Mateo 21

Jesús uike Jerusalén pe

(Marcos 11.1-10; Lucas 19.28-38; Juan 12.12-19)

1Koiño tëta wasu Jerusalén wi, ñaipe Olivorenda jee wae jowai, ime oï pëti tëta wasu raɨ Betfagé jee wae. Jayawe Jesús jare jemimboe reta ndiwe yuraa seri ma uwäe reta yawe joko pe, Jesús jei mokui jemimboe reta pe: 2“Pekua pea tëta wasu raɨ yanderenonde oï wae pe. Jare joko pe pewäe yawe, pewäeta peï kuri pëti mburika uñeñapɨ̈ti oï wae. Jare joko pe oï wi pëti mburika taurusu wae jae ndiwe. Piyora, peru mokui rewe chewe,” jei chupe reta. 3“Jare ime yawe kía upɨrandu pewe wae, pereta chupe: ‘YandeYa uipota uiporu, erëi ɨmambaeño ueruruka yeta ueya pewe,’ pere.” Jukuärái jei Jesús chupe reta.

4Jayawe opaete kua mbaembae uasa uyeyapo waerä kërái arakaete Tumpa jei wae rupi. Echa’ä jae jei iñee umɨmbeu wae rupi kuärái:

5“Pemɨmbeu Jerusalén pewa reta pe:

‘Mase, pemburuwicha wasurä ou oï pepɨ.

Uñemɨmichi rewe opo ou oï pëti mburika imembɨ taurusu wae re,’#Zacarías 9.9 pemɨmbeu chupe reta.”

Jukuärái jei.

6Jayawe jokua mokui Jesús jemimboe reta yuraa jare uyapo reta Jesús oyokui wae. 7Ueru reta mburika jare mburika taurusu wae Jesús oï wae pe, jare omboi reta iñepëwaka oñono waerä mburika reta ikupe re. Jayawe Jesús opo mburika taurusu wae re, jare oo yuapɨ ye Jerusalén kotɨ.

8Jare jeta wae reta yuweru jare iñepëwaka uipɨso reta tape rupi mburika jenonde. Jare ïru wae reta uyasɨa karandaɨ jokɨ jare uipɨso reta tape rupi.#21.8 Jukuärái uyapose reta omopöra waerä tape mburuwicha iwäe pewarä. 9Jare Jesús jenonde jare jaɨkue rupi yuraa yureko wae reta usapɨkai pɨi rewe jei reta: “¡Tuyembutuichaka kua David iñemoñaa reta pewa jee! ¡Tumpa tuyapo ikawiete wae kua ou oï Tumpa jee re wae pe! ¡Tuyembutuichaka Tumpa jee ara pe!” Jukuärái jei reta usapɨkai pɨi rewe.

10Jare Jesús oo uwäe yawe Jerusalén pe, opaete tëta wasu rupi ipɨakañɨ reta jare upɨrandu reta iyupe: “¿Kía ra ko jae?”

11Jare jokua jeta wae reta yuweru Jesús ndiwe wae reta jei chupe reta: “Kua ko jae Jesús tëta wasu Nazaret pewa, ɨwɨ Galilea pe oï wae. Tumpa ombou umɨmbeu waerä ñee chuwi etei ou wae,” jei reta.

Jesús omoë mbaemɨmba owaka wae reta tupao wasu joka wi

(Marcos 11.15-18; Lucas 19.45-46)

12Jayawe Jesús oo uike tupao wasu joka pe kiape judío mbae wae reta ipuere uyembatɨ umbutuicha reta waerä Tumpa jee. Erëi joko pe ime jeta wae reta owaka ñonoï mbaemɨmba uñemee waerä Tumpa pe wae. Jayawe Jesús opa omoë joko wi jokua mbaemɨmba owaka wae reta jare owa ñonoï wae reta wi. Jare jokua uipepɨka korepoti ɨwɨ ambɨe wi ueru wae reta imesa reta Jesús opa umbɨyapara wɨraa chuwi reta. Jae nunga uyapo wi pɨkasu#21.12 Iparawete wae reta umee pɨkasu reta Tumpa pe, ïru mbaemɨmba reta umee ipepɨka pe. owaka wae reta jenda. 13Jare jei chupe reta: “Tumpa jei iñeerɨru pe kuärái: ‘Cherëta ko jae yerurerenda pewa.’#Isaías 56.7 Jukuärái Tumpa jei. Erëi pe reta piyapo peï imonda wae reta iñemía rami,” jei Jesús chupe reta.

14Jayawe Jesús tupao wasu joka pe oï rambuewe, yuweru ikotɨ jesa mbae wae reta jare iköcho wae reta. Jare Jesús opa umɨnguera reta. 15Jare joko pe ñonoï wi sambiaɨ reta. Jae reta usapɨkai rewe jei pɨi yureko: “¡Tuyembutuichaka kua David iñemoñaa reta pewa jee!” jei reta.

Jayawe sacerdote itenondewa reta jare Moisés uikuatía wae re oporomboe wae reta uecha yawe Jesús upurumɨnguera oï jare sambiaɨ reta usapɨkai pɨi ñonoï, pochɨ reta, echa’ä wɨrowia’ä reta Jesús ko jae Upuruepɨ wae. 16Jayawe jae reta jei Jesús pe: “¿Ndiyandu’ä yerá kua reta mbae jei usapɨkai ñonoï wae?” jei reta chupe.

“Ayandu,” jei Jesús. “Jare pe reta, ¿pemɨngeta’ä yerá Tumpa iñeerɨru pe uyekuatía oï wae? Joko pe jei: ‘Nde, cheTumpa, ndiyapo ma nderee uyembutuichaka waerä sambiaɨ reta pe jare imeño ukambu ñonoï wae reta pe.’#Salmo 8.2 Jukuärái uyekuatía oï,” jei chupe reta.

17Jayawe Jesús ueya reta, jare oë oo Jerusalén wi tëta wasu raɨ Betania kotɨ, jare joko pe umbɨasa pɨ̈tu.

Ɨwa ía mbae wae

(Marcos 11.12-14,20-24)

18Jayawe pɨarewe pe ndimbowe etei Jesús jare jemimboe reta ndiwe yuraa ye Jerusalén kotɨ. Jare Jesús iyembaɨ. 19Jare uecha tape jembeɨ pe pëti ɨwa.#21.19 Ɨwa ko jee “higo” karái ñee pe. Jayawe oo tëi umae jese. Erëi mbaetɨ ía; jaeño jokɨ. Jayawe jei ɨwa pe: “Kua wiwe ndarau ye ma ndeía,” jei chupe. Jare jupiwoiño ɨwa opa utini.

20Jare Jesús jemimboe reta kua uecha yawe, ipɨakañɨete upɨta jare jei reta: “¿Kërái ra jupiwoiño opa utini kua ɨwa jokɨ?” jei reta.

21Jayawe Jesús jei chupe reta: “Che tae pewe añetete wae, pe reta perowia yawe añetete rewe Tumpa re, jayawe pepuereta wi piyapo kua nunga che ayapo ɨwa pe wae. Jare jokuaño’ä ko. Pepuereta wi pere kua ɨwɨtu wasu raɨ pe oo uyemombo waerä mar pe, jare jukuärái uyeyapota ko pewe,” jei. 22“Jare pipota yawe Tumpa ipotawe mbae uyapo waerä pewe, piyerure Tumpa pe jese. Jare perowia kawi Tumpa uyapota oï pewe yawe, jayawe uyapota ko,” jei Jesús jemimboe reta pe.

Jesús umɨkïi jowaicho reta

(Marcos 11.27-33; Lucas 20.1-8)

23Jayawe Jesús oo uike ye tupao wasu joka pe jare umbɨpɨ omboe joko pe ñonoï wae reta. Jare yuweru ikotɨ sacerdote itenondewa reta jare judío itenondewa reta, jare upɨrandu reta chupe: “¿Kía pa nembou kua mbaembae ndiyapo waerä? ¿Kía pa jei ndewe ndepuere nemoë waerä mbaemɨmba owaka wae reta tupao wasu joka wi?” jei reta chupe.

24Jayawe Jesús jei chupe reta: “Che tapɨrandu wi pewe mbae re,” jei chupe reta. “Pemɨmbeu yawe chewe, che wi amɨmbeuta pewe kía ko chembou kua mbaembae ayapo waerä,” jei. 25“Pemɨmbeu chewe, ¿kía pa ombou Juan upurumbɨsakambu waerä? ¿Tumpa ra ombou, ani kuimbae retaño ra ombou?” jei chupe reta.

Jayawe jae reta yuraa ikotɨ̈a mii jare jei iyupe: “Yae yawe, ‘Tumpa ko ombou Juan,’ jayawe Jesús jeita yandewe, ‘Jukuärái yawe, ¿maera pa perowia’ä jae jei wae?’ jeita yandewe. 26Erëi yae yawe, ‘Kuimbae retaño ko ombou,’ jayawe ipuereta kua uyembatɨ ñonoï wae reta uyembopochɨ yandekotɨ. Echa’ä kua pochɨ reta wɨrowia tëi Tumpa ko ombou Juan umɨmbeu waerä ñee Tumpa wi etei ou wae,” jei iyupe reta.

27Jayawe jei reta Jesús pe: “Ore nduikuaa’ä kía ra ko ombou Juan wae,” jei reta.

Jayawe Jesús jei chupe reta: “Jayawe che wi ndarau amɨmbeu pewe kía ko chembou kua mbaembae ayapo waerä,” jei chupe reta.

Jesús imiäri pëti kuimbae jare mokui taɨ reta rewa

28“Piyapɨsaka cheré. ¿Mbae ra pereta? Ime iko pëti kuimbae mokui taɨ reta onoi wae. Pëti ara kua kuimbae jei taɨ tenondewa pe: ‘Cheraɨ, kua ara ekua mii eparawɨkɨ yandeko pe,’ jei chupe.

29“Jayawe kunumi jei tu pe: ‘Aipota’ä,’ jei chupe. Erëitu taɨkue rupi ueya ipɨayemɨngeta jare oo uparawɨkɨ koo pe,” jei.

30“Jayawe kuimbae jei ïru taɨ pe: ‘Cheraɨ, kua ara ekua mii eparawɨkɨ yandeko pe,’ jei chupe.

“Jare kunumi jei tu pe: ‘Jaikó. Taa taparawɨkɨ jayawe,’ jei tëi. Erëi oo’ä,” jei Jesús.

31“Jayawe ¿kía nunga pa kua mokui wae wi uyapo tu jei wae?” jei chupe reta.

“Jokua tenondewa,” jei mburuwicha reta Jesús pe.

Jayawe Jesús jei chupe reta: “Che tae pewe añetete wae, jeta mburuwicha pewarä okowara wae reta jare kuña jete re umɨngana wae reta, jae reta ko jokua kuimbae taɨ tenondewa rami. Echa’ä ñonoï rape’ä echa Tumpa ndiwe, Tumpa oï ma yawe opaete wae imburuwicha wasurä. Erëi añetete jeta jae reta ñonoïta Tumpa ndiwe,” jei chupe reta. “Erëi pemaerä mbaetɨta jokua, 32echa’ä Juan ou tëi uikuaaka pewe kërái pepuere waerä peï pereko mbae wae rami Tumpa jowai, erëi pe reta perowia’ä jae jei wae. Erëi jeta mburuwicha pewarä okowara wae reta jare kuña jete re umɨngana wae reta wɨrowia. Kua pikuaa kawi peï tëi, erëi pipota’ä ñeño peya pepɨayemɨngeta jupi mbae wae Tumpa rewa. Jekuaeño perowia’ä Juan jei wae re,” jei Jesús chupe reta.

Jesús umbɨjaanga uvarupa uiporu wae reta re

(Marcos 12.1-12; Lucas 20.9-19)

33Jayawe Jesús jei wi jokua judío itenondewa reta pe: “Piyapɨsaka kawi kua che jaeta pewe ambɨjaanga rewe wae re: Ime iko pëti kuimbae uvaruparä uyapo wae,” jei chupe reta. “Jae uikëse kawi jokua uvarupa, jare oñotɨ pɨpe jeta uva,” jei. “Jare uyapo wi uva uñetami pɨpe waerä. Jare uyapo wi pëti chapapa ɨwate, joko wi umae waerä opaete uvarupa re,” jei.

“Jare opa ma uyapɨkatu kawi yawe jokua uvarupa, iya umee ambɨe reta pe uyandareko jese waerä. Jare jei chupe reta: ‘Piyandareko kawi uvarupa re. Jare uva yawɨye ma yawe, mbɨte ameeta pewe kuri,’ jei chupe reta. Jayawe uvarupa iya oo mbɨrɨ ambɨe ɨwɨ pe,” jei Jesús.

34“Jayawe uva yawɨye ma yawe, uvarupa iya ombou amokue uyeyokui chupe wae reta uvarupa uiporu wae reta pe ueka waerä tëi chupe reta jae imbae wae. 35Erëi uvarupa uiporu wae reta uipɨsɨ jokua uyeyokui wae reta. Jare pëti wae uinupa reta, jare ïru wae uyuka reta, jare ïru uyapi reta ita pe uyuka waerä,” jei.

36“Jayawe uvarupa iya ombou ye tëi jeta katu uyeyokui wae reta tenonde ombou wae wi. Erëi uvarupa uiporu wae reta jekuae jukuärái uyapo ye chupe reta,” jei.

37“Taɨkue rupi uvarupa iya ombou taɨ etei. Echa’ä jei tëi iyupe: ‘Kua cheraɨ wi uipɨuta ko reta,’ jei tëi.

38“Erëi uvarupa uiporu wae reta uecha taɨ ou oï yawe, jei reta iyupe: ‘Pea ou oï wae ko jae uvarupa iyarä wae. Yayuka ñañono, jare uvarupa upɨtata yanemaerä,’ jei iyupe reta. 39Jayawe jae reta uipɨsɨ, jare omombo reta uvarupa wi oka pe, jare joko pe uyuka etei reta,” jei chupe reta.

40Jayawe Jesús jei wi mburuwicha reta pe: “Jayawe uvarupa iya ou ye yawe, ¿mbae ra uyapota jokua uvarupa uiporu wae reta pe?” jei chupe reta.

41Jayawe mburuwicha reta jei Jesús pe: “Opata uyuka jokua kuimbae jeko kachi wae reta, jare uiporukata uvarupa ambɨe wae reta pe – jae ko kía reta umeeta chupe imaerä uva yawɨye ma yawe wae,” jei reta chupe.

42Jayawe Jesús jei wi chupe reta: “¿Pemɨngeta’ä yerá Tumpa iñeerɨru pe uyekuatía oï wae? Echa’ä joko pe uyekuatía oï umbɨjaanga rewe Upuruepɨ wae re kuärái:

‘Jokua ita tëta iyapoa reta wɨrɨ̈ro omombo iyuwi reta wae, añawe uyeyapo ma chuwi reta ita ikawiete ye wae opaete ïru ita reta tëta pewa wi.

Jukuärái Tumpa uyapo. Jare jokua orembɨpɨakañɨete.’#Salmo 118.22-23

Jukuärái uyekuatía oï,” jei Jesús chupe reta.

43“Jáeramo pe reta chererɨ̈ro ramo, che tae pewe, pe reta ndarau peï Tumpa ndiwe jae oï ma yawe opaete wae imburuwicha wasurä jaeño mái pewa. Echa’ä Tumpa umeeta oï ïru wae reta pe jokua jae uyapɨkatu tëi pemaerä wae. Jare jae reta uyeyokui kawita Tumpa pe,” jei chupe reta.

44“Che ko jae jokua ita rami. Jare yande reta yaikuaa kawi ñaï pëti yambɨi oa yawe ita re, ani ita oa yawe yambɨi re, yambɨi opata iperaso,” jei. “Jare jukuärái rami wi ko uyeyapota oï ipotawe kía chererɨ̈ro wae pe. Jae uyererukachita oï.” Jukuärái Jesús jei mburuwicha reta pe.

45Jayawe jokua sacerdote itenondewa reta jare fariseo reta uyandu yawe Jesús jei wae, uikuaa kawi reta Jesús jei iko chupe reta wae – jae reta ko jokua uvarupa uiporu wae reta rami, echa’ä wɨrɨ̈ro reta Jesús. 46Jáeramo jae reta uipota tëi jawoi pewa uipɨsɨka reta Jesús. Erëi ukɨye reta uipɨsɨka waerä. Echa’ä joko pe uyembatɨ ñonoï jeta wae reta wɨrowia Tumpa ko ombou Jesús umɨmbeu waerä ñee chuwi etei ou wae. Jare aramoi jae reta uyembopochɨta jokua mburuwicha reta kotɨ, jae reta uipɨsɨka yawe Jesús.

Currently Selected:

Mateo 21: gnwPB

Highlight

Copy