Arosi - 2004 Edition (NT)

Taroha Goro Mana Usuusu Maea

<div class="version vid1639 iso6393aia" data-vid="1639" data-iso6393="aia">
 <div class="book bkJHN">
 <div class="chapter ch1" data-usfm="JHN.1">
 <div class="label">1</div><div class="s1">'Ia Kraest Naasi Ha'atee</div><div class="p"> 1Na'i taraawa'ana maragu pwa'ara i mwani mareho, ni Ha'atee 'a bwani awa'a. 'Iia 'a awa beia God, me 'iia naasi God. 2Na'i na'o maragu pwa'ara i mwani mareho, 'iia 'a bwani awa beia God. 3'Ia God 'a hauai Ha'atee 'anai ha'apwa'ara'i mwane mareho hako. Ha'amomori, 'ia God 'a ha'apwa'ara'i mwane mareho hako 'iniai Ha'atee naasi. 4Na huunai tahi 'a hura'a mai na'i Ha'atee naasi, mana tahi naasi 'e bewaa tanaraaui mwani noni. 5Na bewaasi 'a marewa na'i kuhi, mana kuhi 'a bwa'i matai ha'a-ai'aa mwada'u.</div><div class="p"> 6'Ia God 'a ha'ataaria maia Jon Bwareomaea 'onaai noni heheitaroha'i ana, 7'anai taroha'iniai bewaasi tanaraaui sae do neina rai rongo marai hinihini. 8Ai'a do 'iia Jon naasi bewaa, ma'ata 'iia 'a boi 'anai ha'arangasia hura'ai bewaa naasi. 9Na bewaasi, naasi huunai bewaa na boi na'i marewana anai bewaasiraau hakoi noni nai marewanani.</div><div class="p"> 10Ni Ha'ateesi 'a awa na'i marewana, ma rei'uaa na 'ia God na ha'apwa'araai marewana 'iniai Ha'ateesi, ma'ata 'iraaui noni nai marewana rau ai'a 'ome 'iraraa do 'iia naasi Ha'atahi. 11'A boi beiraaui noni ana'i, 'iraaui ai Jiu, miraau inoni ana'i rau ai'a ha'amaotoa. 12Mei tanaraaui nei narau ha'amaotoa marau hinihinia, 'iraau rau ha'i arai gare ana'ia God. 13Ai'a dorau huta 'onaai hutahuta adai noni, ma'ua suriai 'adoma'inai noni. Ma'ata rau huta haoru 'onaai gare ana'ia God suriai 'adoma'ina.</div><div class="p"> 14Na Ha'ateesi 'a ha'i noni, ma awa na'i 'uruhagaau na'i marewanani. 'Iia 'a honu 'iniai heita'ahi mana mwane mareho na 'unu'i ra ha'a-momori hako. Meu 'omesiai mena ana mana gorohana, 'inia 'iia naasi ta'i gare otohuu ana God. 15'Ia Jon 'a ha'arangasia hura'a tanaraaui noni na'i 'oha na totoro o'ani, &#8220;Naani'a a mo'o nau bwane 'unua tana'amou ga'u na'i 'oha nau o'ani ani, &#8216;'Iia 'ai boi na'i murigu, ma'ata 'iia 'a ororiu di'uau, 'inia 'iia 'a bwani awa maugu huta.&#8217;&#8221;</div><div class="p"> 16Ni Ha'ateesi 'a ha'agorohigia ma bane waiori tanagia, 'inia 'iia 'a honu 'iniai heita'ahi. 17'Ia Moses 'a waa'i mai ringe ana'ia God tanaraaui noni, ma'ata ni heita'ahi mana ha'a-momori 'a boi baania Jisas Kraest. 18Ai'a tanei nai 'omesia God. Ma'ata na garena otohuu na awa beia ma 'iia haaria 'e God, na ha'ata'inia tanagia 'a he'uai barongana God.</div><div class="s1">Jon Bwareomaea 'A Taroha'inia</div><div class="s2">Hura'a Jisas Tanaraaui Noni</div><div class="r">(Matiu 3:1-12; Mak 1:1-8; Luk 3:1-18)</div><div class="p"> 19'E ta'i 'oha 'iraaui saemaua adaa'i Jiu na'i Jerusalem rau ha'a-taariraaui Piriisi ma tara'i sae ro'u nara 'a'auhiraaui Piriisi 'anai songa'inia Jon 'onaa 'iia naasi Ha'atahi. 20Mia Jon 'a tohe ma o'ani, &#8220;'Inau ai'a Ha'atahi.&#8221;</div><div class="p"> 21Miraaugu o'ani 'inia, &#8220;Me i'oe atei, 'ia Elaija?&#8221;</div><div class="p">Mia aramiraau o'ani, &#8220;'Inau ai'a.&#8221;</div><div class="p">Miraaugu o'ani ro'u 'inia, &#8220;Mi'oea teita? I'oe naasi Rarabea nameu mamasia?&#8221;</div><div class="p">Mia o'ani 'iniraau, &#8220;'Inau ai'a.&#8221;</div><div class="p"> 22Miraaugu ha'atee o'ani 'inia, &#8220;'Oi 'unua tana'ameu, i'oe 'iatei? Mamei 'unua tanaraaui mwane narau ha'ataari'ameu maini. 'E taha na'oi 'unu'o 'ini'o haari'o?&#8221;</div><div class="p"> 23Mia Jon 'a aramiraau 'ini'i ha'atee ana'ia rarabea Aisaea. 'A o'ani, &#8220;'Inau nei na totoro na'i dora mangasara o'ani. Moi ha'aagau! 'Ia Araha 'a gaarangi boi'a. Moi ha'a-odoodoai tara tanaa!&#8221;</div><div class="p"> 24-25Miraaui nei na 'iraau Farisei rau ha'a-taariraau mai raugu songa'inia ro'u a Jon o'ani, &#8220;'Onaa i'oe ai'a naasi Ha'atahi, ma'ua ai'a Elaija, ma'ua ni Rarabea nameu mamasia, ma 'iatei na 'unua tana'o 'anai bwareomaearaaui noni?&#8221;</div><div class="p"> 26Mia Jon 'a aramiraau o'ani, &#8220;'Inau 'au bwareomaearaaui noni 'iniai wai. Ma'ata 'e nei namou ai'a 'iraraa na awa beigaau 'ini na'i 'ohani. 27'Iia 'a boi na'i murigu, ma'ata 'inau 'au ai'a arari ro'u do 'anai mwaoro auru 'anai wagasi'i sandol ana'i.&#8221;</div><div class="p"> 28Na marehosi 'a to'o na'i dora nara 'unua 'iniai Betani, na'i nata batarau 'iniai wai raha Jodan, dora na 'ia Jon 'a bwa-bwareomaearaau iei sae.</div><div class="s1">Jisas 'A 'Onaai Garei Siip Ana God</div><div class="p"> 29Na'i dangi ahora 'ia Jon 'a 'omesiai boi ana Jisas ma ha'atee o'ani, &#8220;'Ome, naasi garei siip ana God na wai'i beira'i 'inodai noni nai marewana. 30Naasia mo'o nau 'unua na'i 'oha nau ha'atee o'ani, &#8216;'E nei nai boi mau na'i muri, 'a ororiu di'uau, 'inia 'iia 'a bwani awa, maugu huta mai.&#8217; 31Na'i na'o, nau ai'a 'iraraa 'iatei, ma'ata 'inau 'au bwareomaearaaui saenai Israel 'iniai wai 'anai ha'ata'inia hura'a mo'osi tanaraau.&#8221;</div><div class="p"> 32Mia Jon 'a taroha'i ha'arangasia hura'a o'ani, &#8220;'Inau 'au 'omesiai Hi'ona Maea na dio mai baaniai aro 'onaai waibora, ma awa na'i hungana Jisas. 33Na'i na'o magu to'o i marehosi, 'inau 'au ai'a aidangisia mau do 'iia naasi Ha'atahi. Ma na'i 'oha na 'ia God na ha'ataariau mai 'anai bwareomaea 'iniai wai, nagu 'unua tanaau o'ani, &#8216;Na'i 'oha na 'oi re'iai Hi'ona Maea 'ai dio mai nai awa na'i hungana tanei, 'iia naasia mo'o na boi 'anai bwareomaea'amou 'iniai Hi'ona Maea.&#8217; 34'Inau 'au 'omesia, ma wai 'unua tana'amou, 'iia naasi Garena God.&#8221;</div><div class="s1">Rongoiusuri Tahamora Ana'ia Jisas</div><div class="p"> 35Mana'i nata dangi ro'u murinai dangisi, 'ia Jon 'a ura beiai waira rua 'ini'i rongoiusuri ana'i. 36'Oha na 'omesiai taha horo ana Jisas, 'a o'ani, &#8220;'Ome, naasi garei siip ana God.&#8221;</div><div class="p"> 37Na'i 'oha na 'iraruai rua rongoiusuri anasia Jon rarugu rongo o'asi moi, mararu suria'a Jisas. 38'Ia Jisas 'a rihota'i ma 'omesirarua, raru suria, ma o'ani 'inirarua, &#8220;'E taha muru rabasia?&#8221;</div><div class="p">Miraru aramia o'ani, &#8220;Rabae, na'i hei na'o awaiei?&#8221; (Ni 'ado'ado 'anai Rabae naasi Ha'ausuri.)</div><div class="p"> 39Mia o'ani 'inirarua, &#8220;Murui boi ma murui 'omesia.&#8221; Na'i 'ohasi 'a ga'i 'onaai angi hai na'i dangisi. Naasi raru hano beia 'anai 'omesiai dora na awaiei, mararu awa beia na'i dangisi.</div><div class="p"> 40Ma'e ta'i 'inirarua naasia Andru, do'orana Saemon Pita. 41Mana mareho tahamora na 'ia Andru 'a haua, 'a sibaniai do'orana, 'ia Saemon ma o'ani 'inia, &#8220;'I'ameu meu 'omesiai Ha'atahi.&#8221; (Ni 'ado'ado 'anai Ha'atahi naasi Kraest.) 42Magu waia 'aria Saemon tanaa Jisas.</div><div class="p">'Ia Jisas 'a wanasia Saemon ma o'ani, &#8220;Atamu 'ia Saemon, garena Jon. Mana'i 'ohani rai 'unu'o 'inia Keifas.&#8221; ('Ado'ado 'ana, naasi hau. Ai'a he'ete'i baania Pita.)</div><div class="s1">Jisas 'A Soia Pilip Mea Nataniel</div><div class="p"> 43Mana'i ro'u i nata dangi, 'ia Jisas 'a 'adoma'inia do'a raba 'ari Provens i Galili. Ma to'oana Pilip ma o'ani 'inia, &#8220;Pilip, 'oi suriau.&#8221; 44'Ia Pilip 'e saeni Betsaeda, 'onaaia Andru mea Pita. 45Na'i 'ohasi 'ia Pilip 'a sibania Nataniel ma o'ani 'inia, &#8220;Na nei na 'ia Moses miraaui Rarabea rau usu-usu 'abaia na'i 'ohabwani, meu to'oana'a. 'Ia Jisas naasi atana, 'iia 'e garena Josep ni Nasaret.&#8221;</div><div class="p"> 46Mia Nataniel 'agu ha'atee o'ani, &#8220;Na'i Nasaret! 'A bwa'i mareho goro nai hura'a mai baaniai 'omaasi!&#8221;</div><div class="p">Mia Pilip 'a aramia o'ani, &#8220;'Oi boi ma'oi 'omesia.&#8221;</div><div class="p"> 47Na'i 'oha na 'ia Nataniel 'a boboi gaarangia Jisas, 'ia Jisas 'a o'ani, &#8220;'Ia mo'osi 'e huunai saeni Israel, me 'iia 'e sae na ha'a-momori tarau.&#8221; 48Mia Nataniel 'a o'ani 'inia Jisas, &#8220;'A he'uai 'iraraa amua i barongagu?&#8221;</div><div class="p">Mia Jisas 'a aramia o'ani, &#8220;'Inau 'au bwane 'omesi'o na'i marunai fig, 'oha na 'ia Pilip 'a ai'a soi'o mau.&#8221;</div><div class="p"> 49'Ia Nataniel 'agu o'ani 'inia, &#8220;Ha'ausuri, i'oe naasi garena God! Mi'oe naasi mwaeraha 'anai Israel!&#8221;</div><div class="p"> 50Mia Jisas 'a o'ani 'inia, &#8220;'A 'ua? 'O hinihini 'iniai 'unua agua do'au 'omesi'o na'i marunai fig ani? 'Ai ragoi mareho ha'abu'oahu na'oi 'omesi'i narai di'u ro'u mau wou.&#8221; 51Magu ha'atee o'ani ro'u 'iniraaui noni, &#8220;'I'amou moi 'omesiai aro 'ai heihoa ro'u, mana enjel ana'ia God rai tataa'eha marai didio mai na'i ahoranai Garei Inoni.&#8221;#1:51 1:51 Jenesis 28:12</div>
 </div>
 </div>
</div>

Na'i taraawa'ana maragu pwa'ara i mwani mareho, ni Ha'atee 'a bwani awa'a. 'Iia 'a awa beia God, me 'iia naasi God. Na'i na'o maragu pwa'ara i mwani mareho, 'iia 'a bwani awa beia God. 'Ia God 'a hauai Ha'atee 'anai ha'apwa'ara'i mwane mareho hako. Ha'amomori, 'ia God 'a ha'apwa'ara'i mwane mareho hako 'iniai Ha'atee naasi. Na huunai tahi 'a hura'a mai na'i Ha'atee naasi, mana tahi naasi 'e bewaa tanaraaui mwani noni. Na bewaasi 'a marewa na'i kuhi, mana kuhi 'a bwa'i matai ha'a-ai'aa mwada'u.
'Ia God 'a ha'ataaria maia Jon Bwareomaea 'onaai noni heheitaroha'i ana, 'anai taroha'iniai bewaasi tanaraaui sae do neina rai rongo marai hinihini. Ai'a do 'iia Jon naasi bewaa, ma'ata 'iia 'a boi 'anai ha'arangasia hura'ai bewaa naasi. Na bewaasi, naasi huunai bewaa na boi na'i marewana anai bewaasiraau hakoi noni nai marewanani.
Ni Ha'ateesi 'a awa na'i marewana, ma rei'uaa na 'ia God na ha'apwa'araai marewana 'iniai Ha'ateesi, ma'ata 'iraaui noni nai marewana rau ai'a 'ome 'iraraa do 'iia naasi Ha'atahi. 'A boi beiraaui noni ana'i, 'iraaui ai Jiu, miraau inoni ana'i rau ai'a ha'amaotoa. Mei tanaraaui nei narau ha'amaotoa marau hinihinia, 'iraau rau ha'i arai gare ana'ia God. Ai'a dorau huta 'onaai hutahuta adai noni, ma'ua suriai 'adoma'inai noni. Ma'ata rau huta haoru 'onaai gare ana'ia God suriai 'adoma'ina.
Na Ha'ateesi 'a ha'i noni, ma awa na'i 'uruhagaau na'i marewanani. 'Iia 'a honu 'iniai heita'ahi mana mwane mareho na 'unu'i ra ha'a-momori hako. Meu 'omesiai mena ana mana gorohana, 'inia 'iia naasi ta'i gare otohuu ana God. 'Ia Jon 'a ha'arangasia hura'a tanaraaui noni na'i 'oha na totoro o'ani, “Naani'a a mo'o nau bwane 'unua tana'amou ga'u na'i 'oha nau o'ani ani, ‘'Iia 'ai boi na'i murigu, ma'ata 'iia 'a ororiu di'uau, 'inia 'iia 'a bwani awa maugu huta.’”
Ni Ha'ateesi 'a ha'agorohigia ma bane waiori tanagia, 'inia 'iia 'a honu 'iniai heita'ahi. 'Ia Moses 'a waa'i mai ringe ana'ia God tanaraaui noni, ma'ata ni heita'ahi mana ha'a-momori 'a boi baania Jisas Kraest. Ai'a tanei nai 'omesia God. Ma'ata na garena otohuu na awa beia ma 'iia haaria 'e God, na ha'ata'inia tanagia 'a he'uai barongana God.



'E ta'i 'oha 'iraaui saemaua adaa'i Jiu na'i Jerusalem rau ha'a-taariraaui Piriisi ma tara'i sae ro'u nara 'a'auhiraaui Piriisi 'anai songa'inia Jon 'onaa 'iia naasi Ha'atahi. Mia Jon 'a tohe ma o'ani, “'Inau ai'a Ha'atahi.”
Miraaugu o'ani 'inia, “Me i'oe atei, 'ia Elaija?”
Mia aramiraau o'ani, “'Inau ai'a.”
Miraaugu o'ani ro'u 'inia, “Mi'oea teita? I'oe naasi Rarabea nameu mamasia?”
Mia o'ani 'iniraau, “'Inau ai'a.”
Miraaugu ha'atee o'ani 'inia, “'Oi 'unua tana'ameu, i'oe 'iatei? Mamei 'unua tanaraaui mwane narau ha'ataari'ameu maini. 'E taha na'oi 'unu'o 'ini'o haari'o?”
Mia Jon 'a aramiraau 'ini'i ha'atee ana'ia rarabea Aisaea. 'A o'ani, “'Inau nei na totoro na'i dora mangasara o'ani. Moi ha'aagau! 'Ia Araha 'a gaarangi boi'a. Moi ha'a-odoodoai tara tanaa!”
Miraaui nei na 'iraau Farisei rau ha'a-taariraau mai raugu songa'inia ro'u a Jon o'ani, “'Onaa i'oe ai'a naasi Ha'atahi, ma'ua ai'a Elaija, ma'ua ni Rarabea nameu mamasia, ma 'iatei na 'unua tana'o 'anai bwareomaearaaui noni?”
Mia Jon 'a aramiraau o'ani, “'Inau 'au bwareomaearaaui noni 'iniai wai. Ma'ata 'e nei namou ai'a 'iraraa na awa beigaau 'ini na'i 'ohani. 'Iia 'a boi na'i murigu, ma'ata 'inau 'au ai'a arari ro'u do 'anai mwaoro auru 'anai wagasi'i sandol ana'i.”
Na marehosi 'a to'o na'i dora nara 'unua 'iniai Betani, na'i nata batarau 'iniai wai raha Jodan, dora na 'ia Jon 'a bwa-bwareomaearaau iei sae.

Na'i dangi ahora 'ia Jon 'a 'omesiai boi ana Jisas ma ha'atee o'ani, “'Ome, naasi garei siip ana God na wai'i beira'i 'inodai noni nai marewana. Naasia mo'o nau 'unua na'i 'oha nau ha'atee o'ani, ‘'E nei nai boi mau na'i muri, 'a ororiu di'uau, 'inia 'iia 'a bwani awa, maugu huta mai.’ Na'i na'o, nau ai'a 'iraraa 'iatei, ma'ata 'inau 'au bwareomaearaaui saenai Israel 'iniai wai 'anai ha'ata'inia hura'a mo'osi tanaraau.”
Mia Jon 'a taroha'i ha'arangasia hura'a o'ani, “'Inau 'au 'omesiai Hi'ona Maea na dio mai baaniai aro 'onaai waibora, ma awa na'i hungana Jisas. Na'i na'o magu to'o i marehosi, 'inau 'au ai'a aidangisia mau do 'iia naasi Ha'atahi. Ma na'i 'oha na 'ia God na ha'ataariau mai 'anai bwareomaea 'iniai wai, nagu 'unua tanaau o'ani, ‘Na'i 'oha na 'oi re'iai Hi'ona Maea 'ai dio mai nai awa na'i hungana tanei, 'iia naasia mo'o na boi 'anai bwareomaea'amou 'iniai Hi'ona Maea.’ 'Inau 'au 'omesia, ma wai 'unua tana'amou, 'iia naasi Garena God.”

Mana'i nata dangi ro'u murinai dangisi, 'ia Jon 'a ura beiai waira rua 'ini'i rongoiusuri ana'i. 'Oha na 'omesiai taha horo ana Jisas, 'a o'ani, “'Ome, naasi garei siip ana God.”
Na'i 'oha na 'iraruai rua rongoiusuri anasia Jon rarugu rongo o'asi moi, mararu suria'a Jisas. 'Ia Jisas 'a rihota'i ma 'omesirarua, raru suria, ma o'ani 'inirarua, “'E taha muru rabasia?”
Miraru aramia o'ani, “Rabae, na'i hei na'o awaiei?” (Ni 'ado'ado 'anai Rabae naasi Ha'ausuri.)
Mia o'ani 'inirarua, “Murui boi ma murui 'omesia.” Na'i 'ohasi 'a ga'i 'onaai angi hai na'i dangisi. Naasi raru hano beia 'anai 'omesiai dora na awaiei, mararu awa beia na'i dangisi.
Ma'e ta'i 'inirarua naasia Andru, do'orana Saemon Pita. Mana mareho tahamora na 'ia Andru 'a haua, 'a sibaniai do'orana, 'ia Saemon ma o'ani 'inia, “'I'ameu meu 'omesiai Ha'atahi.” (Ni 'ado'ado 'anai Ha'atahi naasi Kraest.) Magu waia 'aria Saemon tanaa Jisas.
'Ia Jisas 'a wanasia Saemon ma o'ani, “Atamu 'ia Saemon, garena Jon. Mana'i 'ohani rai 'unu'o 'inia Keifas.” ('Ado'ado 'ana, naasi hau. Ai'a he'ete'i baania Pita.)

Mana'i ro'u i nata dangi, 'ia Jisas 'a 'adoma'inia do'a raba 'ari Provens i Galili. Ma to'oana Pilip ma o'ani 'inia, “Pilip, 'oi suriau.” 'Ia Pilip 'e saeni Betsaeda, 'onaaia Andru mea Pita. Na'i 'ohasi 'ia Pilip 'a sibania Nataniel ma o'ani 'inia, “Na nei na 'ia Moses miraaui Rarabea rau usu-usu 'abaia na'i 'ohabwani, meu to'oana'a. 'Ia Jisas naasi atana, 'iia 'e garena Josep ni Nasaret.”
Mia Nataniel 'agu ha'atee o'ani, “Na'i Nasaret! 'A bwa'i mareho goro nai hura'a mai baaniai 'omaasi!”
Mia Pilip 'a aramia o'ani, “'Oi boi ma'oi 'omesia.”
Na'i 'oha na 'ia Nataniel 'a boboi gaarangia Jisas, 'ia Jisas 'a o'ani, “'Ia mo'osi 'e huunai saeni Israel, me 'iia 'e sae na ha'a-momori tarau.” Mia Nataniel 'a o'ani 'inia Jisas, “'A he'uai 'iraraa amua i barongagu?”
Mia Jisas 'a aramia o'ani, “'Inau 'au bwane 'omesi'o na'i marunai fig, 'oha na 'ia Pilip 'a ai'a soi'o mau.”
'Ia Nataniel 'agu o'ani 'inia, “Ha'ausuri, i'oe naasi garena God! Mi'oe naasi mwaeraha 'anai Israel!”
Mia Jisas 'a o'ani 'inia, “'A 'ua? 'O hinihini 'iniai 'unua agua do'au 'omesi'o na'i marunai fig ani? 'Ai ragoi mareho ha'abu'oahu na'oi 'omesi'i narai di'u ro'u mau wou.” Magu ha'atee o'ani ro'u 'iniraaui noni, “'I'amou moi 'omesiai aro 'ai heihoa ro'u, mana enjel ana'ia God rai tataa'eha marai didio mai na'i ahoranai Garei Inoni.”

Gwranda ar St. Jon 1