Lûk 12

Ekwɛ̂nlò kùu ndùw ghî a kə̀bàŋàdzə̀m

(Mat 10:26-27)

1 # Mat 16:6; Mâk 8:15 An nə̀ghā zən, Yɛso fə̀ kəā aghəa â ghì ghò mo ghe n tsūŋ a vʉ̀a wə̄n, buʼù fə̀ tsəā fə ntə̀ghà fə̀ m buw; ghe n dzughòon kàŋlo èghue. Yɛso m bùʼ zìi tsùghù dzə̀ ghəa à kəā gho â tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n to, dzɛ̀ â ghee enyəa, “Nǐi kɔʼ nlò ghôom zò am mwam e tə̀ Falàsîi, à lò ghî a kə̀bàŋàdzə̀m. 2#Mâk 4:22; Lûk 8:17 Ghəa è li e tso yò ghe nân naŋā mo e kê sə̀ yo an ndɛ, tsɔŋ kə eghəa kə̀ li kə yo sughò kə kê doʼnlo mo a kâ kèle. 3À fi lo enyəa abugho ghù nàn kə̀a ko ghəa è ghɛ zo, a lo zuuw nù, mò ghù tsɔ̀ŋ tsə̀əm tsughu ko êndūghō an ndughu, zə n lo səā a beē.”

Ghùw wəla a ki aletsə̄ŋ

(Mat 10:28-31)

4“M̀ fɛ dzàa wò â ghɛ̌ a fən ghaŋa gho, enyəa, kà e tsəŋo ghî ghəla ghe wiī tsughuu ko ghî ghò, mo ghe kôom yò aleghəə̄ŋ ndûuŋ ndûw ghəa è li zo tsə̀ghàtàʼà ghəa ghə è yì. 5Abugho ghɛ̀ so e tsəŋ ghùw, e tsəŋo tsughuu nlǒ ghùw wəla abugho ù wi tsughu ghùw, ù n naam ki daʼa kə te ko aletūm wə̄n an tsə̀ fə̀ baŋā fo. Kùmkùm, Ǹ dzâa wô fɛ â ghɛ̀, tsəŋ nlǒ wə̄n.

6Ghe mgbaŋa fèen yò dzueēn wo u twɛ̀ à, alô tə̀twəla tə bə̀ghà à? Zə̀ kə̀ kuuwn yò alenìi zə̂ kə̀ mɔ̀ʼ. 7Kà nlò tsəŋ; Zə̀ kə̀ kwo ghɛ tsə̀ghà sə ghəa Ù kwo ndə̀m è ùdzùenlo a te, nu Ù bùʼ kwò sugho tàŋ è nyùŋ tə kətuw tɛʼɛ tə dzə̀m.”

Kà è dənsō tuw ko aŋ ghəa e Yɛso

(Mat 10:32-33; 12:32; 10:19-20)

8Ǹ so Ǹ dzâa wô â ghɛ̀ enyəa, ghùw wəla ù kɔʼso mugho an sə kə aghì, Wɛ ù Ghùw kê kɔʼso sùghò nǔ wə̄n an sə kə tsə̀təndə̄ghā tə Kəzə̀. 9Ghùw wəla ù kuūwn tue maʼà mugho an sə kə aghì, Wɛ ù Ghùw kê tǔu màʼn sùghò nǔ wə̄n an sə kə tsə̀təndə̄ghā tə Kəzə̀.

10 # Mat 12:32; Mâk 3:29 Ghùw wəla ù kuūwn kə̂a boon ghəa a Wɛ ù Ghùw ghò, Zə̀ kə̀ lo nîi zə̂ bo e wə̄n, yia a bughò wəla ù kuūwn suūwn Zuʼ tə̀ Zɔlɔ to, Zə̀ kə̀ lô bo e wə̄n e zə̂ yò.

11 # Mat 10:19, 20; Mâk 13:11; Lûk 21:14, 15 Abugho ghe nî nduw ghɛ an ndùghènē a vʉ̀a ghee, e kwo ko fə̀ŋ lò baŋa ghùw wɛʼɛ enyəa e sô yia e bɛlɛ̀ an dzî è ghɛ̌ zò, ŋkāa enyəa e sò yia a kə̂aa ndùw èndūghō an nə̄ghā e te zo a. 12Nu Zuʼ Zɔlɔ tə sô mòʼò dèe nù ghû â shwaʼ ù səŋò wò an nə̀gha zə̀ èzə̀.

Fə̀ŋsò kə ghûw ù kǔu

13Ghəa Yɛso kə̀a mɛʼɛ̀ tsughu shwaʼ u wə̄n wo, ghùw lòʼ m bvʉ sə kɔʼ an saʼ kə aghì chì, â wə̄n enyəa, “Wàdè, dzɛ̌ tò wàanùghò dzùghù wô fʉgha wəla bəghà mò naŋā taʼā â ghàʼ.” 14Yɛso m bɛ̀lɛ̀ tsùghu wə̄n enyəa, “Mo a tûw, à mùghò naŋa ndùghò alesaʼa tuw wɛʼɛ wo a, ŋkāa aledzughuu fughuu fʉgha wɛʼɛ wo â ghɛ̀ a?” 15Ù ŋ kòom dzɛ̀ ndùw â saʼ kə aghì chi ko enyəa, “Nì nlò ghôom zò, kǎ nlò â sə ghə e səa; nu à mùghù e ghûw è naaŋ yo ndə̀mà tə ufʉgha təla ù ki.”

16Ù n daŋso kə̀a ndùw ghe â kwə̀ən kə ushwaʼ kən ko enyəa, “Fʉghàzəa u fə̀ ŋge dzɔ an sum u ghûw ù kǔu ù lì; 17tûw vʉ m bvʉ tsughu enyəa, ‘Mùghò è dzə̂ ênzə̂n a, Ǹ sô lo mò Ŋ̀ ki yo luʼu ko alenaŋâ fʉ̀ghàzəa waŋā a tè à?’ 18Ù n dzɛ̀ tsughu aŋ ghùe u wən enyəa, ‘Kən lò fəgha kəla Ǹ so M̀ fwâʼ â ghè kò, Ǹ saʼà tsùghuu nù lwaŋ waŋa wo, Ǹ tsuŋū kɔʼ ù ne wo; Ǹ lo dûum naŋâ fʉ̀ghàzəa waŋa a te, àsùghò fʉgha waŋa ù li wo. 19Ǹ lo daŋso dzâa tsughu aŋ ghùe waŋā enyəa, m fən, ghù m fʉgha ù səŋò ù kele; wəla u lo tsɛlɛ̄ ndə̀m è tə̀nùu. Zʉ̌a dòʼo tsughù, ghù è zəa, mʉa, saŋlo.’ 20Zə̀ kə̀ ŋ kuuwn dzɛ̀ â wə̄n enyəa, ‘Ndzə̀ŋòfùw zən, tsuʼ u tsʉtsʉ wən zuuw kwuun yo ghû; à laʼà fʉgha wʉ̀a u te wə e kele ndùghò à?’ ”

21Yɛso n tsughu tsən tsughu enyəa, “Zən lò ghəa zə̄lā e kê lo ghè zò a zəŋò ghùw wəla ù zùuŋ naāŋ fʉgha wo aŋ ghùe u wə̄n, kuuwn lāa am bàm e Kə̀zə̀.”

22Yɛso fi dzɛ̂ nù â tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n to enyəa, “Zə̀ lò e ghee Ǹ dzâa â ghɛ̀ enyəa, kà nlò è baŋsō fə̀ŋ am mùghù zɛʼɛ, kà è baŋsō sugho fə̀ŋ enyəa ghɛ̀ lô yia a dzə̂ən tsə̀ghà kwò, ŋkāa ghɛ̀ lo zəa tsə̀ghà kwǒ? 23Nu mughùu e ghûw è tsə̀ghàtàʼà sə fʉgha ù zəa wo, gwən e ughùe zə e tsə̀ghàtàʼà sə ndzʉ̄ to. 24Kòʼo tsughu ko nlò ghuughûu wǒ a, u gwə̂ən yo fʉgha wo, u dûum sùghò yò. Ghe yia a ki sughò yô tsughu zo, ki sugho yo laŋ ko, Zə̀ chia kə naām ŋgəə̄ŋ tsʉā ko ghee, à è səasəa ghɛ. Nwə̀n ŋ kɔʼ ŋgàlà nù ghɛ a? 25À lo ndugho ù bàŋso fə̀ŋ am mùghù e wə̄n a, ù lò alebaʼso kpeʼe kə̀mà fə̀ enə̀gha am mùghùu e wə̄n e te zo a? 26Abugho ghù buw aleghə̂əŋ nyàaŋ fə eghəa tǒ fə̀ è fì, ghù n sô bàŋsò kwǒ fə̀ŋ alô à li ghə̀n à? 27#1Ud 10:4-7; 2Tw 9:3-6 Kòʼ nlò aŋghəa le a noōm dzɔɔ̄ a tè, a lɛso fəmso zee yo ghue zo alefwaʼā, təma dzə̀ən sùghò yò ndzʉ̄ to. M̀ fɛ so Ǹ naam dzâa wô ko â ghɛ̀ enyəa, ghuūghùe u Solomòn wəla ù fə̀ tso ki fʉgha wə̀n ù dzə̀m, ù fə̀ tso yo alo nsəghanyəgha tò zʉ e kəfəgha zən e mɔ̀ʼ. 28Ghɛ̀ ghən bəghaso boo nǔ Zə̀ kò. Abugho Zə̀ kə̀ lô alelaām dzəlà tə̀ndzʉ a zəŋò ghè kò mo kə noom kɔʼɔ̄ ko nɛ alo ebə̄ghāa, à m bùghò tsʉtsʉ a mò è kpaa, à è səasəa ghɛ, to Ù bòʼò dzə̀là ênzə̂n ghɛ â ndzʉ to a?

29Kà ghue u fəmso enyəa ghù sò yia a zəa kə̀ kwò ŋkāa ghù sò mʉ̌a kwò, kǎ fə̀ŋ bûʼ bàŋsò sùghò a te. 30Nu ghî a mbī ghən à dzə̀m bɔ̌ɔm dzùu ndùw kô fʉgha wən; Tsele wɛʼɛ vʉ̀a ù kuuwn kwo enyəa ghɛ̀ ləghaa sùghò nù fʉgha u te wo. 31Kuuwn laam tsə̀ghaa tə̀ŋo ndùw nlò am fɔ̀e u Wə̄n, ghɛ̀ è ke ŋgəəŋ ki sugho fʉ̄ghā ù è wə̄n.”

Ekum alo Kəwālā

(Mat 6:19-21)

32Yɛso ŋ kə̀a ndùuŋ ndùw enyəa, “Ghəa ghɛ̀ bûʼ lô ko fɛ alo fətùʼù, tò kaʼa fə təndzì, kà nlò ghəa e tsə̀ŋ, nu à lò kətsoʼnlo â Tsele wɛʼɛ alefughu ghɛ â bəla zo am fɔ̀e u wə̄n. 33Fěe nlò fʉgha wɛʼɛ wo, ghɛ̀ tɔɔm nduw ghî à laa gho a te; kəŋ tsughu nlǒ mbə̀ghà tə kʉ̄a təla tə doʼò tən; ghɛ nan naŋa kum zɛʼɛ zo alo Kəwālā mo ghùwtsɔ̀ŋo yô alemɔ̀m, mo soʼosoʼ e yo sughò alepfʉ. 34Nu ghùw fə̀ŋ è wə̄n bɔɔm gaʼa ndùw ko an lùʼù kəla kum e wə̄n e lô a te.”

Kɔ̂ɔ fə̀ ghoōm fo

35 # Mat 25:1-13 Yɛso n dzɛ̀ â ghee enyəa, “Ghɛ̀ ndzuuŋ tsughu nlò ghue zo alefwaʼā an nəgha tən tə̀ dzə̀m mò ghɛ̀ n lâm tə dɛ̂ nàŋa â tsuʼ wo, ŋkāa â tsə̀ tò; 36#Mâk 13:34-36dòʼò tsughu ko fughu tò ghî ghəla ghe ləmlo aletsʉ̄ kəbâʼ â mùghùbè ù ghee abugho ù bùghò tsʉʉ̄n tsughu mò ù nùghù wò an lùʼù kə kəmālē. 37Dzɔ̀ lò â kɔ̀ɔ məla mughùbè ù ghee kwən nyə wo ebàm, bùghò kòʼ wò mò ghe yia a naam dôʼ edzūŋ. Kùmkùm, Ǹ so Ǹ dzâa wô â ghɛ̀, ù n dzɛ̀ â kɔ̀ɔ ŋ wən mò enyəa, ghe tsughuu doʼò tsughu, ù n ndùw ndzùuŋ tsùghù ghue u wə̄n, bùghò fughu ghee â fʉ̀ghàzəa wo. 38Dzɔ̀ lò â kɔ̀ɔ məla mughùbè bùghò kôʼ wo ghee mo ghe yia naam lo edzūŋ â fə̀ŋòtsūʼ ŋkāa abugho ù bùghò alekɔʼɔ̄sə̄ alo tə nə̀gha tə ezuw tə təgha. 39#Mat 24:43, 44 Kuuwn kele tsughu ko nlò enyəa, ‘Abugho mughùbè ù lì kpaʼ kwo nəgha zəla ghùw ù tsɔ̀ŋɔ lô alebùghò a te, to ù kà zə̀ghàa kòʼ tsə̀gha ndùghù è wən enyəa ghùw ù tsɔ̀ŋɔ bughò bvuʼū nyə̄ wô.’ 40Ghɛ̀ ki alendzùuŋ naŋā zîi tsughuu sughò ghue zɛʼɛ, nu Wɛ ù Ghùw lò alebùghò mo a kwo naŋa yo.”

41Pità m bvʉ enyəa, “Mughùbè, ghù kwə̀ən kə ushwāʼ kən kə̀aa â ghàʼ ŋkāa ghù kə̀aa â ghì ghò a dzə̀m a?” 42Mughu ù te fi dzɛ̂ nù enyəa, “À kǔuwn lò kɔ̂ɔ fə̀ dzûŋ fə̀ ghɛ fo, fə ti an tɔ u wə̀n à, mughùbè u wə̄n lo alenìi naŋā tsughu wə̄n tò kə̀tuw an ndughu enyəa ù è bɔɔm fughuu nduw kɔ̀ɔ n lì mən â fʉ̀ghàzəa wo an nə̀gha e ghee è zəa zo a? 43Dzɔ̀ lò kɔ̂ɔ fəla mughùbè ù wə̄n sô kwəla nyəā wo mò ù bɔ̌ɔm fwàʼà êzə̀. 44Kùmkùm, Ǹ dzâa wô fɛ â ghɛ̀, mughùbè ù te sô nǎaŋ nù kɔ̂ɔ fì, fə̀ e lɛnlo â fʉgha u wə̄n wo u dzə̀m. 45Abugho kɔ̂ɔ fə te fo kuuwn kôʼ tsughu enyəa mughùbè ù wə̄n mbaa kwəla nyəa yo, fia fə kaʼ nduw alebū kɔ̀ɔ n lì mən; n zə̌n mò àsùghò n nùu mò, ndzàa zə̀â fʉgha u mughùbè ù wə̄n, mʉa kālā sùghò; 46abugho mughùbè ù wə̄n vûuŋ ndûw kwən nyə wô tsūʼ ù li wo mo kɔ̂ɔ fi kâ kèle zìi nəgha e te zo, mughùbè ŋ kamso tsughu fə̀sàʼsàʼà an sə e wə̄n, nì təm dzəəŋ ndùw wə̄n aŋ kɔ̀n kə ŋkɔ̀ɔ kə̀ biigh ko.

47Kɔ̂ɔ fəla fə kwo mwam u mughùbè ù wə̄n wo, vʉ̀a ù tàʼkè biaān naŋā zîi àghəa, ŋkāa fwàʼ ndùw ghəa ghəla mughùbè ù wə̄n ləghaa; fə lo faan nù aŋ ghulô kwə̀n mò. 48Kɔ̂ɔ fəla fə kuūwn kwo yo, fia fə ndûw ghəə̄ŋ tsughu fɛ̀ɛn kə eghəa ko, ghe lo kuuwn nyaa fɔeso tsughuu ko nǔ wə̄n. Â ghùw wəla Zə̀ kə̀ namso wə̄n, ù ki alebɔɔm fwaʼā nduw sugho â Zə̀ kò gheeghee. Yia a bughò wəla Zə̀ kə̀ ŋge namsō, ù ki aleŋgeē fwaʼā sugho â Zə̀ kò.”

Ndùm tə̀ kê dzughùu doʼò bòʼ zən e Yɛso

(Mat 10:34-36)

49Yɛso n dzɛ̀ â ghee enyəa, “M̀ fɛ am mbī bughò alebùghò dɛ̂ɛn tə̀luʼu aŋ uwən, yìa Ŋ̀ gɔ̂ŋlò enyəa to wən u te u maʼà fɛ lo mo wə ŋ kele. 50#Mâk 10:38 À lò ko enyəa, Ŋ̀ ki alenyə an utsù tò ghùw lò nyəā məən tsughu an dzughù abugho ghe fughuu wə̄n â mùghù ŋ Kə̀zə̀ mò, fə̀ŋ zaŋa yo alezʉ̀nlò, à gɔ̀ʼɔ̀ ko mo ghəa e te e telè bughò tsə̀ghà tsùghù dzə̀ nù. 51Ghɛ̀ moʼò enyəa M̀ bughò alebùghò fughu ebughuso am mbī a? Ɛ̂ŋgaŋ, Ǹ laam bùghò alebùghò təmā kûuŋ kâaŋ tuw u aghì. 52Alekaʼā nughù tsughu êzə̄ŋ, aghî à tɛ̀ an ndughu e mɔ̀ʼ e ke tsɔɔ̄n tuw wo aŋ ghùe e ghee; ghe e ke ndzughuūn lo, a təgha e dəmā ghèe ghê yì a bə̀ghà, a bə̀ghà yì e dəmā sugho ghèe ghê yì à təgha. 53#Mik 7:6Ghe lo e ndzughuūn lo êzə̀, tsele e zughūu ghèe wɛ ù wə̄n ù nùu, wɛ ù wə̄n ù te u è zughūu sugho ghèe tsele, zə̂ è zughūu ghèe wɛ ù wə̄n ù zən, wɛ ù wə̄n ù te e zughūu sugho ghèe zə̀. Ênūm ghèe wì ù wɛ è ke e ti an ndɔ̀ŋɔ̀ n tə̀gùw.”

Yɛso tesô tì kə te ko

(Mat 16:23)

54Yɛso n dzɛ̀ kpèʼe ndùw â saʼ kə aghì chi enyəa, “Abugho ghɛ̀ kôʼ kɔʼ bəghaa kə eghūuw ko, kə səa kɔʼɔ̄ wo an tsə̀ kə̀ bəŋo ko, ghɛ̀ mo enyəa, ghuuw e zəā e səŋo wo — zə m bùghò ko alo kətə̀ŋ. 55Abugho kǔɛɛ kə tsə kə emàm kə̀ tsəghāa, ghɛ̀ mo enyəa, luʼū tə sô nùu nù — tə n nùm ko alo kətə̀ŋ. 56Ghî ghə ntə̀ghàbə̀ghà ghən; ghɛ̀ kwo aletesō kô kòʼ e ghueekətsə̄ àsùghò wala ko, à sə̀ kǔuwn lǒ kwòʼ ghɛ̀ yô aletesō dzɛ̂ ghəa ghəla a tsəghāa êzə̄ŋ à?”

E bianlo nlǒ ndə̀m kò

57À lǒ kwò ghɛ̀ yo aletsughū boō tsughu aŋ ghəa zəla e lô tsəghatsəgha aŋ ghùe zɛʼɛ̄ lo a? 58Abugho ghù ki tsû wò ghàa ghùw, də̀ma tsughu alebiaān tsughu ghàa ghùw wəla ù sɔ̀ʼ wô ghû â ghu ko mò ghɛ̀ kaām ndûw tɛ̀ an tia e sāʼ; ghɛ̀ lô nduūw an tia e sāʼ, Wàlàŋ nìi tsəghàsò tsughu kəlâŋ enyəa gbèle tə nîi tuū ndûw ghù an ndùghùtsāʼ. 59A bugho e bughò sə kɔʼ êzə̀, naʼàghəa, Ǹ dzâa wô fɛ â ghɛ̀, kè lo tsəā mɛʼɛ̀ ghù kua u te wo, ghù lô beē kə tsuʼ yo alo esə̄.

Currently Selected:

Lûk 12: agq

Highlight

Copy