Sélimɛ 24
24
Siaga nɛ́ Erebɛka cepɔrigɔ siɛnrɛ
1 Birayima yé tɔ̀ni nɛ̀ liɛ nɛ̀ sìi taa, a Yewe 'diba taʔa wè wi nɛ̄, nɛ́ wi kele ke mìɛni ní ! 2Cɛngɛ káà, a Birayima kɛ́nì ki juu wi baakuɔwɔ mɛ́ wè, ŋàa wi yē taʔa wi nɛ̄ wè, wire wi 'puu nɛ wi kɔliyɛrɛ ti mìɛni kàrigí, nɛ́ jo: «Mi nɛ muɔ náari, ‑muɔ kɔli le gè mi cekpuʔɔlɔ sunʔɔmɔ nī bè#24.2 Kàligɛnmɛ báà pire yé puu bè ki tìɛ baakuɔwɔ wi nyɛ́nì yéri ki nɛ̄ bè nyasiɛnrɛ dàa fori dè, dàa Birayima wi 'juu dè, kire ga buu siimɛ- taa wi mɛ́.. 3Mi nɛ caa muɔ‑ kàli m'mɛ́ Yewe nɛ̄, wire ŋáà wī nyìʔɛnɛ Kulocɛliɛ wè nɛ́ dàala Kulocɛliɛ wè, ma sí jo muɔ̌ cɛliwɛ líɛ mi jaa mɛ́ wè Kanaa kùlo sinborilo nī bèle, bàli ní mi yē tɛ́niwɛ wèʔ. 4Muɔ bé kɛ́ mi kùlo mɛ́ lè, mi wuulo tiʔɛ nī gè, bè sa cɛliwɛ líɛ baa mi jaa Siaga mɛ́ wè.»
5A baakuɔwɔ wi 'jo: «Á cɛliwɛ wi sí jo wiǐ bɛn nɛ́ mi ní kùlo náà mɛ́ lè doʔ. Mi 'yɛli lé bè muɔ jaa kɔ́ri wè bé koli kɛ́ baa muɔ kùlo mɛ́ lè, baa muɔ 'kɔ́n wè ?»
6A Birayima wi 'yɛ: «ʔéʔe, te mìɛ ciʔige, fǎa ga mi jaa kɔ́ri wè bè kɛ́ nɛ́ wi ní baaʔ ! 7Yewe, wire ŋáà wī nyìʔɛnɛ Kulocɛliɛ wè, wire ŋáà wi 'mi yige mi tuu kpáa nī gè nɛ́ mi wuulo kùlo nī lè, nɛ́ wi nyuɔ kún nɛ̀ kɛn m'mɛ́ gè nɛ́ jo mi siimɛ mɛ́ wire bé kùlo náà kɛn lè, wire tíimɛ wi bé nyìʔɛnɛ tundunwɔ tórigo wè muɔ yiʔɛ mɛ́; muɔ bé sa cɛliwɛ líɛ wè baa mi jaa mɛ́ wè. 8A cɛliwɛ wi 'jo wiǐ bɛnʔ nɛ́ muɔ ní wèʔ, muɔ bé suɔ kàlilɛ mɛ́ lè, a kire ga laa wè, fǎa ga mi jaa kɔ́ri wè bè kɛ́ baaʔ !»
9A baakuɔwɔ wi 'wi kɔli le gè wi kàfɔli Birayima cekpuʔɔlɔ sunʔɔmɔ nī bè, nɛ́ kàli nɛ́ jo wire bé ki mìɛni kpíʔile gàa wi 'juu gè.
10A baakuɔwɔ wi 'nyuʔɔmɔnɔ kiɛ cò nɛ̀ yige wi kàfɔli nyuʔɔmɔnɔ nī bèle, nɛ́ wi kàfɔli yacɛ̀nrɛ táà yori yori nɛ̀ kɔ̀n nɛ̀ kɛ́ nɛ́ ti ní. A wi 'yɛ̀ nɛ̀ kɛ́ Mɛsopotamii kùlo mɛ́ lè nɛ̀ sɛ́nì nɔ̀ Nakɔri kàʔa nɛ̄ gè. 11A wi 'nyuʔɔmɔnɔ sínge bèle káguro nɛ̄ dè kɔ̀lɔ táanni wè ŋàa wi 'puu kàʔa táanni gè. Ki yé puu cɛnguʔɔ táanni, lɛ̀lɛ líì nī cɛlilɛ pe nìɛ yigi nɛ̂ luʔɔ kóri gè.
12A wi 'náari nɛ́ jo: «Mi nɛ muɔ náari, Yewe, muɔ ŋáà wī mi kàfɔli Birayima Kulocɛliɛ wè, ma mi koligo tɛ́ni gè, ma muɔ kacɛ̀ngbuʔɔ tìɛ gè mi nɛ̄ gàa muɔ bága kpíʔile mi kàfɔli Birayima mɛ́ wè. 13‑Ki wéli: m'bé yéri kɔ̀lɔ táanni wè; a kàʔa gáà sinborilo pe kɛ́ni yigi bè ba luʔɔ kúu gè, 14a mi 'ŋìi yɛ: ‹Mi nɛ muɔ náari, ‑muɔ kàjuʔɔ cɛ̀li gè ma luʔɔ káà kɛn m'mɛ́ mi‑ gbuɔ wè,› á wi 'mi yɛ: ‹Suɔ ma gbuɔ, nɛ́ míɛni m'bé kàa kɛn muɔ nyuʔɔmɔnɔ mɛ́ bèle,› ma ki yaʔa wi‑ puu wire muɔ 'nyíɛnɛ nɛ̀ kɔ̀n wi‑ puu muɔ baakuɔwɔ Siaga cuɔ wè. Bà m'bé ki cɛ́n muɔ 'kacɛ̀ngɛ kpíʔile mi kàfɔli mɛ́ wè.»
15Wiì cé fìɛ cɛ́nì náari nɛ̀ kúɔʔ, a Erebɛka 'fali nɛ̀ yiri baa kàʔa nī gè nɛ báan kɔ̀lɔ mɛ́ wè nɛ́ kàjuʔɔ ní gè fíkɛnnyugo nɛ̄ gè. Erebɛka wire wi 'puu Betuwɛli póri wè, Betuwɛli wire wi 'puu Milika jaa wè, Milika wire sí wi 'puu Nakɔri cuɔ wè, Nakɔri wire 'puu Birayima cɔni. 16Sinboriwo wi sí tɔ̀ni nɛ̀ puu cɛ̀nwɛ. Wiì cé sí fìɛ nàguɔ kaala cɛ́nʔ; nàguɔ míɛni sì cé fìɛ cò wi nɛ̄ʔ. A wi pɛ́nì luʔɔ kúu kɔ̀lɔ nī wè nɛ̀ kàjuʔɔ nyì gè, nɛ́ koli nɛ waa.
17A baakuɔwɔ wi 'fɛ̀ nɛ̀ sɛ́nì wi kpàli nɛ́ jo: «Mi nɛ muɔ náari, ma muɔ kàjuʔɔ luʔɔ káà cɛ̀ri kɛn m'mɛ́ mi‑ gbuɔ.»
18A sinboriwo wi 'jo: «Suɔ ma gbuɔ, mi kàfɔli,» nɛ̀ 'fali nɛ̀ ŋàʔana nɛ̀ kàjuʔɔ tìrige gè wi fíkɛnnyugo nɛ̄ gè nɛ́ wi kɛn á wi 'gbuɔ. 19Bà wi 'wi kɛn á wi 'gbuɔ nɛ̀ kúɔ wè, a wi 'jo: «M'bé luʔɔ káà kúu bè kɛn nyuʔɔmɔnɔ mɛ́ bèle, pe‑ gbuɔ pe tín.» 20A sinboriwo wi 'fali nɛ̀ ŋàʔana nɛ̀ kàjuʔɔ luʔɔ sùʔu gè pàngogo nī gè, nɛ̀ 'fali nɛ̀ sɛ́nì kóri kɔ̀lɔ nī wè nɛ̀ pɛ́ni nii nyuʔɔmɔnɔ pe mìɛni mɛ́ !
21A nàguɔ wire 'yéri nɛ́ pìiri níɛ wi wéli, bé ki wéli a ki yē Yewe nyɛ́nì wire koligo tɛ́ni gè. 22Bà nyuʔɔmɔnɔ pe 'gbuɔ nɛ̀ kúɔ bèle, a nàguɔ wi tiɛ fínaana fìʔiwe kɔ̀n ŋàa wi yē lúbugo nɛ́ culoganʔana kɔlini félige taa gèle, nɛ́ kɔli kájingele siin kɔ̀n gàli ke yé puu tiɛ wè nɛ́ sí lúbugo nɛ̀ tóri culoganʔana dabataan nɛ̄ gèle, 23nɛ́ kɛn wi mɛ́ nɛ́ jo: «Mi nɛ muɔ fiɛn wī, ŋáa póri wī muɔ ? Súɔndiʔɛ bé taa baa lé yeli kpáa mɛ́ gè weli mɛ́ ?»
24A wi 'wi yɛ: «Betuwɛli póri wī mi wè. Milika wi 'mi tuu Betuwɛli sii wè Nakɔri mɛ́ wè.» 25A wi ń'nɛ̀ jo: «Nyàsige yē baa nìʔɛgɛ weli mɛ́ nɛ́ súɔndiʔɛ ní.»
26A nàguɔ wi 'tuu nɛ̀ cúbulo Yewe yiʔɛ mɛ́ nɛ̀ Yewe gbùʔɔrɔ 27nɛ́ jo: «Kpuʔɔrɔ 'yɛli ti de tari Yewe nɛ̄, wire ŋáà wī mi kàfɔli Birayima Kulocɛliɛ wè, wire ŋáà wiì fìʔɛ nɛ́ wi nyakungɛngɛ siɛnrɛ ní dèʔ, nɛ́ kacɛ̀ngɛ nɛ́ funviire kele kpíʔile gèle mi kàfɔli mɛ́ wè. Bè mi 'yaʔa tánʔana náà nɛ̄ lè, a wi 'mi kɔ́ri nɛ̀ pɛ́nì nyɔ́gɔ mi kàfɔli wi wuulo saʔa nī gè.»
28A sinboriwo wi 'fɛ̀ nɛ̀ sɛ́nì ti juu wi yàa saʔa wuulo mɛ́ bèle, gàa ki yé kpíʔile gè. 29Erebɛka luɔ wáà 'puu baa, pe 'wi ye Laban. A wire 'fɛ̀ nɛ̀ yiri nɛ̀ kɛ́ nabɔnwɔ kúrugu wè baa kɔ̀lɔ táanni wè.
30Nɛ́ ki cɛ́n bà wi yé tiɛ fínaana fìʔiwe nyaa wè, nɛ́ kɔli kájingele siin ní gèle wi cɔni kiyɛ nɛ̄ yè, nɛ́ wi cɔni Erebɛka siɛnrɛ lúʔu dè, dàa wi yé juu nɛ́ jo, «Dàa tire nàguɔ ŋáà wi 'juu m'mɛ́ wè,» a wi 'pɛn nabɔnwɔ kúrugu wè, ŋàa wi yé puu yériwe nɛ́ nyuʔɔmɔnɔ ní bèle baa kɔ̀lɔ táanni wè.
31A wi pɛ́nì jo: «Te báan, muɔ ŋáà nɛ̄ Yewe nyɛ́nì diba taʔa wè ! Gáa nɛ̄ muɔ pɛ́nì yéri náʔa kpànʔanɛ gè ? Nɛ́ ki cɛ́n mi nyɛ́nì saʔa gbòbori gè nɛ̀ kúɔ nɛ́ sínɛdiʔɛ kpíʔile muɔ nyuʔɔmɔnɔ mɛ́ bèle.»
32A nabɔnwɔ wi 'pɛn kpáa mɛ́ gè. A pe pɛ́nì tugoro tìrige dè nɛ́ suɔnkogolo sáʔala gèle nyuʔɔmɔnɔ nɛ̄ bèle nɛ̀ tɛ́ngɛ, a pe 'nyàsige kɛn nyuʔɔmɔnɔ mɛ́ bèle a pe 'káa, nɛ́ luʔɔ kɛn nabɔnwɔ mɛ́ wè nɛ́ bàli pe 'puu nɛ́ wi ní wè a pe 'tɔliyɔ jíge yè#24.32 Wéli baa 18.4 kaliwɛgɛ ki táanmɛ gè..
33A pe 'suro kɛn wi mɛ́ nɛ́ jo wi‑ lìi, a wi 'jo: «ʔéʔe, miǐ ga tíi lìiʔ, ka laa mi sì mi kapɛnnɛ juu lèʔ.»
A Laban sí jo: «Ao ! Te nyu sî !»
34A wi 'fali nɛ́ jo: «Mi yē Birayima baakuɔwɔ. 35Yewe nyɛ́nì diba taʔa wè mi kàfɔli nɛ̄ wè nɛ̀ lɔri kɛn wi mɛ́ nìʔɛrɛ, a wi 'kò siɛnkpuɔwɔ. Wi nyɛ́nì wi kɛn nɛ́ síkaala ní, nɛ́ sìnbaara ní, nɛ́ nìɛyɛ, nɛ́ wali ní nɛ́ tiɛ, nɛ́ sùkulonaguɔlɔ nɛ́ sùkulocɛlilɛ ní, nɛ́ nyuʔɔmɔnɔ nɛ́ sèfɛngɛlɛ ní. 36Sara wè, mi kàfɔli cuɔ wè, wi kɛ́nì pùɔ sii wi mɛ́ wi liɛguɔrɔ láara dè, a mi kàfɔli wi 'wi lɔri ti mìɛni pínɛ nɛ̀ kɛn wi jaa mɛ́ wè.
37«A wi sí mi yɛ mi‑ kàli, mi‑ jo: miǐ ga cɛliwɛ wáà líɛ Kanaa kùlo siɛnnɛ sunʔɔmɔ nī bè, bàli nī mi kàfɔli wi yē tɛ́niwɛ wè, bè kɛn wire jaa mɛ́ wè. 38Kire nɛ̄ mi 'yɛli bè kɛ́ wire narigɛ tiʔɛ nī gè, wire tuu kpáa nī gè, baa m'bé sa cɛliwɛ líɛ bè kɛn wire jaa mɛ́ wè.
39«A mi sí ki juu mi kàfɔli mɛ́ wè nɛ́ jo: ‹Á cɛliwɛ wi sí cíi nɛ́ jo wiǐ bɛn nɛ́ mi ní wè doʔ ?›
40«A mi kàfɔli wi 'mi yɛ: ‹Yewe, ŋàa ní mi nɛ tári wè, wire tíimɛ wi bé wi nyìʔɛnɛ tundunwɔ tórigo wè muɔ yiʔɛ mɛ́ bè muɔ koligo tɛ́ni gè muɔ nɛ̄, dí muɔ‑ cɛliwɛ líɛ mi jaa mɛ́ wè, baa mi narigɛ wuulo sunʔɔmɔ nī bè, mi tuu kpáa nī gè. 41Kire ki bé ki yaʔa dí muɔ sí suɔ kàlilɛ mɛ́ lè: a muɔ kɛ́nì kɛ́ mi wuulo sunʔɔmɔ nī bè, a pe 'cíi piyè cɛliwɛ kɛn wè muɔ mɛ́ wèʔ, kire bé ki yaʔa muɔ‑ suɔ kàlilɛ mɛ́ lè.›
42«Pàngɛ gè, a mi sí pɛ́nì nɔ̀ kɔ̀lɔ nɛ̄ wè, a mi 'náari nɛ́ jo: ‹Yewe, muɔ ŋáà wī mi kàfɔli Birayima Kulocɛliɛ wè, mi nɛ muɔ náari a ki yē muɔ nɛ caa mi koligo ki‑ tɛ́ni mi nɛ̄ wè, 43mi n'ŋɛ, mi 'yéri kɔ̀lɔ táanni wè, sinboriwo ŋáà wi bé ba luʔɔ kúu gè, dí mi sí wi yɛ: ‑Muɔ kàjuʔɔ luʔɔ káà kɛn m'mɛ́ mi‑ gbuɔ gè, 44a wi 'mi yɛ: Ma gbuɔ, m'bé kàa kúu bè kɛn nyuʔɔmɔnɔ mɛ́ bèle pe‑ gbuɔ wè, ki 'yɛli wi‑ puu cɛliwɛ ŋáà Yewe 'nyíɛnɛ nɛ̀ kɔ̀n wi‑ puu mi kàfɔli wi jaa cuɔ wè.›
45«Miì cé fìɛ cɛ́nì náari nɛ̀ kúɔ mi fungo nī gè, a mi 'fali nɛ̀ Erebɛka nyaa a wi 'yiri nɛ báan nɛ́ kàjuʔɔ ní gè fíkɛnnyugo nɛ̄ gè. A wi pɛ́nì luʔɔ kúu gè kɔ̀lɔ nī wè, a mi 'wi yɛ: ‹Mi nɛ muɔ náari, ‑luʔɔ káà kɛn m'mɛ́ mi‑ gbuɔ.›
46«A wi 'fali nɛ̀ ŋàʔana nɛ̀ wi kàjuʔɔ tìrige gè wi fíkɛnnyugo nɛ̄ gè nɛ́ jo: ‹Suɔ ma gbuɔ, m'bé kàa kúu míɛni bè kɛn nyuʔɔmɔnɔ mɛ́ bèle.›
«A mi 'gbuɔ, a wi míɛni 'kàa kúu nɛ̀ kɛn nyuʔɔmɔnɔ mɛ́ bèle a pe‑ gbuɔ. 47A mi sí wi yúgo nɛ́ jo: ‹Ŋáa póri wī muɔ ?› A wi 'mi yɛ: ‹Betuwɛli póri wī mi wè. Milika wi 'mi tuu Betuwɛli sii wè Nakɔri mɛ́ wè.›
«A mi sí fínaana fìʔiwe le wè wi nɛ̄ nɛ́ kɔli kájingele ní gèle wi kiyɛ nɛ̄ yè. 48A mi 'fali nɛ̀ tuu nɛ̀ cúbulo Yewe yiʔɛ mɛ́ nɛ́ Yewe síɛri nɛ́ wi kpuʔɔ, wire ŋáà wī mi kàfɔli Birayima wi Kulocɛliɛ wè, wire ŋáà wī mi yiʔɛ kíni gè nɛ́ sínmɛ ní mi koligo nī gè fúɔ a mi pɛ́nì mi kàfɔli wi cɔni póri líɛ cɛliwɛ wi jaa mɛ́ wè. 49Píra ŋáà nī wè, a ki yē yeli nɛ caa bé kacɛ̀ngɛ kpíʔile nɛ́ funviige ní mi kàfɔli mɛ́ wè, ye‑ ki juu m'mɛ́. Á kire bɛ̀ʔ wè, ye- ki juu míɛni bà m'béri waa kàliige mɛ́, kire ga laa kàmɛgɛ mɛ́.»
50A Laban nɛ́ Betuwɛli 'fali nɛ́ jo: «Yewe tíimɛ mɛ́ kaala náà ni 'yɛ̀; weli sǐ gbɛ̀ kàa juu sìpinʔɛ kire ga laa tànʔaʔ. 51Erebɛka wi n'ŋɛ muɔ yiʔɛ mɛ́, ‑wi líɛ mari waa, wi‑ sa puu muɔ kàfɔli wi jaa cuɔ, bà Yewe ki 'juu kɛnmɛ bíì nɛ̄ bè.»
52Bà Birayima baakuɔwɔ wi 'siɛnrɛ dáà lúʔu dè, a wi 'fali nɛ̀ tuu nɛ̀ cúbulo Yewe yiʔɛ mɛ́ nɛ̀ wi síɛri. 53A baakuɔwɔ wi 'fali nɛ̀ yɛrɛ yige dàa pe 'kpíʔile nɛ́ walifiiwe ní wè, nɛ́ tàa ní dàa pe 'kpíʔile nɛ́ tiɛ ní wè, nɛ́ fàri bururo nɛ̄, nɛ̀ ti kɛn Erebɛka mɛ́ wè, nɛ́ 'fali nɛ̀ lagbɛnrɛ kpuʔɔrɔ kɛn Erebɛka yàa mɛ́ wè nɛ́ wi luɔ ní wè. 54Wire nɛ́ siɛnnɛ bálì ní pe 'puu nɛ́ wi ní wè, a pe 'fali nɛ̀ lìi nɛ́ gbuɔ nɛ̀ súɔn baa.
Bà kpìɛnmɛ pi 'tuu bè, a pe 'yɛ̀ sínbinimɛ táanni bè, a baakuɔwɔ wi 'jo: «Ye‑ mi yaʔa m'bé koli gɛ́ mi kàfɔli kúrugu wè.»
55A Erebɛka yàa nɛ́ wi luɔ ní wè, a pe 'jo: «‑Sinboriwo yaʔa wè wi‑ cɛnyɛ kiɛ félige kúɔ nɛ́ weli ní, kire kàduʔumɛ wi bága de waa muɔ kúrugu.»
56A wi sí pe yɛ: «Ye‑ fǎga mi cò yérigeʔ. Yewe nyɛ́nì mi koligo tɛ́ni gè nɛ̀ kúɔ. Ye‑ mi yaʔa m'bé koli gɛ́ mi kàfɔli kúrugu wè.»
57A pe sí ń'nɛ̀ jo: «Ye‑ tí we‑ sinboriwo yeri wè, we‑ wi yúgo.» 58A pe 'Erebɛka yeri wè nɛ̀ wi yúgo nɛ́ jo: «Muɔ nɛ caa lé bè kɛ́ nɛ́ nàguɔ ŋáà ní wè ?»
A wi 'jo: «ʔaan, m'bé kɛ́.»
59A pe 'pe cɔni yaʔa wè a wi 'kɛ́ nɛ́ wi baakuɔwɔ ní wè, ŋàa wi yé wi cò á wi 'liɛ wè, nɛ́ Birayima baakuɔwɔ ní wè nɛ́ bàli ní pe yé pínɛ nɛ̀ pɛn nɛ́ wi ní wè. 60A pe 'diba kpíʔile wè Erebɛka mɛ́ nɛ́ jo:
«Muɔ ŋáà wī weli póri wè,
Kulocɛliɛ‑ sa pìniʔɛrɛ kɛn muɔ mɛ́
bè muɔ kpíʔile siɛnniʔɛmɛ siramuʔɔyɔ
siramuʔɔyɔ yàa,
dí muɔ siimɛ pi sí fànʔa taa pe leguulo nɛ̄ bèle.»
61A Erebɛka 'yɛ̀ nɛ́ wi baakuɔcɛlilɛ ní bèle, a pe sɛ́nì tánʔa nyuʔɔmɔnɔ nɛ̄ bèle nɛ̀ taʔa nàguɔ nɛ̄ wè. A Birayima baakuɔwɔ wi 'Erebɛka kɔ́ri wè a pe 'kɛ́.
62Siaga wire yé puu tɛ́niwɛ Nɛgɛvi waama kùlo nī lè, wi yé péli nɛ̀ kɔ́n tánʔana nɛ̄ Laʔayi Woroyi kɔ̀lɔ tiʔɛ nī gè.
63Cɛngɛ káà cɛnguʔɔ táanni, a Siaga kɛ́nì yiri bè tánʔana màʔa kágoriyo nī yè, bà wi kɛ́nì yiʔɛ yɛ̀gɛ gè, nɛ̀ wéli wè, nɛ̀ fali nɛ̀ nyuʔɔmɔnɔ nyaa bèle pe báan.
64A Erebɛka míɛni kɛ́nì yiʔɛ yɛ̀gɛ gè a wi 'Siaga nyaa wè. A wi 'yo nɛ̀ tìgi nyuʔɔmɔ nɛ̄ wè.
65A wi 'fali nɛ̀ Birayima baakuɔwɔ yúgo wè nɛ́ jo: «Nàguɔ ŋíi wi 'weli kpàli ŋàa wè kágoriyo nī yè ?»
A baakuɔwɔ wi 'jo: «Mi kàfɔli wire wī.»
A wi 'fali nɛ̀ fɛ̀ni fiɛlifiɛliwɛ wáà tíʔɛ nɛ̀ nyùgo tɔ́n gè.
66A Birayima baakuɔwɔ wi 'kele ke mìɛni juu nɛ̀ tìɛ Siaga nɛ̄ wè, gàli wi yé kpíʔile tánʔana nɛ̄ lè. 67A Siaga 'fali nɛ̀ Erebɛka kɔ́ri wè nɛ̀ sɛ́nì nyɔ́gɔ wi yàa Sara fɛ̀ni saʔa nī gè, nɛ̀ wi líɛ a wi 'kò wi cuɔ. A wi 'Siaga dɛ́ni, a Siaga fungo ki 'nyígi wi yàa kùumɔ kàduʔumɛ gè.
Currently Selected:
Sélimɛ 24: sev
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© (Active), Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.