Ticuna - 1986 WBT (NT) Drama

Rü yema ñaxguwena ga Ngechuchu rü norü ngúexü̃gümaxã inaxũãchi, nax Chedróü̃arü doxonexü̃arü tocutüwa naxũxü̃ca̱x. Rü yéma nayexma ga wüxi ga nanetünecü. Rü yemawa naxũ ga Ngechuchu norü ngúexü̃gümaxã.
Rü Yúda ga yema bexma Ngechuchuxü̃ íyaxuaxü̃xü̃ rü nüxü̃ nacua̱x ga yema nachica, yerü Ngechuchu rü muẽ̱xpü̱xcüna yéma norü ngúexü̃gümaxã nangutaque̱xexü̃.
Rü yéma nangu ga Yúda namaxã ga ñuxre ga churaragü rü ñuxre ga Tupanapata ga taxü̃nearü purichíagü ga yéma namugüxü̃ ga chacherdótegüarü ãẽ̱xgacügü rü Parichéugü. Rü nixãxne, rü yéma nanangegü ga omügü.
Natürü ga Ngechuchu rü marü nüxü̃ nacua̱x ga guxü̃ma ga yema tá nüxü̃ nax ngupetüxü̃. Rü yemaca̱x naxca̱x nixũ, rü nüxna naca, rü ñanagürü: —¿Texéca̱x nixĩ i pedaugüxü̃? —﻿ñanagürü.
Rü nümagü rü Ngechuchuxü̃ nangãxü̃gü, rü ñanagürügü: —Nacharétucüã̱x i Ngechuchuca̱x nixĩ i tadaugüxü̃ —﻿ñanagürügü. Rü Ngechuchu nanangãxü̃, rü ñanagürü: —Choma chixĩ —﻿ñanagürü. Rü Yúda ga bexma ínaxuaxü̃xü̃ rü yema churaragütanüwa nayexma.
Rü yexguma yema ñaxgu ga Ngechuchu: “Choma chixĩ”, ñaxgu, rü nügüweama nacaixü̃tanü ga yema churaragü, rü yexma nayayi.
Rü yexguma ga Ngechuchu rü wena nüxna naca, rü ñanagürü: —¿Texéca̱x nixĩ i pedaugüxü̃? —﻿ñanagürü. Rü nümagü rü nanangãxü̃gü rü ñanagürügü: —Nacharétucüã̱x i Ngechuchuca̱x nixĩ i tadaugüxü̃ —﻿ñanagürügü.
Rü Ngechuchu rü wenaxarü ñanagürü nüxü̃: —Marü pemaxã nüxü̃ chixu rü choma chixĩ. Rü ngẽxguma cha̱u̱xca̱x pedaugügu rü ¡ípeyaxĩxẽxẽ i ñaa chorü ngúexü̃gü! —﻿ñanagürü.
Rü yemaacü nangupetü nax yanguxü̃ca̱x ga norü ore ga nümatama ga Ngechuchu nüxü̃ yaxuxü̃ ga ñaxgu: “Yíxema Chaunatü choxna tüxü̃ mugüxe rü taxúetama itayarütauxe”, ñaxgu.
Rü Chimóü̃ ga Pedru rü nüxü̃́ iyexma ga wüxi ga tara. Rü ngĩxü̃ nayaxu rü yemamaxã ínanadae ga norü tügünepachinü ga chacherdótegüarü ãẽ̱xgacüarü duü̃xü̃ ga Mácugu ãégaxü̃.
Natürü ga Ngechuchu rü Pedruxü̃ ñanagürü: —¡Ngĩxchixü̃gu ngĩxü̃ ixücuchi i curü tara! ¿Tama ẽ̱xna nüxü̃ cucua̱x nax choma rü tá ngúxü̃ chingexü̃ ngẽma Chaunatü chomaxã naxueguxü̃rüxü̃? —﻿ñanagürü.


Rü yexguma ga yema churaragüarü ãẽ̱xgacü rü norü churaragümaxã rü yema Yudíugü ga Tupanapata ga taxü̃nearü purichíagümaxã, rü Ngechuchuxü̃ niyauxgü. Rü nayana̱i̱xchacüügü.
Rü noxri rü ãẽ̱xgacü ga Anápatawa nanagagü. Rü Aná rü Caipána̱xtü nixĩ. Rü gumá taunecügu ga Caipá rü chacherdótegüaru ãẽ̱xgacü nixĩ.
Rü yema Caipá nixĩ ga ü̃paacü yema Yudíugüarü ãẽ̱xgacügümaxã nüxü̃ ixuxü̃ nax namemaexü̃ nax wüxitama ga yatü rü guxü̃ma ga Yudíugüca̱x nax nayuxü̃.


Rü Chimóü̃ ga Pedru rü to ga ngúexü̃maxã Ngechuchuwe narüxĩ. Rü yema chacherdótegüarü ãẽ̱xgacü rü nüxü̃ nacua̱x ga yema to ga ngúexü̃. Rü yemaca̱x ga yema to ga ngúexü̃ rü wüxigu Ngechuchumaxã nixücu ga ãẽ̱xgacüpataa̱xtüwa.
Natürü ga Pedru rü ĩã̱xarü düxétügutama narüxã̱ũ̱x. Rü yemaca̱x ínaxũxũ ga yema to ga ngúexü̃, rü yema ĩã̱xarü dauruxü̃ ga ngecümaxã nayarüdexa rü yexguma Pedruxü̃ iyamucuchi.
Rü yexguma ga yema ngecü ga ĩã̱xarü dauruxü̃, rü Pedruna ica, rü ngĩgürügü: —¿Tama ẽ̱xna cuma rü ta wüxi i norü ngúexü̃ quixĩxü̃ i ngẽma yatü i yayauxgüxü̃? —﻿ngĩgürügü. Rü Pedru ngĩxü̃ nangãxü̃, rü ñanagürü: —Tama nixĩ —﻿ñanagürü.
Rü yéma ĩã̱xtüwa rü ãẽ̱xgacüarü duü̃xü̃gü rü Tupanapata ga taxü̃ne purichíagü rü nanaxügü ga wüxi ga üxü, yerü nagáuane. Rü gumá üxüxétüarü ngaicamagu nachigü, rü yéma nügü ninaixü̃gü. Rü Pedru rü ta yéma nügü nanaixü̃ naxetüwa ga gumá üxü.


Rü yema chacherdótegüarü ãẽ̱xgacü rü inanaxügü nax Ngechuchuna naca̱xaxü̃ norü ngúexü̃güchiga rü norü ngu̱xẽẽtaechiga.
Rü Ngechuchu ñanagürü nüxü̃: —Choma rü guxü̃ ga duü̃xü̃güpe̱xewa nüxü̃ chixu ga chorü ore. Rü ngutaque̱xepataü̃güwa rü Tupanapata ya taxü̃newa i ngextá guxü̃ma i Yudíugü íngutaque̱xegüxü̃wa chanangúexẽxẽ ga duü̃xü̃gü. Rü yemaacü taxuxü̃ma ichicu̱x ga chorü ore.
¿Rü tü̱xcüü̃ i choxna cucaxü̃ i ñu̱xmax? Ẽcü, ¡nüxna naca i ngẽma duü̃xü̃gü ga nüxü̃ ĩnüexü̃ ga chorü ore! Rü nümagü tá cumaxã nüxü̃ nixugüe ga ta̱xacüchigaxü̃ namaxã chixuxü̃. Erü nümagü rü nüxü̃ nacua̱xgü ga guxü̃ma ga yema namaxã nüxü̃ chixuxü̃ —﻿ñanagürü.
Rü yexguma Ngechuchu yema ñaxgu, rü wüxi ga Tupanapata ga taxü̃nearü purichía ga naxü̃tagu chíxü̃, rü Ngechuchuxü̃ napechiwe. Rü ñanagürü nüxü̃: —¿Tü̱xcüü̃ ngẽmaãcü cunangãxü̃ ya daa chacherdótegüarü ãẽ̱xgacü? —﻿ñanagürü.
Rü Ngechuchu nanangãxü̃ rü ñanagürü: —Rü ngẽxguma ta̱xacürü chixexü̃xü̃ chixuxgu, ¡rü nüxü̃ ixu nax ta̱xacürü chixexü̃ yixĩxü̃ i nüxü̃ chixuxü̃! Natürü ngẽxguma chorü ore rü aixcüma yixĩxgu, rü ¿tü̱xcüü̃ i choxü̃ cupechiwexü̃? —﻿ñanagürü.
Rü yexguma ga Aná rü Ngechuchuxü̃ yanáiãcüma chacherdótegüarü ãẽ̱xgacü ga Caipáxü̃tawa nanamu.


Rü yoxni ga Pedru rü üxüarü ngaicamagu nachiecha, rü yéma nügü nanaixü̃ãma. Rü yema yéma yexmagüxü̃ rü nüxna nacagüe, rü ñanagürügü: —¿Tama ẽ̱xna cuma rü ta norü ngúexü̃ quixĩxü̃ i ngẽma yatü i yayauxgüxü̃? —﻿ñanagürügü. Natürü ga Pedru rü tama nügü nixu, rü ñanagürü: —Tama nixĩ —﻿ñanagürü.
Rü yéma nayexma ga wüxi ga chacherdótegüarü ãẽ̱xgacüarü duü̃xü̃. Rü yema rü Pedru ídaechinüxü̃tanüxü̃ nixĩ. Rü Pedruna naca, rü ñanagürü: —¿Tama ẽ̱xna cuma yixĩxü̃ ga nanetünecüwa Ngechuchumaxã cuxü̃ chadauxü̃? —﻿ñanagürü.
Rü Pedru rü wena tama nügü nixu. Rü yexgumatama nica ga ota.


Rü yexguma Ngechuchumaxã nüxü̃ nachauegu ga nüxna nax nacagüxü̃, rü Caipápatawa ínanagaxüchigü rü Yudéaanearü ãẽ̱xgacü ga Rómacüã̱xpatawa nanagagü. Natürü marü ningóonechaü̃ ga yexguma rü yemaca̱x ga yema Yudíugü rü tama gumá ãẽ̱xgacüpatagu nachocu, yerü Yudíugüarü mugü nüxü̃ nixu rü pecadu nixĩ nax wüxi ga Rómacüã̱xpatagu nax nachocuxü̃ ga yema ngunexü̃gu. Rü yemaacü tama Tupanape̱xewa nügü nixüxaarü maxü̃ã̱xẽẽgüchaü̃, yerü yexguma nügü yaxüxaarü maxü̃ã̱xẽẽgügu, rü taxucürüwa nanangõ̱xgü ga õna ga Üpetüchigaarü petaca̱x namexẽẽxü̃.
Rü yemaca̱x ga gumá ãẽ̱xgacü ga Rómacüã̱x ga Pirátu rü napatawa ínaxũxũ nax duü̃xü̃gümaxã yadexaxü̃ca̱x. Rü ñanagürü nüxü̃: —¿Ta̱xacüca̱x ípenaxuaxü̃ ya daa yatü? —﻿ñanagürü.
Rü nüma ga duü̃xü̃gü rü Pirátuxü̃ nangãxü̃gü, rü ñanagürügü: —Ngẽxguma chi tama wüxi i taxü̃ i chixexü̃ naxü̱xgu, rü taxũchima cuxü̃tawa tanaga —﻿ñanagürügü.
Rü yexguma ga Pirátu rü ñanagürü nüxü̃: —¡Ẽcü perü ãẽ̱xgacügüxü̃tawa penaga, rü perü mugü pemaxã nüxü̃ ixuxü̃ãcüma penapoxcux! —﻿ñanagürü. Natürü ga yema Yudíugü rü Pirátuxü̃ nangãxü̃gü, rü ñanagürügü: —Natürü pema i Rómacüã̱xgü rü marü toxna penachu̱xu nax texéxü̃ tima̱xgüxü̃ tümaarü chixexü̃ca̱x —﻿ñanagürügü.
Rü yemaacü ningu ga yema ore ga Ngechuchu ü̃paacü nüxü̃ ixuxü̃ nax ñuxãcü tá nayuxü̃.
Rü Pirátu rü wenaxarü napatagu naxücu, rü Ngechuchuca̱x nangema. Rü nüxna naca, rü ñanagürü: —¿Cuma yixĩxü̃ i Yudíugüarü Ãẽ̱xgacü quixĩxü̃? —﻿ñanagürü.
Rü Ngechuchu ñanagürü nüxü̃: —¿Cuechamatama i nagu curüxĩnüxü̃ nax ngẽmaãcü choxna cucaxü̃, rüe̱xna togü marü cumaxã nüxü̃ nixu nax ngẽmaãcü choxna cucaxü̃ca̱x? —﻿ñanagürü.
Rü Pirátu Ngechuchuxü̃ nangãxü̃, rü ñanagürü: —¿Ẽ̱xna cuma nagu curüxĩnügu rü Yudíu chixĩ? Rü ngẽma cuchixü̃anecüã̱xgü rü chacherdótegüarü ãẽ̱xgacügütama nixĩ i chauxü̃tawa cuxü̃ gagüxü̃. ¿Ẽ̱xna ta̱xacürü chixexü̃ cuxü? —﻿ñanagürü.
Rü yexguma ga Ngechuchu rü nanangãxü̃, rü ñanagürü: —Choma rü tama ñoma i naanewa ãẽ̱xgacü chixĩ. Rü ngẽxguma chi ñoma i naanewa ãẽ̱xgacü chixĩxgu, rü chorü duü̃xü̃gü rü chi Yudíugüarü ãẽ̱xgacügümaxã nügü nadai rü taxũchima choxü̃ niyauxgü i ngẽxguma. Natürü tama ñoma i naanewa ãẽ̱xgacü chixĩ —﻿ñanagürü.
Rü yexguma ga Pirátu rü ñanagürü nüxü̃: —¿Ẽ̱xna wüxi i nachixü̃anearü ãẽ̱xgacü quixĩ i cumax? —﻿ñanagürü. Rü Ngechuchu nanangãxü̃ rü ñanagürü: —Cumatama marü nüxü̃ quixu nax ãẽ̱xgacü chixĩxü̃. Rü choma rü chabu rü ñoma ga naanewa chaxũ nax duü̃xü̃gümaxã nüxü̃ chayarüxuxü̃ca̱x i ore i aixcüma ixĩxü̃. Rü guxãma ya yíxema ya yaxõgüxe i ngẽma ore i aixcüma ixĩxü̃, rü choxü̃́ itarüxĩnüe —﻿ñanagürü.
Rü Pirátu rü ñanagürü nüxü̃: —¿Ta̱xacü nixĩ i ngẽma ore i aixcüma ixĩxü̃? —﻿ñanagürü. Rü Ngechuchuna nacaxguwena ga Pirátu, rü wenaxarü Yudíugümaxã nayarüdexa. Rü ñanagürü nüxü̃: —Taxuxü̃ma i chixexü̃xü̃ nawa chadau i ñaa yatü.
Natürü guxü̃guma i ngẽxguma Üpetüchigaarü petawa nanguxgu, rü pecüma nixĩ nax íchananguxuchixẽẽxü̃ i wüxi i poxcuxü̃. ¿Rü penaxwa̱xexü̃ nax pexca̱x íchananguxuchixẽẽxü̃ i ñaa perü ãẽ̱xgacü, Pa Yudíugüx? —﻿ñanagürü.
Rü yexguma ga guxü̃ma ga yema duü̃xü̃gü, rü tagaãcü aita naxüe, rü ñanagürügü: —Tama tanaxwa̱xe nax cuyangéxü̃ i ngẽma yatü. Rü Barabá waxi nixĩ i tanaxwa̱xexü̃ nax cuyangéxü̃ —﻿ñanagürügü. Rü yema Barabá rü wüxi ga máẽtaxü̃ nixĩ.

Listen to Ore i mexü̃ ga Cuáü̃ ümatüxü̃ 18