Matthew 5
5
5:1–8:1 Yesos-ni Yu Lumbili Anduring Yambuma Ung-Mani Sipa Ung-Bo Tunjurum Ungma
1Yesos-ni yambu pulele liiku máku toku yu lumbili puringma kanupa kene ma-pangina ola pupa mania mulurum kene yu lumbili andúlima yu mulurumna uring. 2Kanu-kene yu-ni enini ung-bo tonjupa ung-mani sipa kene nimba mele:
5:3-12 Oliu Numanu Kaí Pípili Molomulú Ung-Pulele Yesos-ni Nimba Sirim Temanele
3“Yambu numanuna korupa pulimú piliilimili yambuma Pulu Yili eninga yi nuim kingele molupa enini nokulemáliinga enini “Numanu kaí pípili molku konjangi.” nilimú kupulanum-na molemele.
4“Yambu kola teku numanu kis pípili molemele yambuma Pulu Yili-ni “Enini numanu kaí pepa toembu tupili.” nimbáliinga enini “Numanu kaí pípili molku konjangi.” nilimú kupulanum-na molemele.
5“Yambu táka-niku molku yambu lupamanga ungma piliiku molemele yambuma ma-koleama pali Pulu Yili-ni enini simba liingéliinga enini “Numanu kaí pípili molku konjangi.” nilimú kupulanum-na molemele.
6“Pulu Yili-ni “Teai.” nilimú ulu sumbi nílima tingíndu waka kolku molemele yambuma kapula mulungéliinga enini “Numanu kaí pípili molku konjangi.” nilimú kupulanum-na molemele.
7“Yambu lupama kondu kolemele yambuma Pulu Yili-ni kondu kolumbaliinga enini “Numanu kaí pípili molku konjangi.” nilimú kupulanum-na molemele.
8“Yambu numanu kake tipili molemele yambuma-ni Pulu Yili kaningéliinga enini “Numanu kaí pípili molku konjangi.” nilimú kupulanum-na molemele.
9“‘Yambuma numanu tiluna pupili molangi.’ nilimele yambuma Pulu Yili-ni ‘Enini nanga kangambulama.’ nimbáliinga enini “Numanu kaí pípili molku konjangi.” nilimú kupulanum-na molemele.
10“Pulu Yili-ni “Teai.” nilimú ulu sumbi nílima teku molemeláliinga yambu lupama-ni enini mindili silimele [akiliinga] Pulu Yili eninga yi nuim kingele molumbáliinga enini “Numanu kaí pípili molku konjangi.” nilimú kupulanum-na molemele.
11“Na piliiku molemele yambuma, eni nanga yambuma molemeláliinga we-yambuma-ni eni ung-taka tonjuku mindili siku, ung kis lupa-lupama eninga bulkundu gólu toku ninjingí kene eni “Numanu kaí pípili molku konjangi.” nilimú kupulanum-na molemele. 12[Yambuma-ni eni aku-siku mele telemeláliinga] eni mulú-koleana pungí kene kanuna Pulu Yili-ni eni méle kalupa konjumbaliinga numanu aima lakuku siku numanu kaí pípili molai. Yambuma-ni ekupu eni mindili silimele mele aku-siku eni naa molangi kóru-ui Pulu Yili-ni “Ninjai!” nimba ung nimba sirimuma piliiku yambuma niku silsiliiku anduring yambuma we-yambuma-ni enini kepe mindili siringko kanili.” [nirim.]
5:13 Oliu Api-Kusa Mele Molemulu Ung-Ekale
13“Eni ma-koleana yambumanga api-kusa mele molemele. [Akili méle kaí] akiliinga-pe yu sungu naa temba kene ‘Yu kelepa sungu tipili.’ nimbu ulu te kapula temulúye? Yu kongunale temba tondulu te alsupa naa pembaliinga we topu mundupu kelemulú kene yambuma-ni anduku kambiliingí kene kapula.
5:14-16 Oliu Talang Pa Tinjílima Molemulu Ung-Ekale
14“Eni ma-koleana yambumanga talang pa tinjílima molemele. Kolea-auli te ma-pangina ola lembale kapula mo naa tomba. 15Yambuma-ni tepi-llam kanduku kene mingina suku naa monjulemele. ‘Lkuna sukundu pa tipili, mélema kanangi.’ niku [talang pa tinjili] tepi-llam akili polu tenga ola monjulemele. 16Aku-sipa mele ‘Oliu-ni ulu kaíma telemulu mele yambuma-ni kanuku kene oliunga Lapa, mulú-koleana molemále, kape niangi.’ niku, eni-enini eninga pa telemú talang akili yambuma-ni kanangi.” [nirim.]
5:17-20 Moses-ni “Ulu Mare I-Siku Teai! Mare I-Siku Naa Teai!” Nimba Pulu Yili-nga Ung-Mani Sirim-manga Ung-Pulu Te
17“Na-ni ‘Pulu Yili-nga ung-manima [Moses-ni] bukna turum ungma kene Pulu Yili-ni “Ninjai!” nimba ung nimba sirimuma piliiku yambuma niku siring yima-ni bukna turing ungma kene ‘mania pupili.’ nimbá okum.’ niku naa piliangi. Na-ni ‘ung kanuma kamu mania pupili.’ nimbú naa okur. ‘Ung akumanga ung-pulu pelemúma kamu wendu upili.’ nimbú okur. 18Na-ni enindu aima sika niker: “Mulú-masele ui pora naa nipili Pulu Yili-nga ung-mani [Moses-ni bukna tunjurum]-manga ung wallú-kolte kepe aima te mania naa pumba. Ung-manimanga pali ung auli kelúmanga pali kongunuma ui wendu ombá.” niker. 19Akiliinga, yambu te-ni Pulu Yili-nga ung-mani kanumanga ung-mani wallú te kepe “Naa tembu.” nimba mundupa kelepa, yambu lupama mani sipa kene “Munduku kelai.” nimbá yambale Pulu Yili yi nuim kingele molupa nokulemú koleana yunga bili aima mania pemba. Akiliinga-pe yambu te-ni ung-mani kanuma piliipa liipa tingí panjipa molupa, yambu lupama mani sipa ung-bo tonjumba yambale Pulu Yili yi nuim kingele molupa nokulemú koleana yunga bili aima lakupa molumba. 20Na-ni enindu nimbu siker: “Perisi-yima kene Pulu Yili-nga ung-manimanga puluma piliiku ung-bo tonjilimele yima kene enini ulu sumbi-nílima telemele ulumanga olandupa eni we-yambuma-ni naa tíngi lem, Pulu Yili yi nuim kingele molupa yambu nokulemú talapena sukundu eni aima naa puku mulungí.” niker. [Yi kanuma-ni ung-manima piliiku kene telemele mele lupa. Pulu Yili-ni kanupa ulu sumbi-nílima nimba kanolemú mele lupa.]” [nirim.]
5:21-26 Arerembi Kululieliinga Ulu Te
21“Kóru-ui [Moses-ni “Ulu mare i-siku teai! Mare i-siku naa teai!” nimba] anda-kolepalimandu ung-manima sirim-manga te eni piliilimili. Ung-mani kanili i-sipa mele:
“Eni yambuma toku naa konjai. Wendu Uring 20:13
Yambu topa konjumba yambale
kot-na liiku angnjiku
“Yu pundu tupili.” niku buni singí.” Wendu Uring 21:12
nirim kanili. 22Akiliinga-pe ekupu na-ni eni ung-mani kaniliinga ung-pulele i nimbu simbu teker: “Yambu te-ni yunga angin kene arerembi kolumba yambale willis-kot-na liiku monjuku “Yu pundu tupili.” niku buni singí.” niker. Yambu te-ni yunga angin-ndu ung-taka tonjupa “Nu kamakaleye?” nimbá yambale propinjel-kot-na meku puku kot tinjingí. Yambu te-ni yambu te-ndu “Nu aima wilie kelepa tuliele!” nimbá yambale tepi-koleana pumba.
23“Aku-siku tingí yambuma buni mingéliinga nu-ni ‘Pulu Yili-ni na kanupa kaí piliipili.’ niku yunga mélema tepina kaluli poluna Pulu Yili kung mola kera popu toku kalku sinindu meku okunu kene nunga angenele-ni nu-kene we arerembi te kolumba piliikunu kene, 24nu Pulu Yili kalku sini mélema Pulu Yili popu toku kaluli polu alse punduna we lipili nosukunu kene kelku anju pukunu angenandu “Tiluna kapula-kapula molambili.” nikunu puku nikunu mele, penga kelku okunu nu Pulu Yili kaluní mélema okunu yu kalku sani.
25“Nu kot tenjimba temba yambale ‘Kapula-kapula molambili ulu te teambu.’ nikunu kene wela ti. Aku naa tinu lem nu kot tenjimba yambale-ni nunga kot piliili yili molumbana memba pupa simbanje. Pe kot piliili yili-ni nu ka-lku nukuli yili liipa simba, yu-ni nu ka-lkuna liipa mundumba. 26Na-ni nundu aima sika nimbu siker: “Nu ka-lkuna wendu uníndu pundu aima pali tokunu kene mindi wendu uní. We kapula wendu naa uní.” niker.” [nirim.]
5:27-30 Waperanale Tilieliinga Ung Te
27“[Ui Moses-ni] ung-mani te sirimele eni piliilimili. Ung-mani kanili i-sipa mele:
‘Ambu yi púlima yi lupama kene waperanale naa teku,
yi ambu líílima ambu lupama kene
waperanale naa teai.’ Wendu Uring 20:14
nirim kanili. 28Akiliinga-pe ekupu na-ni eni [ung-mani kaniliinga ung-pulele] i nimbu siker: “Yi te-ni ambu te kanupa kene ‘Yu kene wasie tapú-topu pelkumbulanje kapula.’ nimba numanuna piliilimú akili numanuna sukundu ambale kene kamu waperanale telemú.” niker.
29“Nunga mongsele-ni méle te kanukunu kene numanale-ni ‘Liambuka.’ niku piliikunu ulu-pulu-kis te tinu lem mongsele ukuku wendu mundui. Nunga mongsele angiliipili nu tepi-koleana liiku mundungí kene kapula naa tembaliinga kangieliinga méle te wendu liiku munduku kelkunu kene molkunu kunjini kene kapula. 30Nunga ki-sele-ni ulu-pulu-kis te tinu lem ki-akusele kari leku wendu mundani. Nunga ki-sele angiliipili nu tepi-koleana liiku mundungí kene kapula naa temba akiliinga kangieliinga méle te wendu liiku munduku kelkunu kene molkunu kunjini kene kapula.” [nirim.]
5:31-32 Yima-ni Eninga Ambuma “Kamu Pai.” Nilimeláliinga Ung Te
31“[Ui Moses-ni] ung-mani te sipa kene nimba mele:
“Yi te-ni yunga ambalendu
‘Kamu pupili.’ nimba makorombandu
ambale “Kamu pui.” nimbá mele
pepá te topa ambale sipa kene
yundu “Kamu pui.” nimba aku tipili.” Ung-Manima 24:1
nirim kanili. 32Akiliinga-pe na-ni ekupu eni nimbu siker: “Yi puli ambu te yi te kene waperanale naa tipili yunga yili-ni yu makurupa “Kamu pui.” nim lem ‘Waperanale tili ambale mulupili.’ nimba aku telemú. “Pui.” nimba topa makorolemú ambale pe yi te-ni yu liilimú kene yi kanili kepe waperanale telemú-ko.” niker.” [nirim.]
5:33-37 “Enini ‘Ung Te “Sika Nikimulu.” Niku Piliangi.’ Niku Mi Leku Pulu Yili Bi Naa Leai.” Nirim Ung Te
33“Kóru-ui [Moses-ni] anda-kolepalimandu ung-mani te wasie sirimele eni piliilimili. Ung-mani kanili i-sipa mele:
‘ “Aima sika tembu.” niku, niku panjiku
mi lingí ungele karaye naa teai.
Auliele-ndu “Aima sika tembu.” niku, niku panjiku
mi lingí mele aima sika aku-siku teai.’ Kambu Turing 30:2, Ung-Manima 23:21
nirim kanili.
34Akiliinga-pe ekupu na-ni eni nimbu siker: “‘ ‘Aima sika nikem.’ niku piliangi.’ niku méle auli tenga bi leku aima mi naa leai. Mulú-koleale kepe bi leku mi naa leai. Kolea akili Pulu Yili molupa mélema nokulemú koleale, akiliinga aku naa teai.” niker. 35Ma-koleale kepe bi leku mi naa leangiko. Akili Pulu Yili yunga kimbele mundulimú polale kanili. Jerusallem kepe bi naa-ko leai. Akili Yi Nuim King Aima Auliele-nga kolea-auliele kanili. 36Nunga pengale kepe. Akili nu-ni pengi-di te ‘Kake tipili.’ mola ‘Pombera tupili.’ niku ulu te kapula naa tinéliinga pengale walsiku bi leku mi naa leai. 37Ulu te sika tiní lem sumbi-sikunu “Tembu.” ni. Naa tiní lem “Naa tembu.” ni. Ulu-kisimanga pali ulu-pulele pelemú [kur]ale-ni ambululemú yambuma-ni mindi ung sulu teku nilsiliiku puku mi lelemele.” [nirim.]
5:38-42 Oliu Teku Kis-Singí Yambuma Pundu Naa Tamili Ung Te
38“[Ui Moses-ni] ung-mani te sirimele eni piliilimili. Ung-mani kanili i-sipa mele:
“Yambu te-ni yambu tenga mong te
topa ukunjumba kene
yunga mongale toku ukunjangiko.
Yambu te-ni yambu tenga gu te
topa langonjumba kene
yunga gule toku langonjangiko.” Wendu Uring 21:24, LLipai 24:20
nirim kanili. 39Akiliinga-pe ekupu na-ni eni nimbu siker: “Eni tepa kis-simba yambale anju ulu te naa teku, ‘We tepa kis-sipili.’ niai. Yambu te-ni nunga kumbi-keri ekendunga lkarauwa-ni tomba kene topele toku ‘Ekendunga kamu lkarauwa-ni tupili.’ ni.” niker. 40Yambu te-ni ‘Nunga wale-pakuliele liambu.’ nimba kot tenjimba temba yambale nunga wale sulu kaiéle kepe ‘wasie we liipili.’ ni. 41[Rom-ami-]yi te-ni nu ambulupa kene “Nu-ni na liiku tapunjukunu makó tenga [nanga mélema menjani] pambili.” nimbá kene makó tenga wasie yu we liiku tapunjukunu mélema menjikunu pui. 42“Méle te si.” nimba mawa temba yambale mawa temba mélale we si. “Ku-moni te pundu monjukunu si.” nimbá yambale “Mólu.” naa ni.” [nirim.]
5:43-48 Yesos-ni “Ele-Tu Yambuma Numanu Monjai.” Nirim Ung Te
43“[Ui Moses-ni] ung-mani te sirimele eni piliilimili. Ung-mani kanili i-sipa mele:
“Ele-lkeramale numanu monjuku, LLipai 19:18
ele-túli kanuku kis pilíí.” Ung-Manima 23:6
nirim kanili. 44Akiliinga-pe ekupu na-ni eni nimbu siker: “Eni eninga ele-túma numanu monjuku, eni teku kis-silimele yambuma ‘Pulu Yili-ni nokupa kunjupili.’ niku Pulu Yili eninga niku mawa tenjai. 45‘Eninga Lapale mulú-koleana molemáliinga kangambulama molamili.’ niku aku-siku teai.” niker. Yu-ni yambu kis kaíma molemelena ‘Ena tupili.’ nilimú. Yambu ulu sumbi-nílima telemele yambuma kepe yambu ulu sumbi-nílima naa telemele yambuma kepe eninga wasie pali ‘Lo tupili.’ nilimú-ko.
46“Eni numanu monjulemele yambuma mindi numanu monjulemele kene Pulu Yili-ni kanupa kaí piliimbaye? [Rom-gapman] ku-moni-takis liilimele yambu [kis]ma kepe anju-yandu aku-ko telemeláliinga [eni kanuku kis piliilimili yambuma wasie numanu munjingí kene kapula]. 47Eni eninga pulu lelemú yambumandu mindi “Eni kapula molemeleye?” nilimele kene we-yambuma-ni telemele mele mania-kilia, eni telemele mele olandupaye? Ulsukundu yambuma-ni aku-sikuko naa telemeleye? 48Akiliinga [Moses-ni sirim ung-manima we piliiku naa teku,] eninga Lapale mulú-koleana molemú yi aima sumbi-niliele molemú mele eni aku-siku yambu sumbi-nílima molai.” [nirim.]
Právě zvoleno:
Matthew 5: mux
Zvýraznění
Sdílet
Kopírovat
Chceš mít své zvýrazněné verše uložené na všech zařízeních? Zaregistruj se nebo se přihlas
© 2004, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
