Abibilia Ngakiro Naajokak

<div class="version vid2657 iso6393tuv" data-vid="2657" data-iso6393="tuv">
 <div class="book bkLUK">
 <div class="chapter ch10" data-usfm="LUK.10">
 <div class="label">10</div><div class="s">Ameari Yesu lutomwon-kaarei ka ngiarei</div><div class="p"> 1Ani ekisidi toseu Ekapolon ngitunga ngitomwon-kaarei ka ngiarei tomea a ngiarei-rei kingarenikis toloto lorerea daang ka akwap na asaki ngesi elope alosit. 2Tolimok ngesi kesi tama, &#8220;Elalak ngalemet nakaneni ekidioko lu esubete etich. Kilipa robo elope a ngalemet tomea ngikalemak lukaalak lu echunakinete ngalemet keng. 3Kapesi! Toyena atamar kamearit ayong esi nakwap loger a ngimesekin alu eya kiding ngipeei. 4Nyiitinga etokole a ngaropiyae, kori echue lo ilipanarotor, kori ngamuk, warasi nyiiwa alorot kiruoro ka itwaan. 5Akai daang na ilomarete, tamasi mono ekingaren, &#8216;Min ekisil nawi naga.&#8217; 6Ani keyei itwaan ni emina ekisil anawi kangina, emini ekisil ngolo nikeng, ani kemam, nyemini ekisil ngolo neni. 7Kiboikinos kai ngina tamata ka akimuj ibore daang nikiinakinio, kainyo ngini esubi etich, echamit etachio. Nyiirimo akwap itubonorosi anakais a ngitunga. 8Adakar daang na ilomarete esi kitepeyonere, tanyama akimuj daang na kiinakinio esi. 9Kitojoka lu edeakasi alore kangolo, tolimokisi ngitunga lu kaneni tamasi, &#8216;Aapuu Apolou a Akuj nikus.&#8217; 10Ere daang lo inangete esi nyikitepeyon, torotokisi ani inangete lorotin tamasi, 11&#8216;Tani apua a ere kus na etapunito ngakejen kosi, kitwaari sua kotere ni isechitotor esi. Nakaneni toyena atamar aapuu Apolou a Akuj nikus!&#8217; 12#Mat 9:37-38 Kalimokinit ayong esi dir atamar isieniyete Akuj ngitunga a Sodom Akolongit na a Eriras kidwang lu a ere kangolo! #Mat 10:16 #Mat 10:7-14; Mar 6:8-11; Luk 9:3-5 #1 Kor 9:14; 1 Tim 5:18 #Tich 13:51 #Siak 19:24-28; Mat 11:24; 10:15 </div><div class="s">Ngitunga a ngirerea alu nyenupito</div><div class="r">(Matayo 11:20-24)</div><div class="p"> 13&#8220;Oitiakoi! Abe etioko nginyas lu eanyunete ngitunga a Korasin ka Betisaida dang! Kainyo arai kolong tosubae ngakitoodikinet nakailiilok na asubasi anikus alo Tiro ka Sidon, kenapito kesi ngiworui lukoris sodi tojuko ekuron kidodiunotor atamar alunga kesi ngasechesea kech! 14Isieniyete Akuj ngitunga a Tiro ka Sidon Akolongit na Eriras kidwang esi. 15#Isa 23:1-18; Ese 26:1&#8211;28:26; Yoel 3:4-8; Amos 1:9-10; Sek 9:2-4 Esi ngitunga a Kaperinaum! Isakete esi tanang ekipur kus kidiama nadis a? Kichakakinio esi tooma nanam na a akim!&#8221; #Isa 14:13-15 #Mat 10:40; Mar 9:37; Luk 9:48; Yoa 13:20 </div><div class="p"> 16Tolimok ngimeanara keng tama, &#8220;Itwaan cha daang ni epupi ngakiro kus, epupi tani nakang, itwaan cha daang ni kingeri esi, kanger tani ayong, ani ngini kangeri ayong, anger tani lokolong kameuni ayong.&#8221;</div><div class="s">Abongunet alutomwon-kaarei ka ngiarei</div><div class="p"> 17Tobongut ngitunga lutomwon-kaarei ka ngiarei elakara noi. Tamasi, &#8220;Ekapolon, apot tani ngipean topupokis ngakiro kosi nakilimokinea sua kesi ngakiro a ekiro kon!&#8221;</div><div class="p"> 18Tolimok Yesu kesi tama, &#8220;Engolikini ayong Esiitan ibirun anadis loger a akimilea. 19Topupokisi! Kainak ayong esi agogongu topedoreta esi akipudare ngimunio ka ngikuutanea sodi kipiyosi agogongu daang na a Emoit, nabo emam ibore kiwani esi. 20#Eosio 91:13 Nakaneni warasi nyiilakarosi ani kipupeto esi ngipean, echamit ilakarosi ani igiritere ngirora kus nadis.&#8221;</div><div class="s">Alakara a Yesu</div><div class="r">(Matayo 11:25-27; 13:16-17)</div><div class="p"> 21Esaa lopei ngolo tolom Etau a Akuj nia Yesu kitalaka lokojokon, tolim tama, &#8220;Apa, Ekapolon a adis ka kwap! Kabuakinit iyong alakara kainyo ipudok iyong lu nyeosok ngakiro na idaitae ani eyakasi lukebe a ngakies ka lukoosok. Kongina Apa, isub iyong nguna daang loger lo ichamit iyong alope.&#8221;</div><div class="p"> 22 # 
 Yoa 3:35; 10:15 Tolim Yesu tama, &#8220;Kainaki ayong Apakang ngiboro daang: emam itwaan ni eyeni Lokookeng atamar ngesi ngae, mati Apa, nabo emam itwaan ni eyeni atamar Apa ngesi ngae, mati Lokookeng ka ngulu daang esaki Lokookeng akidodikin Apa keng.&#8221;</div><div class="p"> 23Torei lowae lo ayakasi ngirukitos keng kisuruorik anikech make tama, &#8220;Kipiaritae esi noi ani ingolikineta na ingolikis! 24Kainyo asakete kolong ngikadwarak a Akuj ka ngikapolok lukaalak akingolikin na ingolikis esi, nakaneni nyingolikina, nabo asakete akiirar na ipupete esi, nakaneni nyiirara.&#8221;</div><div class="s">Esamariat loajokon</div><div class="p"> 25 # 
 Mat 22:35-40; Mar 12:28-34 Sodi bu eketataman a etal eche nia Yesu esaki akilok ngesi a ngakiro. Kingit tama, &#8220;Eketataman, ekokini ayong ariamuni akiyar na nyedaun ai?&#8221;</div><div class="p"> 26Kingit Yesu ngesi tama, &#8220;Nyo igiritae nagiran? Anukiro isoma iyong anagiran?&#8221;</div><div class="p"> 27 # 
 Lawi 19:18; Etal 6:5 Tatachak ekile ngolo tama, &#8220;Echamit iyong iminakini Akuj Ekapolon kon a etau kon kadaang, ka akiyar kon daang, ka ngikilinga kon daang ta ngitamen kon daang, &#8216;Nabo echamit iyong iminakini ekidunyet kon loger lo iminar iyong akwaan kon a ilope.&#8217; &#8221; #Lawi 18:5 </div><div class="p"> 28Tatachak Yesu ngesi tama, &#8220;Ilim iyong nguna iyook, tosub nguna sodi toyar.&#8221;</div><div class="p"> 29Nakaneni asaki eketataman a etal ngolo akidodiun atamar arai ngesi itwaan ni nyasechit, sodi kingit Yesu tama, &#8220;Ngae erai ekidunyet kang?&#8221;</div><div class="p"> 30Tolimok Yesu ngesi tama, &#8220;Ayei itwaan iche anyouni alo Yerusalem eteni Yeriko, kituumokis ngirukooi alorot, kibungata talachasi ibore daang ni anapit. Kimiekis kaneni ekot akitu. 31Sodi kitoru emuron a akai a Akuj lorot ngolo elosi, ani ingolikini itwaan ngini, abu ngesi kinacha kitor wache. 32Itwaan a ekitela a Lawi dang lo arai ekasuban etich Alokai a Akuj, abu kitoru lorot ngolo loger a loche, ani ingolikini itwaan eperi alorot, sodi kinacha kitor wache. 33Nakaneni bu Esamariat iwapit erot ngolo dio kingolik ngesi itwaan ngini eperi alorot, abu kisieni lokojokon. 34Tolot Esamariat diyete itwaan ngini, abu kidokanak akimiet ta emuna najemei keng, sodi toen. Kidokok ngesi itwaan ngini losikiria keng tanang kai a ngipeyok, kitan ngesi itwaan ngini kaneni. 35#2 Ngirwa 28:15 Ataparach nache, tolem ngesi ngadinari#10:35 ngadinari; arai adinari apei atacheeneo itwaan kotere etich a akolongit a apei. ngaarei, nak itwaan ni aweikinit akai a ngipeyok tama, &#8216;Kirichak itwaan en, kitan, ani abonguni ayong katachakini ayong iyong ibore daang ni enyami ngesi.&#8217; &#8221;</div><div class="p"> 36Tolimok Yesu ngesi tama, &#8220;Esibit tokona iyong alotunga aluuni kalu, ngae edodiuni dir atamar arai ekidunyet a itwaan ani ebungato ngirukooi?&#8221;</div><div class="p"> 37Tolim eketataman a etal tama, &#8220;Erai ngolo edodiuni akisienut anikeng.&#8221;</div><div class="p">Tolimok Yesu ngesi tama, &#8220;Kape iyong dang tosub na ikote nguna.&#8221;</div><div class="s">Alosi Yesu nadakar a Marita ka Mariam</div><div class="p"> 38Na alooso Yesu ka ngirukitos keng, kitoro lore eche lo etepeyonea ngesi aberu na anyaritae Marita. 39Ayei Marita nakaatokeng na anyaritae Mariam na ebooyi alodiye ngakejen a Ekapolon Yesi iirakinit ngakiro na etatami ngesi. 40#Yoa 11:1 Nakaneni kisileleny Marita etich lokaalan asubi, sodi tolot ni ayakasi luche tama, &#8220;Ekapolon, nyikironikinit iyong nikaisikinea ayong nakaatokang asubi etich bon a? Tolimok iyong ngesi bu kengarak ayong!&#8221;</div><div class="p"> 41Tolimok Ekapolon ngesi tama, &#8220;Marita yaa! Ichana iyong, nabo iriaba kotere ngakiro nakokaalak, 42nakaneni akiroit apei bon ngesi esakio. Aseu Mariam ibore ni itemokino, nabo nyelemario anikeng.&#8221;</div>
 </div>
 </div>
</div>

Ani ekisidi toseu Ekapolon ngitunga ngitomwon-kaarei ka ngiarei tomea a ngiarei-rei kingarenikis toloto lorerea daang ka akwap na asaki ngesi elope alosit. Tolimok ngesi kesi tama, “Elalak ngalemet nakaneni ekidioko lu esubete etich. Kilipa robo elope a ngalemet tomea ngikalemak lukaalak lu echunakinete ngalemet keng. Kapesi! Toyena atamar kamearit ayong esi nakwap loger a ngimesekin alu eya kiding ngipeei. Nyiitinga etokole a ngaropiyae, kori echue lo ilipanarotor, kori ngamuk, warasi nyiiwa alorot kiruoro ka itwaan. Akai daang na ilomarete, tamasi mono ekingaren, ‘Min ekisil nawi naga.’ Ani keyei itwaan ni emina ekisil anawi kangina, emini ekisil ngolo nikeng, ani kemam, nyemini ekisil ngolo neni. Kiboikinos kai ngina tamata ka akimuj ibore daang nikiinakinio, kainyo ngini esubi etich, echamit etachio. Nyiirimo akwap itubonorosi anakais a ngitunga. Adakar daang na ilomarete esi kitepeyonere, tanyama akimuj daang na kiinakinio esi. Kitojoka lu edeakasi alore kangolo, tolimokisi ngitunga lu kaneni tamasi, ‘Aapuu Apolou a Akuj nikus.’ Ere daang lo inangete esi nyikitepeyon, torotokisi ani inangete lorotin tamasi, ‘Tani apua a ere kus na etapunito ngakejen kosi, kitwaari sua kotere ni isechitotor esi. Nakaneni toyena atamar aapuu Apolou a Akuj nikus!’ Kalimokinit ayong esi dir atamar isieniyete Akuj ngitunga a Sodom Akolongit na a Eriras kidwang lu a ere kangolo!


“Oitiakoi! Abe etioko nginyas lu eanyunete ngitunga a Korasin ka Betisaida dang! Kainyo arai kolong tosubae ngakitoodikinet nakailiilok na asubasi anikus alo Tiro ka Sidon, kenapito kesi ngiworui lukoris sodi tojuko ekuron kidodiunotor atamar alunga kesi ngasechesea kech! Isieniyete Akuj ngitunga a Tiro ka Sidon Akolongit na Eriras kidwang esi. Esi ngitunga a Kaperinaum! Isakete esi tanang ekipur kus kidiama nadis a? Kichakakinio esi tooma nanam na a akim!”
Tolimok ngimeanara keng tama, “Itwaan cha daang ni epupi ngakiro kus, epupi tani nakang, itwaan cha daang ni kingeri esi, kanger tani ayong, ani ngini kangeri ayong, anger tani lokolong kameuni ayong.”

Tobongut ngitunga lutomwon-kaarei ka ngiarei elakara noi. Tamasi, “Ekapolon, apot tani ngipean topupokis ngakiro kosi nakilimokinea sua kesi ngakiro a ekiro kon!”
Tolimok Yesu kesi tama, “Engolikini ayong Esiitan ibirun anadis loger a akimilea. Topupokisi! Kainak ayong esi agogongu topedoreta esi akipudare ngimunio ka ngikuutanea sodi kipiyosi agogongu daang na a Emoit, nabo emam ibore kiwani esi. Nakaneni warasi nyiilakarosi ani kipupeto esi ngipean, echamit ilakarosi ani igiritere ngirora kus nadis.”


Esaa lopei ngolo tolom Etau a Akuj nia Yesu kitalaka lokojokon, tolim tama, “Apa, Ekapolon a adis ka kwap! Kabuakinit iyong alakara kainyo ipudok iyong lu nyeosok ngakiro na idaitae ani eyakasi lukebe a ngakies ka lukoosok. Kongina Apa, isub iyong nguna daang loger lo ichamit iyong alope.”
Tolim Yesu tama, “Kainaki ayong Apakang ngiboro daang: emam itwaan ni eyeni Lokookeng atamar ngesi ngae, mati Apa, nabo emam itwaan ni eyeni atamar Apa ngesi ngae, mati Lokookeng ka ngulu daang esaki Lokookeng akidodikin Apa keng.”
Torei lowae lo ayakasi ngirukitos keng kisuruorik anikech make tama, “Kipiaritae esi noi ani ingolikineta na ingolikis! Kainyo asakete kolong ngikadwarak a Akuj ka ngikapolok lukaalak akingolikin na ingolikis esi, nakaneni nyingolikina, nabo asakete akiirar na ipupete esi, nakaneni nyiirara.”

Sodi bu eketataman a etal eche nia Yesu esaki akilok ngesi a ngakiro. Kingit tama, “Eketataman, ekokini ayong ariamuni akiyar na nyedaun ai?”
Kingit Yesu ngesi tama, “Nyo igiritae nagiran? Anukiro isoma iyong anagiran?”
Tatachak ekile ngolo tama, “Echamit iyong iminakini Akuj Ekapolon kon a etau kon kadaang, ka akiyar kon daang, ka ngikilinga kon daang ta ngitamen kon daang, ‘Nabo echamit iyong iminakini ekidunyet kon loger lo iminar iyong akwaan kon a ilope.’ ”
Tatachak Yesu ngesi tama, “Ilim iyong nguna iyook, tosub nguna sodi toyar.”
Nakaneni asaki eketataman a etal ngolo akidodiun atamar arai ngesi itwaan ni nyasechit, sodi kingit Yesu tama, “Ngae erai ekidunyet kang?”
Tolimok Yesu ngesi tama, “Ayei itwaan iche anyouni alo Yerusalem eteni Yeriko, kituumokis ngirukooi alorot, kibungata talachasi ibore daang ni anapit. Kimiekis kaneni ekot akitu. Sodi kitoru emuron a akai a Akuj lorot ngolo elosi, ani ingolikini itwaan ngini, abu ngesi kinacha kitor wache. Itwaan a ekitela a Lawi dang lo arai ekasuban etich Alokai a Akuj, abu kitoru lorot ngolo loger a loche, ani ingolikini itwaan eperi alorot, sodi kinacha kitor wache. Nakaneni bu Esamariat iwapit erot ngolo dio kingolik ngesi itwaan ngini eperi alorot, abu kisieni lokojokon. Tolot Esamariat diyete itwaan ngini, abu kidokanak akimiet ta emuna najemei keng, sodi toen. Kidokok ngesi itwaan ngini losikiria keng tanang kai a ngipeyok, kitan ngesi itwaan ngini kaneni. Ataparach nache, tolem ngesi ngadinari ngaarei, nak itwaan ni aweikinit akai a ngipeyok tama, ‘Kirichak itwaan en, kitan, ani abonguni ayong katachakini ayong iyong ibore daang ni enyami ngesi.’ ”
Tolimok Yesu ngesi tama, “Esibit tokona iyong alotunga aluuni kalu, ngae edodiuni dir atamar arai ekidunyet a itwaan ani ebungato ngirukooi?”
Tolim eketataman a etal tama, “Erai ngolo edodiuni akisienut anikeng.”
Tolimok Yesu ngesi tama, “Kape iyong dang tosub na ikote nguna.”

Na alooso Yesu ka ngirukitos keng, kitoro lore eche lo etepeyonea ngesi aberu na anyaritae Marita. Ayei Marita nakaatokeng na anyaritae Mariam na ebooyi alodiye ngakejen a Ekapolon Yesi iirakinit ngakiro na etatami ngesi. Nakaneni kisileleny Marita etich lokaalan asubi, sodi tolot ni ayakasi luche tama, “Ekapolon, nyikironikinit iyong nikaisikinea ayong nakaatokang asubi etich bon a? Tolimok iyong ngesi bu kengarak ayong!”
Tolimok Ekapolon ngesi tama, “Marita yaa! Ichana iyong, nabo iriaba kotere ngakiro nakokaalak, nakaneni akiroit apei bon ngesi esakio. Aseu Mariam ibore ni itemokino, nabo nyelemario anikeng.”

Gwranda ar Luka 10