Mixteco, Metlatónoc

Ra naꞌa ni chi xitiaan kii domingo, kii ña kiꞌin xaꞌa semana, ndakiꞌin na siꞌi kan kuaꞌan na, ra niꞌi na ndutia xaꞌan tami ra xavaꞌa na chikaa na sata iki kuñu Jesús nuu chikaa na ra. Ra ndakutaꞌan ka tu sava na siꞌi va xiꞌin na kuaꞌan na. Ra ta ndixaa na yuꞌu yavi nuu chikaa na iki kuñu Jesús, ra saa ndakutoꞌni na xa ndixikutiaꞌa va yuu chee ña ndasi yuꞌu yavi kan. Ra saa ndikiꞌvi na ini yavi kan kuaꞌan na, ra köo ka iki kuñu Jesús ndixini na. Ra sakan saa kuu na ndakanda ini na ndita na, ña köo ka iki kuñu Jesús ndixini na, saa ra tuꞌva ndituvi va uvi tiaa nuu na, ra ndixi ndia tikoto yaa ña yeꞌe ni. Saa ra ndiyuꞌvi ka vi na, ra iin kama ndakusiti na. Ra saa ndikaꞌan ndia xiꞌin na, kachi ndia saa:
―¿Nichuun vaxi ndo ndanduku ndo iin tiaa ra tiaku nuu ñuꞌu na ndii? Köo ka ra ndikaa yoꞌo, chi xa ndatiaku va ra. Na ndakaꞌan ndo ta kuꞌva ndikaꞌan ra xiꞌin ndo, ta ndixika ra chi Galilea, ta kachi ra suꞌva: “Yuꞌu, ra xaa yoꞌo vichin, ra xiniñuꞌu tiin na yuꞌu, ra ndataxi na yuꞌu ndaꞌa yuvi kuachi, ra katakaa na yuꞌu ndaꞌa cruz, ña kaꞌni na yuꞌu, ndi su kii uni, ra ndiatiaku va yu”, kachi ra xiꞌin ndo ―kachi ndia xiꞌin na.
Ra saa vi ke ndakaꞌan na siꞌi kan, xaꞌa tuꞌun ña ndikaꞌan Jesús xiꞌin na. Ra saa kee na siꞌi kan ndaxaa na chi veꞌe, ra saa ndatuꞌun na xiꞌin ndia xitaꞌan xiꞌin Jesús, xaꞌa takundiꞌi ña xini na, ra ndatuꞌun tu na xiꞌin na kuaꞌa na xitaꞌan xiꞌin va ra. Ra suꞌva ke nani na siꞌi na xini ña kuu kan: Iin ña nani María ña kee ñuu Magdala, iin ña nani Juana, ra inka tuku ña María ña siꞌi ra Jacobo, xiꞌin kuaꞌa ni ka na siꞌi. Ndi su ndikandïxa vi ndia xitaꞌan xiꞌin Jesús ña ndatuꞌun na xiꞌin ndia, saa chi na xavaꞌa ini va kuvi na ndituvi ndia.
Ña kan ke kanata ra Pedro xinu ra kuaꞌan ra kotoꞌni ra yavi nuu chikaa na iki kuñu Jesús. Ra ta ndixaa ra nuu íin yavi kan, ra ndia tikoto ña xisuvi va Jesús ndee ini yavi kan xini ra, ra saa nandiko ra kuanuꞌu ra chi veꞌe ra ndakanda ka vi ini ra.

Ra suvi mii kii kan ndakiꞌin uvi ndia xitaꞌan xiꞌin Jesús kuaꞌan ndia chi ñuu ña nani Emaús. Ra kuꞌva uni hora ke kaka ndia, saa xaa ndia. Ra ndatuꞌun ka vi ndia xaꞌa takundiꞌi ña kuu kuaꞌan ndia. Ra sakan saa kuu ndia ndatuꞌun ndia xaꞌa Jesús kuaꞌan ndia, saa ra kuyachin va mii Jesús ra ndakutaꞌan ra xiꞌin ndia kuaꞌan ra. Ndi su nditäxi Ndioxi ña ndakuni ndia ra, chi iin ta ndoꞌo na kuni kusun va, saa ndoꞌo ndia. Ra saa ndikaꞌan ra xiꞌin ndia, kachi ra saa:
―¿Yoo xaꞌa ke ndatuꞌun ndo kuaꞌan ndo ichi yoꞌo? ¿Ra nichuun kusuchi ni ini ndo? ―kachi ra.
Saa ndakuiin iin ra nani Cleofas, kachi ra saa:
―¿A iin ndaa yoꞌo va kuvi ra inka ñuu, ra täan kundaa ini xaꞌa ña kuu ñuu Jerusalén semana ndiyaꞌa yoꞌo? ―kachi ra xiꞌin Jesús.
Ra saa nindakatuꞌun Jesús ndia, kachi ra saa:
―¿Ni ke kuu? ―kachi ra xiꞌin ndia.
Saa ndakuiin ndia, kachi ndia saa:
―Xaꞌa Jesús, ra ke̱e ñuu Nazaret, ke ndatuꞌun ndi, chi iin ra ndikaꞌan tuꞌun yuꞌu Ndioxi kuvi ra. Ra ndixiyo ni ndiee Ndioxi xiꞌin ra. Ra kuaꞌa ni ña vaꞌa xa ra xiꞌin na ñuu Israel. Ndi su ndia sutu kunaꞌnu, ra tiin ndia ra ra ndataxi ndia ra ndaꞌa ndia chiñu kunaꞌnu, ra ndia kan xaꞌndia chiñu nuu ndia soldado ña kani ndia ra, ra katakaa ndia ra ndika cruz ndixiꞌi ra. Ra xindiaa ni ini ndi ra ña kuu ra, ra xaa sakaku yoo, na ñuu Israel, ndi su xa kii uni va ke ndixiꞌi ra vichin. Ra sava tu na siꞌi na itaꞌan xiꞌin ndi ra sayuꞌvi ni na nduꞌu xitiaan nduveꞌe, chi ñaꞌa ni ndixaꞌan na xitoꞌni na nuu iin yavi ña chikaa na Jesús, ra köo ka ra ndikaa ndixini na, ^kachi na ndaxaa na ndatuꞌun na xiꞌin ndi, ra xini tu na uvi ndia tatun Ndioxi va kachi na, ra ndikaꞌan ndia xiꞌin na, ña xa ndatiaku va ra, kachi na. Ña kan ke kee sava ndia itaꞌan xiꞌin ndi ndixaꞌan ndia xini vaꞌa ndia, ra iin ta iyoo ña ndatuꞌun na siꞌi kan xiꞌin ndi ke iyoo tu ña xini ndia kan va, saa chi köo ndixa va Jesús ndikaa ndixini ndia, kachi ra, xiꞌin Jesús.
Ra saa ndikaꞌan Jesús xiꞌin ndia, kachi ra saa:
―¿Nichuun kiꞌvi ni ndo, ña uꞌvi ni kundaa ini ndo xiꞌin takundiꞌi ña ndikaꞌan na ndikaꞌan tuꞌun yuꞌu Ndioxi xinaꞌa? A kundäa ini ndo, xa saa xiniñuꞌu ndoꞌo ni va Cristo. Ra saa vi ke nandiko ra kunuꞌu ra ndivi nuu xaꞌndia ra chiñu, kachi ndia ndikaꞌan tuꞌun yuꞌu Ndioxi xinaꞌa ―kachi Jesús xiꞌin ndia.
Ra saa xaꞌa ra ndakani ra nuu ndia, ra xiꞌna ka xaꞌa ndiayu Ndioxi ña tiaa ra Moisés ke kiꞌin ra ndakani ra, ra iin saa ndiakua sandiꞌi ra ndakani ra xaꞌa takundiꞌi ndia ndikaꞌan tuꞌun yuꞌu Ndioxi xinaꞌa, ra xaꞌa Cristo ra xiniñuꞌu ndoꞌo ni kan ke kaꞌan tu ña tiaa ndia ndixika chiñu nuu Ndioxi xinaꞌa va, kachi ra xiꞌin ndia.
Ra ta kuyachin ndia xiꞌin Jesús ñuu nuu kuaꞌan ndia, saa ra, ta ^xa ra yaꞌa kuaꞌan kani va xa ra, ra saa xakundaꞌvi ndia nuu ra, kachi ndia saa:
―Tata, na yaꞌa va kun ndakindiee kun xiꞌin ndi ñuu yoꞌo. Saa chi xa kuaꞌan kuaa ni va, ra kama ni va ku ñuu ―kachi ndia.
Ra saa kuachi ndixa va ra xiꞌin ndia ñuu kan. Ndi su ta ndakunduꞌu ra nuu mesa ña kuxi ra xiꞌin ndia, saa kiꞌin ra xita, ra taxi ra tixaꞌvi ndaꞌa Ndioxi xaꞌa ña, ra saa taꞌvi ra ña, ra taxi ra ña ndaꞌa ndia ña kuxi ndia. Ra iin ta xa ña ndanuña xa nuu ndia, ra saa vi ke ndakuni ndia ra. Saa ra nindoñuꞌu tuku va ra nuu ndia. Ra saa xaꞌa ndia ndatuꞌun ndia xiꞌin taꞌan ndia, kachi ndia saa:
―¿A su ta ndatuꞌun ra xiꞌin yo vaxi ra ichi, ra kusii ka vi ini yo iin ndiakua kandita nima yo ta ndakani ra tuꞌun Ndioxi nuu yo? ―kachi ndia xiꞌin taꞌan ndia.
Ndia saa ra ndakuita ndia, ra ndikun nandiko tuku ndia kuanuꞌu ndia ñuu Jerusalén va. Ra te ndaxaa ndia ra xa ndakutaꞌan kuiti tuku va ndia uxi iin ndia xitaꞌan xiꞌin Jesús ndee ndia, ra ndee ka tu na sava kan va xiꞌin ndia. Ra saa ndikaꞌan ndia ndee kan xiꞌin ndia, kachi ndia saa:
―Ña ndixa ke xa ndatiaku va Tata yo Jesús, saa chi xa xini tu ra Simón Pedro va ra ―kachi ndia.
Saa xaꞌa tu ndia uvi kan va ndatuꞌun ndia xaꞌa takundiꞌi ña ndoꞌo ndia ta ndakutaꞌan ra xiꞌin ndia ichi, ta kuaꞌan ndia ñuu Emaús. Ra ndatuꞌun tu ndia ña ndakuni ndia ra ta taꞌvi ra xita taxi ra ndaꞌa ndia kuxi va ndia.

Ra te sakan saa kuu ndia ndatuꞌun ndia xaꞌa ña ndoꞌo ndia, saa ra tuꞌva xikundichi va Jesús maꞌñu ndia, ra ndikaꞌan ra xiꞌin ndia, kachi ra saa:
―Ndioxi na koo xiꞌin ndo ―kachi ra.
Saa ra ndiyuꞌvi ka vi ndia, ra iin kuaꞌan ini ndia, kaꞌan ndia saa: “Nima va ke yoꞌo”, kaꞌan ndia. Ra saa ndikaꞌan Jesús xiꞌin ndia, kachi ra saa:
―¿Nichuun iyuꞌvi ni ndo? ¿Ra nichuun ndakani ini ndo ña ñaa? Kotoꞌni ndo ndaꞌa yu xiꞌin xaꞌa yu, chi yuꞌu kuvi va ra, ra na kuyachin ndo ña tandiaa ndaꞌa ndo yuꞌu, ra kundaa ini ndo ña suvi kuvi va yu. Chi iin nima ra köo kuñu ña ra nii leke ña köo. Ndi su yuꞌu, ra iyoo va kuñu yu xiꞌin leke yu ―kachi ra.
Ra ta ndiꞌi ndikaꞌan ra tuꞌun yoꞌo, ra saa ndiñaꞌa ra yavi ndaꞌa ra xiꞌin xaꞌa ra nuu ndiñani clavo nuu ndia. Ra xaꞌa ña kusii ni ini ndia, xiꞌin xaꞌa ña ndakanda ni ini ndia, ra ndikandïxa vi ndia ra, ra saa ndindakatuꞌun ra ndia, kachi ra saa:
―¿A iyoo loꞌo ñaꞌa kuxi yo? ―kachi ra xiꞌin ndia.
Ra saa taxi ndia iin ñaꞌñu tiaka ri yatan ndaꞌa ra, ra taxi tu ndia loꞌo ñuñu va ndaꞌa ra. Ra ndikun nuu ndia saa xaxi va ra tiaka ri taxi ndia ndaꞌa ra, ra saa tu ñuñu va. Ra saa ndikaꞌan ra xiꞌin ndia, kachi ra saa:
―Xaꞌa takundiꞌi ña kuu yoꞌo ke ndikaꞌan yu xiꞌin ndo te ndixiyo yu xiꞌin ndo ta yachi: ña xiniñuꞌu xinu nuu ndiayu Ndioxi ña ndakoo ra Moisés, ra saa tu ña ndikaꞌan na ndikaꞌan tuꞌun yuꞌu Ndioxi xinaꞌa va, ra saa ke ^kachi tu ña tiaa na nuu tutu Salmo va ―kachi Jesús xiꞌin ndia.
Saa ra ndanuña va ña xini tuni ndia, ra kundaa ini ndia xiꞌin takundiꞌi va ña ndakani tuꞌun Ndioxi. Ra saa ndikaꞌan ka Jesús xiꞌin ndia, kachi ra saa:
―Tuꞌun Ndioxi ña ndikaꞌyu xinaꞌa ra suꞌva ke kachi ña: ra kuu Cristo, ra xiniñuꞌu kuvi va ra, ndi su kii ña uni ra ndatiaku tuku va ra; ra kaꞌan ndoso na ndikun ichi ra kivi ra iinii kuvi ña yuuvi, ña vaꞌa na nandiko ini takundiꞌi yuvi xaꞌa kuachi na, ra koo kaꞌnu ini ra xaꞌa na, ra xiꞌna ka va ñuu Jerusalén ke kiꞌin na kaꞌan ndoso na kuꞌun na, kachi ña. Ra na kundaa ini ndo vichin, chi ndoꞌo va kuvi ndo sa chiñu yoꞌo, saa chi ndoꞌo kuvi ndo xini takundiꞌi ña ndoꞌo va yu. Ra ñuu Jerusalén yoꞌo ke kundiatu ndo, ra saa tiꞌvi yu ña kindoo Tata yu tiꞌvi ra sata ndo, ra ndia ta xa na ndakiꞌin ndo ndiee ña kee ndivi, saa vi ke kee ndo kuꞌun ndo ña kaꞌan ndoso ndo tuꞌun yu ―kachi Jesús xiꞌin ndia xitaꞌan xiꞌin ra.

Ra saa ndakiꞌin Jesús kuaꞌan ra xiꞌin ndia xitaꞌan xiꞌin ra chi nuu ndikaa ñuu Betania, ra ikan ndoniꞌi ra ndaꞌa ra chi ndivi, ña ndikaꞌan ra xiꞌin Ndioxi xaꞌa ndia ña xa yii ra ndia. Ra sakan saa kuu ra ña kaꞌan ra xiꞌin Ndioxi ña ^xa yii ra ndia, saa ra kuee kuee kuxika ra nuu ndia ña ndakuita ra kuaꞌan ra chi ndivi ninu va. Saa ra ndasakaꞌnu ni ndia ra, ra kusii ka vi ini ndia nandiko ndia kuanuꞌu ndia ñuu Jerusalén. Ra iin ndisaa kii ndixaꞌan ndia veꞌe ñuꞌu kaꞌnu ñuu Jerusalén ndasakaꞌnu ndia Ndioxi.

Listen to San Lucas 24