Kinyaturu - 2010 BST (NT) Drama

<div class="version vid3369 iso6393rim" data-vid="3369" data-iso6393="rim">
 <div class="book bkMRK">
 <div class="chapter ch12" data-usfm="MRK.12">
 <div class="label">12</div><div class="s">Wikhori wa muunda wa m&#235;sabibu na anya ur&#235;ma</div><div class="r">(Mat 21:33-46; Luk 20:9-19)</div><div class="p"> 1Yesu agaandya ur&#235;gh&#235;tya inaawe gwa nyinkhori, &#8220;Muntu umwe agar&#235;ma muunda wa M&#235;sabibu. Agaufimiya na ikita, na mukhat&#235;khat&#235; ayo agah&#235;mba ruj&#235; wa ukham&#235;a divai, na agajenga ikumbu ro ughojea. Agaufangisya muunda wasuu kun&#235; anya ur&#235;ma, agatunga muh&#235;njo ageenda ung'&#235; a kure. 2Itungo ra ut&#235;nanga, agamutuma mutumami wakwe kune anya ur&#235;ma vasaa, amweet&#235;e makeevuu asaa n&#235;naa at&#235;nangwaa mu muunda wakwe. 3Anya ur&#235;ma vasaa v&#235;gamukwata, v&#235;gamukhuva, v&#235;gamusucha m&#235;khono m&#235;tufu. 4Agamutuma kang&#235; mutumami ung&#235;ja, uyuu noo v&#235;gamuvaarya itwe na umutenda viv&#235;. 5Munya muunda wasuu agatuma mutumami ung&#235;ja kang&#235;, usuu anya ur&#235;ma vasaa v&#235;gamuuragha. Vang&#235;ja ving&#235; n&#235;v&#235;gatumwa, mukhat&#235; awe v&#235;gakhuwa, na vang&#235;ja v&#235;gauraghwa. 6Na &#235;k&#235;&#235; usaghie muntu umwedu, wasuu mwanakwe muyanjwi. Mpeoayo agamutuma wasuu uguhanya, &#8216;V&#235;umukeera mwanan&#235;.&#8217; 7&#203;gweeso anya ur&#235;ma vasaa v&#235;gi&#235;ra, &#8216;Uyuu un&#235; musai, uvii n&#235;gumuuraghe, usai wakwe utende witu!&#8217; 8Uvii v&#235;gamukwata v&#235;gamuuragha na umujughuta gunj&#235; a muunda wasuu wa m&#235;sabibu.</div><div class="p"> 9&#8220;Uvii, munya muunda ugutenda ntuni? Ujie uvamar&#235;ya voong'e anya ur&#235;ma vasaa na uwufangisya muunda wasuu wa m&#235;sabibu gwa antu vang&#235;ja. 10Wur&#235;, &#235;k&#235;&#235; mwinasomaana Maand&#235;ko ayaana?</div><div class="q1">&#8216;Igwe n&#235;var&#235;hitiee ajengi</div><div class="q2">itungwee ratendaa igwe</div><div class="q1">ik&#252;&#252; ra umpeo.</div><div class="q1"> 11M&#252;k&#252;&#252; un&#235; war&#235;tendie intu &#235;r&#235;&#235;,</div><div class="q2">ryeso noo ra utako ino kun&#235; see.&#8217;&#8221;</div><div class="p"> 12Akumb&#235;ki akuu, aseyi va Seria na anyampaa v&#235;gamanya mwino wikhori wasuu naa wav&#235;&#235;ra veeso. Uvii v&#235;gasoya umukwata v&#235;mutunge, &#235;gweeso v&#235;googhofa mwirundo wa antu. Uvii v&#235;gamureka v&#235;genda kun&#235; vinj&#235;.</div><div class="s">Ur&#235;fa kodi kun&#235; Kaisari</div><div class="r">(Mat 22:15-22; Luk 20:20-26)</div><div class="p"> 13Uvii, mukhat&#235; a Afarisayo na avoo va ikako ramwa Herode v&#235;gatumwa v&#235;mukwatye Yesu gwa nkhani yakwe. 14V&#235;gamwendea, v&#235;gamw&#235;&#235;ra, &#8220;Mus&#235;yi, gumanyie mwino veve uu w&#235; muntu wa tut&#235; n&#235;ugur&#235;gh&#235;tyaa tut&#235; ntufu, na utiuraraavaa ikeru ra muntu mba nduv&#235;. Ukuu wa muntu ti intu kun&#235; veve, &#235;gweeso gwayo uguvas&#235;yaa tut&#235; a nj&#235;a a Muungu. Wur&#235;, inoneyena ur&#235;fa kodi kun&#235; Kaisari namba ti uwuu? Gur&#235;fe namba gutar&#235;fee?&#8221; 15&#203;gweeso Yesu agam&#235;manya lakuno awe agav&#235;&#235;ra, &#8220;Asik&#235; n&#235; muungema? Ndagh&#235;&#235;ri iruf&#235;a.&#8221; 16V&#235;gamuragh&#235;&#235;ra. Mweeso noo agavawiya, &#8220;Ekeru na riore &#235;r&#235;&#235;ra mwaanyu?&#8221; V&#235;gamusucha, &#8220;Ramwa Kaisari.&#8221; 17Uvii, Yesu agav&#235;&#235;ra, &#8220;Mufi Kaisari n&#235; amwa Kaisari na Muungu n&#235;akwe Muungu.&#8221; V&#235;gatachwa ino na mweeso.</div><div class="s">Ihanyo ra uf&#235;tyo</div><div class="r">(Mat 22:23-33; Luk 20:27-40)</div><div class="p"> 18Asadukayo n&#235;v&#235;uhanyaa mwino gutie uf&#235;tyo v&#235;gamwendea Yesu, v&#235;gamuwiya, 19&#8220;Mus&#235;yi, Musa agaguragh&#235;&#235;ya: &#8216;Muntu n&#235;wakuya na ureka mukhema atina mwana, muunaakwe inoneye amusae mukhema wasuu n&#235;wakueywe mughohi amufaf&#235;e vana muunaakwe n&#235;waye munyagugwa.&#8217; 20Uvii, naa guna vauna v&#235;mufungat&#235;. Wamwandyo agaroghoa, agakuya ainarekaa mwana. 21Muuna wa gav&#235;&#235; agamuroghoa mukhema wasuu n&#235;naa waku&#235;ywe mughohi, mweeso noo agakuya ainarekaa mwana, na muuna wa gatatu uvii uvii. 22Voong'e v&#235;&#235;mufungat&#235; v&#235;gakuya v&#235;narekaa mwana. Mpeoayo mukhema wasuu n&#235;naa wakueywe mughohi mweeso noo agakuya. 23Uvii, itiku n&#235;antu &#235;ikw&#235;&#235; v&#235;jie uf&#235;tya, mukhema wasuu ugutenda mukhema wamwa anyu? Voong'e v&#235;&#235;mufungat&#235; vamuroghoe.&#8221;</div><div class="p"> 24Yesu agav&#235;&#235;ra, &#8220;Nyee mwahutyaa ino gusoko mutiyamanyie Maand&#235;ko Meru nan&#235; nguu ya Muungu. 25Gusoko akuyi n&#235;ikw&#235;&#235; vaf&#235;tya v&#235;t&#235;uroghoa mbesa uroghowa, v&#235;utend&#235;ka mwino vamala&#235;ka va girunde. 26&#203;gweeso gwa uf&#235;tiwa gwa akuyi, wur&#235;, &#235;k&#235;&#235; mwinasomaa g&#235;taabu gamwa Musana afoo n&#235;guhanyiye sayu a gahaka n&#235;naa g&#235;gwaka moto? Muungu agamw&#235;&#235;ra Musa, &#8216;Nene n&#235; Muungu amwa Aburahamu, Isaka na Yakobo.&#8217; 27Uvii, mweeso ti Muungu wa akuyi &#235;gweeso uu Muungu wa avoo n&#235; afanga. Nyenye mwahutyaa ino.&#8221;</div><div class="s">Iragh&#235;yo n&#235; ikuu</div><div class="r">(Mat 22:34-40; Luk 10:25-28)</div><div class="p"> 28Umwe wa as&#235;yi va Seria agafika, agategheeya wikungumi wawe. N&#235;naa woona mwino Yesu waasucha vija, agidw&#235;&#235;ya agamuwiya, &#8220;Mukhat&#235; a maragh&#235;yo oong'e r&#235;&#235;fe n&#235; ra mwandyo?&#8221; 29Yesu agamusucha, &#8220;Ra mwandyo u t&#235;&#235;r&#235;: &#8216;Tegheeya Isiraeli! M&#252;k&#252;&#252; Muungu witu, mweeso uwimwene M&#252;k&#252;&#252;. 30Muyanje M&#252;k&#252;&#252; wako gwa mooyo wako woong'e, gwa nkhoo ako oong'e, gwa ihaa rako roong'e na gwa nguu yako yoong'e.&#8217; 31Na ragav&#235;&#235; uu t&#235;&#235;r&#235;: &#8216;Muyanje munyafife wako mwino veve wianj&#235;te mughonjo.&#8217; Gutie iragh&#235;yo r&#235;ng&#235;ja n&#235; ik&#252;&#252; uk&#235;ra ayaa.&#8221; 32Uvii, mus&#235;yi wa Seria wasuu agamw&#235;&#235;ra, &#8220;Vija Museyi! Wahanya tut&#235; &#235;t&#235; Muungu uu umwedu gutufu, na gutie ung&#235;ja &#235;gweeso mweeso. 33Na inoneye muntu umuyanja Muungu gwa nkhoo oong'e, gwa ihaa roong'e, na gwa nguu yoong'e, na umuyanja munyafif&#235; wako mwino wianj&#235;te mughonjo. Ihanyo &#235;r&#235;&#235; uu n&#235; intu nanguu uk&#235;ra dahwa na makumb&#235;ko oong'e oofembea.&#8221; 34Yesu n&#235;naa woona mwino muntu uyuu wamusuchaa gwa tut&#235; n&#235; itina wova agamw&#235;&#235;ra, &#8220;Veve utikure na Utemi wa Muungu.&#8221; N&#235;naa asaa ak&#235;ra, gutie muntu n&#235;agasoya kang&#235; umuurya intu.</div><div class="s">Ihanyo ra Masiha</div><div class="r">(Mat 22:41-46; Luk 20:41-44)</div><div class="p"> 35Itungo n&#235;naa Yesu ugus&#235;ya mu Hekalu, agawiya, &#8220;Asik&#235; as&#235;yi va Seria v&#235;uhanya mwino Masiha uu mwana amwa Daudi? 36Daudi mughonjo n&#235;naa utongeerwe na Mwahu Mweru agahanya:</div><div class="q1">&#8216;M&#252;k&#252;&#252; agamw&#235;&#235;ra M&#252;k&#252;&#252; wan&#235;:</div><div class="q2">&#203;khaa guuvaru wan&#235; wa g&#235;l&#235;lo,</div><div class="q1">faka fana ikw&#235; nguvav&#235;ka</div><div class="q2">arughu vako</div><div class="q1">fang'i a m&#235;ghuu ako.&#8217;</div><div class="p"> 37&#8220;Daudi mughonjo ugumutaana Masiha M&#252;k&#252;&#252;. Uvii, Masiha ugutenda wur&#235; mwanakwe?&#8221; Mwirundo wa antu naa umutegheeye gwa uyanjo.</div><div class="s">Yesu uguv&#235;&#235;ra antu v&#235;ighoje na as&#235;yi va Seria</div><div class="r">(Mat 23:1-36; Luk 20:45-47)</div><div class="p"> 38Mumas&#235;yo akwe Yesu agahanya, &#8220;Ighoji na as&#235;yi va Seria n&#235;v&#235;anj&#235;te gwendeenda v&#235;rie nkhaanju ndifu na uramuchiwa na antu gwa ukuriwa mumasoko, v&#235;yanj&#235;te g&#235;khaa fana gwa ikuryo mumasunagogi, 39na uhora mayoma a ikuryo fana antu v&#235;reekiwe mu mal&#235;wa. 40V&#235;uvonkaa ahimb&#235; kunu v&#235;gikwat&#235;&#235;ya ukuta gwa marombi n&#235; marifu! Itiku ra uramuiywa v&#235;uhanga it&#235;n&#235;ywa n&#235; ikuu.&#8221;</div><div class="s">Sadaka a mukhema n&#235; muhimb&#235;</div><div class="r">(Mat 21:1-4)</div><div class="p"> 41Yesu naa w&#235;khee fif&#235; na isanduku ra mpamba. Agaa g&#235;henga mwino antu ving&#235; naa v&#235;uduya hela na uyitendea mu mpamba a Hekalu. Aghwar&#235; ving&#235; v&#235;gaduya hela nying&#235;. 42Faafo agaja mukhema umwe muhimb&#235; mutuki, agaduya maruf&#235;a av&#235;&#235; n&#235; manyughu a hela wining'an&#235;yo wa hela itaano. 43Faafo Yesu agavataana as&#235;ywi vakwe agav&#235;&#235;ra, &#8220;Tut&#235; namw&#235;&#235;ra, mukhema muhimb&#235; mutuki uyuu waduyaa nanguu uk&#235;ra vang&#235;ja voong'e n&#235;vatendea hela mu isanduku ra mpamba. 44Gusoko voong'e vaduyaa ufuma masayo a ughwari wawe, &#235;gweeso mukhema uyuu, mwino chuu mutuki, waduyaa oong'e n&#235;ukweti, waduyaa mu intu n&#235;ugur&#235;fenja gwa uduv&#235;.&#8221;</div>
 </div>
 </div>
</div>

 Kirimi New Testament © Bible Society of Tanzania, 2008.

Yesu agaandya urëghëtya inaawe gwa nyinkhori, “Muntu umwe agarëma muunda wa Mësabibu. Agaufimiya na ikita, na mukhatëkhatë ayo agahëmba rujë wa ukhamëa divai, na agajenga ikumbu ro ughojea. Agaufangisya muunda wasuu kunë anya urëma, agatunga muhënjo ageenda ung'ë a kure. Itungo ra utënanga, agamutuma mutumami wakwe kune anya urëma vasaa, amweetëe makeevuu asaa nënaa atënangwaa mu muunda wakwe. Anya urëma vasaa vëgamukwata, vëgamukhuva, vëgamusucha mëkhono mëtufu. Agamutuma kangë mutumami ungëja, uyuu noo vëgamuvaarya itwe na umutenda vivë. Munya muunda wasuu agatuma mutumami ungëja kangë, usuu anya urëma vasaa vëgamuuragha. Vangëja vingë nëvëgatumwa, mukhatë awe vëgakhuwa, na vangëja vëgauraghwa. Na ëkëë usaghie muntu umwedu, wasuu mwanakwe muyanjwi. Mpeoayo agamutuma wasuu uguhanya, ‘Vëumukeera mwananë.’ Ëgweeso anya urëma vasaa vëgiëra, ‘Uyuu unë musai, uvii nëgumuuraghe, usai wakwe utende witu!’ Uvii vëgamukwata vëgamuuragha na umujughuta gunjë a muunda wasuu wa mësabibu.
“Uvii, munya muunda ugutenda ntuni? Ujie uvamarëya voong'e anya urëma vasaa na uwufangisya muunda wasuu wa mësabibu gwa antu vangëja. Wurë, ëkëë mwinasomaana Maandëko ayaana?
‘Igwe nëvarëhitiee ajengi
itungwee ratendaa igwe
iküü ra umpeo.
Müküü unë warëtendie intu ërëë,
ryeso noo ra utako ino kunë see.’”
Akumbëki akuu, aseyi va Seria na anyampaa vëgamanya mwino wikhori wasuu naa wavëëra veeso. Uvii vëgasoya umukwata vëmutunge, ëgweeso vëgooghofa mwirundo wa antu. Uvii vëgamureka vëgenda kunë vinjë.


Uvii, mukhatë a Afarisayo na avoo va ikako ramwa Herode vëgatumwa vëmukwatye Yesu gwa nkhani yakwe. Vëgamwendea, vëgamwëëra, “Musëyi, gumanyie mwino veve uu wë muntu wa tutë nëugurëghëtyaa tutë ntufu, na utiuraraavaa ikeru ra muntu mba nduvë. Ukuu wa muntu ti intu kunë veve, ëgweeso gwayo uguvasëyaa tutë a njëa a Muungu. Wurë, inoneyena urëfa kodi kunë Kaisari namba ti uwuu? Gurëfe namba gutarëfee?” Ëgweeso Yesu agamëmanya lakuno awe agavëëra, “Asikë në muungema? Ndaghëëri irufëa.” Vëgamuraghëëra. Mweeso noo agavawiya, “Ekeru na riore ërëëra mwaanyu?” Vëgamusucha, “Ramwa Kaisari.” Uvii, Yesu agavëëra, “Mufi Kaisari në amwa Kaisari na Muungu nëakwe Muungu.” Vëgatachwa ino na mweeso.


Asadukayo nëvëuhanyaa mwino gutie ufëtyo vëgamwendea Yesu, vëgamuwiya, “Musëyi, Musa agaguraghëëya: ‘Muntu nëwakuya na ureka mukhema atina mwana, muunaakwe inoneye amusae mukhema wasuu nëwakueywe mughohi amufafëe vana muunaakwe nëwaye munyagugwa.’ Uvii, naa guna vauna vëmufungatë. Wamwandyo agaroghoa, agakuya ainarekaa mwana. Muuna wa gavëë agamuroghoa mukhema wasuu nënaa wakuëywe mughohi, mweeso noo agakuya ainarekaa mwana, na muuna wa gatatu uvii uvii. Voong'e vëëmufungatë vëgakuya vënarekaa mwana. Mpeoayo mukhema wasuu nënaa wakueywe mughohi mweeso noo agakuya. Uvii, itiku nëantu ëikwëë vëjie ufëtya, mukhema wasuu ugutenda mukhema wamwa anyu? Voong'e vëëmufungatë vamuroghoe.”
Yesu agavëëra, “Nyee mwahutyaa ino gusoko mutiyamanyie Maandëko Meru nanë nguu ya Muungu. Gusoko akuyi nëikwëë vafëtya vëtëuroghoa mbesa uroghowa, vëutendëka mwino vamalaëka va girunde. Ëgweeso gwa ufëtiwa gwa akuyi, wurë, ëkëë mwinasomaa gëtaabu gamwa Musana afoo nëguhanyiye sayu a gahaka nënaa gëgwaka moto? Muungu agamwëëra Musa, ‘Nene në Muungu amwa Aburahamu, Isaka na Yakobo.’ Uvii, mweeso ti Muungu wa akuyi ëgweeso uu Muungu wa avoo në afanga. Nyenye mwahutyaa ino.”


Umwe wa asëyi va Seria agafika, agategheeya wikungumi wawe. Nënaa woona mwino Yesu waasucha vija, agidwëëya agamuwiya, “Mukhatë a maraghëyo oong'e rëëfe në ra mwandyo?” Yesu agamusucha, “Ra mwandyo u tëërë: ‘Tegheeya Isiraeli! Müküü Muungu witu, mweeso uwimwene Müküü. Muyanje Müküü wako gwa mooyo wako woong'e, gwa nkhoo ako oong'e, gwa ihaa rako roong'e na gwa nguu yako yoong'e.’ Na ragavëë uu tëërë: ‘Muyanje munyafife wako mwino veve wianjëte mughonjo.’ Gutie iraghëyo rëngëja në iküü ukëra ayaa.” Uvii, musëyi wa Seria wasuu agamwëëra, “Vija Museyi! Wahanya tutë ëtë Muungu uu umwedu gutufu, na gutie ungëja ëgweeso mweeso. Na inoneye muntu umuyanja Muungu gwa nkhoo oong'e, gwa ihaa roong'e, na gwa nguu yoong'e, na umuyanja munyafifë wako mwino wianjëte mughonjo. Ihanyo ërëë uu në intu nanguu ukëra dahwa na makumbëko oong'e oofembea.” Yesu nënaa woona mwino muntu uyuu wamusuchaa gwa tutë në itina wova agamwëëra, “Veve utikure na Utemi wa Muungu.” Nënaa asaa akëra, gutie muntu nëagasoya kangë umuurya intu.


Itungo nënaa Yesu ugusëya mu Hekalu, agawiya, “Asikë asëyi va Seria vëuhanya mwino Masiha uu mwana amwa Daudi? Daudi mughonjo nënaa utongeerwe na Mwahu Mweru agahanya:
‘Müküü agamwëëra Müküü wanë:
Ëkhaa guuvaru wanë wa gëlëlo,
faka fana ikwë nguvavëka
arughu vako
fang'i a mëghuu ako.’
“Daudi mughonjo ugumutaana Masiha Müküü. Uvii, Masiha ugutenda wurë mwanakwe?” Mwirundo wa antu naa umutegheeye gwa uyanjo.


Mumasëyo akwe Yesu agahanya, “Ighoji na asëyi va Seria nëvëanjëte gwendeenda vërie nkhaanju ndifu na uramuchiwa na antu gwa ukuriwa mumasoko, vëyanjëte gëkhaa fana gwa ikuryo mumasunagogi, na uhora mayoma a ikuryo fana antu vëreekiwe mu malëwa. Vëuvonkaa ahimbë kunu vëgikwatëëya ukuta gwa marombi në marifu! Itiku ra uramuiywa vëuhanga itënëywa në ikuu.”


Yesu naa wëkhee fifë na isanduku ra mpamba. Agaa gëhenga mwino antu vingë naa vëuduya hela na uyitendea mu mpamba a Hekalu. Aghwarë vingë vëgaduya hela nyingë. Faafo agaja mukhema umwe muhimbë mutuki, agaduya marufëa avëë në manyughu a hela wining'anëyo wa hela itaano. Faafo Yesu agavataana asëywi vakwe agavëëra, “Tutë namwëëra, mukhema muhimbë mutuki uyuu waduyaa nanguu ukëra vangëja voong'e nëvatendea hela mu isanduku ra mpamba. Gusoko voong'e vaduyaa ufuma masayo a ughwari wawe, ëgweeso mukhema uyuu, mwino chuu mutuki, waduyaa oong'e nëukweti, waduyaa mu intu nëugurëfenja gwa uduvë.”

Listen to Mariko 12