Actau 15:1-29

Yn ystod y cyfnod hwnnw daeth rhyw ddynion o Jwdea a dechrau dysgu hyn i’r credinwyr yn Antiochia: “Allwch chi ddim cael eich achub heb gadw’r ddefod Iddewig o enwaedu dynion fel gwnaeth Moses ddysgu.” Achosodd hyn ddadlau a thaeru ffyrnig rhyngddyn nhw a Paul a Barnabas. Felly dyma’r eglwys yn dewis Paul a Barnabas gydag eraill i fynd i Jerwsalem i drafod y mater gyda’r apostolion a’r arweinwyr yno. Ar eu ffordd yno dyma nhw’n galw heibio’r credinwyr yn Phenicia a Samaria, a dweud wrthyn nhw am y bobl o genhedloedd eraill oedd wedi cael tröedigaeth. Roedd y credinwyr wrth eu boddau o glywed yr hanes. Pan gyrhaeddon nhw Jerwsalem cawson nhw groeso mawr gan yr eglwys a gan yr apostolion a’r arweinwyr eraill yno. A dyma nhw’n adrodd hanes y cwbl roedd Duw wedi’i wneud drwyddyn nhw. Ond dyma rai o’r Phariseaid oedd wedi dod i gredu yn sefyll ar eu traed a dadlau fod rhaid i bobl o genhedloedd eraill sy’n dod i gredu ufuddhau i Gyfraith Moses a chadw’r ddefod o enwaedu. Dyma’r apostolion ac arweinwyr eraill yr eglwys yn cyfarfod i ystyried y cwestiwn. Ar ôl lot o ddadlau brwd dyma Pedr yn codi ar ei draed, a dweud: “Frodyr. Beth amser yn ôl dych chi’n cofio fod Duw wedi fy newis i rannu’r newyddion da gyda phobl o genhedloedd eraill, a’u cael nhw i gredu. Mae Duw yn gwybod beth sydd yng nghalon pobl, a dangosodd yn glir ei fod yn eu derbyn nhw drwy roi’r Ysbryd Glân iddyn nhw yn union fel y cafodd ei roi i ni. Doedd Duw ddim yn gwahaniaethu rhyngon ni a nhw, am ei fod wedi puro eu calonnau nhw hefyd wrth iddyn nhw gredu. Felly pam dych chi’n amau beth mae Duw wedi’i wneud, drwy fynnu fod y disgyblion yma’n cario beichiau roedden ni a’n hynafiaid yn methu’u cario? Dŷn ni’n credu’n hollol groes! – mai dim ond ffafr a haelioni’r Arglwydd Iesu sy’n ein hachub ni fel hwythau!” Doedd gan neb ddim byd arall i’w ddweud, a dyma nhw’n gwrando ar Barnabas a Paul yn dweud am yr arwyddion gwyrthiol a’r pethau rhyfeddol eraill roedd Duw wedi’u gwneud drwyddyn nhw pan oedden nhw gyda phobl o genhedloedd eraill. Ar ôl iddyn nhw orffen siarad dyma Iago’n dweud: “Gwrandwch, frodyr. Mae Simon wedi disgrifio sut dewisodd Duw bobl iddo’i hun o genhedloedd eraill am y tro cyntaf. Ac mae beth ddwedodd y proffwydi yn cadarnhau hynny, er enghraifft: ‘Bydda i’n dod nôl wedi hyn i ailsefydlu teyrnas Dafydd sydd wedi syrthio. Bydda i’n adeiladu ei adfeilion, a’i adfer, er mwyn i weddill y ddynoliaeth geisio’r Arglwydd, a’r holl wledydd eraill sy’n perthyn i mi.’ Mae’r Arglwydd wedi gwneud y pethau yma yn hysbys ers oesoedd maith. “Felly, yn fy marn i, ddylen ni ddim gwneud pethau’n anodd i’r bobl o genhedloedd eraill sy’n troi at Dduw. Yn lle hynny, gadewch i ni ysgrifennu atyn nhw, a gofyn iddyn nhw beidio bwyta bwyd sydd wedi’i lygru gan eilun-dduwiau, cadw draw oddi wrth anfoesoldeb rhywiol, a pheidio bwyta cig anifeiliaid sydd wedi’u tagu nac unrhyw beth â gwaed ynddo. Mae yna rai ym mhob dinas sydd wedi bod yn pregethu beth ddysgodd Moses ers amser maith, ac mae Cyfraith Moses yn cael ei darllen yn y synagogau bob Saboth.” Dyma’r apostolion, gyda’r eglwys gyfan a’i harweinwyr, yn penderfynu dewis dynion i fynd i Antiochia yn Syria gyda Paul a Barnabas. Dau o’r arweinwyr gafodd eu dewis, sef Jwdas (sy’n cael ei alw’n Barsabas) a Silas. Ac roedden nhw i fynd â’r llythyr yma gyda nhw: Llythyr oddi wrth y brodyr yn Jerwsalem, sef apostolion ac arweinwyr yr eglwys. At ein brodyr a’n chwiorydd o genhedloedd eraill yn Antiochia, Syria a Cilicia: Cyfarchion! Dŷn ni wedi clywed fod rhywrai oddi yma wedi bod yn creu helynt acw, ac yn eich drysu a’ch ypsetio chi gyda beth maen nhw’n ei ddysgu. Dim ni wnaeth eu hanfon nhw. Felly dŷn ni wedi cytuno’n unfrydol i anfon dynion atoch chi gyda’n ffrindiau annwyl Barnabas a Paul sydd wedi mentro’u bywydau dros ein Harglwydd Iesu Grist. Bydd Jwdas a Silas yn cadarnhau ar lafar beth dŷn ni wedi’i roi yn y llythyr yma. Mae’r Ysbryd Glân wedi dangos i ni, a ninnau wedi penderfynu na ddylen ni ofyn mwy na hyn gynnoch chi: Eich bod i beidio bwyta unrhyw beth sydd wedi’i aberthu i eilun-dduwiau, na dim sydd â gwaed ynddo, na chig unrhyw anifail sydd wedi’i dagu. Hefyd, eich bod i gadw draw oddi wrth unrhyw anfoesoldeb rhywiol. Byddai’n beth da i chi osgoi y pethau yma. Pob hwyl i chi!