Sahu - 2015 Edition (NT) Non Drama

<div class="version vid2891 iso6393saj" data-vid="2891" data-iso6393="saj">
 <div class="book bkMAT">
 <div class="chapter ch15" data-usfm="MAT.15">
 <div class="label">15</div><div class="s">'Adata toma ete re dotumu</div><div class="r">(Mrk. 7:1-13)</div><div class="p"> 1Ngowa'a Farisi toropo moi re guru-guru 'agama nga mu&#7695;uo i'a, ananga 'a&#7695;i sapolo da'a limau Yerusalem ino ra Yesus, re 'a&#7695;i sano ra unanga, 2&#8220;I'a sa'olo 'Ani me-mete'e 'a&#7695;i mete'e ua nanga ete re dotumu manga 'adata? Wakutu ananga 'a&#7695;i oromo, ya soso'o si&#7695;a ua manga giama, gena-ge mete'e ua nanga 'atoranga!&#8221;</div><div class="p"> 3Yesus 'a sangoro, &#8220;Re i'a sa'olo ngini &#7695;i'i ni mete'e ua Ma Jou'ongu Madutu 'ai parenta, la pa'i ni mete'e ninga ete re dotumu manga 'adata? 4Sababu Ma Jou'ongu Madutu ro kanau, &#8216;Silamo'o ninga &#7687;a&#7687;a re ninga ngina.&#8217; Re Unanga ro kanau &#7695;i'i, &#8216; 'A guna &#7687;ato 'o sosowini 'ai &#7687;a&#7687;a bolo 'ai ngina, balasu 'o sanga hukumu sengene.&#8217;#Sup. 20:12, 21:17; Im. 20:9; Dad. 5:16 5Mada'a ngini ni sidoto'o, &#8216; 'A guna &#7687;ato nyengara 'o kanau tai &#7687;a&#7687;a bolo tai ngina so'o ne: 'Oru ga'a ngoi balasu to pula'a ra &#7687;a&#7687;a re ngina, gena-ge ngoi reta pula'a mo-moini sa'olo 'ari jou-jou ra Ma Jou'ongu Madutu.&#8217; 6Dadi unanga gena-ge 'a silamo'o riwara 'ai &#7687;a&#7687;a re ngina. Dadi sababu ninga ete re dotumu manga 'adata, ngini na si'u'ua Ma Jou'ongu Madutu 'ai parenta gena-ge. 7Ngini ngowa'a munafiki! Tero mode'e 'a Yesaya 'a sinubuata pasala &#7695;ua mangale ngini: 8Ma Jou'ongu Madutu 'o kanau so'o ne:</div><div class="q1">&#8216;Ngowa-ngowa'a gena-ge 'a&#7695;i silamo'o Ngoi pa'i tamanga 'u&#7695;u ma betu'u</div><div class="q2">mada'a tamanga 'akala re sinyingara 'i ki&#7695;anga ra Ngoi.</div><div class="q1"> 9'I parasaja ananga gena-ge 'a&#7695;i silamo'o re si&#7695;ubuso Ngoi;</div><div class="q2">sababu ananga manga do-doto'o pa'i manusia manga 'atoranga &#7687;ato, ga'a 'i mete'e Ngoi 'ari do-doto'o ua!&#8217; &#8221;#Yes. 29:13</div><div class="s">'Oru ga'a si'a'a ngowa'a 'a&#7695;i dadi najis ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai momina</div><div class="r">(Mrk. 7:14-23)</div><div class="p"> 10Gena &#7695;ua, Yesus 'o 'aro'o ngowa'a manga repe 'a&#7695;i sapolo ra Unanga re 'o kanau i'a ra ananga, &#8220;Ni 'isene la-la, la ni sahe. 11'Oru &#7687;ato ga'a 'i osama toma madanga, enanga gena-ge 'i si'a'a ua ngowa'a matengo 'o dadi najis ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai momina. Mada'a 'oru ga'a 'i supu toma madanga, enanga gena-ge 'i si'a'a ngowa'a matengo 'o dadi najis ra Unanga 'ai momina.&#8221;</div><div class="p"> 12&#7694;ua 'Ai me-mete'e 'a&#7695;i sapolo re 'a&#7695;i kanau ra Unanga, &#8220;Jou na waro mangale ngowa-ngowa'a Farisi manga 'akala re sinyingara 'i gamamu wakutu ya 'isene Jou no kanau so'o gena-ge?&#8221;</div><div class="p"> 13Yesus 'a sangoro, &#8220; 'Oru &#7687;ato ga'a 'Ari &#7686;a&#7687;a toma soroga 'A otomo ua, joro gena-ge &#7695;uanga i'a 'A wuru'u. 14Dadi awa ni kalesanga ngowa'a gena-ge, ananga gena-ge 'o bi-biri'i&#8212;bi-biri'i ga'a masihafu. Re na'o ngowa'a hafu matengo 'o tuda ngowa'a hafu, ma &#7695;o-&#7695;ogumu tala ananga nga mu&#7695;i&#7695;i 'a&#7695;i masieta'a toma koti'i ma dara.&#8221;#Luk. 6:39</div><div class="p"> 15Petrus 'o kanau, &#8220;Jou, tai'i na sitarangi 'ade-'ade nange-ge ma ngale ra ngomi.&#8221;</div><div class="p"> 16Yesus 'o sangoro, &#8220;Ngini na waro nyangu &#7695;i'i enanga ma ngale?! 17Ngini ni sahe nyangu moju, 'oru ga'a 'i osama toma madanga ngadolo toma po'olo ma dara. Togumu i'a, enanga 'i supu tuwa&#7695;i! 18Mada'a, 'oru ga'a 'i supu toma madanga, enanga gena-ge ma 'asala toma 'akala re sinyingara. Enanga gena-ge 'i si'a'a ngowa'a matengo 'o dadi najis ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai momina.#Mat. 12:34 19Sababu toma 'akala re sinyingara 'i baolo 'ulungu ma jira, sisengene ngowa'a, su-sudala, tinikai, to-tori'i, sakisi sa-sakala ngowa'a, re sikanau ngowa'a. 20Enanga mo-moini gena-ge si'a'a ngowa'a matengo 'o dadi najis ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai momina. Si&#7695;ibo &#7695;i'i, oromo kama soso'o giama ua, enanga gena-ge si'a'a ua ngowa'a matengo 'o dadi najis ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai momina.&#8221;</div><div class="s">We-were'a Yahudi ua matengo 'ami ngo-ngaku</div><div class="r">(Mrk. 7:24-30)</div><div class="p"> 21Gena &#7695;ua, Yesus 'a sisoi'i tala ngi'i gena-ge, re 'O tagi toma daeraha co-cori limau Tirus re limau Sidon. 22We-were'a Kana'an matengo toma daeraha gena-ge mo sapolo ra Yesus re mo poa-poa'a, &#8220;Ma Jou, 'Olana Daud 'ai ju'uda,#15:22 'Olana Daud 'ai ju'uda ma tero sa'olo: Daud 'ai Ngowa'a Nau'u. No sijumu 'Ani 'akala re sinyingara ma la-la ra ngoi! 'Ari ngowa'a were'a roh ma jira mi dungosama, dadi munanga mo sangisara masala.&#8221;</div><div class="p"> 23Yesus kama kanau bale moi i'a mai ua toma we-were'a gena-ge. Dadi 'Ai me-mete'e 'a&#7695;i sapolo ra Unanga re 'a&#7695;i kanau, &#8220;Jou, soma'a we-were'a gena-ge mo tagi, munanga mo 'a'a nyiwere ra ngene nanga &#7695;u&#7695;unu.&#8221;</div><div class="p"> 24Yesus 'a sangoro toma we-were'a gena-ge, &#8220;Ngoi pa'i sanga 'utusu toma ngowa-ngowa'a Israel &#7687;ato ga'a ma tero sa'olo doba ga'a 'i iranga ngo'omo.&#8221;</div><div class="p"> 25We-were'a gena-ge sapolo mo ma&#7695;ipolono ra Yesus 'ai biono re mo kanau, &#8220;Ma Jou no riono ngoi!&#8221;</div><div class="p"> 26Yesus 'a sangoro, &#8220;Enanga 'i rousu ua wo 'oro ngowa 'olo manga ngo-ngoromo, kara wa pula'a di'a nunu'u.&#8221;</div><div class="p"> 27We-were'a gena-ge mo kanau, &#8220;Tero mode'e Ma Jou, mada'a nunu'u mai 'i sanga oromo ngo-ngoromo ma so-sorono ga'a 'i eta'a tala ra madutu 'ai meja ma 'a&#7695;u.&#8221;</div><div class="p"> 28&#7694;ua Yesus 'o kanau i'a ra munanga, &#8220;Meme 'ani ngo-ngaku lai lamo'o. Sababu gena-ge, 'oru ga'a ngana ni mau, enanga 'i dadi.&#8221; Toma 'orasa gena-ge &#7695;ua, 'ami ngowa'a were'a remo la.</div><div class="s">Yesus 'o si-la ngowa'a si&#7695;i manga repe</div><div class="p"> 29&#7694;ua Yesus 'a sisoi'i tala ngi'i gena-ge, re 'o tagi mete'e talaga Galilea ma 'u&#7695;u. Gena &#7695;ua, Unanga 'o materu ie toma polono rimoi kara 'o tegoro. 30Ngowa'a kawasa 'a&#7695;i sapolo gasa ngowa'a cug&#817;a, ngowa'a hafu, ngowa'a &#7687;olo, ngowa'a mou, re ngowa'a si&#7695;i ma lelegu manga repe &#7695;i'i. Ngowa-ngowa'a si&#7695;i gena-ge ananga ya'u sigare ra Yesus 'ai rou, re Unanga ya'u si-la mo-moini. 31Ngowa'a kawasa toma ngi'i gena-ge 'a&#7695;i heranga madutu wakutu ananga 'a&#7695;i o&#7695;i'i masiretene ngowa'a mou ra&#7695;i kanau, ngowa'a &#7687;olo ra&#7695;i la, ngowa'a cug&#817;a ra&#7695;i tagi, re ngowa'a hafu ra&#7695;i o&#7695;i'i. &#7694;ua ananga mo-moini 'a&#7695;i puji re silamo'o Ma Jou'ongu Madutu ga'a ngowa'a Israel 'a&#7695;i silamo'o re si&#7695;ubuso.</div><div class="s">Yesus pula'a oromo ngowa'a nga cala rata</div><div class="r">(Mrk. 8:1-10)</div><div class="p"> 32Gena &#7695;ua, Yesus 'o 'aro'o 'Ai me-mete'e kara 'O kanau ra ananga, &#8220;Tari 'akala re sinyingara 'i baolo dadalara toma ngowa'a kawasa nena-ne. Sababu ma di'ara wangere ro'ange &#7695;ua ananga ra&#7695;i mamete'e ra Ngoi dadi nange-ne ananga manga ngo-ngoromo 'i moini &#7695;ua. Ngoi to o&#7695;u'u ananga 'a&#7695;i ma&#7695;ibo remanga sawini, sababu na'o so'o gena-ge awa-awa 'a&#7695;i beberete toma ngo'omo ma golona.&#8221;</div><div class="p"> 33&#7694;ua, 'Ai me-mete'e 'a&#7695;i sangoro ra Unanga, &#8220;Ngi'i nena-ne 'i tiwongo i'a. Wo sanga le'a ngo-ngoromo di'a ngowa'a manga repe nena-ne?&#8221;</div><div class="p"> 34Yesus 'o sano, &#8220; 'Age roti ngai mu&#7695;uo i'a ra ngini?&#8221;</div><div class="p">Ananga ya sangoro, &#8220;Ngai tumudingi re pa'i nyao'o 'alusu ngai mu&#7695;uo i'a &#7687;ato.&#8221; 35&#7694;ua, Unanga gena-ge 'o soma'a ananga ngowa'a kawasa 'a&#7695;i tegoro toma tana'a. 36Gena &#7695;ua, Yesus 'a 'oro roti ngai tumudingi re ma nyao'o gena-ge re 'O sibere ie murasa ma la ra Ma Jou'ongu Madutu. &#7694;ua Unanga 'a poti-poti roti re nyao'o gena-ge re 'O sipula'a Tai me-mete'e di'a ya sibalangu toma ngowa'a kawasa. 37Ananga mo-moini 'a&#7695;i oromo singadolo 'a&#7695;i wunusu. Togumu i'a, Yesus 'ai me-mete'e ya lomu ma jingianga ya sanga pipigu tumudingi roma-romanga. 38Ngowa'a repe ga'a 'a&#7695;i oromo toma 'orasa gena-ge, ananga gena-ge na-nau'u &#7687;ato nga cala rata. We-were'a re ngowa 'olo siroimi ua. 39Gena &#7695;ua, Yesus 'o soma'a ananga 'a&#7695;i ma&#7695;ibo, kara Yesus re 'Ai me-mete'e 'a&#7695;i mabalene toma oti re 'a&#7695;i sidete toma daeraha Magadan.</div>
 </div>
 </div>
</div>

Ngowa'a Farisi toropo moi re guru-guru 'agama nga muḏuo i'a, ananga 'aḏi sapolo da'a limau Yerusalem ino ra Yesus, re 'aḏi sano ra unanga, “I'a sa'olo 'Ani me-mete'e 'aḏi mete'e ua nanga ete re dotumu manga 'adata? Wakutu ananga 'aḏi oromo, ya soso'o siḏa ua manga giama, gena-ge mete'e ua nanga 'atoranga!”
Yesus 'a sangoro, “Re i'a sa'olo ngini ḏi'i ni mete'e ua Ma Jou'ongu Madutu 'ai parenta, la pa'i ni mete'e ninga ete re dotumu manga 'adata? Sababu Ma Jou'ongu Madutu ro kanau, ‘Silamo'o ninga ḇaḇa re ninga ngina.’ Re Unanga ro kanau ḏi'i, ‘ 'A guna ḇato 'o sosowini 'ai ḇaḇa bolo 'ai ngina, balasu 'o sanga hukumu sengene.’ Mada'a ngini ni sidoto'o, ‘ 'A guna ḇato nyengara 'o kanau tai ḇaḇa bolo tai ngina so'o ne: 'Oru ga'a ngoi balasu to pula'a ra ḇaḇa re ngina, gena-ge ngoi reta pula'a mo-moini sa'olo 'ari jou-jou ra Ma Jou'ongu Madutu.’ Dadi unanga gena-ge 'a silamo'o riwara 'ai ḇaḇa re ngina. Dadi sababu ninga ete re dotumu manga 'adata, ngini na si'u'ua Ma Jou'ongu Madutu 'ai parenta gena-ge. Ngini ngowa'a munafiki! Tero mode'e 'a Yesaya 'a sinubuata pasala ḏua mangale ngini: Ma Jou'ongu Madutu 'o kanau so'o ne:
‘Ngowa-ngowa'a gena-ge 'aḏi silamo'o Ngoi pa'i tamanga 'uḏu ma betu'u
mada'a tamanga 'akala re sinyingara 'i kiḏanga ra Ngoi.
'I parasaja ananga gena-ge 'aḏi silamo'o re siḏubuso Ngoi;
sababu ananga manga do-doto'o pa'i manusia manga 'atoranga ḇato, ga'a 'i mete'e Ngoi 'ari do-doto'o ua!’ ”


Gena ḏua, Yesus 'o 'aro'o ngowa'a manga repe 'aḏi sapolo ra Unanga re 'o kanau i'a ra ananga, “Ni 'isene la-la, la ni sahe. 'Oru ḇato ga'a 'i osama toma madanga, enanga gena-ge 'i si'a'a ua ngowa'a matengo 'o dadi najis ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai momina. Mada'a 'oru ga'a 'i supu toma madanga, enanga gena-ge 'i si'a'a ngowa'a matengo 'o dadi najis ra Unanga 'ai momina.”
Ḏua 'Ai me-mete'e 'aḏi sapolo re 'aḏi kanau ra Unanga, “Jou na waro mangale ngowa-ngowa'a Farisi manga 'akala re sinyingara 'i gamamu wakutu ya 'isene Jou no kanau so'o gena-ge?”
Yesus 'a sangoro, “ 'Oru ḇato ga'a 'Ari Ḇaḇa toma soroga 'A otomo ua, joro gena-ge ḏuanga i'a 'A wuru'u. Dadi awa ni kalesanga ngowa'a gena-ge, ananga gena-ge 'o bi-biri'i—bi-biri'i ga'a masihafu. Re na'o ngowa'a hafu matengo 'o tuda ngowa'a hafu, ma ḏo-ḏogumu tala ananga nga muḏiḏi 'aḏi masieta'a toma koti'i ma dara.”
Petrus 'o kanau, “Jou, tai'i na sitarangi 'ade-'ade nange-ge ma ngale ra ngomi.”
Yesus 'o sangoro, “Ngini na waro nyangu ḏi'i enanga ma ngale?! Ngini ni sahe nyangu moju, 'oru ga'a 'i osama toma madanga ngadolo toma po'olo ma dara. Togumu i'a, enanga 'i supu tuwaḏi! Mada'a, 'oru ga'a 'i supu toma madanga, enanga gena-ge ma 'asala toma 'akala re sinyingara. Enanga gena-ge 'i si'a'a ngowa'a matengo 'o dadi najis ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai momina. Sababu toma 'akala re sinyingara 'i baolo 'ulungu ma jira, sisengene ngowa'a, su-sudala, tinikai, to-tori'i, sakisi sa-sakala ngowa'a, re sikanau ngowa'a. Enanga mo-moini gena-ge si'a'a ngowa'a matengo 'o dadi najis ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai momina. Siḏibo ḏi'i, oromo kama soso'o giama ua, enanga gena-ge si'a'a ua ngowa'a matengo 'o dadi najis ra Ma Jou'ongu Madutu 'ai momina.”


Gena ḏua, Yesus 'a sisoi'i tala ngi'i gena-ge, re 'O tagi toma daeraha co-cori limau Tirus re limau Sidon. We-were'a Kana'an matengo toma daeraha gena-ge mo sapolo ra Yesus re mo poa-poa'a, “Ma Jou, 'Olana Daud 'ai ju'uda, No sijumu 'Ani 'akala re sinyingara ma la-la ra ngoi! 'Ari ngowa'a were'a roh ma jira mi dungosama, dadi munanga mo sangisara masala.”
Yesus kama kanau bale moi i'a mai ua toma we-were'a gena-ge. Dadi 'Ai me-mete'e 'aḏi sapolo ra Unanga re 'aḏi kanau, “Jou, soma'a we-were'a gena-ge mo tagi, munanga mo 'a'a nyiwere ra ngene nanga ḏuḏunu.”
Yesus 'a sangoro toma we-were'a gena-ge, “Ngoi pa'i sanga 'utusu toma ngowa-ngowa'a Israel ḇato ga'a ma tero sa'olo doba ga'a 'i iranga ngo'omo.”
We-were'a gena-ge sapolo mo maḏipolono ra Yesus 'ai biono re mo kanau, “Ma Jou no riono ngoi!”
Yesus 'a sangoro, “Enanga 'i rousu ua wo 'oro ngowa 'olo manga ngo-ngoromo, kara wa pula'a di'a nunu'u.”
We-were'a gena-ge mo kanau, “Tero mode'e Ma Jou, mada'a nunu'u mai 'i sanga oromo ngo-ngoromo ma so-sorono ga'a 'i eta'a tala ra madutu 'ai meja ma 'aḏu.”
Ḏua Yesus 'o kanau i'a ra munanga, “Meme 'ani ngo-ngaku lai lamo'o. Sababu gena-ge, 'oru ga'a ngana ni mau, enanga 'i dadi.” Toma 'orasa gena-ge ḏua, 'ami ngowa'a were'a remo la.

Ḏua Yesus 'a sisoi'i tala ngi'i gena-ge, re 'o tagi mete'e talaga Galilea ma 'uḏu. Gena ḏua, Unanga 'o materu ie toma polono rimoi kara 'o tegoro. Ngowa'a kawasa 'aḏi sapolo gasa ngowa'a cug̱a, ngowa'a hafu, ngowa'a ḇolo, ngowa'a mou, re ngowa'a siḏi ma lelegu manga repe ḏi'i. Ngowa-ngowa'a siḏi gena-ge ananga ya'u sigare ra Yesus 'ai rou, re Unanga ya'u si-la mo-moini. Ngowa'a kawasa toma ngi'i gena-ge 'aḏi heranga madutu wakutu ananga 'aḏi oḏi'i masiretene ngowa'a mou raḏi kanau, ngowa'a ḇolo raḏi la, ngowa'a cug̱a raḏi tagi, re ngowa'a hafu raḏi oḏi'i. Ḏua ananga mo-moini 'aḏi puji re silamo'o Ma Jou'ongu Madutu ga'a ngowa'a Israel 'aḏi silamo'o re siḏubuso.


Gena ḏua, Yesus 'o 'aro'o 'Ai me-mete'e kara 'O kanau ra ananga, “Tari 'akala re sinyingara 'i baolo dadalara toma ngowa'a kawasa nena-ne. Sababu ma di'ara wangere ro'ange ḏua ananga raḏi mamete'e ra Ngoi dadi nange-ne ananga manga ngo-ngoromo 'i moini ḏua. Ngoi to oḏu'u ananga 'aḏi maḏibo remanga sawini, sababu na'o so'o gena-ge awa-awa 'aḏi beberete toma ngo'omo ma golona.”
Ḏua, 'Ai me-mete'e 'aḏi sangoro ra Unanga, “Ngi'i nena-ne 'i tiwongo i'a. Wo sanga le'a ngo-ngoromo di'a ngowa'a manga repe nena-ne?”
Yesus 'o sano, “ 'Age roti ngai muḏuo i'a ra ngini?”
Ananga ya sangoro, “Ngai tumudingi re pa'i nyao'o 'alusu ngai muḏuo i'a ḇato.” Ḏua, Unanga gena-ge 'o soma'a ananga ngowa'a kawasa 'aḏi tegoro toma tana'a. Gena ḏua, Yesus 'a 'oro roti ngai tumudingi re ma nyao'o gena-ge re 'O sibere ie murasa ma la ra Ma Jou'ongu Madutu. Ḏua Unanga 'a poti-poti roti re nyao'o gena-ge re 'O sipula'a Tai me-mete'e di'a ya sibalangu toma ngowa'a kawasa. Ananga mo-moini 'aḏi oromo singadolo 'aḏi wunusu. Togumu i'a, Yesus 'ai me-mete'e ya lomu ma jingianga ya sanga pipigu tumudingi roma-romanga. Ngowa'a repe ga'a 'aḏi oromo toma 'orasa gena-ge, ananga gena-ge na-nau'u ḇato nga cala rata. We-were'a re ngowa 'olo siroimi ua. Gena ḏua, Yesus 'o soma'a ananga 'aḏi maḏibo, kara Yesus re 'Ai me-mete'e 'aḏi mabalene toma oti re 'aḏi sidete toma daeraha Magadan.

Lyt til Matias 15