Avar - 2008 Edition (Non-Drama - NT)

Avar - 2008 Edition (Drama - NT)

Цо пуланаб бакӏалда Аллагьасе гьари-дугӏаялда вукӏана Гӏиса. Гьесул гьари-дугӏа лъугӏарабго, цо муридас Гӏисада абуна:
– Я, Бетӏерчӏахъад! Яхӏяца жиндирго муридазда малъараб гӏадин, нижедаги малъе Аллагьасе гьари-дугӏа гьабизе.
Гьес гьезда абуна:
– Нужеца дугӏа гьабулаго гьадин абе:
Я, Эмен, дур цӏар гӏадамаз мукъадасаблъун рикӏкӏаги, дур Парччахӏлъи тӏаде щваги, щибаб къоялъ нижер бетӏербахъиялъе хинкӏ-чед кье нижее, нижер мунагьазда тӏасаги лъугьа, гӏадамаз нижее гьабуралда нижги тӏасалъугьунел ругин. Нижер хӏалбихьизеги биччаге.
Цинги гьес бицана:
– Масала, нужер цоясул вуго гьудул, сордо бащалъараб мехалъ гьесул нуцӏихъе ун дуца абулеб буго: «Я, дир гьудул, къаси дие цо лъабго чед кьеларищ дуца? Сапаралда вугев цо гьудул гьоболлъухъ вачӏун вуго дихъе, гьесда цебе лъезе квен гьечӏого вуго дун», – абун. Унго, дос жанисан гьадинаб жаваб кьеладай дуе: «Дир рахӏат хвезабуге. Нуцӏаги рахан буго, лъималги руго дида аскӏор бусада кьижун. Тӏаде вахъун дуе чед кьезе кӏоларо дида». Амма дица абила гьадин: гьудуллъиялъул къимат гьабун кьечӏониги, дур тӏасавичӏунгутӏиялдаса ворчӏичӏого, гьайгьай, тӏаде вахъун дос дуе кьела къваригӏарабгӏанаб чед.
Гьединлъидал дица нужеда абулеб буго: гьаре нужеца – нужее кьечӏого толаро; балагье нужеца – батичӏого хутӏуларо; нужеца нуцӏа бухе – гьеб рагьичӏого толаро. Гьарарасе кьола, балагьарасда батула, бухарасе нуцӏаги рагьула. Нужеда гъорлъ вугищ цониги эмен, васас ччугӏа гьарараб мехалъ, гьесухъе борохь кьолев? Яги, хоно гьарани, гьесухъе ичӏкӏал кьолев? Нужго квешал ругониги, лъималазе нужеца лъикӏабщинаб кьолеб мехалъ, жинда гьарарасе кигӏан цӏикӏкӏун рещтӏинабилеб зобалазда вугев Инсуца Илагьияб Рухӏ.

Цо нухалъ цо чиясул чорхолъа Гӏисаца бачахъана гӏадан мацӏ лъаларевлъун лъугьинавулеб жен. Чорхолъа жен индал, мацӏ лъаларев чи гаргадизе лъугьана, гьелда гӏажаиблъи гьабун халкъги хутӏана. Цо-цо гӏадамаз абулеб букӏана гьес инсанасул чорхолъа жундул рачахъулел ругин жундузул хан Беэлзебулил кумекалдалъун. Цогидаз, гьесул хӏалбихьизелъун, тӏалаб гьабуна зодисан гӏаламат бихьизабеян. Гьезул пикрабиги лъан, Гӏисаца гьезда абуна:
– Бокьараб ханлъиялда жаниб кьал ккани – гьеб ханлъи биххула, хъизаналда жаниб кьал ккани – гьеб хъизанги биххула. Гьединго илбисги жибго жиндаго дандечӏун кьалда бугони, гьелъул ханлъи биххичӏого хутӏилищ? Нужецани абулеб буго Беэлзебулил кумекалдалъун рачахъулин дица гьел. Дица гьел Беэлзебулил кумекалдалъун рачахъулел ратани, нужер умматалъул гӏадамаз лъил кумекалдалъунха гьел рачахъулел? Гьеле гьел гӏадамаз нуж мекъи рукӏин чӏезабила гури. Амма дица жундул Аллагьасул кумекалдалъун рачахъулел ругелъул, Аллагьасул Парччахӏлъи нужеде гӏагарлъун букӏин бичӏчӏула гьелдасан.
Кодоб ярагъгун цо къуватав-кутакав чияс жиндирго рукъ цӏунулеб бугони, гьесул боцӏи-рикъзиялъе хӏинкъи букӏунаро. Амма гьесдасаги къуватав тӏаде кӏанцӏани, гьев къезавила, гьесул ракӏчӏей букӏараб ярагъги кодоса босила, гьесухъа бахъун давлаги жидеразего бикьила.
Дунгун цадахъ гьечӏев чи – гьев вуго дида дандечӏарав чи. Диргун жубай гьечӏев чияс журай биххизабила.

Инсанасул чорхолъа бачахъараб хъубаб жен ракъдалал авлахъазда терелеб-женжедулеб букӏуна, жиндиего рахӏат-хӏалхьи балагьулаго. Амма рахӏат-хӏалхьи батуларо женалда. Гьелъ абула: «Рачӏа, дун цебе дунго букӏараб рокъобе тӏадбуссина», – ян. Тӏадбуссун щведал, гьелда рукъ батула лъухьун, къачӏан. Гьанже женалъ жиндасаги гӏасияб анкьго женги бачуна гьеб рокъобе. Рахъун гьенир чӏола гьел. Гьебмехалъ дов чи цебе букӏаралдасаги квешаб хӏалалде ккола.

Гӏисаца гьедин абидал, цо чӏужугӏаданалъ ахӏана халкъалъул руккалида гьоркьосан:
– Гьардарай гурищха мун гьавурай,
дуе керен кьурай дур эбел!
Гьес абуна:
– Дагьалги цӏикӏкӏун гьардарал гурищ Аллагьасул рагӏи рагӏулел
ва гьелда рекъон хьвадулел гӏадамал!

Гӏемераб халкъ жиндаго аскӏобе бачӏараб мехалъ, Гӏисаца абуна:
– Цӏакъго квешлъун буго гьаб уммат! Гьазие бокьун буго гӏаламат бихьизабизе. Юнус аварагасул гӏаламат гурони, цогидаб гӏаламат гьезие букӏине гьечӏо. Ниневиялъул халкъалъе гӏаламатлъун Юнус авараг лъугьарав гӏадин, Гӏадамил Лъимерги гӏаламатлъун лъугьина гьаб умматалъе. Гьаб умматалда цадахъ яхъина къиямасеб къоялъ Къилбаялъул парччахӏги. Гьелъ гӏайиб чӏвала гьазда, гьей дуниялалъул рагӏалдаса яхъарай ячӏиндал Сулайман аварагасул гӏакъилаб рагӏухъ гӏенеккизе. Гьале гьанив вугевав гӏемерго тӏадегӏанав вуго Сулайман аварагасдаса. Ниневиялъул халкъги бахъина къиямасеб къоялъ гьаб умматалда цадахъ ва гьезги гӏайиб чӏвала гьазда, Юнус аварагасухъ гӏенеккун гьел Аллагьасде руссиндал. Гьале гьанив вугевав гӏемерго тӏадегӏанав вуго Юнус аварагасдаса.

Лъицаниги лъеларо рекӏараб чирахъ бихьулареб бакӏалда яги сахӏида гъоркь. Жанире лъугьаразе канлъи букӏунедухъ борхатаб бакӏалда лъола гьеб. Дур бер – гьеб буго дур черхалъул чирахъ. Берал канал ругони, дур тӏолабго черхги канлъула. Берал канлъукъал ругони, дур черхги бецӏлъула. Ворегиха, дулъ бугеб канлъи бецӏлъиялде сверизе гурин. Гьедин, мун канлъул цӏун вугони, щибниги бецӏлъиги дулъ гьечӏони, мун тӏуванго гвангъила, чирахъул канлъиялъ мун кенчӏезавун вугев гӏадин.

Гӏисал вагӏза лъугӏидал, цо фарисеяс гьев къаде кваназе ахӏана. Вачӏун сурпаялда нахъа гӏодов чӏана Гӏиса. Кваназе лъугьиналде гьес кверал чуричӏелъул, фарисеяв хӏикмалъун хутӏана. Тӏадегӏанав Гӏисаца гьесда абуна:
– Нужеца, фарисеяз, суркӏа-щуруналъул тӏасахун рахъ бацӏцӏад гьабун чураниги, нужер жанисахун рахъ хъантӏиялъулги квешлъиялъулги цӏун буго. Гӏабдалзаби! Тӏасан бихьулеб бижарас гурищ жанибехун бугебги бижараб? Амма жаниб бугебаб садакъаде кьуни, гьебмехалъ хӏакъикъаталда тӏасаги рацӏцӏалъила нуж. Балагьги гӏазабги нужее, фарисеял. Нужеца садакъаде кьола хӏатта сагӏаналъул, гъараналъул ва цогидабги гӏурччинлъиялъул анцӏил бутӏа, ритӏухълъиялъулги Аллагьасде рокьиялъулги нужеца тӏалабго гьабуларо. Гьебги гьабизе ккола, гьабцоябги гьабичӏого тезе бегьуларо. Балагьги гӏазабги нужее, фарисеял! Нужее бокьула синагогабазда жанир киназдасаго церегӏан гӏодор чӏезе ва базаркъотӏноб халкъалъ салам кьезе. Балагьги гӏазабги нужее! Нуж релълъуна тӏасан хьвадулесда хӏатӏикь букӏин лъалареб, зани чӏвачӏеб хобалда.
Гьебмехалъ цо динияв гӏалимчияс абуна гьесда:
– Я, Мугӏалим! Гьединал рагӏабиги абун, дуца нижги инжит гьарулел ругогури.
Гӏисаца абуна:
– Нужееги, диниял гӏалимзаби, балагьги гӏазабги! Щайгурелъул нужеца гӏадамазул мугъзада лъолеб буго баччизе кӏоларебгӏан бакӏаб гьир, нужецагойин абуни, гьелда килищцин хъваларо. Балагьги гӏазабги нужее! Нужер умумуз чӏварал аварагзабазул хобазда тӏад мазарал гьарулел руго нужеца. Гьелдалъун нужеца чӏезабулеб буго умумузул ишазда нуж тӏад рекъолел рукӏин. Доз аварагзаби чӏвана, нужецайин абуни, доз чӏван хваразул хобазда тӏад мазарал гьарулел руго. Гьединлъидал Аллагьасул Гӏакъиллъиялъ абун буго: «Аварагзабиги чапарзабиги ритӏизе руго дица гӏадамазухъе, гьезин абуни цоял чӏвазе руго, цогидал рачахъизе руго. Гьабилидаса бахъараб къурбан хъолеб бакӏалдаги Мукъадасаб Рукъалдаги гьоркьов чӏварав Закария аварагасде щвезегӏан, дуниял бижаралдаса нахъе гӏодобе тӏураб киналго аварагзабазул бидул хӏакъ босизе буго гьаб умматалдаса». Гьале дица нужеда абулеб буго: гьаб умматалдаса тӏалаб гьабизе буго дозул бидул хӏакъ.
Балагьги гӏазабги нужее, диниял гӏалимзаби! Щайгурелъул нужеца гӏелмуялъул кӏул босана, амма кӏулал ричӏун нужгоги инчӏо жанире, ине бокьаралги риччачӏо.
Гӏиса гьениса нахъе аралдасаго, батӏи-батӏиял суалал кьун, гьесухъа рагӏи бахъизе чанкъан чӏун, тӏаделъизе байбихьана диниял гӏалимзабазги фарисеязги, гьесул кӏал таризабизе кӏоларищали.

Höre Лукаца бицараб Рохалил хабар 11