Mateo 12

Anun ñu mëëtima nëtë́an Jesusan ꞌunánmicë unicaman trigo bëru piá ñuicë bana

(Mr 2.23-28; Lc 6.1-5)

1Usaquin catancëx ca anun ñu mëëtima nëtën Jesús bain anu trigo ꞌapácë naën cuancëxa. Abë cuanquinbi ca aín ꞌunánmicë unicaman piisa tanquin trigo bëru pëcë́cë sirícaquin bixun piacëxa. 2Usoia isquin ca fariseo unicaman Jesús cacëxa:

—Ca is, anun ñu mëëtima nëtën usaquin ñu ꞌati ꞌaínmabi ca min ꞌunánmicë unicaman usoia.

3Cacëxun ca Jesusan cacëxa:

—¿Mitsun caramina Davidnën ca ꞌacëñuma ꞌixun axa abë cuancë unicamabëtan ësoquin ñu ꞌacëxa quixun cuënëo bana a iscëma ꞌain? 4Davidnën ca ꞌacëñuma ꞌixun piisa tanquin anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubunu atsínxun anu ꞌicë pán, Nucën Papa Diosan isti oquin nancë, a bixun piacëxa. A panëxa judíos sacerdotenëinshi piti ꞌaían uni itsin piti ꞌicëmabi ca sacerdotenën ꞌináncëxun David ꞌimainun abë ꞌicë unicaman piisa tanquin piacëxa. 5¿Mitsun caramina judíos sacerdotecama ñui quiá cuënëo bana a iscëma ꞌain? Bëtsi nëtën ꞌacësaribi oquin ca anun ñu mëëtima nëtë́nribi anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubunuxun an ꞌati ñucama ꞌacëxa. Usoquin ꞌaíbi ca ꞌuchama ꞌicën. 6ꞌËn cana mitsu cain, anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubu Moisésnën ñuiasamaira ca a ꞌën mitsu cacë bana ënëx ꞌicën. 7Nucën Papa Diosan bana ca ësai quia: “Unían ꞌë rabianan aín ꞌucha tërë́ncë ꞌinuxun ꞌaracacë ñuina rëxun xaroia isi cuëëncësamaira oi cana atun uni itsi nuibaquin axa ꞌaquinsa ꞌicë ꞌaquinia isi cuëënin”. A bana cuacë ꞌaish camina ꞌën ꞌunánmicë unicaman trigo bëru bixun piia isi manáncëma ꞌitsían. 8Uni ꞌinux Nucën Papa Diosnuax uá ꞌixun cana ꞌën anun ñu mëëtima nëtën cara añu ꞌati ꞌicë quixun uni cati ꞌain.

Aín mëcën bamacë unia Jesusan pëxcüa

(Mr 3.1-6; Lc 6.6-11)

9Anuax cuanx ca Jesús anua judíos unicama timë́ti xubunu cuani atsíancëxa. 10Anu ca uni achúshi aín mëcën amo ꞌicë bamacë ꞌiacëxa. A uni isquin ca fariseo unicaman —Jesús, an ca nux quicësama oquin ꞌaia —quiax ami manáncatsi quixun sinánquin —¿anun ñu mëëtima nëtën uni ñucë pëxcuti cara asábi ꞌic? —quixun ñucácëxa. 11Cacëxun ca Jesusan cacëxa:

—¿Micama uinu ꞌicën caramina anun ñu mëëtima nëtë́an mitsun ꞌaracacë ñuina quininu nipacëtia biquinma isëshiti ꞌain? Camina isëshiquinma biti ꞌain, ¿usa cat? 12ꞌAracacë ñuinasamaira ca uni ꞌicën. Usa ꞌain ca anun ñu mëëtima nëtën uni pëxcuti asábi ꞌicën.

13Catancëxun ca Jesusan, uni aín mëcë́nmi ñucë cacëxa:

—Ca mëshpat.

Cacëx mëshpatishi ca mëpëxcüacëxa, aín mëcën itsisaribi upí ꞌitánun. 14Usocëbë chiquíquiani cuanx ca fariseo unicama Jesús ñui uisoxun ꞌati cara quiax ꞌësë́nancëxa.

An Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unin Cristo ñuiquin cuënëo bana

15Usax ca fariseo unibu ꞌësënania ꞌunánbiani Jesús anuax cuancëxa. Cuancëbë ca ꞌitsa uni abë cuancëxa. Cuania ca Jesusan uni ñucëcama pëxcuquin, 16—an ca usoquin ñu ꞌaia quixun camina ꞌë chaniotima ꞌai —quixun cacëxa. 17Nucën Papa Diosan ꞌamicëxuan a ñuiquin Isaíasnën cuënëosabi oi ca Jesús ꞌiacëxa, ësai quicë:

18Ënëx ca ꞌëx cuëëncësabi oquin ꞌanun ꞌën caíscë ꞌianan ꞌën nuibairacë a ꞌicën. A isi cana cuëënin. ꞌËn cushi cana a ꞌinánti ꞌain. ꞌInáncëxun ca judíosma unicamaribi uisoquin carana ꞌën atúxa upí ꞌinun ꞌimiti ꞌai quixun ñuixunti ꞌicën. Ñuixuanan ca ꞌën cana camabi unían ñu ꞌaia isquin uisa carana oti ꞌai usoquin ꞌati ꞌai quixun ñuixunti ꞌicën. 19Ax ca unicamabë cuëbícanantima ꞌicën, ca cërúanantima ꞌicën. Bain cuani munuma cuëncëni banaquin ca unicama cuamitima ꞌicën. 20Pëcú pëchi sitan oquin pësínpacë a ca xanun ꞌaisama ꞌicë putia. Usa ꞌaínbi ca ꞌën Bëchicënën uni ꞌaisama ꞌaísha ꞌuchañu ꞌaíshbi ainan ꞌiisa tania cuantánun xutima ꞌicën. Lamparín bënabuti cuíncësa ca axa ami sinanibi ami cushiiracëma uni ax ꞌicën. Usa unibi ca ainan ꞌiaxma cuantánun xutima ꞌicën. Anun camabi ñu ꞌaisamacama cëñuti nëtë utámainun ca aín cushínbi ami catamëcë unicama ꞌaquinti ꞌicën. 21Judíosma unibunëxribi ca ami catamëti ꞌicën, an ca atu ꞌaquinia quixun ꞌunani.

Ñunshin ꞌatimanën cushin ca Jesusan ñu ꞌaia quiáxa fariseo unicama quia

(Mr 3.19-30; Lc 11.14-23; 12.10)

22Usai ꞌicëbëtan ca uni achúshi ñunshin ꞌatimanën ꞌimicëxa bëxuñu ꞌianan banañuma, a Jesúsnu unin bëacëxa. Bëia Jesusan pëxcucëxun ca banaquin isacëxa. 23Jesusan usoia isi ca anu ꞌicë unicamax ratuti sináncasmai canancëxa:

—¿Ënë unix cara asérabi Davitan rëbúnqui, axa uti nun caíncë, a ꞌic?

24Jesusan usoquin ñu ꞌaia ñuicania cuati ca fariseo unibunëx quiacëxa:

—Ñunshin ꞌatimanën ꞌapu, Beelzebú, an ꞌamicëxuinshi ca ënë unin ñunshin ꞌatima chiquinia.

25Usai quia aín sinan ꞌunánquin ca Jesusan fariseo unicama cacëxa:

—Ca ësa ꞌicën. Achúshi menuxuan an ꞌapu ꞌimicë unibunën cushicaman bëtsi bëtsi oquin sináncë ꞌain ca a menu bucucë unicamax ꞌitsa ꞌaíshbi upitax bucui bëtsibë bëtsibë nuibananima ꞌacanani cëñutia. Usaribiti ca ëmanu ꞌicë unicamax bëtsibë bëtsibë nuibananima nishanani upitax bucuima cëñutia. Usaribiti ca aín aintsibë bucüaxbia nishanancë unicamax amanu amanu cuani tsuáqui nëtëtia. 26Mitsux camina quin, ñunshin ꞌatimanën ꞌapu, Satanás, Beelzebúribi cacë, an ꞌamicëxun isana ñunshin ꞌatima chiquinin. Usaími mitsux ꞌë ñui quicë ꞌaínbi ca ñunshin ꞌatimanën ꞌapúan ñunshin ꞌatima raíri chiquíncëbë an ꞌamicëxuan ñu ꞌati ñunshin ꞌatima ꞌaíma ꞌiti ꞌicën. Usa ꞌain ca ñunshin ꞌatimanën abë ñunshin ꞌatima chiquinima. 27ꞌËn ñunshin ꞌatimanën ꞌapun ꞌamicëxun ñunshin ꞌatima uninua chiquíncë ꞌain, ¿cara mitsun unibunën uin ꞌamicëxun ñunshin ꞌatima uninua chiquinin? Mitsun unibunën ca mitsu cati ꞌicën, ñunshin ꞌatimanën ꞌapun ꞌamicëxunma ca Nucën Papa Diosan ꞌamicëxuinshi unin ñunshin ꞌatima uninua chiquínti ꞌicë quixun. Usaquin cacëxun camina ꞌunánti ꞌain, mitsúnmi ꞌë ñui quicë bana ax ca asérabima ꞌicë quixun. 28Nucën Papa Diosan Bëru Ñunshin Upitan ꞌamicëxun uninua ꞌën ñunshin ꞌatima chiquíncë ꞌain camina ꞌunánti ꞌain, Nucën Papa Diosan ca axa ꞌëmi catamëcë unicama ainan ꞌiminuxun ënë menu unun ꞌë xuaxa quixun.

29Ësa ca. Ui unínbi ca cushi uni, aín xubunu atsínxun aín ñu bicuanima. Aín ꞌibu pain nëaxun cuni ca aín ñu bicuánti ꞌicën. Usaribi oquin cana ꞌën aín ꞌapusama cushiira ꞌixun ñunshin ꞌatima chiquinin.

30Ësaribi ca. Unían bërúanquin timëcëma ꞌaish ca aín ꞌaracacë ñuinacama tsuáquia. Usaribi oquin ca an ꞌëmia sinánun uni ꞌaquincëma uni an ꞌëmi sinánxma ꞌinun uni ꞌimia.

31Usa ꞌain cana mitsu cain, Nucën Papa Diosan ca unin ꞌatima ñu ꞌacë camabi tërë́nti ꞌicën, amia ꞌatimati banacëribi. Usa ꞌaínbi ca axa aín Bëru Ñunshin Upí ñui ꞌatimati banacë uni, a Nucën Papa Diosan aín ꞌucha tërënima. 32Axa uni ꞌinux anuax uá ꞌë ñui ꞌatimati banacë uni a ca Nucën Papa Diosan aín ꞌucha tërë́nti ꞌicën. Usa ꞌaínbi ca axa aín Bëru Ñunshin Upí ñui ꞌatimati banacë uni aín ꞌucha Nucën Papa Diosan tërënima, bamatancëxribi ca xënibua ꞌaínbi aín ꞌucha tërë́ncë ꞌitima ꞌicën.

Aín bimi cupíshi i ꞌunánti bana Jesusan ñuia

(Lc 6.43-45)

33Ca ësa ꞌicën: Upí i ꞌapácëx ca aín bimi upí ꞌiti ꞌicën. I ꞌaisama ꞌapácëx ca aín bimi ꞌaisama ꞌiti ꞌicën. Aín bimi isquin ca unin ꞌunánti ꞌicën, a i cara upí ꞌicë, cara ꞌaisama ꞌicë quixun. Usaribi oquin camina ꞌën ñu ꞌaia isquin ꞌunánti ꞌain, uin cushin carana ñu ꞌai quixun. 34Mitsux ꞌatima ꞌixun uni paráncë ꞌaish camina mitsun raracama ꞌiásaribiti an uni picë runusaribi ꞌain. Unix ca aín nuitu mëúa sináncësaribi oi aín cuëbitan banaia. Mitsun nuitu ꞌaisama ꞌain camina ꞌatimati banain. 35Aín nuitu upí ꞌain ca uni upí ñu ñui upiti banaia. Usa ꞌaínbi ca raíri unix aín nuitu upíma ꞌain, upíma ñu ñui ꞌatimati banaia. 36ꞌËn cana mitsu cain, anúan an camabi unin ꞌacë ñucama isti nëtën ca Nucën Papa Diosan uisai cara banaxa quixun ꞌunánan uisa banan cara sinanima ꞌatimati banaxa quixun camabi uni ꞌunánti ꞌicën. 37Mitsun banacama ꞌunánquin ca Nucën Papa Diosan ꞌuchañuma caramina ꞌain quixun isanan ꞌuchañu caramina ꞌai quixun isti ꞌicën.

ꞌAisama unicaman uni itsin ꞌacëma ñu ꞌanun Jesús ca

(Mr 8.12; Lc 11.29-32)

38Cacëxun ca an Moisésnën cuënëo bana ꞌunáncë unicama ꞌimainun fariseo unicaman Jesús cacëxa:

—Min camina asérabi Nucën Papa Diosan cushin ñu ꞌai quixun nun ꞌunánun camina nun nu isnun uni itsían ꞌacëma ñu ꞌati ꞌain.

39Cacëxun ca Jesusan cacëxa:

—Unicama Nucën Papa Diosmi sináncëma ꞌixun ca atun isnun uni itsin ꞌacëma ñu ꞌanun quixun ꞌë caia. Usa ꞌaínbi cana, ꞌëx cana asérabi Nucën Papa Diosnuax uá ꞌai quixun atun ꞌunánun, bëtsi ñuribi atúan ñucácëxunbi ꞌaiman. Ënëishi cana mitsu cain, Jonás ꞌiásaribiti cana ꞌëx ꞌiti ꞌain. 40Jonás ax ca bacanu ꞌicë ñuina cha aín pucunu rabë́ ꞌimainun achúshi nëtë, ꞌimainun rabë́ ꞌimainun achúshi imë́ribi ꞌiacëxa. Usaribiti cana uni ꞌinux Nucën Papa Diosnuax uá, ꞌëx rabë́ ꞌimainun achúshi nëtë, ꞌimainun rabë́ ꞌimainun achúshi imë́ matá quiniocë anu racáncë ꞌiti ꞌain. 41Nínive cacë ëmanu ꞌicë unicamax ca ꞌaisama ꞌicëbia Jonásnën Nucën Papa Diosan bana ñuixuncëxun cuati sinanati ami sináncëxa. Jonás ꞌiásamaira cana ꞌëx ꞌain. Usa ꞌicëbi ca ënë nëtënu bucucë unicaman ꞌën bana cuaisama tania. Usa ꞌain ca anúan Nucën Papa Diosan camabi unían ñu ꞌacë isti nëtën, Nínivenu ꞌicë unicaman ënë nëtënu bucucë unicama cati ꞌicën: Mitsun Jesusan bana ñuixuncëxunbi cuacëma ꞌaish camina nux ꞌiásamaira ꞌaisama ꞌai —quixun. 42Salomón cacë uni, axa ꞌapu ꞌianan ꞌitsa ñu ꞌunáncë ꞌain, ca ꞌura menu ꞌicë ꞌapu xanu ax aín bana cuati cuancëxa. Cuanx bëbatancëxun ca cuëënquin aín bana cuacëxa. Salomón ꞌiásamaira cana ꞌëx ꞌain. ꞌËx usa ꞌicëbi ca ënë nëtënua bucucë unicaman ꞌën bana cuaisama tania. Usa ꞌain ca anúan Nucën Papa Diosan camabi unin ñu ꞌacë isti nëtën, a xanu ꞌapu an Salomonën bana cuacë ꞌixun, ënë nëtënu bucucë unicaman ꞌën bana ñuixuncëxunbia cuacëma ꞌicë, ꞌuchoti ꞌicën.

Anuax chiquícë anubi ñunshin ꞌatima cuantëcënti bana

(Lc 11.24-26)

43Ësaquinribi ca Jesusan cacëxa:

—Uninuax chiquítancëx anua ꞌumpax ꞌicëma menu cuani ca ñunshin ꞌatima anua ꞌiti bari nitsia. Bariquinbi mëraquinma ca sinania 44—anuax ꞌëx chiquía anubi cana cuantëcënti ꞌai —quixun. Sinánbiani cuani bëbaquinbi ca xubua unin maë́nquin mëníocëx upí ꞌaíshbi ꞌibuñuma usaribi ꞌicë anuaxa chiquía uni aín nuitu isia. 45Isbiani cuanxun mëcën achúshi ꞌimainun rabë́ ñunshin ꞌatimaira mërabianquin buanx ca anuaxa chiquía uni anubi abë atsíntëcënia. Usa ꞌain ca anua ñunshin ꞌatimacama atsíncë uni ax bëráma ꞌiásamaira ꞌia. A uníxa ꞌicësaribiti ca ënë nëtënu bucucë unicamaxribi ꞌiti ꞌicën, atuán ꞌën bana cuaisama tancë cupí.

Usaquin ca Jesusan cacëxa.

Jesusan ca amia sináncë unicama aintsi oia quicë bana

(Mr 3.31-35; Lc 8.19-21)

46Jesusan anu ꞌicë unicama bana ñuixunmainun uxun ca ëmánxun aín tita ꞌimainun aín xucë́antun —Jesúsbë cananuna banacatsi —quixun anu ꞌicë uni cacëxa. 47Caia cuaquin ca achúshi unin Jesús cacëxa:

—Min tita ꞌimainun min xucë́antu ca ëman ꞌicën. Ca mibë banatisa tania.

48Cacëxun ca Jesusan cacëxa:

—¿Uix cara ꞌën tita ꞌic? ¿ꞌImainun cara uicamax ꞌën xucë́antu ꞌic?

49Usai quiquin ca aín ꞌunánmicë unicama aín mëcënan sanánquin cacëxa:

—Ënë unicamax ca ꞌën tita ꞌimainun ꞌën xucë́antu ꞌicën. 50Uicaman cara Nucën Papa Dios naínu ꞌicë ax cuëëncësabi oquin ꞌaia, acamax ca ꞌën xucën ꞌimainun ꞌën chirabacë ꞌimainun ꞌën tita ꞌicën.

Currently Selected:

Mateo 12: cbrPB

Highlight

Copy