Mateusza 13
13
Seria przypowieści o Królestwie Niebios
(Mk 4,1‐34; Łk 8,1‐18)
1Pewnego dnia o poranku Jezus wyszedł z domu#Prawdopodobnie był to dom Piotra w Kafarnaum., w którym pomieszkiwał, i udał się prosto nad jezioro, aby tam nauczać#Dosł. „zasiadł nad jeziorem”. Żydowscy rabini zwykle nauczali w pozycji siedzącej. Użyte w oryginale określenie „zasiadł” wprost sugeruje, że Jezus planował nauczać.. 2Szybko zebrał się wokół Niego tłum tak liczny, że musiał przenieść się do łodzi, by wszyscy mogli Go słyszeć. Z łodzi kontynuował nauczanie, a lud stojący na brzegu wsłuchiwał się w Jego słowa. 3Wszystko, co mówił, przedstawiał w przypowieściach:
— Pewien siewca udał się na pole, by dokonać zasiewu. 4Gdy siał, część ziarna padła na skraj ubitej drogi. Tam szybko pojawiły się ptaki i zaraz je wydziobały. 5Inna część ziarna padła na grunt skalisty, gdzie warstwa ziemi była płytka. I chociaż szybko zakiełkowało, to jednak, nie znajdując głębszego podłoża, 6uschło, gdy tylko pojawiło się słońce ze swym żarem. Ziarno bowiem nie miało gdzie zapuścić korzenia. 7Jeszcze inna część ziarna padła na glebę pokrytą chwastami, które tak bujnie były w niej rozplenione, że skutecznie zdusiły zasiew tam rzucony. 8#Mt 11,25; J 15,8.16Ostatnia część ziarna padła na ziemię dobrą i żyzną. Na niej wydało plon: w jednym miejscu stokrotny, w innym sześćdziesięciokrotny, a w jeszcze innym trzydziestokrotny. 9Kto może, niech się stara zrozumieć to w duchowy sposób!
10Później uczniowie zapytali Jezusa:
— Dlaczego mówisz do nich w przypowieściach?
11 # 1 Kor 2,10.14; Kol 1,26‐27; 1 J 2,20.27 On zaś tak im odpowiedział:
— Wy przyjęliście tajemnicę Królestwa Niebios, którą zostaliście obdarowani, lecz wielu z nich nie. 12#Mt 25,29; Mk 4,25; Łk 8,18; Łk 19,26Zawsze bowiem jest tak, iż ten, kto znajduje czas na rozważanie mojego Słowa, otrzyma jego zrozumienie#Por. J 7,17., a ono wydaje w nim obfity owoc#Dosł. „będzie uczyniony obfitującym” (gr. perisseuthesetai) – por. J 15,4‐5;8 oraz J 12,47. O owocu naśladowania Chrystusa w Jego postawie ofiarnej miłości i w Duchu Uświęcenia czytamy także np. w 1 Kor 13,1‐7; Ga 5,22‐26; Flp 2,4‐6; Hbr 12,14; 1 P 1,16; 1 J 2,15.. Każdemu zaś, kto nie ma na to czasu, zostanie ono zabrane. 13#Pwt 29,3‐4; Jr 5,21Dlatego do osób kręcących się przy mnie mówię w przypowieściach, aby się okazało, kto z nich patrzy tak, by niczego nie zobaczyć, i słucha tak, by niczego nie usłyszeć. Są bowiem ludzie, którzy nie chcą niczego pojmować. 14#Iz 6,9‐10; J 12,40; Dz 28,26‐27Na ich przykładzie sprawdza się proroctwo Izajasza:
„Słyszycie moje słowa, lecz nie chcecie ich rozumieć;
widzicie moje czyny, lecz nie chcecie ich pojmować!”.
15 O, jakże nieczuły w sercu stał się ten lud!
Wręcz zasłaniają sobie oczy i uszy swe zatykają,
by niczego nie widzieć i niczego nie słyszeć.
Nie mają w sercach pragnienia, by pojąć cokolwiek;
nie chcą zwrócić się ku mnie, abym ich ocalił! # Por. Iz 6,9‐10. .
16 # Łk 10,23‐24 Jednakże wy, którzy już dostrzegacie Królestwo i już je słyszycie, jesteście szczęśliwi! 17#Łk 17,22; J 8,56; Ef 3,5; Hbr 11,13; 1 P 1,10‐12Uroczyście was zapewniam, że wielu proroków i mnóstwo ludzi prawych pragnęło być świadkami tego, czego wy obecnie doświadczacie, jednak nie dane było im ani widzieć, ani słyszeć tego, co wy oglądacie i słyszycie, choć bardzo za tym tęsknili.
18 Skoro jednak pytacie o znaczenie przypowieści o siewcy, to posłuchajcie. 19#Pwt 30,14; Rz 10,5‐10Ubita gleba przy drodze symbolizuje serca tych ludzi, którzy przysłuchują się mojemu nauczaniu o Królestwie, lecz nie chcą go pojąć. Do nich to przychodzi Zły#Zastosowano wielką literę w celu podkreślenia osobowego charakteru ducha, który u innych ewangelistów nazywany jest „szatanem” (Mk 4,15) lub „diabłem” (Łk 8,12).i z ich wnętrza wybiera wszystko, co zostało w nich posiane. 20#1 Tes 1,6Grunt skalisty przedstawia serca ludzi, którzy, słysząc moje Słowo, przyjmują je z radością, 21#Mt 10,33; Rz 11,16‐18; Hbr 12,3‐4jednak z uwagi na swoją niestałość nie dają mu możliwości zakorzenienia się w nich. Gdy tylko nadchodzą uciski lub prześladowania z powodu mego Słowa, szybko się załamują. 22#Łk 12,16‐21; Ef 5,5; 1 Tm 6,9‐11.17‐19; Tt 1,16; Ap 3,17Glebą pokrytą chwastami są serca tych, którzy – co prawda – rozumieją posiane w nich Słowo, lecz troski obecnego życia lub ułuda bogactwa zaduszają je w nich tak, iż moje Słowo nie rodzi owocu. 23#Ga 5,22‐26; Ga 6,9‐10; Ef 2,10; Kol 3,5‐6.8‐9.12‐15Wreszcie ziemią dobrą i żyzną są serca tych ludzi, którzy, słysząc moje Słowo, przyjmują je, a ono rodzi w nich plon. W życiu jednej osoby będzie to plon stokrotny, w życiu innej – sześćdziesięciokrotny, a w życiu jeszcze kogoś innego – trzydziestokrotny.
24 # Mt 13,36‐43; Mk 4,26‐29 Opowiedział im też inną przypowieść:
— Królestwo Niebios jest podobne do gospodarstwa, którego właściciel posiał na swym polu dobre ziarno. 25Gdy wszyscy spali, zjawił się wróg tego człowieka i dorzucił do zasiewu nasiona chwastów#W tradycji polskich przekładów NT używane jest tu często słowo „kąkol”. W rzeczywistości chodzi o pewien chwast, zwany życicą trwałą, którego młode pędy są podobne (szczególnie na początku wzrostu) do zdrowej pszenicy, a różnica ujawnia się dopiero później. Życica występuje w dwóch odmianach: trwałej i wielokwiatowej (ta w późniejszej fazie rozwoju przypomina żyto). Z uwagi na to, że życica trwała tak bardzo przypomina pszenicę, otrzymała przydomek „pszeniczny bękart”.. Zaraz potem uciekł. 26Po pewnym czasie zasiew zaczął kiełkować i wydał pierwszy plon. Wtedy ujawnił się także chwast. 27Przyszli więc słudzy do gospodarza i zapytali go: „Panie, czy nie posiałeś na swoim polu dobrego ziarna? Skąd zatem wzięły się te chwasty?”. 28On zaś odpowiedział: „Mój wróg to uczynił”. Wówczas słudzy spytali: „Czy chcesz, byśmy poszli i je usunęli?”. 29Lecz on odrzekł im: „Nie! Nie róbcie tego, abyście przypadkiem, usuwając chwasty, nie wyrwali wraz z nimi zdrowych pędów! 30#Mt 13,41‐42.49‐50; Mt 25,41; J 15,6; 2 Tes 1,6‐9; Ap 19,20Pozwólcie jednym i drugim rosnąć aż do żniw. A kiedy nadejdzie ten czas, polecę żniwiarzom, by zbierając plony, oddzielili chwasty od zboża, związali je w snopy i spalili. Zboże natomiast zwiozą do mego spichlerza”.
31Opowiedział im również taką przypowieść:
— Królestwo Niebios jest niczym ziarnko gorczycy, które gospodarz posiał na swym polu. 32#Ez 17,23; Ez 31,6; Dn 4,7‐9Wprawdzie jest ono najmniejsze ze wszystkich nasion, lecz kiedy roślina z niego wyrasta, przewyższa wszelkie warzywa i staje się jak drzewo#Gorczyca na Bliskim Wschodzie osiąga wysokość nawet 4,5 m., w którego gałęziach ptaki budują swoje gniazda#Por. Ps 104,12; Ez 17,23; Ez 31,6; Dn 4,9; Dn 4,18..
33 # Łk 13,20‐21; 1 Kor 5,6; Ga 5,9 I jeszcze inną przypowieść im opowiedział:
— Królestwo Niebios jest niczym zakwas, który gospodyni włożyła do misy wypełnionej siedmioma kilogramami mąki # Dosł. „do trzech miar”. W zwykłym gospodarstwie żydowskim w tamtych czasach do odmierzania produktów sypkich nie używało się wagi, tylko naczyń o określonych pojemnościach. Do mierzenia płynów używano innych miar niż do produktów sypkich. Miarą do odmierzania mąki (gr. saton) było naczynie o pojemności 13 litrów. Odpowiadało to ok. 7 kg mąki pszennej pełnoziarnistej. . Po dodaniu go schowała misę do czasu, aż całość się zakwasi.
34 # Mk 4,33‐34; J 16,25 W taki sposób, stosując przypowieści, Jezus nauczał tłumy. A bez przypowieści niczego im nie mówił. 35#Ps 78,2Tak potwierdziło się słowo prorockie, które zapowiadało:
(...) w przypowieściach będę do was mówić,
by wyjaśnić odwieczne tajemnice PANA # Por. Ps 78,2. .
36 # Mt 13,24‐30 Potem odprawił tłumy i udał się do domu#Chodzi o dom Piotra w Kafarnaum, gdzie Jezus zwykł się zatrzymywać.. Tam uczniowie przystąpili do Niego, mówiąc:
— Wyjaśnij nam, prosimy, przypowieść o chwaście na polu.
37Odpowiadając, Jezus rzekł:
— Siewcą dobrego ziarna jestem ja – Syn człowieczy, 38#J 8,44; 1 Kor 3,9; 1 J 3,10polem zaś jest świat. Dobrym ziarnem są synowie Królestwa Niebios, a chwastem – synowie Złego#Gr. poneros może być odczytane jako „zło” w sensie moralnym. Gdy jest poprzedzone rodzajnikiem określonym ho, wówczas oznacza osobową siłę zła, tj. „Złego”, czyli szatana. Tylko do rozróżnienia formy osobowej redakcja użyła wielkiej litery., 39#Jl 3,13; Mt 4,1; Ap 14,15‐16których ojciec, diabeł, rozrzucił po całym świecie. Czasem żniw będzie kulminacja#Gr. synteleia – „równoczesne wypełnienie”, „kulminacja wielu wątków”, czasami też tłumaczone jako „koniec”.obecnych czasów#Gr. aion – eon czasowy, pewien etap dziejów.. Żniwiarze to aniołowie. 40#Mt 13,41‐42.49‐50; Łk 3,9; 2 Tes 1,6‐9A jak zbiera się chwasty i pali je w ogniu, tak samo będzie podczas kulminacji obecnych czasów. 41#Mt 7,23; Mt 25,31‐46Wówczas to ja, Syn człowieczy, poślę swych aniołów, a oni zabiorą z mego Królestwa wszystkich gorszycieli i zwodzicieli#„Gorszyciele i zwodziciele” to dynamiczny ekwiwalent tych, którzy dopuszczają się skandalon, tłumaczonego jako „zgorszenie”. W istocie oznaczało ono ruchomy pręt lub zapadkę w zastawionym potrzasku. Czasami słowem skandalon nazywano również przeszkodę na drodze, która powodowała potknięcie się i upadek.oraz tych, którzy trwali w pełnieniu nieprawości#Por. Mt 7,21‐23.. 42#Mt 8,12; Mt 13,49‐50; Mt 24,51; Mt 25,30; Ap 21,8I wrzucą ich w ogień wieczny, gdzie panuje rozpacz – szloch i zgrzytanie zębami. 43#Dn 12,3Ci zaś,
którzy otrzymają status sprawiedliwych # Żaden człowiek sam z siebie nie jest w Bożych oczach sprawiedliwy, niezależnie od tego, jak bardzo by się starał i jak bardzo moralne życie by prowadził. Wystarczy bowiem choćby jeden grzech popełniony myślą lub zaniedbaniem, aby znaleźć się w pozycji winnego, który nie jest sprawiedliwy (por. Rz 3,23‐26). W celu rozwiązania tego problemu Bóg ustalił taki plan zbawienia, w którym człowiek może zostać uznany za sprawiedliwego przez złożenie zaufania i nadziei w Jezusie. Wówczas to sprawiedliwość Chrystusa staje się tytułem danego grzesznika. Więcej napisał o tym Apostoł Paweł w Liście do Rzymian w rozdz. 1–8. ,
będą jaśnieć w Królestwie Ojca niczym słońce # Por. Dn 12,3. .
Kto może # W Mt 13,12 oraz w J 7,17 Jezus wyjaśnił, kto może zrozumieć Jego Słowo. , niech stara się zrozumieć duchowe przesłanie tego, co mówię!
44 # Prz 2,4‐5; Mt 6,25‐34; Mt 19,21.29; Łk 14,33; Flp 3,7‐8 Królestwo Niebios jest niczym skarb, który został ukryty gdzieś w ziemi na polu # W tamtych czasach wartościowe rzeczy ludzie zakopywali w znanych tylko sobie miejscach, by ustrzec je od rabunku. Zgodnie z obowiązującym prawem skarb należał do posiadacza pola, o ile nie był opisany (w załączonej nocie), iż należy do kogoś imiennie. . Gdy ktoś natknie się na niego, zakopuje go, zaznacza jego położenie tak, by mógł do niego wrócić, i biegnie uradowany, by sprzedać wszystko, co ma, aby nabyć to pole # Zgodnie z obowiązującym w starożytności prawem wszystko, co zawierała ziemia należąca do danej osoby, było własnością tej osoby. W obecnych czasach w większości krajów prawo to już nie funkcjonuje, gdyż rządy poszczególnych państw roszczą sobie pretensje do zarządzania nie tylko surowcami kopalnymi, ale i starożytnymi skarbami znalezionymi na terenach objętych ich jurysdykcją. .
45 Królestwo Niebios jest również podobne do kupca poszukującego pięknych pereł. 46Gdy w końcu znajduje perłę niespotykanej wartości, biegnie sprzedać wszystko i wraca, by ją nabyć.
47 # Mt 22,9‐10 Królestwo Niebios jest niczym sieć, która została rzucona w morze i zagarnia wszelkiego rodzaju ryby. 48#Mt 22,11‐14A kiedy już się zapełni, rybacy wyciągają ją na brzeg. Następnie siadają i dzielą to, co złowili. Dobre, czyste ryby troskliwie składają do wiader, a złe i skażone – precz odrzucają. 49#Mt 25,32Tak samo będzie w okresie kulminacji#Gr. synteleia – „równoczesne wypełnienie”, „kulminacja wielu wątków”, czasami jest również tłumaczone jako „koniec”.obecnych czasów#Gr. aion – eon czasowy, pewien etap dziejów.. Wtedy pojawią się aniołowie i oddzielą ludzi o sercach złych i skażonych od tych, którzy otrzymali status sprawiedliwych#Patrz przypis do Mt 13,43.. 50#Mt 8,12; Mt 22,13; Mt 24,51; Mt 25,30; Ap 21,8Następnie źli i skażeni zostaną wrzuceni w ogień wieczny, gdzie panuje rozpacz – szloch i zgrzytanie zębami. 51#Mk 4,13Czy rozumiecie to?
A uczniowie na to:
— Tak, PANIE, rozumiemy.
52Wówczas Jezus powiedział:
— W takim razie zrozumcie również, że wszystko to od dawna jest zawarte w skarbnicy Bożego Słowa, a każdy uczony w Piśmie stający się uczniem Królestwa Niebios winien być podobny do zarządcy gospodarstwa, który ze swego skarbca wydobywa nie tylko rzeczy nowe, lecz również te dawniejsze # Jezus wskazał, że nauczyciel Bożego Słowa, prowadzony przez Bożego Ducha, powinien czerpać mądrość nie tylko ze skarbnicy Dobrej Wiadomości (NT), ale także ze Starego Przymierza (ST) – por. Hbr 9,15. .
53Gdy Jezus zakończył to nauczanie, wyruszył w dalszą drogę. 54#Mt 2,23; Mt 7,28‐29; J 7,15Wkrótce przybył do swego rodzinnego miasta, czyli do Nazaretu, gdzie rozpoczął nauczanie w lokalnej synagodze. Tymczasem mieszkańcy Nazaretu, zdziwieni, pytali samych siebie:
— Skąd On ma taką mądrość i moc?! 55#Mt 12,46; Łk 3,23; J 6,42Czy nie jest to syn tutejszego cieśli i czy Jego matka nie ma na imię Maria? Czy Jakub i Józef oraz Szymon i Juda nie są Jego kuzynami#Gr. adelfoi – por. przypis do Mt 12,46.? 56#J 7,15.52A czy Jego kuzynki#Gr. adelfai (l. mn. od adelfe) – słowo często tłumaczone jako „siostry”, jednak w kulturze bliskowschodniej miało ono wielką pojemność znaczeniową i obejmowało wszelkiego rodzaju kuzynki. Także kobiety z jednego szczepu lub narodu nazywały siebie wzajemnie adelfai
. nie mieszkają tu pośród nas? Skąd więc to wszystko wzięło się w Nim?!
57 # Mt 16,14; Łk 4,24; J 4,44 Takie gadanie sprawiało, iż w ludzkie serca wkradało się zwątpienie#Dynamiczny równoważnik gr. skandalidzo, które inni tłumaczą jako „zgorszenie”. Dosłownie czasownik skandalidzo pochodzi od słowa skandalon, które oznacza zastawioną pułapkę, a dokładnie tę jej część, która uruchamiała potrzask. co do Jego osoby. Jezus zaś tak to skomentował:
— Nigdzie prorok nie jest bardziej lekceważony niż w swej ojczyźnie i we własnym domu.
58 # Mt 8,10 I zdecydował, że nie uczyni tam żadnych cudów#Jezus nigdy nie czynił cudów w celu popisywania się lub zadziwienia ludzi. Jedynym powodem dokonywania przez Niego znaków (cudów) było potwierdzenie prawdy głoszonej tym, którzy w swych sercach byli skłonni Mu zaufać. Gdy dostrzegł choćby najmniejsze oznaki gotowości zaufania Mu, działał swą Boską mocą. W Nazarecie jednak nie znalazł ludzi chętnych zawierzyć Jego Słowu. Dlatego nie widział potrzeby dokonania jakiegokolwiek cudu (znaku) w tym mieście. Niestety, wielu tłumaczy niefortunnie przekłada to zdanie bez kontekstowej staranności, w rezultacie sugerując słowami „nie mógł dokonać”, jakoby moc Jezusa mogła być ograniczona brakiem wiary w sercach ludzi. Nic bardziej mylnego. Gdyby tak było, to nie byłby Bogiem Wszechwładnym (gr. Pantokrator – por. 2 Kor 6,18; Ap 1,8; Ap 4,8; Ap 11,17; Ap 15,3; Ap 16,7; Ap 16,14; Ap 19,7; Ap 19,15; Ap 21,22). Również wichry i jeziora nie byłyby Mu posłuszne (por. Mt 8,27). Żerując na tego rodzaju niedopracowanych przekładach, fałszywi nauczyciele – podczas swych „uzdrowieńczych” przedstawień – lubią zrzucać winę za brak „uzdrowień” na zbyt małą wiarę zgłaszających się do nich osób. Tymczasem na takich spektaklach prawdziwej wiary brakuje przede wszystkim występującym tam zwodzicielom. Jezus jednak ma moc, która przewyższa wszystko i wystarcza do uczynienia wszystkiego, czego tylko On chce, w każdym czasie, niezależnie od czyjegoś poziomu wiary. On jest bowiem tym, którego sławią cheruby słowami: „Święty, Święty, Święty PAN, Bóg Wszechwładny” (gr. HAGIOS HAGIOS HAGIOS KYRIOS HO THEOS HO PANTOKRATOR – Ap 4,8), a nie dżinem, który ma dokonywać uzdrowień na życzenie, jak to sugerują różnego typu oszuści, rzekomo działający w Duchu Chrystusa (por. Mt 7,21‐23) i nazywający sami siebie „namaszczonymi nauczycielami Bożego Słowa”. Kluczem do zrozumienia postępowania Jezusa jest fakt, iż Jego wolą jest przede wszystkim to, by każdy człowiek wzrastał w osobistej z Nim relacji (por. J 17,3), w mądrości Jego Słowa (por. Ef 1,17) i w uświęceniu (por. Hbr 12,14) – niezależnie od sytuacji, w jakiej ktoś się znajduje. Tego zaś właśnie brakowało w Nazarecie. z powodu ich niedowiarstwa.
Currently Selected:
Mateusza 13: NT NPD
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Copyright ©️ 2021, 2022, 2023 by Wydawnictwo NPD.