Luk 6

Jisɔs fuku baiŋsi kɔm chɔkɔ bimbam

(Matiɔ 12:1-8; Mak 2:23-28)

1A nì kɔ i chɔkɔ bimbam bidɔkɔ, Jisɔs bəh bwa bu bə mbaŋ nì nyaniki tsəki i khə wi gəŋ widɔkɔ wə. Bwa bu bə mbaŋ dza yisi i təiŋyiki kifwu ki gəŋ fiksi i bɔ kaŋ dzi. 2Bəfalasi bədɔkɔ yɛiŋ yaka, bikə a, “Akɔ kɔm nə mbɛiŋ fəki gia yə bənchi kɔŋki kə a mi fəki i chɔkɔ bimbam wə a?”

3Jisɔs bɔŋ bikə tə i bɔ a, “Mbɛiŋ ka num fa dəkə i Kiŋwakti ki Nyɔ wə si dzɔŋ nì wɔɔki Ŋkuŋ Dɛbit bəh mbaŋ wi, wi fə a? 4Wi nì liə i juŋ yi Nyɔ wə dzɔ blɛd wə bə nì baa jiə a akɔ wi Nyɔ, dzi ka nya tə mbaŋ wi, a nì kɔ nchi i mi i dzî blɛd wiwɔ a kɔbi a bətii mfə gia.” 5Jisɔs ka dzaka kaasi i bɔ a, “Mi wə yɛli wi kɔ Waiŋmi, akɔ tikwili wi chɔkɔ bimbam.”

Jisɔs chuku mi i chɔkɔ bimbam wə

6Aka bi chu num chɔkɔ bimbam bidɔkɔ, Jisɔs tsə liə i juŋ yi tsani wə i lani bəni. Mi widɔkɔ num fɛiŋ num kimbu ki ki tsɛiŋ yiləkəli kpi. 7Bəni bə̀ bɔ nì laniki bənchi bə Nyɔ bəh Bəfalasi yisi i nəŋki gia yə bɔ ki jiəki i Jisɔs fuŋ. Bɔ ka bwaŋ dzə́kəh i wi wə i yɛiŋ a wi ni chuku lə mi wiwɔ i chɔkɔ bimbam wə a. 8Jisɔs kiə gia yə bɔ nì finiki bəh yi, wi dzaka i mi wə tsɛiŋ yi nì kɔ yi kpi a, “Dzâ bɛ̂iŋ, dzə̂ nûm fa.” Wi ka dzə numbɛiŋ. 9Jisɔs bikə i bɔ a, “Mih bikəki num i mbɛiŋ a, gia yə bənchi bumki a mi kɔlə i fə̂ i chɔkɔ bimbam wə kɔ yi naiŋ? I fə̂ ndzɔŋni, ma i fə̂ chu a? I gâmti mi, ma i wɔ̂ɔ a?” 10Wi tsɛiŋ tali bɔ bəchi i shi chɛiŋ, ka dzaka i mi wiwɔ a, “Nâni tsɛiŋ ya.” Wi nani, yi kaa ka bɔnih.

11Ayakalə, yi ka nya lɔ ŋgəkə i shɔ́m yi bəni bəwɔ wə, bɔ ka yisi i sisiki kɛiŋsi si bɔ ki fəki bəh Jisɔs.

Jisɔs sabibwili bwa bu bə ntum jwɔfi ntsɔ bəfa

(Matiɔ 10:1-4; Mak 3:13-19)

12A nì kɔ a kaŋ yiwɔ wə, Jisɔs nyə yaka i ŋkwuŋ wə i tsə tsa, wi nì baaŋ fɛiŋ a tsaki Nyɔ chɔkɔ wɔɔ. 13Si chɔkɔ wɔɔ, wi bɔɔŋ bəmbiəli bu, bɔ dzə. Wi sabi bədɔkɔ jwɔfi ntsɔ bəfa bɔɔŋ bɔ a bwa bu bə ntum. 14Kiyɛli ki bəni bəwɔ nì kɔ: Samɔn wə wi nì nya yɛli wi widɔkɔ a Bita, bəh Andulu wə waiŋnih Samɔn. Bədɔkɔ num Jɛm, Jɔn, Filib, Batɔlɔmu, 15Matiɔ, Tɔmɔs bəh Jɛm wə waiŋ Alfiyus, Samɔn wə wi nì kɔ mi i mbaŋ wi Bədzɛlɔt,#6:15 Dzɛlɔt nì kɔ Bəju bə̀ bɔ nì tɔbiki tumi kibɔ, i bwili tumi kiwɔ i ŋgəkə wə i kaŋ yi bəni bə Lum wə. 16Judas wə waiŋ Jɛm bəh Judas Iskaliɔt wə wi nì tsə taŋni Jisɔs.

Jisɔs lani ka chu chuku bəni

(Matiɔ 4:23-25)

17Si wi sabi bɔ yakadəiŋ, bəh bɔ bəchi ka nyə shi dzə. Si bɔ shi dzə wi num i baa wi di wə, bəh bwa bu bə mbaŋ bə̀ bəh bɔ nì kɔ bɔ si num fɛiŋ bəh mbaŋ wi bəni wimbum bə̀ bɔ ni kwu fɛiŋ bəduli, num bɔ buku dzə i Judea bəh i Jɛlusalɛm wə. Bəni bədɔkɔ nì nyəki dzəki i bidi biə bi kɔ kɔmsiki i kinchwɔ kimbum wə ka Taya bəh Sidɔn. 18Bɔ nì dzə i wɔkɔ nlani wi Jisɔs, a wi bɔŋ chûku tə jwɛ́iŋ yibɔ. Bəni bə̀ biŋ'waka bichu nì nyaki ŋgəkə i bɔ, nì dzəki tə wi bwili biŋ'waka biwɔ i bɔ wə. 19Ayaka bəni bəchi ka jwɔki i kɔm i wi wə, kɔm ŋga biə bi nì bukuki i wi wə, nì chukuki lə bəni bəchi bə̀ bɔ nì kɔmyiki wi.

Kimbɔiŋsi bəh nshɛiŋ

(Matiɔ 5:1-12)

20Jisɔs dza tsɛiŋ tali bəni bu bə mbaŋ dzaka i bɔ a,

“Kimbɔiŋsi kimbum kɔ kimbɛiŋ bə kifuu,

kɔm ŋkuŋ bi Nyɔ kɔ bimbɛiŋ.

21Kimbɔiŋsi kimbum kɔ kimbɛiŋ bə̀ mbɛiŋ kpiki dzɔŋ i liə,

kɔm Nyɔ bi fə lə ma mbɛiŋ bi fwuli.

Kimbɔiŋsi kimbum kɔ kimbɛiŋ bə̀ mbɛiŋ dəki i liə,

kɔm mbɛiŋ bi suŋɔyiki lə.

22Kimbɔiŋsi kimbum kɔ kimbɛiŋ , i jɔbi wə mbɛiŋ biəli mi wə yɛli wi kɔ Waiŋmi, ayaka bəni baiŋŋ mbɛiŋ, kɔŋŋ bwili mbɛiŋ i mbaŋ wibɔ wə, tɔyi mbɛiŋ chu nya kiyɛli kichu i mbɛiŋ. 23Jɔbi wə yi bi numki yakadəiŋ, mbɛiŋ bi numki bəh kinsaŋli i chɔkɔ biə yi bi numki i mbɛiŋ, ma mbɛiŋ bi ka laŋki, biŋ, wɔkɔ ndzɔŋni, kɔm mmakti wimbɛiŋ widuli kɔ i tumi ki bɛiŋ wə. Mbɛiŋ kîəki a, akɔ asi bətii tii bəbɔ nì chəbsiki bəni bə ntum bə Nyɔ i kikpu wə.

24Ayakalə, Ŋgəkə wimbum kɔ i mbɛiŋ, bəni bəmbum,

kɔm ndzɔŋni bibɔ bi kaaki num a fa kuku.

25Ŋgəkə wimbum kɔ i mbɛiŋ, bə̀ kitɔɔ kibɔ kɔ kifwuli i liə,

kɔm bɔ bi kpiki lə dzɔŋ.

Ŋgəkə wimbum kɔ i mbɛiŋ, bə̀ mbɛiŋ suŋuki i liə,

kɔm mbɛiŋ bi dəki lə chuŋsi kifwu kimbɛiŋ.

26Ŋgəkə wimbum kɔ i mbɛiŋ, i jɔbi wə bəni bəchi kɔksiki mbɛiŋ. Mbɛiŋ kîə a, yi kɔ asi bətii tii bəbɔ nì kɔksiki bəni bəntəkə bə̀ bɔ nì nyiki ntəkə a bɔ kɔ bəni bə ntum bə Nyɔ.

Kɔŋ bəmbaiŋni ba

(Matiɔ 5:38-48)

27Ayakalə, mih fukuki i mbɛiŋ bələ mbɛiŋ wɔkɔliki gia yə mih dzakaki a, mbɛiŋ kɔ̂ŋki bəni bə̀ bɔ baiŋŋki mbɛiŋ, mbɛiŋ fə̂ki num gia yindzɔŋni i bə̀ bɔ baiŋŋki mbɛiŋ. 28Mbɛiŋ tsâ a Nyɔ faaŋ kimbɔiŋsi i bəni bə̀ bɔ tsaki a lɔiŋ kwaki mbɛiŋ, mbɛiŋ chu tsâ i bə̀ bɔ chəbsiki mbɛiŋ. 29Mi ka twɛiŋ wɔ i kimbaŋ wə, wɔ fîəni kidɔkɔ kə, wi twɛiŋ kaasi. Ayaka mi ka ba dzɔ mbuŋ wa wi nimbɛiŋ, wɔ bêe wi dzɔ kaasi wi numə. 30Nyâ na ndə wə wi nywa fiɛŋ i wɔ, ayaka mi ka dzɔ biɛiŋ bia, kiə wɔ ki fiəni bikə kə. 31Mbɛiŋ fə̂ki gia i bəni, asi mbɛiŋ kɔŋki a bɔ fə̂ki tə i mbɛiŋ.

32Mbɛiŋ ka kɔŋki a bəni bə̀ bɔ kɔŋki mbɛiŋ, gia yə bə bi kɔksi mbɛiŋ yɛiŋ kɔ yi naiŋ? Na bəni bəchu si bɔŋ fə kə ayaka tə a? Bɔ kɔŋki tə a bə̀ bɔ kɔŋki bɔ. 33Mbɛiŋ ka fəki ndzɔŋni a bəni bə̀ bɔ fəki tə i mbɛiŋ, gia yə bə bi kɔksi mbɛiŋ yɛiŋ kɔ yi naiŋ? Na bəni bəchu si bɔŋ fə kə a yakadəiŋ a? 34Mbɛiŋ ka fwasiki biɛiŋ i bəni bə̀ mbɛiŋ yɛiŋki a bɔ kɔlə i chukuli bi, gia yə bə bi kɔksi mbɛiŋ yɛiŋ kɔ yi naiŋ? Bəni bəchu tə si fwasi lə biɛiŋ i nsɛiŋ yibɔ kɔm bɔ kiəki a bɔ bi chukuki lə bichi. 35Yi kɔ chəŋ a mbɛiŋ kɔ̂ŋki bəni bə̀ bɔ baiŋki mbɛiŋ, mbɛiŋ fə̂ki num gia yindzɔŋni i bɔ, mbɛiŋ ma fwâsiki biɛiŋ i bəni bəh kiŋkwaka i bi fiəni kwati. Ayakadəiŋ, mbɛiŋ bi ka kwati mmakti wimbɛiŋ wimbum, ma mbɛiŋ ka bi num bwa bə Nyɔ wə wi kɔ Fwu wi Biɛiŋ Bichi wə. Kɔm yi kɔ tə ayaka si wi fəki gia yindzɔŋni i bəni bə̀ bɔ bukuki bəh dzə́kəh, bəh bə̀ bɔ kɔ bəh shɔ́m yichu. 36Mbɛiŋ kwâsiki nshɛiŋ i bəni wə, asi Ba wimbɛiŋ wə wi kɔ i bɔɔli bɛiŋ kwasiki tə i bəni.

Kiə mi ki sâka kə widɔkɔ

(Matiɔ 7:1-5)

37Kiə mbɛiŋ ki sâka kə bimfə bi bəni bədɔkɔ, ka Nyɔ bi ma saka tə bimbɛiŋ. Kiə mbɛiŋ bi ma bwâŋki gvu i bəni bədɔkɔ chɛiŋ a bɔ lîə i ŋgəkə wə, ka Nyɔ tə bi ma bwaŋ gvu i mbɛiŋ chəŋ. Mbɛiŋ dâlinyaki chu bi bəni bədɔkɔ, ka Nyɔ tə bi dalinya bimbɛiŋ. 38Mbɛiŋ nyâ kinya i bəni, Nyɔ bi nya tə i mbɛiŋ. Ka Nyɔ bi bə́ nya wi fəkə ndzɔŋ nalə wi chəŋ, wi nəŋni ka bi shukuki i kuku.

Fiɛŋ fiə mi wiwɔ fəkə biɛiŋ bi yɛiŋ kɔ fi Nyɔ bi fiəni fəkəki yɛiŋ i nya i mi wiwɔ.”

39Jisɔs chu ti bɔ bəh ndi widɔkɔ a, “Kimfəkə kidɔkɔ kɔ i chusi dəiŋ dzə i kidɔkɔ a? Wi ka mɔm bɔ bəchi ma ni gbɔyi i fəŋ mə a? 40Mbɛiŋ kîəki a waiŋ wi kiŋwakti kɔkə tsə mi wi wi lanini. Ayakalə, jɔbi wə wi ka lani kiə kaasi, ma wi numki aka mi wə wi lani wi.

41Akɔ kɔm nə wɔ tsɛiŋki shəkə yi kpɛiŋ i dzəkəh wi waiŋnah wə, ayakalə wɔ yɛiŋ kə kimfuŋ ki kpɛiŋ kə ki kɔ i ŋ'wa dzəkəh wə a? 42Wɔ kɔ i dzaka dəiŋ i waiŋnah a, ‘Waiŋnih nûm ma mih bwili shəkə yi kpɛiŋ i dzəkəh wa mə,’ ayakalə kimfuŋ ki kpɛiŋ num i ŋ'wa dzəkəh wə a? Wɔ kɔ mi wə wi chusiki gwu! Yisi bwili kimfuŋ ki kpɛiŋ kə ki kɔ i dzəkəh wa wə, na ka wɔ ni yɛiŋ ndzɔŋ shəkə yi kpɛiŋ yə yi kɔ i dzəkəh wi waiŋnah wə i bwili.”

Bə si kiə kpɛiŋ i mintam wə

(Matiɔ 7:16-20)

43Jisɔs chu dzaka a, “Yi kɔ a, kpɛiŋ wi ndzɔŋni kɔkə i wum mintam michu. Ayaka kpɛiŋ wichu kɔbi tə i wum mintam mi ndzɔŋni. 44Bə si kiə kpɛiŋ a num i mintam mə mɔ wumki yɛiŋ wə. Mi kɔkə i kɔh fimbi i bifaka wə, ayaka mi kɔbi tə i kɔh migaali i kpɛiŋ wi chwa wə. 45Mi wə wi kaŋaki kiba ki biɛiŋ bindzɔŋni i shɔm yi mə, ayaka wi si bwili num a biɛiŋ bindzɔŋni yɛiŋ. Mi wə wi kaŋaki kiba ki biɛiŋ bichu i shɔm yi mə, ayaka wi si bwili num a biɛiŋ bichu yɛiŋ. Yi kɔ yakadəiŋ kɔm gia yə yi kɔ yi jikə i shɔm yi mə, kɔ yə yi si buku i dzaka ki wə.”

Chaka kindzɔŋni bəh kichu

(Matiɔ 7:24-27)

46Jisɔs ka bikə a, “Akɔ kɔm nə wə mbɛiŋ bɔɔŋki mih a, ‘Bah, Bah’, mbɛiŋ fə kə gia yə mih dzakaki i mbɛiŋ a? 47Mi wə wi dzəki i mih wi wɔkɔ nlani wuŋ, wi ka tsə fəki asi wi wɔkɔ, mih ni chusi lə i mbɛiŋ fiɛŋ fiə wi kɔ fi. 48Wi kɔ aka mi wə wi nì nəŋki i maa juŋ, wi yisi chum shi, tsə kɔm i biaŋa wə, ka chɔkɔ chaka ki juŋ yɛiŋ wə, ka maa. Jɔbi wə bɔkɔ nì jikə buku dzə chɔkɔ juŋ yiwɔ, yi nəki gbɔ kə, kɔm wi nì kɔ wi maa yi bindzɔŋ. 49Ayakalə, mi wə wi dzə, i wɔkɔ nlani wuŋ wələ tsə nəki fə kə asi yi kɔ, yaka wi kɔ aka mi wə wi nì nəŋki i maa juŋ ka tsə takyi a di maa a kuku chaka kɔbi, bɔkɔ buku dzə chɔkɔ chini juŋ yiwɔ, yi shi gbɔ akisəkə lə gbuuu, ka shakyi yichi.”

Currently Selected:

Luk 6: cug

Highlight

Copy