Mateo 5

Yesu kawola balaŋ bula dɔɔ

Luka 6:20-23

1Yesu kena balaŋ burum baŋ nɛ, ɔ gyeŋa bula daale gyu ke kyaa ke dɔɔ. Keŋte ɔ kaseela baŋ kɔŋawɔ kaa kyaa kilisi e. 2Botɔɔ te ɔ gyuusu ɔ nɔɔ ɔ na wola wɔ nyiaa,

3“Ɛmɛɛ baŋ ɛ ba mo ɛ wose pou lɔ Wurubuarɛ dɔɔ nɛ ɛmɛɛ na nyeebam,

nawolo nyi ɛmɛɛ te Wurubuarɛ gyoori keŋ yɛɛ ɛ wui.

4Ɛmɛɛ baŋ ɛ ne di walaŋsa nɛ ɛmɛɛ na nyeebam,

nawolo nyi Wurubuarɛ waa kyɔlɛɛ ŋon.

5Ɛmɛɛ baŋ ɛ ne yɔkɔse ɛ wose nɛ ɛmɛɛ na nyeebam,

nawolo nyi ɛmɛɛ te tɛɛle kei gyae kaa bese ɛ wui.

6Ɛmɛɛ baŋ ɛ loo gyakaa nideli nyi ɛ ke yɛɛ kpene keŋ tenɛɛ Wurubuarɛ siaman nɛ ɛmɛɛ na nyeebam,

nawolo nyi Wurubuarɛ waa fa ŋon abɔɔ ŋan ɛ ne gyae lee ɛ konɔɔ man nɛ.

7Ɛmɛɛ baŋ ɛ ne wii balaŋ waraŋase nɛ ɛmɛɛ na nyeebam,

nawolo nyi Wurubuarɛ waa wii ɛmɛɛ mɔ waraŋase.

8Ɛmɛɛ baŋ dukum kamasɛ be doo ɛ konɔɔse man ya nɛ

ɛmɛɛ na nyeebam, nawolo nyi ɛmɛɛ ne gyae la ɛ kena Wurubuarɛ.

9Ɛmɛɛ baŋ ɛ ne yele wosefɛɛreŋ ne kɔŋ balaŋ nsana nɛ ɛmɛɛ na nyeebam,

nawolo nyi ɛmɛɛ te baa baake nyi Wurubuarɛ bia.

10Ɛmɛɛ baŋ bɛɛ naase ŋon diyem nyi ɛ ne yɛɛ kpene keŋ tenɛɛ Wurubuarɛ siaman dɔɔ nɛ, ɛmɛɛ na nyeebam,

nawolo nyi ɛmɛɛ te Wurubuarɛ gyoori keŋ yɛɛ ɛ wui.”

11“Ɛmɛɛ baŋ balaŋ na tee ŋon te bɛɛ naase ŋon diyem te bɛɛ kɛrɛɛ ɛ nɔɔse yako nombiakumɛɛ gyakaa ɛ dɔɔ, nawolo nyi keŋ e silana maŋ dɔɔ nɛ, ɛmɛɛ na nyeebam. 12Ɛ yela ke yɛɛ ŋon gyoŋ nideli, nawolo nyi kom keŋ Wurubuarɛ waa tɔ ŋon adido nɛ ka boe. Mena keŋ bɛɛ naase ŋon diyem nɛ, mena ke te be naase Wurubuarɛ akpeŋkpeŋgyɔɔra baŋ bɔɔ kyaa pɛte ɛ be kɔŋ nɛ diyem.”

Ɛmɛɛ yɛna tɛɛle kei dɔɔ yabia na ka keŋmaŋee

Maake 9:50; Luka 14:34-35

13“Ɛ yɛɛ ŋgba yabia nɛ fa balaŋ tɛɛle kei dɔɔ. Mɔna akpaa yabia gyoŋ keŋ da lee ke man na, n be gyae n ke tale yela ka ke yɛɛ gyoŋ bela ya. Dekɔŋ mena na yabia kenaŋ be dei fa kolo na kolo ke yɛɛ bela ya. Bee fuŋ ke bo leki, na balaŋ ke sakatee ke laŋ.”

14“Ɛ yɛɛ ŋgba keŋmaŋee nɛ fa balaŋ tɛɛle kei dɔɔ. Donɔɔ keŋ ke gyakaa bula dɔɔ nɛ bɛɛ weese ya. 15Ŋolo bɛɛ kyaŋee kanea na waa mo kolo wuu ke dɔɔ ya, mɔna ɔ na mo ke bo gyakaa kolo dɔɔ adido, na ke nyiŋ naa fa balaŋ baŋ pou be kyaa dekpaŋalaŋ man nɛ. 16Mena mɔ te ɛ yela balaŋ kena ɛ keŋmaŋee keŋ. Kei ne gyae la ke yela balaŋ kena ɛ nombia kpaakpaa ŋan ɛ ne yɛɛ nɛ, na baa nyiŋ lese ɛ kya ŋon ɔ kyaa adido nɛ yele.”

Yesu te kɔŋ ɔ kaa wɔlɛɛ Wurubuarɛ mmaraase ŋan ya

17Keŋte Yesu besewɔ yako wɔ nyiaa, “Ɛ na gyueŋ nyi me kɔŋae me kaa bɛɛ Wurubuarɛ mmaraase, yaa nombia ŋan Wurubuarɛ akpeŋkpeŋgyɔɔra be yako see nɛ ya. Ma te kɔŋ nyi me kaa bɛɛ ŋa ya, mɔna me kɔŋae na maa yela nombia ŋenaŋ pou ke kɔŋ ŋgba ba ke yako see nɛ. 18Ampaŋ yaa mɛɛ yako ŋon ɛ ke nyii nyiaa, adido na tɛɛle kei pou nyiŋa te wɔlɛɛ ta ya nɛ, mmaraase ŋan man dokoloŋ, yaa keŋmarasebii dokoloŋ kooŋ gba be gyae ka feefo lee ŋe man ya, kelii debaŋ keŋ nombia ŋenaŋ pou gyae ke kɔŋ, ŋgba mena keŋ bɔɔ yako see nɛ. 19Mena dɔɔ walaŋ kamasɛ ŋon ɔ bɛɛ nyi ɔ be di Wurubuarɛ mmaraase kɛŋa man kamasɛ dɔɔ ya, te ɔ wola balaŋ mɔ nyi be na di ŋe dɔɔ ya nɛ, na mena walaŋ ŋonaŋ waa yɛɛ walaŋ kemaasabii Wurubuarɛ gyoori keŋ man. Mɔna walaŋ kamasɛ ŋon ɔ di Wurubuarɛ mmaraase ŋan kamasɛ dɔɔ, te ɔ wola balaŋ mɔ nyi baa di ŋe dɔɔ nɛ, baa baake e nyi walaŋ kegyia Wurubuarɛ gyoori keŋ man. 20Mena dɔɔ mɛɛ yako ŋon ɛ ke nyii nyiaa, akpaa ɛ gbɛɛneŋ ta tenee Wurubuarɛ siaman kela Gyudatena mmaraa wolala baŋ, na Farasiitena dikpii keŋ balaŋ ya nɛ, ɛ be gyae ɛ ka gyoo Wurubuarɛ gyoori keŋ man ya.”

Yesu kawola lee baŋ wose man

21Keŋte Yesu besewɔ yako wɔ nyi, “Ɛ nyii Wurubuarɛ nombia yakowɔ nyiaa, beneŋ beneŋ keŋ na, Wurubuarɛ yako de naanaɔ nyi, ‘Ɛ na ko walaŋ ya, te walaŋ kamasɛ ŋon ɔ ko walaŋ na, maa bu e fɔɔ.’ 22Mɔna maŋ ne yako ŋon baa nyiaa, ‘Walaŋ kamasɛ ŋon ɔ gyeŋ baŋ do ɔ dɔɔ na baa bu e fɔɔ, te walaŋ kamasɛ ŋon ɔ tee ɔ dɔɔ nyi ɔ yɛɛ ohuhoo e na, baa mo e gyu kegyiise siaman na be kaa di ɔ nombia. Te walaŋ kamasɛ ŋon ɔ baake ɔ dɔɔ nyi Diyiŋte na, ɔtenate benaa na boalaŋ man kagyoo.’ 23Mena dɔɔ nyi akpaa nyaŋ ŋon n mo kolo kɔŋ Wurubuarɛ kedeesa boe keŋ tɛɛ n kaa deesi, te n tɔɔse nyi ɛmɛɛ na ŋolo dana nombia na, 24tina nya abɔɔ ŋan yela kedeesa boe keŋ tɛɛ botɔɔ, na n ke gyu n dɔɔ ŋon gyaŋ na ɛ kaa desina ya nsana, pɛna n kaa mo nya abɔɔ ŋan deesi fa Wurubuarɛ. 25Nyi akpaa ŋolo de samenaa neŋ na, yɛɛ kakyeŋ na ɛ ke desina ya nsana pɛna nombia kedi wee keŋ kelii. Na mena ya wee kenaŋ de lii na, waa mo neŋ ka do nombiadiiri ŋon nyiŋmaa man, na ŋon mɔ ka mo neŋ ka do kotɔtɔɔtena nyiŋmaa man, na baa mo neŋ ketɔ deni. 26Ampaŋ yaa mɛɛ yako neŋ n ke nyii nyiaa, n be gyae n ka lee deni kenaŋ man ya, kaboena n ke tɔ kom keŋ pou baa do neŋ nɛ taŋ.”

Yesu kawola lee yale kewɔlɛɛ wose man

Mateo 19:9; Maake 10:11-12; Luka 16:18

27Keŋte Yesu besewɔ yako wɔ nyiaa, “Ɛ nyii Wurubuarɛ nombia yakowɔ nyi alo na baale de yala dɔŋa na, ŋolo na lee ɔ dɔɔ wɔle ya. 28Mɔna maŋ ne yako ŋon baa nyi walaŋ kamasɛ ŋon ɔ kɛɛ alo te ɔ gyakaa e loo na, ɔtenate te yɛɛ dukum Wurubuarɛ siaman. Nawolo nyi Wurubuarɛ siaman na ɔ gyae e baa. 29Akpaa n dunoluŋ sibii ne yele la te n ne yɛɛ dukum na kulu ke leki. Dei nyi nya lee kadeŋ na n ke kyaa Wurubuarɛ gyaŋ kela nyi baa mo n dibiliŋ pou ka do boalaŋ man. 30Te akpaa nyi n dunoluŋ baam ne yele la te n ne yɛɛ dukum na kara ke leki. Dei nyi nya lee kadeŋ na n ke kyaa Wurubuarɛ gyaŋ kela nyi baa mo n dibiliŋ pou ka do boalaŋ man.”

31Keŋte Yesu besewɔ yako wɔ nyiaa “Ɛ nyii Wurubuarɛ nombia yakowɔ nyiaa, ‘Walaŋ kamasɛ ŋon waa bɛɛ ɔ wɛɛle na, kaboena nyi waa fa e tɔne na kawola nyi ɔ te bɛɛ e.’ 32Mɔna maŋ ne yako ŋon baa nyi akpaa alo te gyae baala ya te ɔ baale de bɛɛ e na, ɔ te yeli alo ŋon te wɔlɛɛ yale mmaraase Wurubuarɛ siaman. Te nyaŋ ŋon mɔ n yala alo ŋon ɔ baale be bɛɛ e na, Wurubuarɛ siaman na n gyae ŋolo wɛɛle baa.”

Yesu kawola lee ntamse kekaŋ wose man

33Keŋte Yesu besewɔ yako wɔ nyiaa, “Ɛ nyiiwɔ Wurubuarɛ nombia besewɔ yako gyaŋgba keŋ nyiaa, walaŋ kamasɛ ŋon ɔ kaŋ ntam fa de Gbeŋgyoo Wurubuarɛ na, waa yɛɛ kakyeŋ na waa di ke dɔɔ. 34Mɔna maŋ ne yako ŋon baa nyiaa, ɛ na kaŋ ntam korakora gba ya. Ɛ na kaŋ adido ntam ya, nawolo nyi botɔɔ te Wurubuarɛ kyaa ɔ ne di gyoori balaŋ pou dɔɔ. 35Ɛ na kaŋ tɛɛle mɔ ntam ya, nawolo nyi botɔɔ yɛna Wurubuarɛ nae dɛɛ see. Ɛ na kaŋ Gyerusalɛm donɔɔ mɔ ntam ya, nawolo nyi keŋ yɛna gyoo dinaa ŋon donɔɔ. 36Ɛ na kaŋ ɛ nyee ntam ya, nawolo nyi ŋolo be gyae waa tale yela ɔ nyeenyɔɔse dokoloŋ ke biri yaa ka wolose ya. 37Nombii keŋ kaboena nyi nya sɛɛ ‘Ayi’ na sɛɛ nyi ‘Ayi’ te keŋ kaboena nyi nya bɛɛ nyi ‘Koa’ na, bɛɛ nyi ‘Koa.’ Nombii da lee kɛŋa wɔle na, lee walaŋkum ŋon gyaŋ.”

Na mo dukum tɔ dukum kom ya

Luka 6:29-30

38Keŋte Yesu besewɔ yako nyiaa, “Ɛ nyii Wurubuarɛ nombia yakowɔ nyiaa, akpaa n dɔɔ de yɛlɛɛ n sibii na nyaŋ mɔ yɛlɛɛ ɔ wui tɔ kom. Te akpaa n dɔɔ de kulu n keli na, nyaŋ mɔ kulu ɔ wui tɔ kom. 39Mɔna maŋ ne yako ŋon baa nyiaa, akpaa ŋolo de yɛɛ neŋ nombiikum na, nyaŋ na mo nombiikum tɔ e kom ya. Te akpaa ŋolo da ŋmera neŋ n dunoluŋ lakaa man na, besena n demena mɔ wui kpu e. 40Nyi ŋolo de samenaa neŋ nyi waa lɛo n kegba wurikyim na, kpee n kegba atetate keŋ mɔ kpu e. 41Akpaa ŋolo da ŋere neŋ nyi ɛmɛɛ na e ke ta nawɔɔtɔɔse kufu na, sɛɛ na ɛmɛɛ na e ke ta nawɔɔtɔɔse sao. 42Akpaa ŋolo da sola neŋ kolo na fa e, te akpaa ŋolo de kɔŋ ɔ kaa paa n kolo na, na bɛɛ ya.”

Yesu kpa dɛɛ gyae balaŋ baŋ bɛɛ kɔla daa

Luka 6:27-28, 32-36; 1 Korintotena 13

43Keŋte Yesu besewɔ yako nyiaa, “Ɛ nyii Wurubuarɛ nombia yakowɔ nyiaa, gyae n dɔɔ na n ke kɔla ŋon ɔ ne kɔla neŋ nɛ. 44Mɔna maŋ ne yako ŋon baa nyiaa, ɛ gyae balaŋ baŋ bɛɛ kɔla ŋon nɛ, na ɛ ke fane fa baŋ bɛɛ naase ŋon diyem nɛ, 45na kawola nyi ɛ yɛɛ ɛ kya ŋon ɔ kyaa adido nɛ bia gbagbawɔ. Nawolo nyi ɔ ne yele weese ne gyɔɔ fa balaŋ kumɛɛ na balaŋ kpaakpaa pou, te ɔ ne yele ɔga ne ŋɛɛ fa balaŋ baŋ be gbɛɛneŋ tenɛɛ ɔ siaman, na baŋ be gbɛɛneŋ ba tenɛɛ ɔ siaman ya nɛ pou. 46Nyi akpaa ɛ ne gyae balaŋ baŋ bɛɛ gyae ŋon nɛ baageŋ bo na, ɛ na gyueŋ nyi ɛ ke nyiŋ kolo kpaakpaa lee Wurubuarɛ gyaŋ ya, nawolo nyi nombiakumɛɛyɛɛra mɔ koraŋ ne gyae baŋ bɛɛ gyae wɔ nɛ. 47Te akpaa ɛ do ɛ gyoona baageŋ nɔɔ na, woŋ te ɛ ne yɛɛ kela balaŋ akaŋ baŋ? Na mena te balaŋ baŋ bɔɔ gyeŋ Wurubuarɛ ya nɛ mɔ ne yɛɛ yee? 48Mena dɔɔ ɛ yɛɛ balaŋ kpaakpaa keŋ nombiikum kamasɛ na doo ɛ man ya kelii ɔto, ŋgba ɛ kya ŋon ɔ kyaa adido nɛ.”

বর্তমানে নির্বাচিত:

Mateo 5: ntr

হাইলাইট

কপি