Abibilia Ngakiro Naajokak

<div class="version vid2657 iso6393tuv" data-vid="2657" data-iso6393="tuv">
 <div class="book bkLUK">
 <div class="chapter ch19" data-usfm="LUK.19">
 <div class="label">19</div><div class="s">Yesu ka Sakayo</div><div class="p"> 1Kitor Yesu kiding Yeriko elosi. 2Ayei neni itwaan ni anyaritae Sakayo, arai ngesi ekapolon a ngiketubukok echur nabo arai ekabaran. 3Asaki ngesi akiyen Yesu atamar erai itwaan ni ikoni ai, nakaneni kona aurianea ngesi, tongop kona eanyungari Yesu ani alalaketa ngitunga. 4Sodi kipiiri ngesi kingarenik asepich a ngitunga dio todoka kidiama lokitoe esaki aanyungar Yesu itoruni lorot ngolo. 5Na anangea Yesu neni, kingolia kidiama tolimok Sakayo tama, &#8220;Totiyaun atipei Sakayo, apeyoni ayong akolongit naga anawi kon.&#8221;</div><div class="p"> 6Totiyaun Sakayo atipei dio kitepeyon ngesi Yesu a alakara. 7Ngitunga daang lu eteete ngesi, tolomakis akingununguno tamasi, &#8220;Alot itwaan en apeyon anawi a ekasechan!&#8221;</div><div class="p"> 8Tonyou Sakayo towo tolimok Ekapolon tama, &#8220;Topupok Ekapolon! Atiaki ayong ngibaren kang ainak ngikebootok epewae, ani keyei kolong itwaan engalaarit ayong ibore, abuakini ngabuakinet ngoomwon.&#8221;</div><div class="p"> 9Tolimok Yesu ngesi tama, &#8220;Abu ayuuno nawi nakon akolongit na, kainyo erai ekile logo dang ales a Aburaam. 10#Mat 18:11 Kainyo abuni Lokookeng a Itwaan akisak ka ayuun ni echakara.&#8221;</div><div class="s">Ngakitadapet a ngaropiyae</div><div class="r">(Matayo 25:14-30)</div><div class="p"> 11Ani eringa ngitunga epupete nguna, tolomak ngesi akisuruor kesi a ngakitadapet. Aapiarito kesi Yerusalem tarai etamito ngitunga atamar kori dikino Apolou a Akuj etakanuni atipei. 12Tolim Yesu tama, &#8220;Ayei kolong ekapolon lo anyouni tolot nakwap nakalonan noi esaki ketiliwor ekapolon, ani erumor tobongu nawi keng. 13Sodi tanyarau ngesi ngikasubak etich keng ngitomon eroko ngesi nyerotokino, tokorak kesi ngaropiyae itiriyanit tolimok tama, &#8216;Tosubeta nugu emuchuruseenu kiatakin ngirwa lu amamakar ayong.&#8217; 14Nakaneni aremokino ngitunga a akwap keng ngesi, tomeasi ngitunga nia ateni ngesi tamasi, &#8216;Nyikichamit sua itwaan en eliwor ekapolon kosi.&#8217;</div><div class="p"> 15&#8220;Apon kitiliworoe ekapolon ani erumor tobongu nawi. Tanyarau ngesi ngikasubak etich keng lu ainakinit ngesi sek ngaropiyae atamar pot taanyu ngesi etiae a ngaropiyae anakeriamut. 16Bu lo ekingaren nikeng tolimok tama, &#8216;Ekapolon, ariam ayong ngaropiyae ngache na idwangito nangoon kiinakini iyong ayong ngakidwanget ngatomon&#8217;. 17Tolim ngesi tama, &#8216;Ejok noi ekasuban etich loajokon! Kona ikiunor iyong anibore a niichi, ipolokini iyong ngirerea ngitomon.&#8217; 18Sodi bu nabo lo a ngiarei tama, &#8216;Ekapolon, ariam ayong ngaropiyae na idwangito nangoon kiinakini iyong ayong ngakidwanget ngakan.&#8217; 19Tolimok ngolo tama, &#8216;Ipolokini iyong ngirerea ngikan.&#8217; 20Bu ekasuban etich loche tama, &#8216;Ekapolon, ngaropiyae kon nu kane, edait ayong alotooma awaru. 21Kaemi ayong iyong kainyo irai iyong itwaan nikaadengan. Ilemari ibore ni nyerai ikon, nabo ilemi iyong ngalemet na nyitakina iyong.&#8217; 22Tolimok ngesi ekasuban etich tama, &#8216;Irai iyong ekasuban etich loaronon! Kerirae ayong iyong a ngakiro ana tokona ilimuni iyong!&#8217; Iyeni iyong atamar arai ayong itwaan nikaadengan ni alemari ibore ni nyerai ikang, nabo atolemi ngalemet na nyitakina ayong. 23Ani kikote neni a, nyo peiwaakinea iyong ngaropiyae kang nabengki? Arai kikok iyong neni kariamunit ayong kiatakin na abongunio. 24Tolimok lu awaasi kaneni tama, &#8216;Tolemasi ngaropiyae nguna anikeng sodi nakis ekasuban etich lo eyakasi ngaropiyae na idwangito nache ngakidwanget ngatomon.&#8217; 25Tolimokis ngesi tamasi, &#8216;Ekapolon, eyakasi ngesi sek ngatomon!&#8217; 26Tatachak ngesi tama, &#8216;Kalimokinit ayong esi atamar itwaan daang ni eyei ibore, einakinio ni elal. Nakaneni itwaan ni emam ibore, edemario tani nidiochichi ni etingit! 27#Mat 13:12; Mar 4:25; Luk 8:18 Ani eliwor ngimoe kang lu nyesakete ayong atoliwor ekapolon kech, yautu kesi nege ataara alongaren kang!&#8217; &#8221;</div><div class="s">Aapiki Yesu alomar Yerusalem a alakara</div><div class="r">(Matayo 21:1-11; Mariko 11:1-11; Yoana 12:12-19)</div><div class="p"> 28Na alimunio Yesu nguna, sodi tolot Yerusalem kingarenik kesi. 29Na apikinea ngesi ngirerea a Betipage ka Betania lu ayakasi diye emoru a ngikito a akimiet, tomea ngesi ngirukitos ngiarei kingarenikis. 30Tolimok tama, &#8220;Kapesi nadakar na eyei ngaren kus, ani ilomarete neni, iriamunete itasikiria ni eringa nyedoka a ache eenikinitae neni. Talachutu taramut nege. 31Ani kingit esi itwaan idio tama, &#8216;Nyo ilacheta esi itasikiria?&#8217; Tolimokisi ngesi atamar esaki Ekapolon.&#8221;</div><div class="p"> 32Toloto kesi toriamut ibore daang ikoni eger lo alimokinitor kesi Yesu. 33Ani eroko elachete itasikiria, kingita ngikulepek a itasikiria kesi tamasi, &#8220;Nyo ilacheta esi itasikiria?&#8221;</div><div class="p"> 34Tatachut kesi tamasi, &#8220;Esaki Ekapolon&#8221;, 35sodi taramut kesi itasikiria nia Yesu. Dio kidokokis ngiworui kech kidiama itasikiria, kingarakis Yesu todokarea kidiama itasikiria. 36Ani na alosio itasikiria ni adokit Yesu, topetakis ngitunga ngiworui kech lorot. 37Na aapuunea Yesu Yerusalem ni etiyaaror erot lotenet lowae a emoru a ngikito a akimiet, tolomak asepich a ngirukitos keng abuakin Akuj alakara ka akipuruun Akuj iremasi lokojokon kotere ngakiro nakailiilok aanyungarete kesi ebalasi: 38#Eosio 118:26 &#8220;Epiarit Akuj Ekapolon lo ebuni a ekiro a Akuj! Ekisil min nadis, nakaneni Akuj epolot dir!&#8221;</div><div class="p"> 39Tolimokis Ngiparisayo ngiche lu ayakasi nasepich a ngitunga Yesu tamasi, &#8220;Eketataman, kikilak ngirukitos kon kililinga!&#8221;</div><div class="p"> 40Tatachak Yesu tama, &#8220;Kalimokinit atamar, ani kililinga kesi, echalakinete ngamoru nu.&#8221;</div><div class="s">Egoro Yesu kotere ngitunga a Yerusalem</div><div class="p"> 41Taapia Yesu lore, ani na engolikinea, kikalou kotere ngitunga a ere kangolo, 42ebala, &#8220;Arai bo dang toyenete esi akolongit na ibore ni ejoikinit isilere! Nakaneni nyipedorete tokona esi akiyen! 43Epote ngirwa lu kirikauneta esi ngimoe kus kitolukut sodi kiratakis esi kitoroosi a ngiwaitin kadaang. 44Kinyasunete kesi esi ka ngide kus lu eya tooma nawasea kus, emam amoru tani apei imiekinio esipo, kainyo peiyenete esi esaa lo abunio Akuj ayuun esi!&#8221;</div><div class="s">Alosi Yesu kai a Akuj</div><div class="r">(Matayo 21:12-17; Mariko 11:15-19; Yoana 2:13-22)</div><div class="p"> 45Toloma Yesu kai a Akuj kitwarak ngimuchurus, 46#Isa 56:7; Yer 7:11 tolimok kesi tama, &#8220;Igiritae nagiran atamar ebala Akuj, &#8216;Enyarao Akai kang Akai nakilipet.&#8217; Nakaneni iloch tokona esi itaraut aburibur na eduketa ngirukooi!&#8221; #Luk 21:37 </div><div class="p"> 47Etatami Yesu alokai a Akuj ngirwa daang. Asakete Ngimurok luapolok a akai a Akuj ka ngiketatamak a etal, ta ngikarikok a ngitunga akiar Yesu, 48nakaneni tongopik kesi kona earete kainyo apupete ngitunga daang ngakiro keng, amam tani ipei asaki akiroit tani apei tobuchar.</div>
 </div>
 </div>
</div>

Kitor Yesu kiding Yeriko elosi. Ayei neni itwaan ni anyaritae Sakayo, arai ngesi ekapolon a ngiketubukok echur nabo arai ekabaran. Asaki ngesi akiyen Yesu atamar erai itwaan ni ikoni ai, nakaneni kona aurianea ngesi, tongop kona eanyungari Yesu ani alalaketa ngitunga. Sodi kipiiri ngesi kingarenik asepich a ngitunga dio todoka kidiama lokitoe esaki aanyungar Yesu itoruni lorot ngolo. Na anangea Yesu neni, kingolia kidiama tolimok Sakayo tama, “Totiyaun atipei Sakayo, apeyoni ayong akolongit naga anawi kon.”
Totiyaun Sakayo atipei dio kitepeyon ngesi Yesu a alakara. Ngitunga daang lu eteete ngesi, tolomakis akingununguno tamasi, “Alot itwaan en apeyon anawi a ekasechan!”
Tonyou Sakayo towo tolimok Ekapolon tama, “Topupok Ekapolon! Atiaki ayong ngibaren kang ainak ngikebootok epewae, ani keyei kolong itwaan engalaarit ayong ibore, abuakini ngabuakinet ngoomwon.”
Tolimok Yesu ngesi tama, “Abu ayuuno nawi nakon akolongit na, kainyo erai ekile logo dang ales a Aburaam. Kainyo abuni Lokookeng a Itwaan akisak ka ayuun ni echakara.”


Ani eringa ngitunga epupete nguna, tolomak ngesi akisuruor kesi a ngakitadapet. Aapiarito kesi Yerusalem tarai etamito ngitunga atamar kori dikino Apolou a Akuj etakanuni atipei. Tolim Yesu tama, “Ayei kolong ekapolon lo anyouni tolot nakwap nakalonan noi esaki ketiliwor ekapolon, ani erumor tobongu nawi keng. Sodi tanyarau ngesi ngikasubak etich keng ngitomon eroko ngesi nyerotokino, tokorak kesi ngaropiyae itiriyanit tolimok tama, ‘Tosubeta nugu emuchuruseenu kiatakin ngirwa lu amamakar ayong.’ Nakaneni aremokino ngitunga a akwap keng ngesi, tomeasi ngitunga nia ateni ngesi tamasi, ‘Nyikichamit sua itwaan en eliwor ekapolon kosi.’
“Apon kitiliworoe ekapolon ani erumor tobongu nawi. Tanyarau ngesi ngikasubak etich keng lu ainakinit ngesi sek ngaropiyae atamar pot taanyu ngesi etiae a ngaropiyae anakeriamut. Bu lo ekingaren nikeng tolimok tama, ‘Ekapolon, ariam ayong ngaropiyae ngache na idwangito nangoon kiinakini iyong ayong ngakidwanget ngatomon’. Tolim ngesi tama, ‘Ejok noi ekasuban etich loajokon! Kona ikiunor iyong anibore a niichi, ipolokini iyong ngirerea ngitomon.’ Sodi bu nabo lo a ngiarei tama, ‘Ekapolon, ariam ayong ngaropiyae na idwangito nangoon kiinakini iyong ayong ngakidwanget ngakan.’ Tolimok ngolo tama, ‘Ipolokini iyong ngirerea ngikan.’ Bu ekasuban etich loche tama, ‘Ekapolon, ngaropiyae kon nu kane, edait ayong alotooma awaru. Kaemi ayong iyong kainyo irai iyong itwaan nikaadengan. Ilemari ibore ni nyerai ikon, nabo ilemi iyong ngalemet na nyitakina iyong.’ Tolimok ngesi ekasuban etich tama, ‘Irai iyong ekasuban etich loaronon! Kerirae ayong iyong a ngakiro ana tokona ilimuni iyong!’ Iyeni iyong atamar arai ayong itwaan nikaadengan ni alemari ibore ni nyerai ikang, nabo atolemi ngalemet na nyitakina ayong. Ani kikote neni a, nyo peiwaakinea iyong ngaropiyae kang nabengki? Arai kikok iyong neni kariamunit ayong kiatakin na abongunio. Tolimok lu awaasi kaneni tama, ‘Tolemasi ngaropiyae nguna anikeng sodi nakis ekasuban etich lo eyakasi ngaropiyae na idwangito nache ngakidwanget ngatomon.’ Tolimokis ngesi tamasi, ‘Ekapolon, eyakasi ngesi sek ngatomon!’ Tatachak ngesi tama, ‘Kalimokinit ayong esi atamar itwaan daang ni eyei ibore, einakinio ni elal. Nakaneni itwaan ni emam ibore, edemario tani nidiochichi ni etingit! Ani eliwor ngimoe kang lu nyesakete ayong atoliwor ekapolon kech, yautu kesi nege ataara alongaren kang!’ ”


Na alimunio Yesu nguna, sodi tolot Yerusalem kingarenik kesi. Na apikinea ngesi ngirerea a Betipage ka Betania lu ayakasi diye emoru a ngikito a akimiet, tomea ngesi ngirukitos ngiarei kingarenikis. Tolimok tama, “Kapesi nadakar na eyei ngaren kus, ani ilomarete neni, iriamunete itasikiria ni eringa nyedoka a ache eenikinitae neni. Talachutu taramut nege. Ani kingit esi itwaan idio tama, ‘Nyo ilacheta esi itasikiria?’ Tolimokisi ngesi atamar esaki Ekapolon.”
Toloto kesi toriamut ibore daang ikoni eger lo alimokinitor kesi Yesu. Ani eroko elachete itasikiria, kingita ngikulepek a itasikiria kesi tamasi, “Nyo ilacheta esi itasikiria?”
Tatachut kesi tamasi, “Esaki Ekapolon”, sodi taramut kesi itasikiria nia Yesu. Dio kidokokis ngiworui kech kidiama itasikiria, kingarakis Yesu todokarea kidiama itasikiria. Ani na alosio itasikiria ni adokit Yesu, topetakis ngitunga ngiworui kech lorot. Na aapuunea Yesu Yerusalem ni etiyaaror erot lotenet lowae a emoru a ngikito a akimiet, tolomak asepich a ngirukitos keng abuakin Akuj alakara ka akipuruun Akuj iremasi lokojokon kotere ngakiro nakailiilok aanyungarete kesi ebalasi: “Epiarit Akuj Ekapolon lo ebuni a ekiro a Akuj! Ekisil min nadis, nakaneni Akuj epolot dir!”
Tolimokis Ngiparisayo ngiche lu ayakasi nasepich a ngitunga Yesu tamasi, “Eketataman, kikilak ngirukitos kon kililinga!”
Tatachak Yesu tama, “Kalimokinit atamar, ani kililinga kesi, echalakinete ngamoru nu.”

Taapia Yesu lore, ani na engolikinea, kikalou kotere ngitunga a ere kangolo, ebala, “Arai bo dang toyenete esi akolongit na ibore ni ejoikinit isilere! Nakaneni nyipedorete tokona esi akiyen! Epote ngirwa lu kirikauneta esi ngimoe kus kitolukut sodi kiratakis esi kitoroosi a ngiwaitin kadaang. Kinyasunete kesi esi ka ngide kus lu eya tooma nawasea kus, emam amoru tani apei imiekinio esipo, kainyo peiyenete esi esaa lo abunio Akuj ayuun esi!”


Toloma Yesu kai a Akuj kitwarak ngimuchurus, tolimok kesi tama, “Igiritae nagiran atamar ebala Akuj, ‘Enyarao Akai kang Akai nakilipet.’ Nakaneni iloch tokona esi itaraut aburibur na eduketa ngirukooi!”
Etatami Yesu alokai a Akuj ngirwa daang. Asakete Ngimurok luapolok a akai a Akuj ka ngiketatamak a etal, ta ngikarikok a ngitunga akiar Yesu, nakaneni tongopik kesi kona earete kainyo apupete ngitunga daang ngakiro keng, amam tani ipei asaki akiroit tani apei tobuchar.

Kuuntele Luka 19