Lûk 1

Dɔ̀gɔ̀tì ŋgòr felè Yeésò

1Tele mò Teofîl,

kɔ́ɔ ye, bɔ̀ njií mé lɔ naâ ká lètenè beèh kelá dɔɔ́ŋ, nùàr ŋgún lɔ naá giì dèbbè sâ ter nyagá kwaá. 2Bɔ́ dɔɔ́ŋ tueé gi né nénág faá bɔ̀ɔ́ mé lɔ naâ ké bèh duɔɔ̂m ŋené doô lé tueé naâ béh nɔ; Càŋ lɔ seé sâ haá naâ beè bɔɔ̀n. 3Mè yeé ŋene aá ménâ, mè nde cu ké jomo lè ndège fugo fɔɔ́n ndɔ. Kènê tele mò, kwá mè bɔ̀ njií sâ dɔɔ́ŋ nyagá kwaá bècénè te sòn mbeî, 4te wò kɔ ye, bɔ̀ njií mé bɔ́ lé naá giì wò feh dɔɔ́ŋ né gi bɔ̀ ŋgòr gècên.

Tebé ŋaàr Jâŋ Bàptîs

5 # 1 Chr. 24:10 Cu sâ *Herôde lé mgbè te tàbè Judê ceér naâ kɔɔ́. Sâ nuaré déì né teèn, yilí seèn né Jakarî, à lé naâ *ŋgàŋ sèmè te bɔ̀ŋ bɔ̀ Abíà. Yilí veèh seèn lé naâ Elísábè; à dé seèn né ndùté ndùtù *Arɔ̂ŋ, ŋgàŋ sèmè dé koô. 6Bɔ̂ veèh fà dɔɔ́ŋ lɔ naá giì bɔ̀ gècên bɔ̀ toò Càŋ, bɔ́ lé *sóú Càŋ mé ŋgòr Càŋ jolo ka beéh nág faá tueé nê nɔ. 7Bɔ̂ veèh fà dɔɔ́ŋ lé naá giì kulí, bɔ́ huaán ŋàr kwà ŋgwéh. Lòù sam, Elísábè lé naâ ŋgiín.

8Cieé déì seé ŋgàŋ sèmè lé bɔɔ́ naâ bɔ̀ŋ bɔ̀ Jakarî. Lòù sam, lé naâ toò bɔɔ̀n. 9Bɔ́ yeé nde aá san ŋgie, bɔ́ vu bèì faá gènnè bɔɔ̀n né tueé nɔ. Bɔ́ yeé vu cu aá bèì loù sâ, Jakarî yieé kɔɔ́. À komo wuo ter, à yila nde yí gwà Càŋ koô, bèh san ŋgieè. 10Sâ te cu san ŋgieè sâ, cìlì nùàr né dé bɔɔ̀n ká cie, bɔ́ né Càŋ dua.

11Jakarî yeé baá yí lè mɔ̀ san ŋgie, cìlì Càŋ Nùà Dueè ŋené yuo kelà kwarè kɔɔ̀, kèb be gaâ mân. 12Jakarî ndɔɔ́. Veéh yeé baá bú sie, feh ŋellé bú ter.

13Cìlì Càŋ ye bú a: «Té vèh Jakarî, Càŋ ŋgweé aá duaà yeè: Elísábè veèh yeè nde né huaán dé siîb ŋar, wò yilá bú Jâŋ. 14Wò nde né mé bú sagár kelá, bɔ̀ nùàr nde né mé huaán sâ samé kuú ndɔ. 15#Nomb. 6:3Lòù sam, à beè Càŋ Dueè nde né nùà dueè. À mbè kulù mé mbè tarê ŋúé ndé ŋgwéh. À dé seèn lè yuo lom ndeè né mé Cúcuí Ŋagâ yoòr. 16À mé dàm bɔ̀ huaán *Iserálà ŋgún ká yoòr nùà Dueè Càŋ bɔɔ̀n weh cu cuù nde né kɔɔ́. 17#Mal. 4:5-6À nde né toò Càŋ mé terreb Cúcuî yoòr faá *Elî nɔ gɔ. À nde né bɔ̀ tele bɔ́ bɔ̀ huaán mé sòn cên coró bilí. À feh dilí nyegé bɔ̀ dúágá-tie bɔ̀ ceér gècên, te bɔ́ ŋa bɔ̀ didilí bɔ̀, bɔ́ kɔ Càŋ. Sâ dɔɔ́ŋ, à nyegé kwaá gi né bɔ̀ nùàr, te bɔ́ kela den Fehtoò bɔɔ̀n.»

18Cìlì Càŋ yeé tueé gi aá, Jakarî den seér cuù ye bú a: «Hên, mè mò baá gi kuúm, veèh mò kulí gi aá ndɔ. Mè mò kɔ nde né naàn ye né ŋgòr gècên wa?» 19#Dan. 8:16; 9:21Cìlì Càŋ ye bú a: «Mè né Gabriya, ké toò Càŋ seé bɔɔ́ yeé mè. Càŋ ye mè a, ndê wò ŋgòr bagaà hên tueé. 20Mè yeé tueé aá wò, wò saán á? Wò sòn túé ndé cú; wò kènê den nde aá mùmúr, kɔ cu mé bɔ̀ njií hên dɔɔ́ŋ ndeè yuo gi aá ménâ, sâ ye. Mè tueé wò, yuo nde né ménâ ndɔ.»

21Sâ ká cie bɔ̀ nùàr baá lòù hiím seér, bɔ́ né Jakarî kela den, bɔ́ njií mé à bɔɔ́ den né yí gwò kɔ́ cú. 22Jakarî yuo kelà ndɔ, à sòn túé cú. Bɔ̀ nùàr ŋene kɔ baá-re teèn ye, yí gwò njeré déì naâ bú njolò ŋené yuo kelâ. Sâ njèh dɔɔ́ŋ, Jakarî bɔ́ me lom aá mé be mé be, sòn baá kúb.

23Nde nde, bɔ̀ cieé seê seèn yeé ceré baá, à nde cu ye lɔ. 24Jomo sâ veèh seèn Elísábè tomo lèì ndɔ. Veèh yeé ŋene aá ménâ, à mé njéh leér gɔ seér lòù. Wa gi mene weéh tîn, à né ka lòù leér gɔ. À ye: 25«Kùsèm Càŋ Dueè Fehtoò mò, à ke njií aá mè njolo yoòr, à horó sɔm aá mè fegùlì beè bɔ̀ siîb kèn.»

Tebé ŋaàr Yeésò

26Lèì Elísábè yeé baá weéh ténjén, Càŋ tema njií cìlì seèn Gabriya ké Galilê, te lɔɔ́ Najarêt, 27#Mat. 1:18yoòr mbò yàgà déì, yilí seèn né Marî. Bɔ́ sua kwaá né bú lòù ye. Yilí si seèn né Josêf, à né lè gèh bɔ̀ nùàr mgbè *Davîd. 28Cìlì Càŋ wa ké teèn, yila nde gwò yoòr Marî, ye bú á: «Kùsèm mè né wò bieé, wò né mé fùgò beè Càŋ. Nùà Dueè né jomo yeè.»

29Te Marî yeé nde ŋgweé njií gèh njàb bú sâ, feh ŋellé bú ter; ye sâ né gèh bieê kei wa.

30Cìlì Càŋ ye bú a: «Té vèh Marî, njolo Càŋ né yoòr yeè. 31#Mat. 1:21Wò nde né ma mé lèì hueêh ŋaá, wò ŋar huaán dé siîb, wò yilá bú Yeésò. 32#2 Sam. 7:12, 13, 16; Es. 9:7À nde né nùà dueè kɔɔ́; bɔ́ bú dé seèn yilá nde né ŋunà Càŋ nùà njèh ké ter te vulúu. Càŋ Dueè nde né bú kɔgɔ jɔ̀gɔ̀ bɔ̀ seèn *Davîd haá. 33À felè bɔ̀ huaán *Iserálà dé cu dɔɔ̂ŋ cer lom nde aá kɔɔ́; kɔgɔ dé seèn baá dé kèì cên ndɔ.»

34Marî ye cìlì Càŋ a: «Mè née mò siíb kɔ́ ŋgwéeh ye nɔ, gèh dé sâ bɔɔ́ seér nde né naàn wa?» 35Cìlì Càŋ ye bú a: «Cúcuí Ŋagâ ka waà nde né felè yeè kɔɔ́, terreb Càŋ ké ter te vulúu nde né cemé felè yeè si. Huaán mé wò nde né ŋar sâ, né dé cî mé bɔ́ bú yilá nde né nùà joloò, Ŋunà Càŋ Dueè. 36Elísábè meí yeè né mé lèì ndɔ. À baá gi mene kuúm, mé njéh mene lèì seèn kènê baá weéh ténjén, à nde né huaán dé siîb ŋar. Sâ bɔ̀ nùàr lɔ ye, ma ŋgiîn huaán ŋar nde cu né he wa? 37#Gen. 18:14Mè tueé wò, njií mé né Càŋ yɔgɔ́ sam.» 38Yeé baá mân, Marî ye bú a: «Mè né nùà seê Càŋ Dueè. Bú a, bɔ́ felè mò faá wò tueé nê nɔ.» Cìlì Càŋ kwaá lɔ bú ndɔ.

Marî ké lɔ Elísábè

39Lè mbèh sâ, Marî wuo ter kwar ndɔ, à sɔm gò, à ŋaá nde lom aá ké te bɔ̀ tòre lè lò Judê, à wa lè lò sâ, te lɔɔ́ déì. 40À kela nde ké lɔ Jakarî, à yila kweh gwò yoòr Elísábè, à bie bú. 41Te à yeé nde bie njií Elísábè mân, huaán jilí toró Elísábè lè. Cúcuí Ŋagâ samé yila bú yoòr, 42à sɔm hueh, ye Marî a: «Càŋ ká doó lètenè bɔ̀ vêh dɔɔ́ŋ kulu kela né wò. Huaán yí lè yeè sâ, Càŋ bú nyeén gi aá kèn. 43Á hên, kè cú-re ndɔ: meì Fehtoò mò ká yoòr mò kɔɔ́ nde seér cuù né dé keì? 44Kè kú, wò yeé baá mè bieé, huaán samé toró gi mè ká lè. 45Njua yeè wa, wò né sòn Càŋ ŋgweé, wò né ndèm kwaá njií, ye njií mé Càŋ lé tueé naâ nyí dɔɔ́ŋ, à nde né bɔɔ́ gií ma.»

Bené Marî

46 # 1 Sam. 2:1-10 Marî deên ndɔ, ye:

«Môn, mè né Nùà Dueè mé temé mò mene seén.

47Temé mò né mé Càŋ Yìlì-nùàr sagár dé gècên,

à mè yili sɔm aá kèn.

48 # 1 Sam. 1:11 Lòù sam, mè mbátágà nùà seê seèn mbaá,

ye nyí nde né njolo yoòr mò ke njií.

Ŋgweéh kènê mbelèm nùàr hihiné nde aá mè bèh dɔɔ́ŋ keí laré mà.

49Lòù sam, Càŋ terrèb né be seèn felè mò sɔm keêh.

Yilí seèn né jolosé.

50Cu dɔɔ́ŋ Càŋ nde né bɔ̀ ŋgwé-tie bɔ̀ jere kɔɔ́.

51Càŋ terrèb baá lè seé seèn mé be seèn.

Bɔ̀ dúágá-tie bɔ̀ baá mé njéh lòù ndugó seér.

52 # Job 5:11; 12:19 Ndègè bɔ̀ mgbè bɔɔ̀n calé baá kèn.

Càŋ mò baá bɔ́ doó komó su njií.

À ter sɔm njií seér bɔ̀ lòù bɔ̀.

53Bɔ̀ɔ́ mé cùè né bɔ́ sie, à né bɔ́ koó.

À jomo be be kwɔgɔ njií seér bɔ̀ lilieê bɔ̀.

54À hên ndeè *Iserálà nùà seê seèn gam,

à né bú munó, à né béh jere kɔɔ́,

55 # Gen. 17:7 faá à lɔ tueé kwaá naâ mé tele beèh Abrahâm

bɔ́ bɔ̀ ŋuna seèn nɔ,

ye nyí nde né bɔ̀ ndùté ndùtù bɔɔ̀n gam,

nyí gam den nde né bɔ́ dé nyèmà mé nyèmà.»

56Marî bɔ̂ Elísábè bɔɔ́ ké sâ weéh tagár, à nde cu ye lɔ.

Ŋaàr dé Jâŋ Bàptîs

57Cu ŋaàr Elísábè yeé waà baá, à ŋar kwa huaán dé siîb. 58Bɔ̀ nùàr seèn mé bɔ̀ mbeí seèn yeé nde ŋgweé njií gèh bagaà mé Càŋ Dueè naâ Elísábè bɔɔ́ sâ, bɔ́ kem nde gi teèn, bɔ́ bɔ́ samé gi dɔɔ́ŋ.

59 # Lév. 12:3 Huaán yeé baá cieé téndelé, bɔ̀ nùàr ndeè bú *ŋgór ŋɔɔ́b, bɔ́ ye yilí seèn né cu Jakarî faá tele seèn nɔ. 60Meí ye bɔ́ a: «Sam, yilí seèn né Jâŋ.» 61Bɔ́ ye bú a, sam ndɔ, Jâŋ yilí nùàr bɔɔ̀n déì sam. 62Yeé baá ménâ, bɔ́ me bie njií Jakarî yilí huaân mé be. 63Jakarî me bieé njiî bɔ́ béh toû déì, à nyagá kwaá bɔ́ yilí huaân teèn, ye yilí seèn né Jâŋ. Bɔ́ hiím laré mé njéh doó dɔɔ́ŋ. 64Sòn Jakarî komo lɔgɔ́ doó sâ ndɔ, à yila keéh Càŋ ké ter seén njiî. 65Veéh kwaá njií bɔ̀ nùàr be yoòr mé bɔ̀ nùàr te lɔɔ́ kukwarè mene. Ŋgɔ́g dé sâ ŋgulí yɔŋ cu lè lò Judê kèb dé ké te tòre bèh dɔɔ́ŋ. 66Bɔ̀ɔ́ mé né ŋgòr hên ŋgweé dɔɔ́ŋ, né ké lè munó, ye huaán bú sâ ndeè nde né naàn wa? Mé gècên mene, à lé yoòr naâ mé terreb Nùà Dueè.

Bené Jakarî

67Cúcuí Ŋagâ samé yila Jakarî tele huaân yoòr ndɔ, à yila ŋgòr *sòn-Càŋ tueê, ye:

68«Bí sén Nùà Dueè, Càŋ bɔ̀ huaán *Iserálà seèn;

njolo seèn né yoòr bɔɔ̀n, à bɔ́ yili sɔm aá kèn.

69À nùà terrèb mé nde né béh yili sɔm

ŋagá sɔm keéh né lètenè bɔ̀ ndùté ndùtù mgbè *Davîd nùà seê seèn,

70te yuo faá à lé naá giì sònò bɔ̀ sòn-Càŋ bɔ̀ léí toò tueé keéh ndɔ.

71À lɔ ye, nyí nde né béh toò bɔ̀ bùnò bɔ̀ mvelé sɔm;

wa bɔ̀ɔ́ mé né béh bar dɔɔ́ŋ terreb felè beèh kwà ndé ŋgwéh ma.

72Sâ dɔɔ́ŋ ye te nyí kɔ bɔ̀ jɔ̀gɔ̀ bɔ̀ jere,

te ŋgɔ̀ŋ nyî mboón faá jolo nê nɔ.

73Sâ lé naâ jègè seèn toò Abrahâm tele beèh dé koô,

74wa nyí ndé né béh beè bɔ̀ bùnò bɔ̀ mvelé sɔm,

ye te béh bɔɔ́ seé nyî, béh vèh cú;

75te cieé dɔɔ́ŋ béh beè nyî den lom jolosé, dilísé ndɔ.

76 # Mal. 3:1 Dé yeè huaán mò, bɔ́ wò yilá nde né sòn-Càŋ,

Càŋ mé terreb dɔɔ́ŋ né beè seèn.

Lòù sam, wò nde né toò Nùà Dueè kelá,

wò nyegé kwaá bú ceér.

77Wò bɔ̀ nùàr seèn tueé nyegé nde né kɔɔ́,

ye bɔ́ a, Càŋ nde né bɔ́ yili sɔm,

à kulu sɔm gi bɔ́ veên yoòr ma.

78Lòù sam, Càŋ beèh né Càŋ húɔ́m-temê dé gècên,

à nde né felè beèh faá ŋuerré loù nɔ baá den,

79 # Es. 9:2 te bɔ̀ɔ́ mé né te cibi bèh cioò cer den

yuo kela giì bèh ŋagâ,

te à gule beèh lemé njií te ceér cɔ̀ŋe.»

80Huaán né kulá ndɔ, temé né taré ndeé, à nde den seér ké ya dueè. Nde nde, cu yeé wulu baá, à yuo kela ye ké toò bɔ̀ huaán *Iserálà bèh ŋgòr Càŋ seè.

Currently Selected:

Lûk 1: mcu

Highlight

Copy