YouVersion Logo
Search Icon

Lucas 6

6
Ri discípulos ndikichꞌup jujun rutun trigo pa jun uxlanibꞌel qꞌij
(Mt. 12:1-8; Mr. 2:23-28)
1Xbꞌanatej pa jun uxlanibꞌel qꞌij chi ri Jesús ndeqꞌax chuchiꞌ teq ulew apeꞌ tikon trigo, y ri ru-discípulos ndikichꞌupulaꞌ jujun rutun ri trigo, ndikiqibꞌilaꞌ pa kiqꞌaꞌ y ndikikꞌux ri ruwech. 2Romariꞌ jujun fariseos kereꞌ xkibꞌij chake: ¿Achike roma ndibꞌen ri xajan chi ndibꞌan chuwech ri Dios pa uxlanibꞌel qꞌij?#Ex. 20:10
3Y ri Jesús xubꞌij chake: ¿Ma ibꞌanun ta leer chupan ri rutzij ri Dios, ri xubꞌen ri David ojer atoq rijaꞌ y ri erachibꞌil xchꞌumu pe kipan? 4Ri David xok apu pa rachoch ri Dios y xerukꞌen apu ri kaxlan wey esujun chuwech ri Dios, xukꞌux rijaꞌ y xuyaꞌ chuqaꞌ chake ri erachibꞌil,#1S. 21:6 maske ri ley ndubꞌij chi xe chake ri sacerdotes israelitas yoꞌon qꞌij chi ndikikꞌux ri kaxlan wey riꞌ.
5Ri Jesús xubꞌij chuqaꞌ: Riyin ri aj chikaj ri xinuꞌalex chiꞌikajal, yin Ajaw pa ruwiꞌ ri uxlanibꞌel qꞌij.
Ri Jesús pa jun uxlanibꞌel qꞌij ndukꞌachojrisaj jun achi chaqiꞌj jun ruqꞌaꞌ
(Mt. 12:9-14; Mr. 3:1-6)
6Pa jun chik uxlanibꞌel qꞌij, ri Jesús xok apu pa sinagoga, y ngerutijoj ri wineq. Chiriꞌ kꞌo apu jun achi chaqiꞌj ri rikiqꞌaꞌ ruqꞌaꞌ. 7Y ri tijonelaꞌ chin ri ley xyoꞌox chare ri Moisés y ri fariseos xe ndikitzutzaꞌ ri Jesús, roma ndikajoꞌ ndikitzꞌet si ndukꞌachojrisaj ri achi pa uxlanibꞌel qꞌij chin keriꞌ kꞌo cheꞌel ndekisujuj. 8Pero ri Jesús retaman ri kinojin rejeꞌ,#1S. 16:7; Jn. 2:24, 25; 6:64; 21:17 romariꞌ kereꞌ xubꞌij chare ri achi chaqiꞌj ruqꞌaꞌ: Kayakatej, katupeꞌeꞌ pa qanikꞌajal, xchajeꞌ. Y ja xbꞌeyakatej pe ri achi. 9Y ri Jesús xubꞌij chake ri ekꞌo apu chiriꞌ: Nikꞌutuj razón chiwa: Pa jun uxlanibꞌel qꞌij, ¿achike ri yoꞌon qꞌij chi ndibꞌan,#Lc. 14:3 ja ri utz o ja ri ma utz ta? ¿Ja ri ndakal jun wineq chuwech ri kamik o ja ri ndakamisaj?
10Y xerutzutzaꞌ konojel ri kimolon apu kiꞌ chiriꞌ y xubꞌij chare ri achi: Tayuquꞌ pe la aqꞌaꞌ, xchajeꞌ. Y ri achi xuyuq apu ri ruqꞌaꞌ, y ri ruqꞌaꞌ xkꞌachaj. 11Pero ri fariseos y ri tijonelaꞌ chin ri ley, santienta koyowal xyakatej, y ndikibꞌen ruwech chikiwech ri achike ndikibꞌen chin ndikikamisaj ri Jesús.
Ri Jesús ngeruchaꞌ kabꞌlajuj discípulos chin ngeꞌok apóstoles
(Mt. 10:1-4; Mr. 3:13-19)
12Y chupan teq ri qꞌij riꞌ, ri Jesús xbꞌa e chuwech jun juyuꞌ chin xbꞌerubꞌanaꞌ orar, y junaqꞌaꞌ entéra xchꞌaꞌa rikꞌin ri Dios. 13Y atoq xsaqer pe, xeroyoj konojel ri discípulos, y xeruchaꞌ kabꞌlajuj achiꞌaꞌ chikikajal ri achoq chake xubꞌij apóstoles. 14Y jareꞌ ri kibꞌiꞌ ri kabꞌlajuj apóstoles: Ri Simón ri xbꞌix Pedro chare roma ri Jesús,#Jn. 1:42 ri Andrés ri kichaqꞌ-kinimal kiꞌ rikꞌin ri Simón, keriꞌ chuqaꞌ ri Santiago, ri Juan, ri Felipe, ri Bartolomé, 15ri Mateo, ri Tomás, ri Santiago rukꞌajol ri Alfeo, ri Simón ri ndibꞌix Celote chare, 16ri Judas#Jn. 14:22; Hch. 1:13; Jud. 1 rukꞌajol jun achi rubꞌiniꞌan Santiago, y ri Judas Iscariote, ri ndijacho e ri Jesús pa kiqꞌaꞌ ri wineq.
Ri Jesús ngerukꞌachojrisaj santienta wineq
(Mt. 4:23-25)
17Ri Jesús xxuleꞌ pe chuwech ri juyuꞌ junan kikꞌin ri apóstoles, y xupeꞌeꞌ qa pa jun liꞌan, y chiriꞌ ekꞌo santienta ru-discípulos y santienta wineq, aj rochꞌulew Judea, aj tinamit Jerusalén, y wineq chin ri kaꞌiꞌ tinamit Tiro y Sidón ri ekꞌo chunaqaj ri mar.#Mr. 3:7, 8 18Re wineq reꞌ, ekꞌo apu chiriꞌ chin ndikakꞌaxaj ri Jesús y chin ngekꞌachojrisex chuwech ri kiyabꞌil. Y jajun ri kꞌo itzel teq espíritu pa kikꞌaslen ngekꞌachojrisex. 19Konojel ri wineq ndikitij kiqꞌij chi ndikitzꞌen apu jubꞌaꞌ, porque ri Jesús kꞌo uchuqꞌaꞌ ndel pe rikꞌin y ngerukꞌachojrisaj konojel.#Mt. 14:36; Mr. 5:30; Lc. 8:46
Ri jabꞌel rokiqꞌij chuwech ri Dios
(Mt. 5:1-12)
20Ri Jesús xerutzutzaꞌ apu ri ru-discípulos y kereꞌ xubꞌij:
Kin jabꞌel roꞌiqꞌij rix ri maneq ok ichajin, porque kin xkixok pa ru-reino ri Dios.#Stg. 2:5
21Kin jabꞌel roꞌiqꞌij rix ri ndichꞌumuyaj ipan, porque kin xkixtzuq yan chik hasta janipeꞌ xkixnanoꞌ.#Is. 55:1
Kin jabꞌel roꞌiqꞌij rix ri ngixoqꞌ wokami, porque kin xkixkikot yan chik.
22Kin jabꞌel roꞌiqꞌij rix, atoq ri wineq itzel ndikitzꞌet iwech, y ngixkoqotaj pe chikikajal, ngixkichapalaꞌ y ndikibꞌilaꞌ chi xa rix itzel teq wineq, roma rix oqey wichin riyin ri aj chikaj ri xinuꞌalex chiꞌikajal.#Mt. 5:11; Jn. 16:2; 1P. 2:19; 3:14; 4:14 23Chupan teq ri qꞌij atoq keriꞌ ndiqꞌasaj, kixkikot y hasta kixropiyaj roma ngixkikot,#Hch. 5:41; Col. 1:24; Stg. 1:2 porque kin nim rajel-rukꞌexel xtiyoꞌox chiwa chikaj, porque jajun rix xkixyoꞌox pa kꞌayew, achel xeyoꞌox pa kꞌayew ri eru-profetas ri Dios koma ri ojer teq katit-kimamaꞌ ri wineq ri xkeyoꞌon iwichin rix pa kꞌayew.
24Pero, ¡juyo iwech rix ri rix bꞌeyomaꞌ,#Stg. 5:1 porque xaxe chupan re kꞌaslen chochꞌulew ngixkikot wi!
25¡Juyo iwech rix ri kꞌo kꞌiy achike ndikꞌux wokami, porque kin xtichꞌumu ipan!
¡Juyo iwech rix ri ngixtzeyaj wokami, porque kin xkixoqꞌ y xkixbꞌison yan chik!#Pr. 14:13; Is. 65:13
26¡Juyo iwech rix atoq konojel wineq utz ngechꞌaꞌa chiwij,#Jn. 15:19; 1Jn. 4:5 porque ri ojer teq iwatit-imamaꞌ utz chuqaꞌ xechꞌaꞌa chikij ri xkiqꞌabꞌaj kiꞌ chi e-profetas chin ri Dios!
Keꞌiwojoꞌ ri itzel ngixkitzꞌet
(Mt. 5:38-48; 7:12)
27Pero chiwa rix ri nginiwakꞌaxaj nibꞌij: Keꞌiwojoꞌ ri ngebꞌanun oyowal chiwa y tibꞌanaꞌ utz chake ri itzel ngixkitzꞌet.#Ro. 12:20 28Tikꞌutuj ru-favor ri Dios pa kiwiꞌ ri itzel ngechꞌaꞌa chiwij, y tibꞌanaꞌ orar koma ri ndikibꞌen itzel chiwa.#Lc. 23:34; Hch. 7:60 29Si kꞌo jun ndutzꞌej ri aqꞌoꞌtz, tayaꞌ chi apu ri jun aqꞌoꞌtz chuwech, y si kꞌo jun ndumej e ri kꞌul aqꞌuꞌun, tayaꞌ qꞌij chare chi ndukꞌuaj chuqaꞌ ri atziaq más kꞌo reqalen. 30Xa achike na jun ri ndukꞌutuj rutoꞌik chawa, tatoꞌ,#Dt. 15:7; Pr. 3:27 y si kꞌo jun ndumej e chiꞌaqꞌaꞌ jun achike ri awichin rat, ma tachꞌojij chare. 31Tibꞌanaꞌ chake ri wineq achel ndirayij rix chi ndikibꞌen rejeꞌ chiwa.
32Y si xaxe ngeꞌiwojoꞌ ri ngeꞌojowan iwichin, ¿la kꞌo kꞌa rukajal ndibꞌen rix ke chuwech ri ndikibꞌen ri aj mak teq wineq? Porque jajun ri aj mak ngekajoꞌ ri ngeꞌojowan kichin. 33Y si rix xaxe chake ri utz kinoꞌoj chiwa ndibꞌen utz, ¿la kꞌo kꞌa rukajal ndibꞌen rix ke chuwech ri ndikibꞌen ri aj mak teq wineq? Porque hasta jajun rejeꞌ utz kinoꞌoj ndikibꞌen chake ri utz kinoꞌoj kikꞌin. 34Si rix ndiyaꞌ jun achike pa qajik xaxe chake ri ndiwoyobꞌej chi ndikitzolij rajel-rukꞌexel chiwa, ¿achike más utz ndibꞌen rix ke chuwech ri ndikibꞌen ri aj mak teq wineq? Porque hasta jajun rejeꞌ ndikiyaꞌ pa qajik xa achike na ri ndikꞌutux chake, y ndikoyobꞌej chi nditzolix rajel-rukꞌexel chake. 35Ri más utz chi ndibꞌen jareꞌ: Keꞌiwojoꞌ ri ngebꞌanun oyowal chiwa, tibꞌanaꞌ ri utz, y atoq ndiyaꞌ jun achike pa qajik, ma tiwoyobꞌej chi nditzolix rajel-rukꞌexel chiwa. Si keriꞌ xtibꞌen, nim rajel-rukꞌexel ndiyoꞌox chiwa chikaj y keriꞌ ndiqꞌalajin chi rix ralkꞌuaꞌl ri nimalej ruqꞌij Dios.#1Jn. 3:1 Keriꞌ tibꞌanaꞌ, porque rijaꞌ kin utz runoꞌoj ndubꞌen chake ri wineq ri ma ngematioxin ta y chake ri wineq eꞌitzel chikibꞌanik. 36Rix tipoqonaj kiwech ri wineq, achel ri Itataꞌ Dios#Ef. 5:1, 2 rujoyowan iwech rix.
Ma utz ta ngojwalal chirij ri achike rubꞌanun kikꞌaslen ri wineq
(Mt. 7:1-5)
37Ma kixwalal chirij rukꞌaslen jun wineq, y ma xtibꞌan ta keriꞌ chiwij rix. Ma tirayij chi ndiqaqa castigo pa kiwiꞌ chꞌaqa chik, y keriꞌ ma xtirayix ta chi ndiqaqa castigo pa iwiꞌ rix. Kixkuyun y ngixkuyutej chuqaꞌ rix. 38Tiyaꞌ chake ri wineq ri ndikꞌatzin chake, y keriꞌ ndiyoꞌox ri ndikꞌatzin chiwa.#Pr. 19:17 Ri pajbꞌel ndikusex chin ndiyoꞌox chiwa, kin ndibꞌiy qa rupan, nditꞌiq qa utz-utz, hasta ndipulin ruwiꞌ chin ndiqꞌijox qa chupan ri iyakbꞌel. Y achel ndiyaꞌ rix chake ri wineq, keriꞌ chuqaꞌ rukꞌexel ndiyoꞌox chiwa rix.
39Y ri Jesús xubꞌij chuqaꞌ re parábola reꞌ chake: Si jun soqꞌ ndukꞌuaj bꞌey chuwech jun chik soqꞌ, ¿la ma ngebꞌetzaq ta kꞌa pa jun jul chi ekaꞌiꞌ?#Mt. 15:14 40Ma jun discípulo más ta kꞌo retaman ke chuwech ri rutijonel,#Mt. 10:24 pero si jun discípulo ndiretamaj utz-utz ri tijonik ndiyoꞌox chare, kin ndel achel ri rutijonel.
41¿Achike roma ndatzꞌet ri chꞌuti kꞌin qꞌatel pa ruwech ri a-hermano, y ma ndayaꞌ ta cuenta chare ri ten qꞌatel pa awech rat? 42Si rat qꞌatel jun ten pa awech, ¿achike roma kaw awech ndabꞌij kereꞌ chare ri a-hermano: Tayaꞌ qꞌij chuwa chi niwelesaj la chꞌuti kꞌin qꞌatel pa awech? Y ma ndanaꞌ ta awiꞌ chi qꞌatel jun ten pa awech. ¡Rat xa kaꞌiꞌ apalej! Nabꞌey tawelesaj e ri ten qꞌatel pa awech, y keriꞌ chaj ngatzuꞌun chin ndawelesaj ri chꞌuti kꞌin qꞌatel pa ruwech ri a-hermano.
Jun cheꞌ ndetamex si utz o ma utz ta roma ri ruwech nduyaꞌ
(Mt. 7:17-20; 12:34, 35)
43Ri Jesús xubꞌij chuqaꞌ: Ma jun utzulej cheꞌ ri xtuyaꞌ ta ma utz ta ruwech, y ma jun ma utzulej ta chi cheꞌ ri xtuyaꞌ ta utz ruwech.#Gá. 5:19-23; 2Ti. 3:1-9 44Porque chikijununal ri cheꞌ, roma ri kiwech ndikiyaꞌ, ndetamex si eꞌutz o ma eꞌutz ta chi cheꞌ.#Mt. 12:33 Rix iwetaman chi jun kꞌixlej qꞌayis ma nduyaꞌ ta higos, nixta ri zarza#6:44 Ri zarza jun nim qꞌayis kꞌo rukꞌixal. ma nduyaꞌ ta uvas. 45Jun wineq utz ránima, ja ri utz kꞌo pa ránima ndubꞌilaꞌ, pero jun wineq itzel ránima, ja ri ma utz ta kꞌo pa ránima ndubꞌilaꞌ. Porque ja ri kꞌiy achike kꞌo pa ránima jun wineq, jariꞌ ri ndubꞌilaꞌ.
Ri jay tikil pa xeq ulew y ri jay pabꞌan pariꞌ ulew
(Mt. 7:24-27)
46Ri Jesús xubꞌij chuqaꞌ: ¿Achike roma ndibꞌij Ajaw, Ajaw chuwa, y xa ma ndibꞌen ta ri nibꞌij riyin chiwa?#Mal. 1:6 47Riyin nibꞌij chiwa achoq ikꞌin nijunumaj ri jun ri nduyaꞌ ránima wikꞌin, ndirakꞌaxaj ri nutzij y ndubꞌen ri nibꞌij chare. 48Nijunumaj rikꞌin jun achi ri xubꞌen rachoch, nej xukꞌat qa ri ulew chin xubꞌen qa ruxeꞌ ri rachoch pa xeq ulew. Y atoq xpuꞌun santienta yaꞌ y xnimer pe ri raqen yaꞌ, pa ruchuqꞌaꞌ xbꞌerukajpuj riꞌ chirij ri achoch riꞌ, pero ma xtiker ta xuseloj ri achoch, porque kin utz bꞌanun chare.#Sal. 125:1 49Pero ri ndakꞌaxan ri nutzij y ma ndubꞌen ta ri nibꞌij chare, nijunumaj rikꞌin jun achi ri ma xukꞌat ta qa ri ulew, xa pariꞌ ok xupabꞌaꞌ ri rachoch. Atoq santienta qatataꞌ xqaqa y xnimer pe ri raqen yaꞌ, ri yaꞌ pa ruchuqꞌaꞌ xbꞌerukajpuj riꞌ chirij ri rachoch, y ri achoch xwuluwuꞌ y xkꞌis ruqꞌij.

Currently Selected:

Lucas 6: cakX

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in