Matiɔ 13
13
Bəndi kɔm ŋkuŋ bi bɛiŋ
(13:1-50)
Ndi kɔm mi wə wi nì tsə i mu ŋgɔkɔ
(Mak 4:1-9; Luk 8:4-8)
1A i chɔkɔ biwɔ wə, Jisɔs ni dza buku i dzu, ka tsə shinum kɔmsi i kinchwɔ kimbum kpəŋ. 2Mbaŋ wi bəni wimbum kwu juŋni tali wi lə maaa. Wi ka dza liə shinum lɔ i ŋgwuki mə i bɔkɔ, mbaŋ wiwɔ ka shinumyi i bɔkɔ kpəŋ. 3Wi yisi i fukuki gia yiduli i bɔ i bəndi wə. Wi dzaka a, “Mi widɔkɔ nì laa i tsə mu ŋgɔkɔ. 4Asi wi nì muki, bədɔkɔ gbɔyi i dzəh, minyəni dzə chumyi dzi. 5Bəŋgɔkɔ bədɔkɔ gbɔyi i di biə nshwaiŋ nì num i biaŋa bɛiŋ, nshwaiŋ num ndzɔŋ kə fɛiŋ, ŋgɔkɔ wiwɔ kɔmsi buku yaka, kɔm nshwaiŋ nì chumiki kə fɛiŋ 6Jɔbi wə wɔŋ nì yisi i baiŋki ka twɛiŋ ŋgɔkɔ wiwɔ. Si gaaŋ yiwɔ nì ka liə ndzɔŋ dəkə i kuku, wi ka kpiyi. 7Bəŋgɔkɔ bədɔkɔ gbɔyi i bifaka wə. Bifaka biwɔ ka kɔ baŋ ŋgɔkɔ wiwɔ. 8Bəŋgɔkɔ bədɔkɔ gbɔyi num i nshwaiŋ yindzɔŋni wə, ka buku yaka ka kɔ ka wum nalə. Ayaka chwɔŋ bidɔkɔ kaŋa dzə́kəh gbi, bidɔkɔ mbaŋbisɔ, bidɔkɔ mbaŋtia. 9Mi wə wi kaŋaki bintuni, wi wɔ̂kɔ.”
Gia yə yi nì fə ka Jisɔs dzakaki i bəndi wə
(Mak 4:10-12; Luk 8:9-10)
10Bwa bə mbaŋ bə Jisɔs dza dzə bikə i wi a, “Akɔ kɔm nə wɔ dzakaki i bəni bələ num i bəndi wə a?” 11Wi chukuli i bɔ a, “Akɔ mbɛiŋ bə̀ Nyɔ kɔ wi fə lɔ a mbɛiŋ kîə gia yə yi nyumiki i ŋkuŋ bi bɛiŋ wə. Ayakalə, wi nəki fə kə a bəni bələ kîə. 12Mbɛiŋ kîəki a mi wə wi kaŋaki fiɛŋ bə ni kpɛiŋsiki lə ma wi kaŋaki biduli. Ayakalə, mi wə wi kaŋaki kə fiɛŋ, bə ni dzɔ bwili lə i wi na fi twɛsi fiə wi kaŋaki. 13Akɔ gia yə mih dzakaki i bɔ num i bəndi wə, kɔm bɔ tsɛiŋki lə di yɛiŋ kə. Bɔ wɔkɔliki lə gia, kɔbi i wɔkɔ nabə i kiə yi gia. 14Gia yə mi ntum wi Nyɔ Isaya nì dzaka, yi dzə lansi kpɛiŋ nalə bəh gia yə bəni bələ fəki. Wi nì kɔ wi dzaka a,
‘Mbɛiŋ bi wɔkɔliki lə gia na bindzɔŋ, ayakalə wɔkɔ kiə kə.
Mbɛiŋ bi tsɛiŋki lə di na bindzɔŋ, yɛiŋ kə.
15Yi num yakadəiŋ kɔm shɔ́m yi bəni bələ kɔ yi də lɔ,
bintuni bibɔ chini,
num bɔ baŋ lɔ dzə́kəh yibɔ.
Bɔ fə yakadəiŋ ka bɔ ma yɛiŋki di bəh dzə́kəh yibɔ,
wɔkɔ gia bəh bintuni bibɔ,
ka shɔ́m yibɔ shiliki,
bɔ bi fiəni dzə i mih wə,
ma mih chuku bɔ.’
16Ayakalə, kimbɔiŋsi kimbum kɔ kimbɛiŋ kɔm dzə́kəh yimbɛiŋ kɔ yə yi yɛiŋki, bintuni bimbɛiŋ num biə bi wɔkɔki. 17Mih fukuki ŋkɔŋ i mbɛiŋ a, bəni bə ntum bə Nyɔ bəduli bəh bəni bə chəŋ bədɔkɔ nì shiki dəki lə i yɛiŋ gia yə mbɛiŋ yɛiŋki, bɔ nəki yɛiŋ kə. Bɔ nì dəki lə tə i wɔkɔ gia yə mbɛiŋ wɔkɔki, bɔ nəki wɔkɔ kə.
Gia yə ndi wə kɔm mi wə wi nì muki ŋgɔkɔ chusiki
(Mak 4:13-20; Luk 8:11-15)
18Mbɛiŋ wɔkɔ la gia yə ndi wələ chusiki kɔm mi wə wi nì muki ŋgɔkɔ. 19Jɔbi wə mi wɔkɔki gia kɔm ŋkuŋ bi bɛiŋ maka wi wɔkɔ kiə, Satan mi wichu ka dzə chufi bwili gia yə bə si gbɛli i wi shɔm. Wələ kɔ ŋgɔkɔ wə bə nì muki wi gbɔyi i dzəh. 20Ŋgɔkɔ wə bə nì muki tsəki wi gbɔyi i di bi kitəh wə kɔ mi wə wi wɔkɔki gia yi Nyɔ akisəkə dzɔ yi bəh kinsaŋli. 21Ayakalə, gaaŋ yiwɔ num maka yi liəni i gwu yi wə. Yi mɔti a twɛsi. Jɔbi wə ŋgəkə yisi nabə mbwaŋ gvu i wi chɛiŋ kɔm gia yiwɔ, wi gbɔ i kimbum ki wə akisəkə. 22Ŋgɔkɔ wə bə nì muki tsəki wi gbɔyi i bifaka wə, kɔ mi wə wi wɔkɔki gia yi Nyɔ, ayakalə kifum kɔm biɛiŋ bi mbi biələ, bəh kiŋkɔŋ i kaŋa mbum bi juŋni baaŋ gia yiwɔ i wi shɔm yi laka kilɔlɔ. 23Ŋgɔkɔ wə bə nì muki tsəki wi gbɔyi i nshwaiŋ yindzɔŋni wə wi bə́ kɔ, kɔ mi wə wi wɔkɔki gia yiwɔ, wɔkɔ yi na bindzɔŋ ka fəki asi yi nəŋki, wəmaka mi kɔ aka ŋgɔkɔ wə wi nì wumki mintam bədɔkɔ nya dzə́kəh gbi, bədɔkɔ dzə́kəh mbaŋbisɔ, bədɔkɔ mbaŋtia.”
Ndi kɔm ŋgɔkɔ wi gəŋ bəh wi mfwaŋ
24Jisɔs chu ti ndi widɔkɔ i bɔ a, “Bə kɔ i fəkəli ŋkuŋ bi bɛiŋ bəh mi wə wi nì tsə i mu ŋgɔkɔ wi gəŋ wi ndzɔŋni i wi khə. 25Jɔbi wə bəni nì nɔki, mbaiŋŋni wi dzə ka mu ŋgɔkɔ wi mfwaŋ#13:25 Mfwaŋ biələ kɔ biə bə bɔɔŋki i já yi ŋkali wə a, “darnel” ŋgɔkɔ wiwɔ num kiləfi. wə wi bwɔsiki gəŋ i ŋgɔkɔ wi gəŋ kintəəŋ ka nyə. 26Jɔbi wə gəŋ yiwɔ nì kɔ yaka lɔ ka yisi i nyaki nchaiŋki, ŋgɔkɔ wi mfwaŋ wə ka chusi tə. 27Bəni bə nɔm bə mi wiwɔ dzə bikə i wi a, ‘Tikwili, wɔ nì tsə mu num ŋgɔkɔ wi gəŋ i khə, ŋgɔkɔ wi mfwaŋ wələ ka nyani na dəiŋ ka wi numki i yɛiŋ kintəəŋ a?’ 28Wi chukuli i bɔ a, ‘A fə mbaiŋŋni wuŋ gia yiwɔ yakadəiŋ.’ Bəni bə nɔm bəwɔ bikə i wi a, ‘Wɔ nəŋki a buku tsə̂ bâayi a?’ 29Tikwili wibɔ nəiŋ dzaka i bɔ a, ‘Aka bə́ num yaka jɔbi wə mbɛiŋ ni saŋaki ma mbɛiŋ ni saŋa tasiki bəh gəŋ yɛiŋ kintəəŋ. 30Mbɛiŋ bêe ma bɔ bəchi kɔɔki i tsə buku jɔbi wi kɔhni wə. Ka a ni numki i jɔbi wi kɔhni wə, mih ni dzaka i bəni bə kɔhni bəwɔ a bɔ yisi bâayi mfwaŋ biwɔ bɔ jûŋni kâŋa jîə i kaka kaka wə, ka bə ni kpa, ma bə ni ka juŋni jiə gəŋ i mih gba.’”
Ndi kɔm ŋkaiŋni wi ŋgɔkɔ wi fintam fidɔkɔ
(Mak 4:30-32; Luk 13:18-19)
31Jisɔs chu ti ndi widɔkɔ i bɔ a, “Ŋkuŋ bi bɛiŋ kɔ aka dzəkəh wi ŋgɔkɔ wi fintam fidɔkɔ,#13:31 Fintam fiələ kɔ i já yi ŋkali wə a, “mustard”. wə mi nì dzɔ mu i wi khə. 32Ŋgɔkɔ wələ kɔ dzəkəh yiwɔ sɛiŋni na bəh ŋga tsə bəŋgɔkɔ bədɔkɔ bəchi. Ayakalə, jɔbi wə wi buku yaka wi ni kɔɔ, wi kpali tsə nteŋ wi biɛiŋ bichi, wi fiəni chu kpɛiŋ ka minyəni mə mɔ fuliki bɛiŋ dzə maa júŋ yibɔ i cha yiwɔ wə.”
Ndi kɔm dzɔɔŋ
(Luk 13:20-21)
33Jisɔs chu ti bɔ bəh ndi widɔkɔ a, “Ŋkuŋ bi bɛiŋ kɔ aka dzɔɔŋ yə miŋkpaŋa nì fəkə muku i biŋkuŋɔ bimbum wə bitali, ka fwɛŋni ka chwali dzɔɔŋ yiwɔ fə muku miwɔ yaka.”
(Mak 4:33-34)
34Jisɔs nì dzaka gia yələ yichi i mbaŋ wi bəni, a num i bəndi wə. I yi ŋkɔŋ wə wi nì ka dzaka dəkə gia yidɔkɔ i bɔ a kɔbi i bəndi wə. 35Wi nì fəki yakadəiŋ ka yi dzə kpɛiŋ asi mi wi ntum wi Nyɔ widɔkɔ nì dzaka a,
“Mih bi wɛliki dzaka kəŋŋ a bəndi wə.
Mih bi tɔyi gia yə yi nì num i nyumi wə
i yisi asi bə nì maa mbi.”
Gia yə ndi wələ chusiki kɔm ŋgɔkɔ wi gəŋ bəh wi mfwaŋ
36Jisɔs nyə bee mbaŋ wi bəni ka liə tsə dzu. Bwa bu bə mbaŋ biəli wi bikə i wi a, “Fûku baiŋsi i buku kɔm gia yə ndi wi mfwaŋ wə i khə chusiki.” 37Wi ka dzaka a, “Mi wə wi nì muki ŋgɔkɔ wi ndzɔŋni wə, akɔ mi wə yɛli wi kɔ Waiŋmi. 38Khə wiwɔ kɔ mbi wələ. Ŋgɔkɔ wi ndzɔŋni wiwɔ num bwa bə̀ bɔ kɔ bə ŋkuŋ bi Nyɔ. Mfwaŋ biwɔ num bwa bə mi wichu wə. 39Ayaka mbaiŋŋni wə wi nì mu ŋgɔkɔ wi mfwaŋ wiwɔ akɔ ŋkpɛli. Jɔbi wi kɔhni wiwɔ bi numki jɔbi wə mbi wələ bi kigɔksiki. Bəni bə kɔhni bəwɔ kɔ bəchinda bə Nyɔ. 40Asi bə si baayi mfwaŋ juŋni ka bə kpa i gbuku wə, kɔ yakadəiŋ si yi bi numki i jɔbi wə mbi wələ bi gɔksiki. 41Mi wə yɛli wi kɔ Waiŋmi bi chiŋsiki lə bəchinda bu, i nyani juŋni nnya biɛiŋ bichi biə bi dzəki bəh chu i bəni wə bəh bəni bəchu bəchi bə̀ bɔ fəki chu bə bi bwili bɔ i ŋkuŋ bi wə, 42ayaka bə lɔɔ bəchu i gbuku wi ghəkəni wə. A num di biə bəni bi dəki dzi jəŋ. 43Ayakadəiŋ, bəni bə̀ bɔ kɔ chəŋ bi baiŋki aka wɔŋ i ŋkuŋ bi Ba wibɔ wə. Mi wə wi kaŋaki bintuni, wi wɔ̂kɔ.
Ndi kɔm kiba bəh ŋkaiŋni kitəh ki ndzɔŋki kidɔkɔ
44Ŋkuŋ bi bɛiŋ kɔ aka bəkə ki kpɔ kə mi nì tsə yɛiŋ num bə nyumi i khə. Wi ka fiəni baŋ ki, ka kwɛki wɔkɔ ndzɔŋni, ka tsə taŋni biɛiŋ bichi biə wi nì kaŋaki, ka tsə taŋ khə wiwɔ.
45Ayaka ŋkuŋ bi bɛiŋ chu kɔ aka mi wi shi widɔkɔ wə wi nì nyaniki nəŋki ŋkaiŋni kitəh kidɔkɔ ki ndzɔŋki nalə. 46Jɔbi wə wi nì nəŋ yɛiŋ widɔkɔ wə wi kɔ na wi ləkəli. Wi ka tsə taŋni biɛiŋ bichi biə wi nì kaŋaki wi tsə taŋ tə wiwɔ.
Ndi kɔm gbi wi bwɔ́kɔ
47Ŋkuŋ bi bɛiŋ chu kɔ aka gbi wə bə si tum i bɔkɔ, ayaka ŋgɔkɔ yi bwɔ́kɔ yichi juŋni yɛiŋ mə, 48yi jikə. Bəni guku bwili wi i kpa. Shinum kuku, sabibwili bwɔ́kɔ yindzɔŋni jiə i káh wə, shukutɔkɔ yichu yə. 49Lə yibi numki ayaka i jɔbi wə mbi wələ bi gɔksiki. Bəchinda bə Nyɔ bi buku dzə i gaali bəni bəchu i bəni bə chəŋ wə, 50ayaka bə lɔɔ bəchu i gbuku wi ghəkəni wə, a num di biə bəni bi dəki dzi jəŋ.”
51Jisɔs ka bikə i bwa bu bə mbaŋ a, “Mbɛiŋ wɔkɔ kiə alə gia yələ yichi a?” Bɔ bum a “Aaŋ.” 52Wi ka dzaka i bɔ a, “Yi kɔ a, mi wichi wə wi laniki bənchi bə Nyɔ, num bə lani lɔ wi kɔm ŋkuŋ bi bɛiŋ, wi kɔ aka tii juŋ wə wi kaŋaki kiba ki ki biɛiŋ, wi num i bwili biɛiŋ bimfiaŋ nabə bikpu yɛiŋ.”
Bə nəiŋ Jisɔs i di bi wə
(Mak 6:1-6; Luk 4:16-30)
53Jɔbi wə Jisɔs nì kaasi i tiki bəndi bələ, wi ka dza nyə fɛiŋ, 54dzə i kwili wə, tsə liə ka laniki bəni i juŋ yibɔ yi tsani wə. Bɔ ka wɔkɔliki nlani wi ka numki lɔ bəh ŋkaiŋyi, yisi i kaiŋyiki a, “Mi wələ dzɔ faiŋ biələ mfi bimbum bəh ŋga i fəki ŋkaiŋni wi gia yələ yɛiŋ na? 55A fa kɔkə a waiŋ tikwili wə wi kaaŋŋki kɛiŋ na? Ntə nih wi kɔ Meli a? Ntə bwa bə nih wi kɔ Jɛm bəh Yɔsɛf bəh Samɔn bəh Judas a? 56Ntə jɛ́mi yi yichi kɔ bəh bukumbɛiŋ fa wə a? Mi wələ nyə faiŋ bəh yələ gia yichi lə a?” 57Si bɔ kaiŋyiki yakadəiŋ ka nəiŋ wi. Jisɔs ka dzaka i bɔ a, “Bə si kɔksi lə mi wi ntum wi Nyɔ i di bichi wə, a kɔbi a i tumi ki wə, bəh i chwɔŋkijuŋ ki wə.” 58Jisɔs na chu fə gia yi kaŋyini yiduli fɛiŋ, kɔm bɔ nì ka jiə dəkə shɔm i wi.
دیاریکراوەکانی ئێستا:
Matiɔ 13: cug
بەرچاوکردن
هاوبەشی بکە
لەبەرگرتنەوە
دەتەوێت هایلایتەکانت بپارێزرێت لەناو ئامێرەکانتدا> ? داخڵ ببە
© 2021 (Active), Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.