedłem na ten świat, by szukać i ratować tych, którzy się pogubili.
Przesłanie dla leniwych przywódców religijnych
(Mt 25,14‐30)
11 # Mt 25,14‐30; Łk 2,38; Łk 24,21; Dz 1,6 Wiele zebranych tam osób było przekonanych, iż Jezus po to idzie do Jerozolimy, by tam proklamować Królestwo Boże#Żydzi od wieków oczekiwali przyjścia Mesjasza, z którym wiązali nadzieje narodowo‐polityczne. Według ich oczekiwań miał on podnieść Izrael z upadku politycznego oraz gospodarczego i uczynić go najpotężniejszym krajem na Ziemi. W związku z tym w Judei panowało ciągle napięcie i wyczekiwanie – podobnie jak w Polsce znajdującej się pod rozbiorami. Wciąż wybuchały tam jakieś powstania i nieustannie badano, czy pojawiający się nowy przywódca nie jest właśnie oczekiwanym Mesjaszem. Wiele osób z takim nastawieniem podchodziło do Jezusa. I chociaż był On zapowiadanym Bożym Mesjaszem, to jednak w końcu został odrzucony przez naród i jego przywódców, gdyż nie spełniał wyobrażeń, jakie oni mieli.. 12#Mk 13,34Im opowiedział przypowieść:
— Pewien człowiek szlachetnego rodu postanowił udać się do dalekiego kraju, aby tam zabiegać o tytuł królewski, a potem wrócić i rządzić # Była to powszechna praktyka w wielkich imperiach tamtych czasów. Ludzie z wybitnych rodzin (jak np. Herod Wielki i jego synowie), pochodzący z podbitych krain, udawali się do stolic imperiów (np. Rzymu), by tam uzyskać tytuł króla kraju, w którym mieszkali. Musieli oni zadeklarować swą lojalność wobec władcy imperium i w ten sposób stawali się jego lennikami (wasalami). . 13Jednak zanim wyjechał, przywołał do siebie dziesięciu swych niewolników i każdemu z nich wręczył jednakową kwotę pieniędzy#Dosł. „rozdzielił pomiędzy nich 10 min”, tzn. każdy dostał po 1 minie. Miedziana mina miała wartość stu drachm (lub denarów). Drachma (denar) była dniówką robotnika rolnego. Gdyby więc chodziło o miny miedziane, nie byłby to jakiś duży majątek. Z wersetu 23 dowiadujemy się jednak, że były to miny srebra, miały więc znacznie większą wartość, chociaż i ona nie przedstawiała jeszcze znaczącego majątku. Nie dziwi zatem wypowiedź króla w wersecie 17, który ujawnia, że dla niego były to drobne kwoty. Mina srebra przypominała niewielką sztabkę o wadze 0,5 kg i jej wartość, wg inwestycyjnego kursu srebra z 11 września 2019 r., wynosiła ok. 1150 zł. Tak więc każdy z nadzorców otrzymał do obracania kwotę wartą, wg dzisiejszych przeliczeń, ok. 1200 zł. Wygląda to na mizerną kwotę, jeśli chodzi o człowieka zamożnego starającego się o tytuł królewski. Trzeba jednak pamiętać, że srebro w tamtych czasach miało znacznie wyższą siłę nabywczą niż obecnie, a podstawowa wartość godziny pracy zwykłego robotnika też była bardzo niska., aby nimi zarządzali podczas jego nieobecności. Powiedział im przy tym: „Obracajcie powierzonymi wam wartościami do czasu, aż wrócę”.
14 # J 1,10; J 19,15.21 Lecz w jego ojczystym kraju mieszkali również wpływowi ludzie # Dosł. „obywatele”. Obywatelami byli zawsze ludzie wolni, mający wszystkie prawa polityczne. , którzy bardzo nienawidzili tego człowieka. Oni to, w ślad za nim, wysłali poselstwo z petycją, by nie uzyskał królewskiej nominacji.
15 Jednak on otrzymał władzę, o jaką się starał. Kiedy zaś wrócił, wezwał niewolników, którym powierzył pieniądze, by dowiedzieć się, ile dla niego zarobili. 16Przybył pierwszy i powiedział: „Panie, kwotę, jaką mi przekazałeś, pomnożyłem dziesięciokrotnie”.
17 # Łk 16,10‐11 A król tak mu rzekł: „Znakomicie, dobry niewolniku. Ponieważ w tak drobnej sprawie byłeś mi wierny, teraz zostaniesz zarządcą # Awans niewolnika na zarządcę 10 miast nie oznacza, iż został on uwolniony. Niewolnicy zajmowali czasami eksponowane stanowiska, szczególnie gdy było to uzasadnione ich wykształceniem lub łaskawością ich pana. dziesięciu miast”.
18 Drugi niewolnik przyszedł i powiedział: „Panie, to, co mi powierzyłeś, pomnożyłem pięciokrotnie”.
19 Temu król powiedział: „Obejmij więc zarząd nad pięcioma miastami”.
20 W końcu pojawił się także niewolnik, który powiedział: „Panie, oto zwracam ci twoje pieniądze w całości. Dobrze je zabezpieczyłem i przechowałem starannie, by nic z nich nie stracić. 21Uczyniłem tak ze strachu#Przypowieść podana przez Jezusa niewątpliwie dotyczy Jego samego oraz Bożego Królestwa. Jest to zasadniczy kontekst Jego wypowiedzi. W tekście oryg. użyto czasownika fobeo pochodzącego od słowa fobos – „strach” lub „bojaźń”. W zależności od wewnętrznej motywacji i obrazu Boga, jaki ktoś nosi w sercu, postawa człowieka wobec Najwyższego może być przeraźliwym strachem albo pełną szacunku bojaźnią. Z pewnością pozostali słudzy z przypowieści byli wypełnieni właściwą bojaźnią wobec pana, który powierzył im swój majątek.przed Tobą, gdyż wiem, że jesteś człowiekiem wymagającym, który chce nawet zgarniać to, czegośmy nie rozsypali, i zbierać to, czegośmy nie zasiali. Bałem się więc ryzykować, by przypadkiem czegoś nie stracić”.
22 # Hi 15,6; Mt 12,37 Temu król odpowiedział: „Marny i leniwy niewolniku. Skoro wiedziałeś to wszystko, zostaniesz osądzony na podstawie swych własnych słów. A jeśli miałeś świadomość, że jestem wymagający i nastawiony na to, byście zgarniali to, czegoście nie rozsypali, i zbierali to, czegoście nie zasiali, 23dlaczego nie powierzyłeś moich pieniędzy bankierom? Po powrocie odebrałbym je z procentem”. 24#Łk 20,16I rozkazał straży przybocznej: „Weźcie od niego to, co przyniósł, i dajcie temu, który pomnożył moje środki dziesięciokrotnie”.
25 Wówczas strażnicy powiedzieli: „Panie, przecież tamten ma już wystarczająco dużo. Dostał bowiem w zarząd również to, co pomnożył # Dosł. „ma bowiem dziesięć min”. ”.
Wtedy król odrzekł: 26#Mt 13,12; Mk 4,25; Łk 8,18„Oświadczam wam, że każdemu, kto pomnaża, więcej zostanie dane. Temu zaś, kto nie pomnaża, zostanie odebrane również i to, co wcześniej otrzymał#Podobną sentencję wygłosił Jezus w Mt 13,12. Jednak tamta wypowiedź odnosiła się do zrozumienia Bożego Słowa. Ta tutaj (podobnie jak w Mt 25,29) wyraźnie odnosi się do spraw gospodarczych. Najwidoczniej prawda dotycząca przynoszenia owocu (plonu) może mieć wiele różnych zastosowań (por. także J 15,2).. 27#Ps 2,9; Łk 19,14; Łk 20,16Jeśli zaś chodzi o moich wrogów, którzy wysłali za mną poselstwo z petycją, bym nie został królem, sprowadźcie ich tutaj i zgładźcie w mojej obecności”#Ostatnie zdanie z przypowieści z pewnością nie uprawnia do twierdzenia, że miłosierdzie Boże jest tak wielkie i tak zogniskowane humanistycznie, że w jego rezultacie wszyscy ludzie dostąpią zbawienia. Wprawdzie Boże miłosierdzie jest nieskończone, ale zawsze, i to w doskonały sposób, współistnieje ono z Bożą świętością i sprawiedliwością..
28 # Łk 2,38; Łk 9,51 Po tych słowach Jezus ruszył w dalszą drogę do Jerozolimy.
Przybycie do Jerozolimy
(Mt 21,1‐11; Mk 11,1‐11; J 12,12‐19)
29Kiedy Jezus był już blisko Jerozolimy – w okolicy Betanii i Betfage, wiosek leżących w pobliżu Góry Oliwnej#Góra Oliwna to grzbiet długości 3,5 km ciągnący się z północy na południe w bliskiej odległości od wschodniej granicy Jerozolimy. Wioski Betfage i Betania leżały na stokach tej góry, przy drodze wiodącej do Jerozolimy. Z Betanii do Jerozolimy były zaledwie 3 km. – wysłał dwóch ze swoich uczniów, 30polecając im:
— Idźcie do najbliższej wsi, którą widzicie przed sobą. Zaraz po wejściu do niej znajdziecie małego osiołka, którego nikt z ludzi jeszcze nie dosiadał. Odwiążcie go i przyprowadźcie do mnie. 31Gdyby zaś ktokolwiek spytał, dlaczego to robicie, odpowiedzcie: „PAN go potrzebuje”.
32Uczniowie poszli i zastali wszystko, jak Jezus im zapowiedział. 33A kiedy odwiązywali osiołka, jego właściciele spytali:
— Co robicie? Dlaczego odwiązujecie tego osiołka?
34Wtedy odpowiedzieli:
— PAN go potrzebuje.
35Kiedy już wrócili z osiołkiem, narzucili na niego swoje płaszcze#Łukasz dokonał skrótu w swej relacji. Więcej na ten temat pisze Mateusz w Mt 21,1‐2 oraz w wersecie 7. Wyjaśnia on, że Jezus usiadł na oślicy, przy której szło jej źrebię. Mały osiołek nie byłby w stanie unieść na swym grzbiecie dorosłego człowieka., posadzili na nim Jezusa i wyruszyli do Jerozolimy. 36Kiedy tak jechał, napotkani ludzie rozściełali przed Nim na drodze swoje płaszcze#Zachowanie tłumu (nakładanie płaszczy na dosiadane zwierzę, rzucanie ubrań na drogę, a także układanie na drodze gałęzi palmowych lub kwiatów) było typowym bliskowschodnim zwyczajem uroczystego witania króla, wysokiego rangą dygnitarza lub bohatera. Był to jedyny moment podczas pierwszego pobytu Jezusa na Ziemi, kiedy zgodził się na odebranie od tłumu oficjalnego uwielbienia. Było to konieczne do wypełnienia proroctwa zawartego w Za 9,9.. 37#Łk 1,14; Łk 4,15; J 12,18Gdy mijał Górę Oliwną#Por. proroctwo zawarte w Za 14,4., wielki tłum uczniów zaczął głośno i radośnie wielbić Boga z powodu wszystkich cudów, jakie widzieli. 38#Ps 118,25‐26; Ps 148,1; Łk 2,14; Łk 13,35Wołali przy tym:
— Błogosławiony Król, który przychodzi w imię PAŃSKIE!#Por. Ps 118,26 wraz z przypisem, a także Ps 148,1.. Pokój w Niebiosach#„Pokój w Niebiosach” to hebrajska metafora bycia w stanie pokoju z Bogiem. i chwała na wysokościach!
39 # Mt 21,14‐16 Wtedy faryzeusze znajdujący się w tłumie zawołali do Jezusa:
— Nauczycielu, upomnij swoich uczniów!#Faryzeusze wyraźnie widzieli, że Jezus jest witany przez tłum z honorami królewskimi, a Jego sława wśród ludu rośnie. Nie było im to w smak, szczególnie że ich starszyzna od dawna już knuła spisek przeciwko Jezusowi, chcąc zlikwidować Go po kryjomu (por. Mt 26,5; Mk 14,2)..
40Lecz Jezus odpowiedział:
— Gdyby oni umilkli, to kamienie zaczęłyby wołać # Jezus wyraźnie zakomunikował, że proroctwo zawarte w Bożym Słowie zawsze się wypełni, niezależnie od tego, czy ludzie chcą pełnić Bożą wolę, czy nie chcą tego robić. !
41 # Łk 13,34‐35; J 11,35 Gdy był już blisko miasta, spojrzał na nie i z żalu nad nim zapłakał#Gr. klaio – słowo to oznacza nie tylko wylewanie łez, ale również głęboki wyraz wewnętrznego żalu i żałoby.:
42 # Pwt 32,29; Mt 13,14; J 12,38 — O, Jerozolimo, Jerozolimo! Gdybyś mogła przejrzeć i zrozumieć, w jaki sposób dostąpić pokoju z Bogiem # Nazwa „Jerozolima” etymologicznie znaczy „miasto pokoju”. Przez nadanie miastu takiej nazwy Bóg chciał Żydom i wszystkim ludziom zwrócić uwagę na to, że tutaj dokona się akt Jego pojednania z całą ludzkością. I rzeczywiście, w dziele dokonanym przez Chrystusa w tym mieście pokój od Boga został zesłany całej ludzkości. Od tego momentu wszyscy, którzy w Chrystusie składają swoją ufność i nadzieję, są objęci pokojem gwarantowanym przez Boga w Chrystusie, który ludzi Mu ufających chroni przed Bożym gniewem (por. Rz 5,1). Zrozumienie tego stanowi niezbędną podstawę do zrozumienia, czym jest Dobra Wiadomość o ratunku (zbawieniu), który dostępny jest TYLKO W CHRYSTUSIE. W NT, wbrew powszechnie panującej opinii, Jerozolima nie jest już więcej przedstawiana jako święte miasto, ale jako „Sodoma i Egipt razem wzięte” (por. Ap 11,8). ! Jednak dla twych oczu wszystko to jest zakryte! 43#Iz 29,3; Jr 6,6; Ez 4,2; Łk 21,20Dlatego przyjdą dni, kiedy twoi wrogowie okrążą cię i u twych murów rozłożą swe obozy. A potem zewsząd ruszą na ciebie i 44#Ps 137,9; Łk 1,68; Łk 12,54‐56; Łk 21,6powalą cię, a razem z tobą twoje dzieci! Nie pozostawią kamienia na kamieniu#W taki właśnie sposób Jerozolima została zniszczona przez Rzymian w roku 70 n.e., ponieważ nie rozpoznałaś czasu, w którym twój PAN przybył do ciebie#Gr. episkope. Niektórzy tłumaczą to słowo jako „nawiedzenie”. Jednakże redakcja NPD nie uważa tego za właściwy przekład. Termin episkope wiąże się bowiem z nadzorem i weryfikacją dokonywaną często przez zarządców majątkami ziemskimi. Z tego samego rdzenia pochodzi słowo episkopos oznaczające nadzorcę (czasami tłumaczone w religijny sposób jako „biskup”)..
Starcie Jezusa z elitami religijnymi w świątyni
(Mt 21,12‐28; Mt 21,33‐46; Mt 23,1‐36; Mk 11,12‐12,12; Łk 11,52; J 2,13‐22)
45Gdy Jezus dotarł do świątyni, zaczął wyrzucać z jej terenu tych, którzy tam kupczyli i handlowali#W tamtym czasie świątynia w Jerozolimie wręcz ociekała złotem. Arcykapłani żyli jak pączki w maśle, traktując to sanktuarium jak swój prywatny folwark, a nie miejsce Bożego kultu. Przywódcy religijni pełnymi garściami czerpali zyski ze sprzedawanych na terenie świątyni ofiar. Obciążali ludzi opłatami za wszelkie czynności religijne oraz za ofiary, jakie mieli składać zgodnie z obowiązującym Prawem religijnym. Brali więc opłaty za oczyszczenia (por. Łk 5,14), poświadczenia czystości (por. Mt 8,4), składanie ślubów (por. Dz 21,23‐24), obrzezania (por. Łk 2,24) itd. Kapłani nie mieli w tym umiaru, dlatego Jezus przegonił ze świątyni zatrudnianych przez nich przedstawicieli handlowych (por. Mk 11,15‐18). Na terenie świątyni mogli bowiem handlować tylko ci, którzy, wg dzisiejszych pojęć, byli franczyzobiorcami biznesów świątynnych. Historyczne zapisy pozabiblijne potwierdzają, że teren ówczesnego świątynnego targowiska nosił miano bazaru Annasza. Warto zwrócić uwagę, że skarbony świątynne (których było wówczas 13) nie były przeznaczone na ofiary przepisane Prawem Mojżesza, lecz na utrzymanie kapłanów i samej świątyni, w tym na jej złocenia, pokrycia dachowe, szaty liturgiczne itp., 46#Iz 56,7; Jr 7,11jednocześnie pouczając ich:
— Jest napisane, iż mój dom będzie domem modlitwy # Por. Iz 56,7. Łukasz pomija w swym cytacie słowo „nazwany”. ! Wy zaś czynicie z niego miejsce rozboju # Por. Jr 7,11. finansowego.
47 # Mt 26,55; Mk 11,18; Łk 21,37; Łk 22,53; J 18,20 Odtąd codziennie – przez cztery dni – Jezus nauczał w świątyni, a arcykapłani, uczeni w Piśmie i przywódcy ludu szukali sposobu, w jaki mogliby Go zabić. 48#Łk 4,15Niczego jednak nie wymyślili. Bali się podjąć jakieś bardziej radykalne kroki, aby nie wzburzyć tłumów słuchających Go.
Tällä hetkellä valittuna:
Łukasza 19: NT NPD
Korostus
Jaa
Kopioi
Haluatko, että korostuksesi tallennetaan kaikille laitteillesi? Rekisteröidy tai kirjaudu sisään
Copyright ©️ 2021, 2022, 2023 by Wydawnictwo NPD.
