Luka 1

1Kegyia kpaakpaa Teyofilose, balaŋ burum te yɛɛ kakyeŋ ŋmarase nombia ŋan be kɔŋ de gyaŋ kɛbo lee Yesu Kristo wose man nɛ see. 2Nombia ŋan bɔɔ ŋmarase nɛ, mena nombia ŋenaŋ ke te baŋ bɔɔ mo be sia naa ŋa leenaŋ kewalaŋ, te bɔɔ kolosi de Gbeŋgyoo Yesu Kristo wose man nombia fa daa nɛ yakowɔ. 3Kegyia Teyofilose, lee mena dɔɔ maŋ gbagba gyoo nombia kɛŋa man nideli leenaŋ ŋa kewalaŋ keŋ na, me naawɔ nyi kaboena nyi maa tɔlɛɛ ŋa kekɔŋ bii dokoloŋ dokoloŋ fa neŋ, 4na n ke nyiŋ gyeŋ nyi nombia ŋan pou bɔɔ wola neŋ nɛ yɛɛ ampaŋ.

Gyɔn Wurubuarɛ loŋsɔɔre ŋon kalola wose man nombia

5Debaŋ keŋ gyoo Herode ne di gyoori Gyudia tɛɛle man nɛ, na Wurubuarɛ sae ŋolo kyaa keŋ bɛɛ baake e nyi Sakaria. Na ɔ kpuɛ Abigya saere dikpii man, te ɔ wɛɛle Elisabɛte mɔ lee Wurubuarɛ sae Aarɔn duuluŋ man. 6Sakaria na ɔ wɛɛle gbɛɛneŋ tenɛɛ Wurubuarɛ siaman. Te bee di de Gbeŋgyoo Wurubuarɛ mmaraase na ɔ nombia ŋan pou dɔɔ nideli keŋ ba wose man be dana nombiikum daale ya. 7Mɔna bɔɔ taŋ bu ya nawolo nyi Elisabɛte yɛɛ ɔlamanbo e, te ŋon na ɔ baale Sakaria mɔ pou te ŋmɛɛ.

8Wee daale nɛ, kaa liiwɔ Sakaria saese dikpii keŋ dɔɔ nyi baa gyu Wurubuarɛ ɔsom deni dinaa keŋ man ke fa Wurubuarɛ kedi. 9Be lɔɔ boe ŋgba mena keŋ ba amanberɛ na wolo nɛ, te yalawɔ Sakaria dɔɔ nyi waa gyu Wurubuarɛ ɔsom deni dinaa keŋ man ɔ kaa too oliifi. 10Debaŋ keŋ ɔ ba gyoo Wurubuarɛ ɔsom deni dinaa keŋ man ɔ kaa too oliifi nɛ, na balaŋ dikpii keŋ pou kyaa debɔɔ man bɛɛ fane. 11Sakaria kɛɛ too oliifi keŋ nɛ, botɔɔ te Wurubuarɛ kpilale kɔŋawɔ ɔ gyaŋ kaa seŋ kedeesa boe keŋ ɔ na too oliifi ke dɔɔ nɛ dunoluŋ dɔɔ. 12Sakaria kena e nɛ, ɔ wɔe lɔɔ e te gyakoloŋ gyoo e. 13Keŋte Wurubuarɛ kpilale ŋon yako e nyiaa, “Sakaria na yee ya, Wurubuarɛ te nyii n kefane mena dɔɔ n wɛɛle Elisabɛte waa lola bu baale fa neŋ, na n ka do e yele nyi Gyɔn. 14Ba lola bu ŋon na, gyae ke yɛɛ neŋ gyoŋ nideli te balaŋ burum mɔ sia gyae ka gye ɔ dɔɔ, 15nawolo nyi bu ŋon waa yɛɛ walaŋ dinaa Wurubuarɛ siaman, mena dɔɔ ɔ na mo soloŋ na soloŋ daa ɔ nɔɔ ya. Wurubuarɛ waa mo ɔ feliŋ do ɔ man leenaŋ ɔ naa tɔɔman pɛna baa lola e. 16Te waa kyɛɛkee Iseraetena balaŋ burum agyueŋ kɔŋ be Gbeŋgyoo Wurubuarɛ gyaŋ. 17Wurubuarɛ waa mo ɔ feliŋ do ɔ man, na waa fa e doŋ ŋgba mena keŋ ɔ be fa ɔ dekpeŋkpeŋgyɔɔre Elia nɛ. Waa ta de Gbeŋgyoo ŋon siaman na waa desina kyaɔ na be bia nsana, te balaŋ baŋ bɔɔ ne bu Wurubuarɛ ya nɛ, waa besena wɔ kɔŋ gbɛɛ kpaakpaate keŋ dɔɔ na waa desina de Gbeŋgyoo balaŋ see e.”

18Botɔɔ te Sakaria bɔɔse Wurubuarɛ kpilale ŋon nyiaa, “Sena te maa yɛɛ na maa naa nyi nombia kɛŋa yɛɛ ampaŋ? Nawolo nyi daa na me wɛɛle pou te ŋmɛɛ.” 19Keŋte Wurubuarɛ kpilale ŋon tiranɔɔ fa e nyiaa, “Maŋ yɛna Gaberɛle, Wurubuarɛ kpilale ŋon ma seŋɛɛ ɔ siaman debaŋ kamasɛ. Ŋon kpila na maŋ nyi me kaa yako neŋ mena nombia kpaakpaa kɛŋa. 20Nombia ŋan mɔɔ yako neŋ nɛ, gyae kekɔŋ ŋgba mena keŋ mɔɔ yako see nɛ. Mɔna keŋ n te lɛɛ me nombia kɛŋa di ya dɔɔ nɛ, n be gyae n ke tale kolosi ya kaboena nombia ŋan mɛɛ yako neŋ nɛ kekɔŋ ampaŋ debaŋ keŋ mɔɔ see neŋ nɛ.”

21Debaŋ kenaŋ pou man na, balaŋ baŋ kyaa debɔɔ man bɛɛ daa Sakaria, na bɛɛ gyueŋ kpene keŋ dɔɔ ɔ be dɔɔ Wurubuarɛ ɔsom deni dinaa keŋ man mena. 22Debaŋ keŋ ɔ ba lee kɔŋ balaŋ baŋ gyaŋ nɛ, ɔ te tale kolosi na wɔ ya, mena dɔɔ ba gyeŋawɔ nyi ɔ te naa kalesewola daale Wurubuarɛ ɔsom deni dinaa keŋ man. Ɔ nyiŋmaase te ɔ moowɔ kolosi na wɔ, nawolo nyi ɔ ta bese omumuu. 23Debaŋ keŋ ɔ be yɛɛ ɔ saere tom keŋ taŋ nɛ, te ɔ besewɔ gyu ɔ dɛɛ. 24Nombia kɛŋa kekɔŋ wɔle nɛ, te kyare ya te ɔ wɛɛle Elisabɛte kyaŋa fulu, te ɔ weese ɔ wose gyaalaŋna banoŋ keŋ ɔ bɛɛ lee debɔɔ ya. 25Keŋte ɔ yakowɔ nyiaa, “De Gbeŋgyoo Wurubuarɛ te wii me waraŋase ŋgba ɔ ba lese desɛŋ dinaa kei lee me dɔɔ balaŋ siaman nɛ.”

Yesu kalola dekpeŋkpeŋ kegyɔ

26Elisabɛte fulu keŋ ke di gyaalaŋna looro nɛ, Wurubuarɛ kpila ɔ kpilale Gaberɛle gyu Nasarɛte keŋ kyaa Galelia tɛɛle dɔɔ nɛ. 27Ɔ kpila e gyu alebu ŋolo ŋon ɔ te doo ta na baale ya nɛ gyaŋ. Ɔ yele yɛna Mɛɛre. Mɛɛre kei na Gyosɛfo ŋon ɔ ba lee gyoo Defidi duuluŋ man nɛ bake la see nyi baa yala dɔŋa nɛ. 28Keŋte Wurubuarɛ kpilale ŋon gyuuwɔ ke yako e nyiaa, “Mɛɛre nyaŋ na nyeebam, nawolo nyi Wurubuarɛ kpuɛ na neŋ, te ɔ nyiŋmaa gyakaa n dɔɔ nideli.” 29Mɛɛre kenyii nɔɔwoya kɛŋa nɛ, ɔ wose gbirisi e nawolo nyi ɔ te nyii nombia ŋan man nideli ya.

30Keŋte Wurubuarɛ kpilale ŋon yako e nyiaa, “Mɛɛre na yee ya, Wurubuarɛ ta mo ɔ bɛrɛɛ boele neŋ. 31Nyaŋ ke kyaŋ fulu na n ka lola bu baale na n ka do e yele nyi Yesu. 32Waa yɛɛ walaŋ dinaa Wurubuarɛ siaman, na baa baake e nyi Wurubuarɛ Kpatakpere ŋon bu. De Gbeŋgyoo Wurubuarɛ waa yela waa di gyoori ŋgba ɔ naana Defidi nɛ. 33Waa di gyoori Gyekɔpo duuluŋ man balaŋ dɔɔ kekpaakekpaa, te ɔ gyoori kenaŋ betaŋ ɔto ya.” 34Botɔɔ te Mɛɛre bɔɔse Wurubuarɛ kpilale ŋon nyiaa, “Sena te nombia kɛŋa gyae ke tale kɔŋ mena, debaŋ keŋ mɔɔ gyeŋ baale na baale ya?” 35Keŋte Wurubuarɛ kpilale ŋon tiranɔɔ fa e nyiaa, “Wurubuarɛ feliŋ ŋon gyae kekɔŋ kaa gyoo n man, na Wurubuarɛ Kpatakpere ŋon ka mo ɔ doŋ keŋ do n man na n ke kyaŋ fulu. Mena dɔɔ bu ŋon nyaŋ ka lola nɛ, waa yɛɛ bu ŋon ayimɛɛ be doo ɔ man ya, te baa baake e nyi Wurubuarɛ bu. 36Kɛɛ! N loŋto Elisabɛte ŋon be kpa ɔ yɛɛ ɔlamanbo e te ɔ be ŋmɛɛ koraŋ mɔ nɛ, te kyaŋ fulu gyaalaŋna looro yaa. 37Nawolo nyi kpene kamasɛ be kyaa keŋ nyi Wurubuarɛ be gyae waa tale yɛɛ ya.” 38Keŋte Mɛɛre yakowɔ nyiaa, “Ma nyee tesɛɛ bo na Wurubuarɛ. Ŋan pou n be yako maŋ nɛ dɛɛkɔŋ mena.” Keŋte Wurubuarɛ kpilale ŋon laŋawɔ yela e.

Mɛɛre kegyu Elisabɛte gyaŋ

39Weeya akalansɛɛ ŋaale wɔle nɛ, Mɛɛre desina ɔ wose te ɔ gyuu Sakaria na ɔ wɛɛle Elisabɛte gyaŋ Gyudia tɛɛle man. Na donɔɔ keŋ man be kyaa nɛ, gyakae bulase dɔɔ. 40Ɔ ka gyoo donɔɔ keŋ man nɛ, ɔ gyuuwɔ Sakaria dɛɛ te ɔ doo Elisabɛte nɔɔ. 41Debaŋ keŋ Elisabɛte be nyii Mɛɛre nɔɔ kado keŋ nɛ, ɔ bu ŋon wosi ɔ wose ɔ tɔɔman, te Wurubuarɛ feliŋ ŋon kaa gyoowɔ Elisabɛte man nideli. 42Keŋte Elisabɛte nyaŋeewɔ fae yeesa nyiaa, “Nyaŋ yɛna alo ŋon Wurubuarɛ ba mo ɔ nyiŋmaa gyakaa n dɔɔ nideli ala pou man, te ɔ ta mo ɔ nyiŋmaa gyakaa n bu ŋon nyaŋ ka lola nɛ dɔɔ.” 43Woŋ nombia dinaana yaa Wurubuarɛ yɛɛwɔ fa maŋ nɛ, nyi me Gbeŋgyoo ɔ naa waa kɔŋ kaa do maŋ nɔɔ? 44Nawolo nyi me ka betaa nyii n nɔɔ kado pɛ, te me bu ŋon ɔ doo me tɔɔman nɛ nyaŋeewɔ wosi ɔ wose. 45Wurubuarɛ te hiraa neŋ, ŋgba n be lɛɛdi nyi de Gbeŋgyoo nombia ŋan ɔ be yako nɛ, gyae kekɔŋ mena fa neŋ nɛ. 46Keŋte Mɛɛre yakowɔ nyiaa,

“Mɛɛ lese de Gbeŋgyoo yele lee me konɔɔ man.

47Wurubuarɛ yɛna ma nyeelɛɛre,

mena dɔɔ te mɛɛ nyaŋee,

48nawolo nyi ɔ te tɔɔse maŋ wa alebu kei dinɔɔ,

ŋon nafɔ bɔɔ ne kala maŋ do balaŋ man ya nɛ.

Lee nɛnɛɛ ne gyuu nɛ, walaŋ kamasɛ waa baake maŋ nyi,

alo ŋon Wurubuarɛ be hiraa e.

49Nawolo nyi Wurubuarɛ Kpatakpere ŋon te yɛɛ nombia dinaana fa maŋ.

Ɔ yɛɛ Wurubuarɛ ŋon ayimɛɛ be doo ɔ man ya.

50Deniwalaŋ duuluŋ kamasɛ man nɛ,

ɔ ne wii baŋ pou bee yee e nɛ waraŋase.

51Ɔ ta mo ɔ doŋ yɛɛ gyakoloŋ nombia,

te ɔ yaasee balaŋ baŋ bee gyina ba wose nɛ na be nombia ŋan pou bɛɛ gyueŋ ba nyeeya man nɛ lee ɔ siaman.

52Ɔ te yɔkɔse gyooneŋ dinaana tɛɛle man,

te ɔ gyinaa balaŋ baŋ bɛɛ yɔkɔse ba wose nɛ adido.

53Ɔ te yeli baŋ tanam na ko wɔ nɛ te nyiŋ abɔɔ kpaakpaa,

te ɔ yela baŋ be dana kɔba nɛ laŋawɔ nyiŋmaase kufu nawɔɔ kufu.

54Ɔ te di ntam keŋ ɔ be kaŋ fa de naanaɔ nɛ dɔɔ,

te ɔ kɔŋawɔ kaa kyɔ ɔ tewulɛɛ Iseraetena,

55ŋgba mena keŋ ɔ be yako see nyi,

waa wii Aberaham na ɔ duuluŋ man balaŋ pou waraŋase kekpaakekpaa nɛ.”

56Mɛɛre kyaawɔ Elisabɛte gyaŋ ŋgba gyaalaŋna batooro nɛ, te ɔ besewɔ gyu ɔ dɛɛ.

Gyɔn Wurubuarɛ loŋsɔɔre kalola

57Debaŋ keŋ Elisabɛte kalola be lii nɛ, ɔ lola bu baale. 58Balaŋ baŋ be kyaa benaa na e, na ɔ loŋtona nyii mena keŋ de Gbeŋgyoo be wii ɔ waraŋase nideli nɛ, be popou nyaŋeewɔ kpu na e. 59Bu ŋon kedi weeya gyanaara nɛ, be kɔŋawɔ be kaa kara ɔ baala wose na baa mo ɔ kya Sakaria yele do e, 60mɔna ɔ naa bɛɛwɔ te ɔ kpa “Baa baake e nyi Gyɔn.” 61Keŋte balaŋ baŋ yako e nyiaa, “Yele kei te yɛɛ n dekpaŋalaŋ man yele ya.” 62Botɔɔ te ba moo be nyiŋmaase kolosi na ɔ kya bɔɔse e yele keŋ ɔ ne gyae nyi baa mo do ɔ bu ŋon. 63Keŋte Sakaria yako wɔ nyiaa baa fa e kolo waa ŋmarase ke dɔɔ, te ɔ ŋmarasewɔ nyi, “Ɔ yele yɛna Gyɔn.” Nombii kei yɛɛ be popou gyakoloŋ. 64Debokenaŋ man te Sakaria nɔɔ gyuusuwɔ te ɔ fiasɛɛ kolosi lese Wurubuarɛ yele. 65Keŋte gyakoloŋ gyoo be tebia baŋ pou, te nombia ŋenaŋ yaaseewɔ gyu Gyudia tɛɛle man donɔɔse ŋan ŋe kyaa bulase dɔɔ nɛ pou man. 66Walaŋ kamasɛ ŋon ɔ be nyii nombii kei nɛ bɔɔse ɔ wose nyiaa, “Walaŋ woŋti dinɔɔ yaa bu kei waa kaa yɛɛ baa?” Nawolo nyi be naawɔ nyi, de Gbeŋgyoo Wurubuarɛ nyiŋmaa gyakaa ɔ dɔɔ nideli.

Sakaria ke kpee nɔɔneŋ lese Wurubuarɛ yele

67Wurubuarɛ moo ɔ feliŋ ŋon do Gyɔn ɔ kya Sakaria man, te ɔ kolosi Wurubuarɛ nombia see nyiaa,

68“De Gbeŋgyoo Wurubuarɛ,

dɛɛ lese n yele nawolo nyi n te kɔŋ kaa lɛɛ n balaŋ Iseraetena nyee.

69N te fa daa nyeelɛɛre dinaa ŋolo,

ŋon ɔ ba lee n tobaale Defidi duuluŋ man.

70Ŋgba mena keŋ n be tɛɛ nya akpeŋkpeŋgyɔɔra baŋ ayimɛɛ be doo be man ya nɛ dɔɔ kolosi see nɛ nyiaa,

71waa lɛɛ daa lee de kɔlala,

na baŋ bɔɔ ne naa de sia laŋ ya nɛ nyiŋmaa man.

72N yakowɔ nyi nyaŋ ke wii de naanaɔ waraŋase,

na n ke tɔɔse nɔɔkebakesee keŋ ɛmɛɛ na wɔ be bake see nɛ.

73N kaŋa ntam fa de naana Aberaham,

te ɛmɛɛ na e bakewɔ see nyi,

74n ka lese daa lee de kɔlala nyiŋmaase man,

na ke yela dɛɛ tale gyɔ de konɔɔ som neŋ keŋ dɔɔ yee gyakoloŋ ya,

75na dɛɛ yɛɛ balaŋ baŋ be gbɛɛneŋ tenɛɛ n siaman,

na baŋ ba wose betaŋ ayimɛɛ ya kelii debaŋ keŋ dɛɛ yeŋ nɛ.

76Sakaria ke yako kɛŋa pou taŋ nɛ

te ɔ kolosiwɔ fa bu ŋon nyiaa,

nɛnɛɛ nyaŋ me bu Gyɔn,

baa baake neŋ nyi

Wurubuarɛ Kpatakpere ŋon dekpeŋkpeŋgyɔɔre,

nawolo nyi nyaŋ keta de Gbeŋgyoo ŋon siaman

na n ke desina ɔ gbɛɛneŋ fa e.

77Na n ke yela ɔ balaŋ ka gyeŋ nyi ba sola Wurubuarɛ te ɔ mo be nombiakumɛɛ kyɛɛ wɔ na,

baa nyiŋ nyeekelɛɛ.

78Nawolo nyi Wurubuarɛ yɛɛ waraŋasete e,

te ɔ te kpila nyeelɛɛre ŋon nyi waa kɔŋ kaa lɛɛ da nyee.

Ɔ kekɔŋ gyae ke yɛɛ ŋgba keŋmaŋee nɛ,

79keŋmaŋee kei gyae ka lee adido kɔŋ baŋ pou be kyaa ditiŋtɛɛ man na yeŋ gbɛɛneŋ man nɛ dɔɔ,

na kawola daa gbɛɛ kpaakpaa keŋ dɛɛ ta wosefɛɛreŋ man.”

80Keŋte bu ŋon beewɔ te de Gbeŋgyoo Wurubuarɛ moo ɔ feliŋ ŋon do ɔ man te ɔ nyiŋa doŋ. Ɔ kyaawɔ depampaa dinaa man kaboena wee keŋ ɔ ba lese ɔ wose debɔɔ wola Iseraetena nɛ liiwɔ.

Currently Selected:

Luka 1: ntr

Highlight

Copy