Mata 5
5
Guma Yesuw ana a tsik i gər kwite ya
1Aləka i təv ana Yesuw a fə̀r aà gà asiŋ gà mburma ana hinne ti dehe a a təv ŋgar a ka, tə tsala a gər kwite nda gà ɓəzla mazazama ŋgat. Tə daha ka, a ndza a bəɗ a fata. I təv ana a ndza a bəɗ tsara ya ka, gà mburma ŋgar ata ti sìrìkaha a təv ŋgar ndiɓ bise. 2A dza ba aà metsìkè a tar guma ŋgar.
Maŋgayaba ana i təv Mbulum a
Luka 6:20-26
3A gwaɗa a tar:
«Maŋgayaba i təv gà mburma ana kinehe,
tə sər, mər ka, gà ɓəzla matawak
ika miɗ Mbulum taluw taluw a,
aɗaba tar ka, ti ti ndze a nda gà Mbulum
i mekwere ŋgar.
4Maŋgayaba i təv gà na ti tiwe a, agəra
dukw bakal ana mburma ta ge a ika gər ahəɗ a,
aɗaba Mbulum à ta me a terehe a à arəv.
5Maŋgayaba i təv gà na tiɓìzl ta həna
à gər tar a bəɗ, ti ne aba
kamala gà ɓəza ndirkiz a,
aɗaba Mbulum a ta vile a ter a
mekwere gər ahəɗ tserdze.*fa*
6Maŋgayaba i təv gà na ti dzele a ka,
megemir Mbulum nda gəzləŋ ilik
kamala ana Mbulum a waya ɗekɗek a,
aɗaba Mbulum a ta vile a ter a zayya
a gəzləŋ tar.
7Maŋgayaba i təv gà na ta gewa gər
a gà ɓəzla mesewere are ya,
aɗaba ti ti ndze a are tsehe a Mbulum mbaŋa.
8Maŋgayaba i təv gà na gəzləŋ tar
tsəɗaŋŋa, bakal tar a riŋ tsiye,
aɗaba tar ka, ti ta ŋget a a Mbulum nda are tar.
9Maŋgayaba i təv gà na lìfèɗìɗe
ti sir a ba à mburma ya,
aɗaba tar ka, ti ti ne a gà ɓəza Mbulum.
10Maŋgayaba i təv gà na ti ne a ter a are
agəra ana ta ge a ka, dukw ana Mbulum a waya ya,
aɗaba tar ka, ti ti ndze a nda gà Mbulum
i mekwere ŋgar.»
11A gwaɗa a tar asa: «Maŋgayaba i təv kurum, na bəla gà mburma tàa ndavaya a kurum, ti ne a kurum a are, ti tsik aà kurum a dukw ana ŋgwal ŋa tsiye, hə̀rə̀ts hə̀rə̀ts nda pàrsa, aɗaba ana kurum gà mburma gà ya ka, mà tsəɓ a kurum tsidze. 12Ŋgeywim ba hinne, gəzləŋ kurum ma ndza ndzəɗakkà ivaɗ, aɗaba Mbulum a ta vile a kurum a dukw maya ba kurum i gər ŋa i mbulum ka, batsah ŋa. Ama sərum dər ka, tàa ge dukw ana ŋgwal ŋa tsiye hinne, a gà ɓəzla məma à guma Mbulum ana tə lah ahər ɗa ya ka, kataya mbaŋa.»
Nwim ka, kamala liwir ana a və̀ɗ a, kige tsa kamala
dzaydzay lalampa ya
Markus 4:21; 9:50; Luka 8:16; 11:33; 14:34-35
13I dəba ŋa ya ka, Yesuw a gwaɗa a tar asa: «Kurum kà nwim ika gər ahəɗ ka, kamala liwir ana ika ala ya. Ama na liwir aka və̀ɗ ika ala ya tsəna, ki ge a dər ana, meme, na dite à vìɗ a ya? Ama na bəla a ge a ŋgulum asa tsa dukw ŋgar ka, say dùf mende dər iɗəm a dala ya, mburma ta ɓala aaka pəra.
14Kurum kà nwim ka, dzaydzay gər ahəɗ. Ar ka, kamala ŋgwal kə̀sà ana ika təv dzàzl ŋa, makàhà ŋa tsa, mburma a ŋgeter a ɗazlzlà lele ya. 15Ama wura a tike a akwa aà lalampa ka, dite a kèhe a dər aà huɗ maàslə̀làh tsa asa mbaŋa. A tike a ka, a təv ana dzəgəɗaf ŋa ya ivaɗ, dite na a ge a dzaydzay a gà mburma ana i ga ata tserdze ya. 16Aɗaba taŋa, mede kurum ana ŋgwal ŋa ya, mə̀ pàt aba ika miɗ mburma tserdze, kamala dzaydzay ata ya, dite ta fə̀r aà megemir kurum ana ki gwim a a Mbulum ŋgwal ŋa lele ya ka, tar ibam, tə̀ zàmbaɗa à Mbulum Tsir kurum ana i gər ŋa ya mbaŋa te.»
Yesuw a ɗif à bazlam məpala ahəm Musa
Luka 16:17
17I dəba ŋa ya, Yesuw a gwaɗa a tar aaka asa: «Ka tə dzalum i gər kurum, i dara ka, aà mimbètè à məpala ahəm Musa, kige tsa à dukw ana gà ɓəzla məma à guma Mbulum ti tsik a tsa. Aɗaba i dara ka, aà mimbètè dər tsa, ama aà mege dukw ana ta wiz ahər a mburma ya ivaɗ. 18Iye ihər i gweɗe a kurum a nda ndzer, pàrsa iɗəm tsa: Ku mege kinehe gà gəza mbulum nda gər ahəɗ a riŋ hiywe mba ka, məpala ahəm ata a dzeye a tsa. Ku mege dukw ana mewetse ŋa iɗəm kwizikw hinne tsiye tekeɗe, à nikiɗ a ihər a, a dzeye a ihər a ɓav tsa asa, haa a təv ana gà dukw məpala ahəm ata a tsik ahər tserdze ya ka, aka ndəv a. 19Aɗaba taŋa, na wura aka məsak à məpala ahəm ŋgiɗ ilik, ku mege kwizikw pəra tekeɗe, dite a ɗif a dər, mburma ta ge a ka, kamala na ŋgat a ge a ya ka, ŋgat a ti ne a kəla ŋa i *mekwere Mbulum. Ama wur ana aka gəs məpala ahəm ata lele, a ɗif a dər a mburma, ta ge a ka, kamala na ŋgat a ge a ya ka, a ti ne a batsah ŋa i mekwere Mbulum, na ŋgat a. 20Aɗaba taŋa asa, iye ihər i gweɗe a kurum a nda ndzer: Ki slwim a aà mede a mekwere Mbulum kataya tsa. Ki dwim a ka, say na ki gwim a dukw ana Mbulum a waya ya, a zè a dər biy gà ɓəzla medzeŋge məpala ahəm Mbulum nda biy gà *Farisa ya dzekwiŋ.»
Yesuw a fàfəl agəra matsəɓatsəɓ ana ika magər mburma ya
Luka 12:57-59
21A gwaɗa a tar asa: «Kurum ka, kàa sərum dukw ana ti tsik ɗa a gà tsir kurum a. Ta gwaɗawa a tar ka: <Ka ta kəɗ mburma tsa, wur ana aka kəɗ mburma ya ka, ta ger a seriye.>*fb* 22Ama iye ihər i gweɗe a kurum a nda ndzer: Na wura aka ge arəv aà damər ŋgar ka, ta ger a seriye asa mbaŋa. Dite asa ka, wur ana a gweɗe a a damər ŋgar, kər ka, ndzə̀fakkà, metsehe yak a riŋ tsiye ka, ti ta ge a seriye ŋgar ka, biy ana à mère a a dəba ya asa tsiye. Ama ku weke na a ndeveye a a damər ŋgar pìslìɗìɗe, a gweɗere a, kər ka, ndìrɓek kàa dzeye ika miɗ Mbulum a ka, bazlam ŋgar ata a tsiker a ka, biy maya ahər ŋgat a akwa ana a mbete a tsa aà biybiy a ide.
23Aɗaba taŋa, na bəla ki hitse a ika miɗ Mbulum, ki vile a dukw masakəŋana ta vəlawar a, dite i dəba ŋa ya, kàa dzala masəra ba a riŋ ika magər kurum nda damər yak tsəka, 24məsak aba à dukw ata ki vile a a Mbulum zləmana ya, a fata. Dite kà mbəɗ gər a ma a təv ŋgar, kà dzum akaba bazlam ŋa, nda masəra ba lele, nda lìfèɗìɗe bazlam dzekwiŋ, dite ka dara, ka vəl dukw yak ata a Mbulum lele kuɗa.
25Na bəla kàa gwim aba duwa nda wura, a de à kər a a seriye ka, mba aba a təv ŋgar, sərum ba nda ŋgat i təv ana a riŋ aà vatwa, aka da zukw tsiye, tsəka, ma tə da à kər a təv mala mege seriye dzekwiŋ tsa. Aɗaba na aka ta mede à kər a təv mala seriye ka, a vile a kər a ahər a gà sliwdze, tì yè a kər a ga daŋgay. 26Iye ihər i gweɗek a nda ndzer: Gədzaw ki mìts a riŋ i ga ata, ki sle a aà medera iɗəm a asa tsa, say na kàa pə̀lar dukw ana a ge dər aà kər seriye ya, kwizikw à mìts a a dəba tsiye dzekwiŋ.»
Yesuw a tsik bazlam agəra mege muva
Mata 18:8-9; Markus 9:43-48
27I dəba ŋa ya, a gwaɗa a tar asa: «Kurum ka, kàa sərum, na ta gwa ka, ka ta ge muva tsiye mbaŋa.*fc* 28Ama iye ihər i gweɗe a kurum ŋa: Na wura aka fə̀r aà məkəs mburma, aka ge aaka are i gəzləŋ ŋgar ɓìlè ɓìlè ka, aka ge muva tsara na taŋa ya. 29Kamala taŋa ya, na bəla are yak a bene a kər a bakal ka, ə̀ndzuɗ ndzàhara aba ya, kà yà a dala diriŋ. Ŋgulum dzerisl ba yak ma dzeye ilik, ndəna ki de a akwa ana a mbete a tsa aà biybiy nda gà ba yak fit a. 30Kige tsa asa, na ahər mezime yak à gis a kər a bakal ka, ə̀ndats sàs aba ya, kà yà a dala diriŋ. Ŋgulum dzerisl ba yak ma dzeye ilik asa, ndəna ba yak fit a wene a a akwa ana a mbete a tsa aà biybiy a mbaŋa.»
Yesuw a tsik bazlam madalawa məkəs
Mata 19:9; Markus 10:11-12; Luka 16:18
31Ama a gwaɗa a tar asa: «Ta gwa piŋŋe ka, ku weke na a waya məmìyàkà à məkəs ŋgar ka, say mə vəlar wakita məmìyàkà à ŋgat a ahər, na dite a miyek a dər a.*fd* 32Ama kinehe iye ihər i gweɗe a kurum a ka: Ku weke na aka miyak à məkəs ŋgar, ze melè ahər aka mege muva, dite aka da a zal ka, a ne à ŋgat mala mege muva na taŋa ya. Dite bəla wur ana a zla məkəs aaha ta miyak dər a ka, a ge muva mbaŋa asa.»
Yesuw a tsik bazlam mimbeɗe
33I dəba ŋa ya a gwaɗa a tar asa: «Kurum tekeɗe, kàa sərum dukw ana ti tsik ɗa aà gà tsir kurum akahər ata ya. Ta gwaɗa a tar ka: <Ka ta mbaɗum nda pàrsa tsa. Ama na ki mbeɗwim a ka, Mbulum ma ta məts a kurum gər tsa. Sərum dər, dukw ana ka tsikwim ahər a tekeɗe ka, ki gwim a nda ndzer, tsəka, à me a a dəba tsa.>*fe* 34Ama kinehe ka, iye ihər i gweɗe a kurum ŋa: Na kataya ka, ŋgulum ka mbaɗum tsidze, ku mege nda zləm gà dukw ana i gər ŋa i mbulum a tekeɗe, aɗaba taŋa ka, təv mendze Əbay Mbulum. 35Ku mege nda zləm gà dukw ana i bəɗ a tekeɗe, aɗaba ar ka, aà huɗ sik Mbulum mbaŋa asa. Ku mege nda zləm kwite Yeruzalem, aɗaba kə̀sà ata ka, biy batsah Əbay asa mbaŋa. 36Ka ta mbaɗum, kù gwaɗum <iye manà, iye manà> tsidze. Aɗaba ki slwim a aà maslə̀là ambəz ana i gər kurum a nda ahər kurum ŋa ilik tsa, ku mege herrè ŋa, kige tsa lìviŋ lìviŋ a tekeɗe ibam a. 37Say ki gweɗwim a ka, <haya>, kige tsa <awaŋ> pəra, tsəka, aɗaba dukw ana aka za i gər a taŋa ya ka, taŋa a dara ka, i təv Əbay sitene ya.»
Ka ta mùm aba aɗəm à bakal tsa
Luka 6:29-30
38I dəba ŋa ya, a gwaɗa a tar asa: «Aɗaba kà sərum, ta gwa piŋŋe ka, na wura aka hwìywasla à are a mìsle ŋgiɗ ka, tsùslum ta hwìywesler a à biy ŋgar mbaŋa. Na wura aka haɓara à zlir i bazlam a mìsle ŋgiɗ a ka, ɓal ta hìɓer a iɗəm à biy ŋgar a ilik asa mbaŋa. Kamala megweɗe ya: Kàa ge duwa aà wura ya ka, ta gik aɗəm a mbaŋa te.*ff* 39Ama iye ihər i gweɗe a kurum ŋa: Na wura aka ge aà kurum bakal a ka, ka ta mumar dər aɗəm tsa. Ama ku weke na aka lakək aka mahwalum aka tsèke ahər mezime ka, mbə̀ɗaraha à biy ŋgiɗ aaha, ma lakək aaka asa. 40Na wura aka ge aà kər seriye, a waya a zle a aà kər gèeriy a ka, ka ta palar ahəm tsa, vəlar aaka tùmbùlum ŋana asa. 41Na wura aka fàr aka kər ndzəɗa, aka gwaɗak, ŋgizliŋeha à dukw gà naha mibe ŋa zaakwa te ka, ka ti niw ahər tsa, ŋgəzlar dərraha, ma za i gər a biy ŋgar ata ya. 42Na wura aka wiz aà kər duwa ka, ka ti niwer dər tsa, vəlar. Kige tsa, na wura aka wiz aà kər gwèdèrè duwa ka, ka ti niwer dər tsa, vəlar mbaŋa asa.»
Mawàyà gà ɓəzla mene are
Luka 6:27-28,32-36
43I dəba taŋa ya ka, a gwaɗa a tar asa: «Kurum kà sərum, na ta gwa ka: <Waya gà masla yak, dite ne are a gà ɓəzla mene are yak a.>*fg* 44Ama iye ka, iye ihər i gweɗe a kurum ŋa: Wayum gà ɓəzla mene are kurum ivaɗ. Hamum a Mbulum aɗaba gà na ti ne a kurum a are, ta ge a kurum a swalwa ya, 45dite ka, nwim gà ɓəza Mbulum Tsir kurum ana i gər ŋa ya. Aɗaba Mbulum ka, a waya mburma hinne. Pat ŋgar a də̀vawa ka, aka gər gà mburma ana ta ge a dukw ana ŋgwala tsiye mbaŋa, dite aka gər gà mburma ana gà ŋgwal ŋa ya tserdze. A dzawa yam tekeɗe, kamala taŋa ya mbaŋa, tsəka, a wele a ikaba mburma ya tsa. 46Na bəla ki weywim a ka, gà mburma ana ta waya kurum a ɗekɗek ana, aàmala na ki dzelwim a ka, Mbulum a ta vile a mər a dukw maya ba mər asa ya? Ku mege gà na wura a ndze a tar are tsehe tsiye tekeɗe, ta waya ba kataya mbaŋa. 47Dite bəla ki giswim a ka, gà damər kurum ɗekɗek ana, aàmala na ki dzelwim a ka, waytsà maa ge dukw ana ŋgwal ŋa ya. Aɗaba ku gà na tə sər Mbulum tsiye tekeɗe ka, ta ge a kataya mbaŋa. 48Ama nwim ka, gà ɓəzla mege dukw ana ŋgwal ŋa lele ya, kamala Mbulum Tsir kurum ana i gər ŋa, a wele a ikaba mburma ya tsiye.»
Currently Selected:
Mata 5: gnd
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.