YouVersion Logo
Search Icon

Matiyu 13

13
Ruu zang ɓɔɔ daa jĩng vuu vannang ɓɛɛ
(Mar 4:1-9; Luk 8:4-8)
1Yeesɔ nwang kaa nɛɛ yeti gãa, ka diki kaɓa, a daa nwang ka nyaa mii waapo. 2Zang dɔɔli ri kpalɛ zɔɔ ka bii ɓiɓɛ, ka ruu nɔngkɔ, Yeesɔ shɛ̃ɛyi daa nwang ka yeti tonsi. Zang dɔɔli ri kpalɛ zɔɔ ɓi ti kaa nyaa gãnggãng. 3A rang zang yee dɔɔli nɛɛ nyaa vuu jeenang. Kɔɔ ri tɔɔ, “Zang ɓɔɔ kagn nwangnɛ, nɛɛ wu daa vang jĩng vuu ka jaa ɓiɓɛ. 4Vang jĩng vuu kana, a jĩng vuu ɓɔɔ ri shili ka gbalang, a jaaning ri arɛ ri yakɛ. 5Jĩng vuu ɓɔɔ ri shili ka yuu pɛngkɛ ɓɔɔ zũng tapuru kagn dɔɔli kpang ɓɛɛ. A naa tantɛ takɛnang ka ruu ɓɔɔ zũng tapuru dɔɔli kpang ɓɛɛ. 6A ɓɔɔ laa naa tuuyi ri tɔɔrɔ, ri waatɛ, ka ruu ɓɔɔ, shɔng ɓarɛ daa tipi dii kpang ɓɛɛ. 7Jĩng vuu ɓɔɔ ri shili ka teteng kɔkɔ, a kɔkɔ naa bangkɛ mulu ri. 8Jĩng vuu ɓɔɔ ri shili ka tipi tɔ̃ɔ, a ri naa shing jĩng. Ɓɔɔ jĩng ɓiɓɛ laa maani, ɓɔɔ laa taati, a ɓɔɔ bmati tu kopi. 9Zang ɓɔɔ shoo ɓiɓɛ nɛɛ kagn, wu tãayi.”
Ruu ɓɔɔ Yeesɔ rang zang yee nɛɛ nyaa vuu jeenang ɓɛɛ
(Mar 4:10-12; Luk 8:9-10)
10A zang ɓɔɔ ri mantɛ vuu ka bii Yeesɔ naa a ka bii ɓiɓɛ, a ri hɛ̃ɛ wu tɔɔ, “Mɔɔ rang zang yee nɛɛ nyaa vuu jeenang ka ruu viya?”
11A kasɛ ri nyaa tɔɔ, “Laa a nɔkɔ náa ruu niizang ɓɔɔ zang waasɛ ka yuu kpanti ɓɔɔ Laa rooyi zinang tɔ, a zang a ri ɓarɛ kpang. 12Zang ɓɔɔ vuu ɓiɓɛ kagn, zang naa gisi wukɔ vuu ɓɔɔgn ka yuu ɓiɓɛ tɔkn. Tɔɔ, vuu ɓiɓɛ wu shang kaa gaagaa. Zang ɓɔɔ vuu ɓiɓɛ kagn kpang, naa doo ɓɔɔ wu yiti ka naa tɔkɔlɔng, zang ti tarɛ, zang yaa wu naa waati. 13N rang ri yee nɛɛ nyaa vuu jeenang ka ruu ɓɔɔ, ri pɛ̃ɛrɛ vuu, ri zi kaa takpang ɓɛɛ. Ri ti ɓaa shoo ri tãa kaa takpang, a ri ti zi vuu ɓɔɔ kagn kaa takpang ɓɛɛ. 14Ruu ɓɔɔ Kpanti Laa rang nɛɛ nyaa Ishaya zang nyaa shonang ɓiɓɛ wu nwáng kaa niizang ka bii zang keɓe. Kpanti Laa kɔɔ nɛɛ nyaa Ishaya tɔɔ,
“ ‘Ri tãa ɓi katɔ nɔngkɔ, a
ri zi vuu ɓɔɔ kagn kaa takpang.
Ri ti zirɛ, a ri zi vuu ɓɔɔ kagn kaa takpang.
15Ka ruu ɓɔɔ, yeti zang keɓe rɛ̃rɛ takpang, shoo ɓarɛ ti huuru tɔ,
ri tãa takpang ɓɛɛ. Ri ti mung jĩng ɓarɛ tɔ,
nɛ̀ɛ́ nɔngkɔ kpang ri nɛɛ zi katɔ.
Ri nɛɛ ti tãa tɔ nɛɛ shoo ɓarɛ,
ri nɛɛ zi tɔ ka yeti ɓarɛ.
Ri nɛɛ gbãayu tɔ ka bii mɛɛ,
n nɛɛ masɛ ri tɔ.’
16“A tĩnang tãanang ɓi ɓɔɔ manɛ kɔ. Ka ruu ɓɔɔ, jĩng manɛ zi vuu katɔ ɓɛɛ. Shoo manɛ ti tãa nɔng katɔ ɓɛɛ. 17N kɔ̀ɔ́ nɔɔ ruu ɓɔɔ niizang kɔ nwani, zang nyaa shonang Laa, nɛɛ zang tɔ̃ɔ dɔɔli, ri gãng jĩng nɛɛ ri zi vuu kɔ nɔɔ zi ɓee, ri zi kpang. Ri ti ɓaa shoo nɛɛ ri tãa vuu kɔ nɔɔ tãa ɓee, ri tãa kpang.
Dĩiri ruu jĩng vuu vannang ɓɔɔ Yeesɔ kɔɔ ɓɛɛ
(Mar 4:13-20; Luk 8:11-15)
18“Nɔɔ tãa dĩiri nyaa vuu jeenang zang ɓɔɔ daa jĩng vuu vannang ɓɛɛ ta. 19Jĩng vuu ɓɔɔ shili ka gbalang, nwang ɓi kaa naa shɔnzang ɓɔɔ tãa ruu Kpanti roonang Laa, a zi tɔ̃ɔ tɔ̃ɔ kpang, Sheetang arɛ naa ta vuu ɓɔɔ wu tãa ɓɛɛ. 20Jĩng vuu ɓɔɔ shili ka yuu pɛngkɛ ɓɔɔ zũng tapuru kagn dɔɔli kpang, ɓi kaa zang ɓɔɔ tãa Ruu Laa, a ta nɛɛ yeti gbete tantɛnang ɓɛɛ. 21A zi vuu ɓɔɔ ka yeti ruu kaɓa tɔ̃ɔ tɔ̃ɔ kpang, ka ruu nɔngkɔ, mã danggn ka naa lapa kɔ shɛ̃ɛning. A jĩng dannang, nɛɛ zang kpãanang naa seepaa ka ruu, Ruu Kpanti Laa, a tantɛ Ruu Laa yaanang. 22Jĩng vuu ɓɔɔ shili ka teteng kɔkɔ, ɓi kaa zang ɓɔɔ ri tãa Ruu Laa, a rɛ̃rɛnang ka yuu vuu ɓɔɔ ka koo keɓe nɛɛ vuu naa kasɛnang, naa mulu Ruu Laa ɓɔɔ ka yeti ɓarɛ kati, a ruu bìí naa nwàng ri vuu kaa takpang. 23Jĩng vuu ɓɔɔ shili ka tipi tɔ̃ɔ, ɓi ka zang ɓɔɔ tãa Ruu Laa, a ti zi vuu ɓɔɔ kagn katɔ ɓɛɛ. Ruu Laa nwang ri vuu tɔ̃ɔ, a ri naa nwang ka naa jĩng vuu ɓɔɔ ra jaa, laa maani, ɓɔɔ laa taati, a ɓɔɔ bmati tu kopi ɓɛɛ.”
Nyaa vuu jeenang ɓɔɔ Yeesɔ rang ka yuu zee lɔɔwɔ ɓɛɛ
24Yeesɔ rang ri yee nɛɛ nyaa vuu jeenang ɓɔɔgn tɔɔ, “Kpanti roonang Laa nwang naa zang ɓɔɔ ɓaa jĩng zee tɔ̃ɔ ka jaa ɓiɓɛ ɓɛɛ. 25A zang ɓɔɔ shing jĩng nɛɛ wu kpang, naa arɛ ɓaa zee lɔɔwɔ ka yeti jaa ɓiɓɛ, bɛ̀ɛ́ zang rooro katɔ, a daa kati. 26A zee ɓɔɔ zang jaa ɓayi naa bangkɛ tasɛ yuu, a zee lɔɔwɔ tasɛ yuu kaa jong ka teteng ɓarɛ.
27“A zang shonang yɔɔ gãa ri naa arɛ, ri hɛ̃ɛ wu tɔɔ, ‘Dabang gãa mɔɔ ɓáa wu jĩng zee ɓɔɔ tɔ̃ɔ ka jaa ɓaaɓɛ kpang ya? Zee lɔɔwɔ a ɓi kaa nɛɛ niya?’ 28A kasɛ ri nyaa tɔɔ, ‘Ɓi zang ɓɔɔ shing jĩng nɛɛ n kpang kɔ palɛ vuu keɓe.’ A zang shonang ɓiɓɛ ri hɛ̃ɛ wu tɔɔ, ‘Ruu dita, ruu daa ruku ya?’ 29A yɔɔ gãa kasɛ ri nyaa tɔɔ, ‘Kpang, nɔɔ yaa ka nɔngkɔ, ka ruu ɓɔɔ, naa nɔɔ tɔɔ nɔɔ ruku zee lɔɔwɔ, nɔɔ daa ruku nɛɛ ɓɔɔ tɔ̃ɔ ning ɓɛɛ. 30Nɔɔ yaa ri ka nɔngkɔ, ri bangkɛ nɛɛ zee ɓɔɔ tɔ̃ɔ gbã̀ágbãa, diki ɓɔɔ zang yee zee wu a nɛɛ mani. N naa kɔɔ zang ɓɔɔ ri yee ditɔ, nɛɛ, ri gaayu nɛɛ zee lɔɔwɔ kɔ kpalɛnang shɔɔnang. Tɔ̀ɔ, ri gɔɔ ka jɔɔ jɔɔ, ri dɔ́ɔ kati. Ri ti kpalɛ zee ɓɔɔ tɔ̃ɔ ɓi kaa bɔ̃nɔ mɛɛ.’ ”
Zang Laa shang kana naa ɓɔɔ laa masita bang ɓɛɛ
(Mar 4:30-32; Luk 13:18-19)
31A ti rang ri nyaa vuu jeenang ɓɔɔgn tɔɔ, “Kpanti roonang Laa nwang naa, jĩng vuu ɓɔɔ zang ɓaa nɛɛ masita, ɓɔɔ zang jaa tuuyi daa ɓaa ka jaa ɓiɓɛ ɓɛɛ. 32Jĩng masita keɓe kɔ tɔkɔlɔng ka yeti zɔ̃ng vuu ɓɔɔ zang ɓaarɛ nandon. A nɛɛ bang tɔ, ɓa vuu ɓɔɔ zang ɓaa ɓɛɛ katɔ nandon. Wu raa laa kati, jaaning ri ti naa kɔ̃ng saara ka nasãng ɓiɓɛ.”
Zang Laa shang kana naa ɓɔɔ yisi puu vuu ɓɛɛ
(Luk 13:20-21)
33Yeesɔ ti rang ri nyaa vuu jeenang ɓɔɔgn tɔɔ, “Kpanti roonang Laa nwang naa vuu ɓɔɔ zang ɓaa nɛɛ yisi ɓɛɛ. Zang soro ya tɔkɔlɔng nwɛ̃ɛtɛ nɛɛ zũng ɓɔɔ zang palɛ borodi nɛɛ mani, waka bang bang taati, wu shingnɛ zũng wu puuyi ɓɛɛ.”
Yeesɔ rang zang yee nɛɛ nyaa vuu jeenang kɔ shɛ̃ɛning
(Mar 4:33-34)
34Yeesɔ rang zang dɔɔli ɓɔɔ ri kpalɛ zɔɔ yee keɓe nɛɛ nyaa vuu jeenang kɔ nandon. Kɔɔ ri ruu ɓɔɔ kagn nɛɛ nyaa waati gbete kpang. (Rang ri yee nɛɛ nyaa vuu jeenang kɔ nandon.) 35Vuu kɔ Yeesɔ palɛ, ɓee ɓi ka nyaa vuu ɓɔɔ zang nyaa shonang Laa kɔɔ ka tĩng tɛ̃ɛ tɛ̃ɛ ɓɛɛ. Laa rang yee nɛɛ nyaa zang nyaa shonang ɓiɓɛ tɔɔ,
“N naa rang zang yee nɛɛ nyaa vuu jeenang,
n ti naa kɔɔ zang vuu ɓɔɔ zang zi gngn kpang,
doo nɛɛ diki ɓɔɔ Laa gaa tɔɔsung koo keɓe mãanang ɓɛɛ.”
Dĩiri ruu ɓɔɔ Yeesɔ rang nɛɛ nyaa vuu jeenang ka yuu zee lɔɔwɔ ɓɛɛ
36A Yeesɔ naa yaa zang dɔɔli ɓɔɔ ri kpalɛ zɔɔ, a daa ka yeti gãa. A zang ɓɔɔ ri mantɛ vuu ka bii ɓiɓɛ naa arɛ hɛ̃ɛ wu tɔɔ, “Kɔɔ ruu dĩiri nyaa vuu jeenang zee lɔɔwɔ ɓɔɔ takɛ ka jaa ɓɛɛ ta.”
37A Yeesɔ kasɛ ri nyaa tɔɔ, “Zang ɓɔɔ ɓaa jĩng zee tɔ̃ɔ, ɓi Jaa Shɔnzang. 38Jaa ɓɔɔ zee ta kagn ɓi koolaa. Jĩng zee ɓɔɔ tɔ̃ɔ, ɓi kaa zang ɓɔɔ ri tà Laa, nɛɛ wukɔ Kpanti ɓɛɛ. Zee lɔɔwɔ, ɓi zang ɓɔɔ ri palɛ vuu ɓɔɔ Sheetang kasɛ ɓɛɛ. 39Zang ɓɔɔ shing jĩng nɛɛ wu kpang, ɓɔɔ ɓaa zee lɔɔwɔ, kaɓa, ɓi Sheetang. Diki zee yeenang, ɓi kaa diki ɓɔɔ koolaa naa waa nyaa ɓɛɛ. Zang zee yeenang ɓi ti kaa zang nyaa shonang Laa ɓɔɔ ri ka lapa ɓɛɛ.
40“Naa ɓɔɔ zang kpalɛ zee lɔɔwɔ, zang dɔ́ɔ ka waa, zang naa palɛ zang ɓɔɔ ri dũng Laa kpang doo nɔngkɔ, ka diki ɓɔɔ koolaa keɓe naa waa nyaa ɓɛɛ. 41Jaa Shɔnzang naa shong zang nyaa shonang ɓiɓɛ ɓɔɔ ri ka lapa ditɔ, nɛɛ ri kpalɛ vuu piti ɓɔɔ shing zang vuu shi kpang palɛnang ka nɔng ɓɔɔ wu roo kpanti ɓɛɛ, nɛɛ zang ɓɔɔ ri palɛ vuu shi kpang nandon. 42Ri vǎng ri ka yeti waa bang. Ka nɔng ɓɔɔ ri naa kaayi, ri shaa nyaa kagn kpaaka, kpaaka ɓɛɛ. 43A zang ɓɔɔ palɛ vuu ɓɔɔ Laa kasɛ, naa kɔlɔ ɓarɛ naa làa ka nɔng ɓɔɔ Daa ɓarɛ roo kpanti ɓɛɛ. Zang ɓɔɔ shoo ɓiɓɛ nɛɛ kagn wu tãayi.”
Nyaa vuu jeenang ka yuu vuu naa ɓɔɔ shaa nyaa dɔɔli, ɓɔɔ zang waasɛ katɔ ɓɛɛ
44“Kpanti roonang Laa nwang naa vuu naa ɓɔɔ shaa nyaa dɔɔli, ɓɔɔ zang waasɛ ka tipi ka jaa, a zang ɓɔɔgn naa ĩiyi, a setee ka nɔngkɔ. Tãa tĩnang dɔɔli, ka ruu nɔngkɔ, daayi daa mãlɛ́ vuu ɓiɓɛ nandon, a naa hoo jaa kaɓa nɛɛ mani ɓɛɛ.”
Nyaa vuu jeenang ka yuu vuu tu, ɓɔɔ shaa nyaa dɔɔli ɓɛɛ
45“Kpanti roonang Laa ti nwang naa zang vuu malɛnang ɓɔɔ kãa vuu tu ɓɔɔ shaa nyaa dɔɔli ɓɛɛ. 46A naa walɛ ɓɔɔ shaa nyaa dɔɔli, a daayi, daa mãlɛ́ vuu naa ɓiɓɛ nandon, a naa hoo nɛɛ mani ɓɛɛ.”
Nyaa vuu jeenang ɓɔɔ Yeesɔ rang ka yuu jang jaazĩi ɓɛɛ
47Yeesɔ ti rang nyaa vuu jeenang ɓɔɔgn tɔkn tɔɔ, “Kpanti roonang Laa nwang naa jang jaazĩi yinang ɓɔɔ zang vang ka mii waapo, raa jaazĩi ka zɔ̃ng zɔ̃ng ɓɛɛ. 48Ɓɔɔ jang jaazĩi naa yi nyaa, zang jaazĩi yinang ri gɔ̃ ka nyaa dang gãnggãng. Ri nwang ka tipi, a ri shɛ̃ɛrɛ ɓɔɔ tɔ̃ɔ tɔ̃ɔ ka yeti waka, a ri vang ɓɔɔ shi kpang kati. 49Diki ɓɔɔ koolaa keɓe naa waa nyaa, nwang doo nɔngkɔ. Zang nyaa shonang Laa ɓɔɔ ri ka lapa ri naa arɛ, ri zɔ̃ngkɔ zang shi kpang ka teteng zang tɔ̃ɔ, 50ri vang ri ka yeti waa bang, ka nɔng ɓɔɔ zang naa kaayi, zang shaa nyaa kagn kpaaka, kpaaka ɓɛɛ.”
51A Yeesɔ hɛ̃ɛ ri tɔɔ, “Nɔɔ zi dĩiri yee keɓe ɓu tɔ nandon ya?”
A ri kasɛ Yeesɔ nyaa tɔɔ, “Nn.”
52Yeesɔ kɔɔ ri tɔɔ, “Ka ruu nɔngkɔ, zang piti ɓɔɔ zi labeenang Laa, a ti zi naa ɓɔɔ Laa naa roo kpanti, zang keɓe nwang naa zang gãa ɓɔɔ nwangsɛ vuu shɔɔ nɛɛ ɓɔɔ gbaala nɛɛ nɔng ɓɔɔ wu tɛ̃ɛ vuu ɓiɓɛ ɓɛɛ.”
Naa ɓɔɔ zang bɛ̃ɛ Yeesɔ ka Nazara ɓɛɛ
(Mar 6:1-6; Luk 4:16-30)
53Yeesɔ hangsɛ nyaa yee keɓe rannang tɔ, nɛɛ nyaa vuu jeenang, a seepaa daa ka nɔng ɓɔɔgn. 54Daa shɛ̃ɛ gari ɓiɓɛ tɔ, a gaa zang tɔɔsung vuu tusunang ka gãa zɔɔ kpalɛnang ɓarɛ. Zang ɓɔɔ ri tãa yee ɓiɓɛ, ri mã naa ka danggn. Ri tɔɔ, “Yɔɔ keɓe, walɛ zũnang keɓe ka niya? Ɓu wi a wu naa ɓɔɔ wu palɛ vuu kɔ zang zirɛ zang mã naa ka danggn nɛɛ mani wiya? 55Wee wu jaa yɔɔ ɓɔɔ seere laa ɓɛɛ kpang ya? Wu Marayamu kɔ niiɓɛ kpang ya? Wu ti rɛɛ, Yakub nɛɛ Yusufu, nɛɛ Siman nɛɛ Yahuda kɔ jaa niiɓɛ kpang ya? 56Ɓu ti jaa niiɓɛ ɓɔɔ soro kɔ ri nwang nɛɛ ruu ka nihn piti kpang ya? Yɔɔ wàlɛ̀ vuu keɓe piti ɓi ka niya?” 57A ri bɛ̃ɛ wu kati.
Yeesɔ kɔɔ ri tɔɔ, “Zang a zang nyaa shonang Laa bannang ka nɔng ɓɔɔgn piti, ɓi zang gari ɓiɓɛ nɛɛ zang yeti gãa ɓiɓɛ kɔ, a wu bannang ɓi kpang.”
58Yeesɔ palɛ vuu ɓɔɔ zang zirɛ zang mã naa ka danggn ka nɔng kaɓa dɔɔli kpang, ka ruu ɓɔɔ, ri shing gn ka bii ɓiɓɛ kpang ɓɛɛ.

Currently Selected:

Matiyu 13: mzmNT

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in