Hechos 2

Kii ndixinu Tachi Yii Ndioxi

1Saa kuu ra nditiandiaa va kii ña koo viko Pentecostés, ra itaꞌan kuiti takundiꞌi va na kandixa Jesús ndéé na iin veꞌe. 2Ra tuꞌva iin niniꞌi va xaꞌa ^kuu chi ndiví, ra iin ta ^kuu te ndiee ni vaxi tachi, iin saa xaꞌa kuu, ra saa ndu̱xínu̱ ña ini veꞌe nuu ndéé na, ra iin niniꞌi xaꞌa kuu veꞌe kan. 3Ra iin ta kuꞌva íin yaa ñùꞌù, saa iyoo ña ndixinu sata ta iin ta iin na. 4Ra saa ndakiꞌin takundiꞌi na Tachi Yii Ndioxi, ra xaꞌa na ^kaꞌan na inka nuu tuꞌun, ra ta iyoo mii tuꞌun ña taxi Tachi Yii Ndioxi ndaꞌa na kaꞌan na, ke ndikaꞌan va na.

5Ra kii kan, ra kuaꞌa ni na judío na ^kandixa ndinuni Ndioxi, na ndéé iinii saa kuvi ña yuuvi ndi̱xa̱a̱ ña ndasakaꞌnu na Ndioxi ñuu Jerusalén, viko Pentecostés xa ta kuꞌva yunaꞌa va na. 6Ra te xini soꞌo yuvi kan ña iin níníꞌi kuu ra saa xaꞌa ndakaya kuaꞌa ka vi na ña xini soꞌo na ni ke kúú veꞌe kan, ra nii kundäa ini na ni ke sa vi na, saa chi ^xini soꞌo na ña kaꞌan yuvi na ndee veꞌe kan taꞌan tuꞌun ña kaꞌan ta iin iin na ndixaa kan. 7Ra iin kua̱ꞌa̱n ini na ndita na, ra ndakanda ka vi ini na, ra kaꞌan na xiꞌin taꞌan na, kachi na saa:

―¿Ni ke yoꞌo? ¿Ra a süvi va na ñuu Galilea kuvi takundiꞌi yuvi yoꞌo? 8¿Ra ni chuun ke vaꞌa ^kaꞌan na tuꞌun ña kaꞌan yo, tuꞌun ka̱ku yo? ¿Ra ndixaa ke xa̱ na ña sakuaꞌa na ña? 9Ra iinii kuvi va ke kee yoo, na xaa yoꞌo vichin; saa chi yoo yoꞌo ra Partia va kee yo, ra sava tu na ke̱e Media va, ra sava tu na ke̱e Elam va, xiꞌin na kee Mesopotamia, xiꞌin na ke̱e Judea, xiꞌin na ke̱e Capadocia, xiꞌin na ke̱e Ponto, xiꞌin na ke̱e Asia, 10ra saa tu na ke̱e Frigia, na ke̱e Panfilia, na kee Egipto, ra saa tu na ke̱e África, ña ndikaa chikan ka nuu ndikaa ñuu Cirene; ra saa tu na ke̱e ñuu Roma na xaa ndakundee yoꞌo, ra nduu na judío xiꞌin yo vichin, ra saa tu mii yo na kuu judío va; 11Ra sava tu na kee ñuu Creta xiꞌin ñuu Arabia. Ra ^xini soꞌo takundiꞌi yo ña ^kaꞌan yuvi na ñúꞌu veꞌe yoꞌo taꞌan tuꞌun ña kaꞌan ta iin iin yo. Ra kaꞌan na xaꞌa ña vaꞌa, ña nduvi ña xa Ndioxi ―^kachi na xiꞌin taꞌan na.

12Ra ndakanda ka vi ini na ra nii nïꞌi na ni ke kachi na, ra saa ^kaꞌan na xiꞌin taꞌan na ^kachi na saa:

―¿Ni ke kuni ^kachi takundiꞌi ña kuu yoꞌo vichin? ―^kachi na.

13Ra sava tu na ^xasiki va, ra ^kaꞌan na ^kachi na saa:

―Tiäa soꞌo ndo ña kuu yuꞌu vi na, saa chi na xíꞌí va kuvi na ―kachi na.

^Ndataxi ra Pedro nuu na xaꞌa ichi Ndioxi

14Ra saa ndakundichi ra Pedro xiꞌin ndia uxi iin ndia itaꞌan xiꞌin ra, ra ndikaꞌan ra xiꞌin takundiꞌi yuvi na ndakaya ndita kan, kachi ra saa:

―Ndoꞌo, na taꞌan yo, na Israel, xiꞌin takundiꞌi na ndee ñuu Jerusalén yoꞌo, ra na tiaa ni soꞌo ndo ña ka̱ꞌa̱n yu xiꞌin ndo vichin, ra na kundaa ini ndo xaꞌa ña kúú yoꞌo. 15Saa chi nduꞌu, na ndee yoꞌo vichin, ra süvi na xíꞌí kuvi ndi, ta kuꞌva kachi sava ndo, chi vichin ra sakan kaa ìi̱n ixtiaan va kuvi ña. 16Ra na kundaa ini ndo xaꞌa ña kúú yoꞌo vichin, chi yoꞌo ke ^xinu nuu tuꞌun ña ndikaꞌan Ndioxi xiꞌin ra Joel, ra ndikaꞌan tuꞌun yuꞌu Ndioxi xinaꞌa, te kachi ra suꞌva:

17Yuꞌu, ra kuvi Ndioxi ndo kuvi ra kaꞌan xiꞌin ndo;

saa chi te xa ninumi ndiꞌi xaꞌa ña yuuvi,

ra tiꞌví yu Tachi Yii yu ña kuxinu ña sata takundiꞌi yuvi;

ra takuu na kuvi seꞌe tiaa ndo xiꞌin na kuvi seꞌe siꞌi ndo,

ra kuniñuꞌu yu na ña ka̱ꞌa̱n na tuꞌun yu xiꞌin yuvi;

Ra seꞌe vali ndo kuvi na tuvi nuu kuni na ña kúni̱ yu;

ra na naꞌnu kuvi na taxi yu xani nuu va.

18Saa chi kii kan kuvi ña saxinu yu Tachi Yii yu sata na xa chiñu nuu yu, na siꞌi xiꞌin ndia tiaa,

ra kaꞌan na tuꞌun yu xiꞌin takundiꞌi yuvi.

19Ra sa yu ña iyo ni kuu nuu ndivi ni̱nù kuni na;

ra kuni tu na kuaꞌa ni ña kuu nuu ñuꞌú va:

saa chi kuni na takuu ña kuu nii xiꞌin ña kuu ñùꞌù xiꞌin ña kuu iꞌma.

20Ra ñuꞌù, ña ^túu̱n nduꞌu ndivi,

ra kuñaà va nuu ña,

ra yoo, ri yeꞌe te ñuu kuvi ri nduu nii va tu,

ra te xa na ndiꞌi yaꞌa takundiꞌi ña yoꞌo,

ra saa vi ke tia̱ndiaa kii káꞌnu,

ña kuu kii ña sandakú yu kuachi xiꞌin na yuvi yoꞌo.

21Ra takundiꞌi na ^kaꞌan xiꞌin yu ña chindiee taꞌan yu xiꞌin na,

ra sakaku va yu na, ^kachi Ndioxi,

kachi ra Joel ndikaꞌan ra.

22’Ra xaꞌa ña kan ke na tiaa soꞌo ndoꞌo na ñuu Israel ña ka̱ꞌa̱n yu xiꞌin ndo vichin xaꞌa Jesús ra ke̱e ñuu Nazaret: Ra xa kundaa va ini ndo chi Jesús, ra ndiee Ndioxi va ke ndixiyo xiꞌin ra; ña kan ke vaꞌa xa̱ ra kuaꞌa ni ña vaꞌa xiꞌin ña ndichi, xiꞌin ña xituꞌun. 23Ndi su ndoꞌo, ra na tiin va kuvi ndo ra, ra ndataxi ndo ra ndaꞌa na yuvi kuachi, ra katakaa na ra ndaꞌa cruz ndixiꞌi ra. Ra na kundaa ini ndo chi ña ndoꞌo ra saa, ra süvi ña ndikuu sana kuvi ña, chi xa̱ ndiayu mii Ndioxi va ke ndoꞌo ra saa. 24Ndi su ndatiaku va ra xa Ndioxi, saa chi mii va Ndioxi kuvi ra sakaku ra ndaꞌa ña ndii, chi köo ndiayu ndaꞌa ña ndii ña kaꞌndia ña chiñu nuu ra. 25Ra süvi tuꞌun chiꞌña kuvi ña yoꞌo, chi ña ndixa ke ^ndatiaku va Jesús, ra xa xinaꞌa vi ke ndikaꞌan ra rey David xaꞌa Jesús, ña ndikaꞌan ra xiꞌin Tata ra Ndioxi kachi ra suꞌva:

Iin ndisaa kii xíní yu Tata yo Ndioxi ña ínúú ra ichi nuu yu;

ña kan ke kuayüꞌvi vi yu ndia nii ñaꞌa, saa chi íin va ra chi xitia kuaꞌa yu ña ndiaa ra yuꞌu.

26Ra xaꞌa ña kan ke iyoo sii ni va ini yu, ra ^ndasakaꞌnu yu Tata yu xiꞌin yuꞌu yu,

ra nii ndïꞌi tu ini va yu xaꞌa ña ^ndoꞌo yu, saa chi mii va Tata yu kuvi ra ^ndiaa ini yu;

27chi xa ^kundaa va ini yu ña täxí kun kindoo yu kundikaa yu nuu ñúꞌu na ndii;

ra nii täxí kun ña tiaꞌyu tu iki kuñu va yu, saa chi ra yii va kuvi yu.

28Ra yoꞌo kuvi ra ndiñaꞌa nuu yu, Tata Ndioxi,

ndia ña kuvi ichi vaꞌa ku̱ꞌu̱n yu, ichi nuu kutiaku yu

iin ndisaa kii; ra kusiì ni ini yu, saa chi koo yu xiꞌin kun nuu iyoo kun, kachi Jesús xiꞌin Ndioxi, ^kachi ña tiaa ra rey David xinaꞌa ―*kachi ra Pedro xiꞌin yuvi kan.

29Ra saa ndakani ka ra Pedro nuu na xaꞌa tuꞌun yoꞌo kachi ra saa:

―Na taꞌan yo ndakiꞌin xini ndo xiꞌin tuꞌun yoꞌo, chi xaꞌa Jesús va ke ndikaꞌan ra rey David tuꞌun yoꞌo, ra süvi xaꞌa mii ra ke ndikaꞌan ra ña, saa chi ra xii xikua yo David, ra xikuu rey, ra ndixiꞌi va ra, ra íin yavi nuu ninduxin na ra vichin va. 30Chi ra rey David, ra ra ndikaꞌan tuꞌun yuꞌu Ndioxi va ke xikuu ra, ña kan ke vaꞌa kundaa ini ra ña kindoo Ndioxi xiꞌin ra xaꞌa seꞌe xikua ra, saa chi seꞌe xikua ra kan kuvi ra kuu Cristo, ña kaꞌndia ra chiñu, ra ndakunduꞌu ra tiayu kaꞌnu, tu xinduꞌu mii ra rey David. 31Ra ra rey David kan, ra xa ta iyoo ña xi̱ni nuu va ra iyoo ña, ña ndatiaku ra ndikaxin Ndioxi. Ña kan ke ndikaꞌan ra ña kundikäa ra tixi ñuꞌú, ra nii iki kuñu ra tiäꞌyu, kachi ra. 32Ra ra ndikaꞌan ra xaꞌa kan kuvi mii Jesús, ra ndatiaku xa Ndioxi vichin va. Ra nduꞌu kuvi ndia ndixa xini ña ndatiaku ra. 33Ra nadaa ra ndivi ndakunduꞌu ra xitia kuaꞌa Ndioxi ña ^xaꞌndia ra chiñu vichin; ra ndakiꞌin ra Tachi Yii ndaꞌa Tata ra, ra tiꞌvi ra ña xaa ña sata ndi vichin, ra ta kuꞌva kindoo ra ke xa va ra. Ña kan ke vaꞌa xini ndo, ra xini tu soꞌo va ndo takundiꞌi ña kuu yoꞌo vichin, ra mii va Jesús kuvi ra ^xa ña. 34Ra na kundaa ini ndo, chi süvi ra rey David kuvi ra ndindaa ndivi, chi Jesús va kuvi ra nandaa ndivi ña ndakunduꞌu ra xiꞌin Ndioxi vichin. Ra ndikaꞌan va tu ra rey David ña káchí ra saa:

Suꞌva kachi Tata yo Ndioxi xiꞌin Iva yu:

Naꞌa, koo kun chi xitia kuaꞌa yu,

35ra vaꞌa sandiꞌi yu xaꞌa takundiꞌi na iyoo kuachi xiꞌin kun, kachi ra ndikaꞌan ra xinaꞌa.

36’Ra xaꞌa ña kan ke xiniñuꞌu ni na kundaa ini takundiꞌi ndoꞌo, na taꞌan yo Israel, chi mii Jesús, ra katakaa ndo ndaꞌa cruz kan kuvi ra taxi Ndioxi ña kuu ra Tata yo, ra kuu tu ra ra sakaku yoo va ―kachi ra Pedro xiꞌin na.

37Ra te xini soꞌo na ña kachi ra Pedro saa xiꞌin na, saa ra iin ndiakua ndakava ini na, ra saa ndikaꞌan na xiꞌin ra Pedro ra ndikaꞌan tu na xiꞌin ndia itaꞌan xiꞌin va ra, káchí na saa:

―Ñani yo, ¿ni ke sa ndi vichin? ―kachi na.

38Saa ndikaꞌan ra Pedro xiꞌin na kachi ra saa:

―Nandiko ini ndo xaꞌa kuachi ndo, ra kuchi ndo tixi ndiee Jesucristo, ra saa ke koo káꞌnu ini Ndioxi xaꞌa kuachi ndo, ra taxi tu ra Tachi Yii ra ña koo ña xiꞌin va ndo. 39Chi mii va Ndioxi kuvi ra kindoo ña tiꞌví ra Tachi Yii ra kixi ña sata ndo xiꞌin sata seꞌe ndo, ra saa tu sata takundiꞌi yuvi na iyoo xika ka nuu va ra; ra saa tu na kuni mii Ndioxi kana ra kixi nuu va ra, chi taxi tu ra Tachi Yii ra koo xiꞌin na kan va ―kachi ra Pedro xiꞌin na.

40Ra ndataxi ni ka va ra Pedro nuu na, saa chi iin ndaa ra nindeè ra ña ndikaꞌan ra xiꞌin na, ña kachi ka ra saa:

―Sakaku ndo mii ndo nuu tundoꞌo ña vaxi nuu takundiꞌi na yuvi ñaꞌa na ndee vichin ―kachi ra xiꞌin na.

41Ra kii kan ra kuꞌva uni mil kuvi yuvi na ndixinu ini tuꞌun ña ndikaꞌan ra Pedro, saa ra chichi va na, ra ndakutaꞌan na xiꞌin na ndíku̱n ichi Jesús. 42Ra ndinuni ka vi ini na ña sakuaꞌa na nuu ndia xitaꞌan xiꞌin Jesús, ra vii ka vi ndixiyo na xiꞌin taꞌan na, ra iin ^ndakutaꞌan kuiti va na ña taꞌvi na ixta xixi na xiꞌin taꞌan na, ra iin tuꞌun kuvi tu na ña kaꞌan na xiꞌin Ndioxi va.

Suꞌva ke ndixiyo na nuu vaꞌa ndakiꞌin ichi Jesús

43Ra kuaꞌa ka vi ña ndichi xiꞌin ña xituꞌun xá ndia xitaꞌan xiꞌin Jesús xini yuvi kan, ra ^ndakanda ka vi ini na xaꞌa ña xa ndia. 44Ra takundiꞌi na ndakundikun Jesús ra vii ka vi itaꞌan na; ra ^ndataꞌvi na takundiꞌi ñaꞌa ña iyoo nuu na xiꞌin taꞌan na. 45Ra ixiko na ñaꞌa ña kuu mii na ra ndataꞌvi na xuꞌun xiꞌin taꞌan na, ta kuꞌva iyoo mii ña kumani nuu va na. 46Ra iin takundiꞌi kii va ^ndakutaꞌan na veꞌe ñuꞌu kaꞌnu, ra iin ndisaa kii tu ndakutaꞌan na ña taꞌvi na ixta xixi na xiꞌin taꞌan va na, ra kusii ka vi ini na ña xixi na xiꞌin taꞌan na, ra ndinuni ka vi ini na xá na ña. 47Ra ^ndasakaꞌnu ka vi na Ndioxi; ra iin takundiꞌi va na ñuu xíni máni̱ ñaꞌa; ra iin ndisaa kii va ndúkuáꞌa̱ na veꞌe ñuꞌu, chi na xiniñuꞌu ^kaku sa Ndioxi, ra ^kaku va na.

Currently Selected:

Hechos 2: mxvNT

Highlight

Copy