Lukas 6

Dhèu pakarèi Lamatua Yesus lula-nèti lodꞌo aꞌae sasabꞌa

(Mateos 12:1-8, Markus 2:23-28)

1Ca tèka, lèke dènge lodꞌo aꞌae sasabꞌa dhèu Yahudi, Yesus dènge ana madhutu Na, kako re jꞌara ètu sebhe oka dhèu. Ka ana madhutu Na puru are-gandum dhu ètu madha rèngu sèra. Hèia ra sarodꞌe dꞌara kacui-aai, ka raꞌa.#Lole Hari Jꞌara-jꞌara Mamuri 23:25 2Ètu era èèna, abhu pèri-pèri dhèu nèti partei agama Parisi dhu kèpe paꞌèra adꞌa Yahudi ra. Ropa ladhe rèdhi ana madhutu Yesus tao sèmi èèna, ka ra kai Ne, peka na, “Tasamia ka ana-ana Èu se sisu atora agama èdhi? Rèngu sabꞌa lèke dènge lodꞌo aꞌae sasabꞌa! Ladhe ku laa! Rèngu puru are-gandum nèi. Baku tao sèmi èèna!”

3-4Te ngaa Yesus bꞌala, peka na, “Tasamia, ee? Miu sanèdꞌe lii lolo baki Daud? Daud dènge dhèu madhutu na lula manganga ae, ka maso lasi asa dꞌara Paleo Manèngi-Mangajꞌi Ama Lamatua. Hèia raꞌe roti dhu ama agama hia le Lamatua. Te ngaa roti seꞌe dhodhoka ama agama di dhu bisa raꞌe. Dhèu leo bisa boe. Ka baki Daud si raꞌe, te ngaa ca dhèu sa peka boe, na, rèngu sale. Miu se, sèmi baca mèdhi boe Sasuri Mola-Mèci Ama Lamatua!#1 Samuel 21:1-6, Atora nèti Ama-ama Agama 24:9

5Pasa dhilu ho nanene paie-iie! Jaꞌa ne, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa. Jaꞌa dènge hak ho pamaꞌète, na, dhèu bisa sabꞌa ngaa, lèke dènge lodꞌo aꞌae sasabꞌa.”

Dhèu dhu ai madhe cabèka

(Mateos 12:9-14, Markus 3:1-6)

6Ca tèka, lèke dènge lodꞌo aꞌae sasabꞌa dhu leo, Yesus laꞌe ajꞌa ètu dꞌara èmu manèngi-mangajꞌi. Ètu era èèna, abhu dhèu mone èci, dhu ai madhe cabèka. 7Ètu èèna, abhu kahèi pèri-pèri mese agama, dènge dhèu nèti partei agama Parisi, dhu tenge jꞌara ho pamanahu Yesus. Ra tatae, tao-tao Na neo puri-paꞌèle dhèu dhu ai madhe cabèka ne, lèke dènge lodꞌo aꞌae sasabꞌa. Dènge jꞌara neꞌe, rèngu bisa abhu jꞌara ho galaa Ne ètu madha dhèu ae. 8Te ngaa Yesus neꞌa ngangee rèngu. Nèti èèna ka, Na paroa dhèu dhu ai madhe cabèka ne, aku Nèngu na, “Angalai! Mai ku. Titu ètu talora aae ne!” Hèia laꞌe titu dènge ka ètu talora èèna. 9Ka Yesus karèi dhèu-dhèu ètu sèra, peka na, “Jaꞌa karèi ku miu laa. Madhutu atora agama èdhi, ngaa dhu èdhi bisa tao ètu lodꞌo aꞌae sasabꞌa? Èdhi tao dhu beꞌa, do, tao dhu karehe? Hia mamuri mi dhèu, do, paꞌele iie mamuri na?” 10Hèia Yesus ladhe palème rèngu aaꞌi-aaꞌi ra, ka Na lii dènge dhèu dhu ai madhe cabèka ne, peka na, “Jꞌole ai èu mai!” Ka na soro ai na, hèia èle dènge ka.

11Ropa rèdhi sèmi èèna, ka dhèu kapai se nasa titu kèna. Hèia ra peka, na, “Èdhi tenge hari ku jꞌara leo, sèna ka pamanahu Ne!”

Lamatua Yesus hagꞌe nare ana madhutu Na canguru dua dhèu

(Mateos 10:1-4, Markus 3:13-19)

12Nèbhu boe ka, Yesus laꞌe sabajꞌa asa ledhe èci. Na sabajꞌa ètu èèna camèdꞌa kateme. 13Asa bèli madꞌae, Yesus paroa ana madhutu Na. Ka nèti rèngu aaꞌi-aaꞌi ra, hagꞌe nare canguru dua dhèu ho jꞌajꞌi dhèu pajuu-paleha Na. Dhèu dhu hagꞌe nare sèra, nuka:

14Simon (dhu Yesus pangare ne, ‘Petrus’)

Anderias (ari Simon),

Yakobis,

Yohanis (ari Yakobis),

Pelipus,

Bertolomeos,

15Mateos,

Tomas,

Yakobis (ana Alpius),

Simon (nèti partei politik Selot),#6:15Partei Selot ne, dhu tenge jꞌara, sèna ka Roma paredha heka ra. Ka ra pangare partei ne ‘Patriot’ kahèi.

16Yudas (ana Yakobis), aa

Yudas Iskariot (dhu èèna na pahia Yesus).

Lamatua Yesus puri-paꞌèle dhèu pèdꞌa ae-ae

(Mateos 4:23-25)

17Ropa puru mai nèti ledhe deo na, Yesus dènge ana madhutu Na, ae taha ètu era mera èci. Ètu èèna, abhu dhèu ae dhu pakaboko. Dhèu se mai nèti propensi Yudea, nèti kota Yerusalem, aa nèti Tirus dènge Sidon, nuka dua kota ètu sebhe dhasi. 18Rèngu mai ho nanene lii padhai Yesus, aa abhu kahèi dhu neo manèngi sèna ka Na puri-paꞌèle dhèu pèdꞌa. Ka Yesus paꞌèle si. Na paꞌèle kahèi dhèu dhu nidhu tao, dènge magèle eele nidhu nèti dhèu sèra. 19Dhèu ae dhu neo goi Ne. Te ropa goi lèke Ne, dhèu se èle dènge nèti papèdꞌa ra, lula abhu koasa dhu kalua nèti Nèngu.

Dhèu dhu abhu aꞌoto, dènge dhèu dhu abhu mamadhe-mamopo

(Mateos 5:1-12)

20Èle ka Yesus kabibꞌa asa ana madhutu Na, hèia Na ajꞌa si, aku Nèngu na,

“Dhèu unu aadꞌo sèra!

Miu abhu aꞌoto,

lula Ama Lamatua mesa Na, jꞌajꞌi Dhèu Aae miu dhu beꞌa.

21Dhèu dhu kabake manganga sèra!

Miu abhu aꞌoto,

lula Lamatua ka dhu hia miu bècu-manèsa.

Dhèu dhu tangi dènge dꞌara susa sèra!

Miu abhu aꞌoto,

lula èèna na dꞌara mi karejꞌe.

22-23Jaꞌa ne, Dhèu Rai-haha Tareꞌa-reꞌa.

Ka dhèu dhu abhu susa lula madhutu Jaꞌa,

miu abhu aꞌoto,

lula èèna na Lamatua bꞌala rui-jꞌajꞌèra miu ètu sorga.

Masi ka dhèu tèka dꞌara dènge miu,

do pakarehe kolongara miu,

do jꞌèli marèu miu,

do bata eele miu, tao sèmi dhèu bhelu sa,

miu abhu aꞌoto,

lula èèna na Lamatua bhèlu boe miu ètu sorga.#1 Petrus 4:14

De ladhe dhèu pajꞌèra miu sèmi èèna, pakarejꞌe laa dꞌara miu! Aa karae laa dènge pasoa-pasoka! Mage malaa kahèi, lula dhèu dhu pajꞌèra miu limuri ne, bèi-baki ra dhu uru èèna, pajꞌèra le dhèu rèti lii padhai Lamatua sèra kahèi.

De ladhe miu paraga dènge jꞌajꞌèra sèmi sèra,

pakarejꞌe laa dꞌara miu,

lula èèna na Lamatua bꞌala hia miu ae-ae ètu sorga!#2 Sejara nèti Israꞌel dènge Yahuda 36:16, Lii Lolo nèti Dhèu Pajuu-paleha 7:52

24Te ngaa dhèu kaja!

Miu abhu mamadhe-mamopo,

lula mamuri karejꞌe miu, dhoka dꞌai neꞌe di.

25Dhèu dhu bècu-manèsa!

Miu abhu mamadhe-mamopo,

lula hèru manganga madèu dhu seli eele, mai salake nare miu.

Dhèu dhu kea rae-rae sèra!

Miu abhu mamadhe-mamopo,

lula jꞌajꞌèra mai, tao miu tangi ngobꞌi-ngobꞌi.

26Dhèu dhu dꞌèi dhèu koa-kadꞌiri!

Miu abhu mamadhe-mamopo,

lula uru sèra bèi-baki miu

dꞌèi padꞌiri kahèi dhèu-dhèu dhu rèti lii leko-monya sèra!”

Miu hudꞌi sue ku musu mi

(Mateos 5:38-48, 7:12)

27Hèia Yesus tuhu hari lii padhai Na, “Pasa dhilu ho nanene paie-iie! Èu hudꞌi sue ku musu èu, aa tao pabeꞌa laa mi dhèu dhu tèka dꞌara dènge èu. 28Sabajꞌa ho manèngi Ama Lamatua, sèna ka hia babeꞌa mi dhèu dhu dhoo èu. Aa manèngi sèna ka Lamatua hia mèngi-nale mi dhèu dhu pajꞌèra èu rupa-rupa. 29Ladhe dhèu tèbꞌe ripi èu cabèka, soro hari ripi cabèka ho na tèbꞌe. Ladhe dhèu parame rare kodho pana èu, na, hia hari laa kodho èu dhu leo. 30Ladhe dhèu manèngi mèdha èu èci, hia laa. Aa ladhe dhèu dedꞌe rèti mèdha èu èci, soro tèke sène. Mage mu manèngi hari! 31Èu hudꞌi tao ku dhèu leo, nuka sèmi èu neo dhèu tao mi ngiꞌu èu.#Mateos 7:12

32Èu dꞌèi padꞌelo sasue mi dhèu èu mesa mu. Èèna beꞌa. Te ngaa kolo-karisi na ngaa? Te dhèu bhelu sue dhèu rèngu kahèi. 33Ladhe èu pabeꞌa dhoka dènge dhèu dhu beꞌa dènge èu di, kolo-karisi ètu mia? Te dhèu bhelu sèra, reꞌa bꞌala babeꞌa dhèu sèmi èèna kahèi. 34Ladhe èu dhodhoka hia pija mi dhèu dhu bisa pula hari doi èu, kolo-karisi na ngaa? Te dhèu bhelu kahèi reꞌa hia dhèu leo pija doi, sadꞌi bèli-camèdꞌa sèmi aaꞌi hari dhu kateme iisi.

35Te ngaa dhu lèke ka, sèmi neꞌe: sue la musu èu sèra! Aa tao la beꞌa mi rèngu. Ngaa dhu ra parluu, hia si pija. Baku pangee, na, ra pula hari do aadꞌo. Dènge jꞌara ne, èèna na Ama Lamatua bꞌala èu. Pe èu jꞌajꞌi ana nèti Ama Lamatua dhu Dedha Risi Eele. Lula mamuri èu sama sèmi Ama mu, dhu dꞌèi adꞌu-ue jꞌara hua iia hia dhèu bhelu. Nèngu dꞌèi kahèi tao jꞌara hua iia hia dhèu dhu reꞌa boe manèngi makasi. 36De èu hudꞌi padꞌelo ku kasia mi dhèu, nuka sèmi Ama mu ètu sorga dhu padꞌelo kasia Na mi èu.”

Baku kahèti leli dhèu

(Mateos 7:1-5)

37Ka Yesus tuhu hari lii ajꞌa Na, peka na, “Baku lee dhèu, sèna ka dhèu baku lee hari èu. Baku kahèti leli lii padhai dhèu, te aadꞌo na dhèu tao hari èu sèmi èèna kahèi. Pabhèlu eele sasala dhèu, sèna ka rèngu baku nui sasala èu. 38Ladhe èu hia dhèu ngaa dhu ra parluu, pe èu abhu hari. Te bèli-camèdꞌa ra hia hari èu pènu ai. Èèna, nuka sèmi dhèu isi kabꞌui asa dꞌara balee aꞌuku, ka ra karèko ne, aa cèci ne, toke bua lale eele. Dhu èu abhu, sama èci èèna ka. Ladhe èu hia ciki, èu abhu hari ciki kahèi. Te ngaa ladhe èu hia ae, èu abhu hari ae-ae.”

39Yesus ajꞌa pake lii upama kahèi. Na lole, peka na, “Dhèu bèdhu bisa boe padꞌelo jꞌara hia dhèu bèdhu dhu leo. Te aadꞌo na, dua ra manahu asa dꞌara roꞌa lasi!#Mateos 15:14 40Ana sakola bisa boe mèu risi nèti mese na! Te ngaa ladhe na madhutu dènge beꞌa lii aꞌajꞌa mese na, nèngu bisa jꞌajꞌi sama sèmi mese na.#Mateos 10:24-25, Yohanis 13:16, 15:20

41Èu paꞌèki more sasala dhèu, masi ka ana iiki-iiki èèna ka. Te ngaa sasala èu dhu kapai, èu sèmi pameꞌa boe sa. Èèna, nuka sèmi èu mèdhi ahu ca katèdꞌa ètu musi madha dhèu. Masi ka agarii aae dhu paꞌabhe nare musi madha èu, te ngaa èu oe sèmi pameꞌa boe sa! 42Tasamia ka èu bani peka dènge angalai mu, na, ‘Mai, ho jaꞌa tiu eele ahu nèti dꞌara madha èu.’ Te ngaa èu mesa mu bisa boe ladhe mèdhi ngaa-ngaa, te agarii dhu paꞌabhe nare musi madha èu! Weeh! Èu ne, mema dhèu kapodꞌe-kabèli! Tao eele uru ku agarii nèti dꞌara madha èu, heka èu ladhe mèdhi, ho tiu eele ahu ca katèdꞌa èèna, nèti dꞌara madha angalai mu.”

Babeꞌa-karehe dhèu teꞌa nèti tatao na

(Mateos 7:16-20, 12:33-35)

43Ka Yesus tabha lii pakasame èci hari, peka na, “Abhu ètu mia, ajꞌu beꞌa, ladhe dꞌai lodꞌo hua, hua na karehe. Aa abhu boe ladhe ajꞌu karehe na hua, hua na beꞌa. 44Dhèu bisa tadhe ladhe ajꞌu ca kapua, beꞌa do aadꞌo, mai nèti hua na. Dhèu aaꞌi-aaꞌi reꞌa, peka na, ètu mia dhèu puu lolobhangi, do, hua anggor nèti ajꞌu padhudhu.#6:44Alkitab lii Yunani suri, peka na, dhèu puu nare boe σῦκον (sukon) nèti ἀκανθα (akantha). Rèngu abhu boe kahèi σταφυλή (stafulei) nèti βάτος (batos). Sasoa na, nèti ana aajꞌu èci, èdhi abhu hua madhutu rupa na. #Mateos 12:33 45Sèmi èèna kahèi dènge dhèu dhu dꞌara mola-mèci, neꞌa tao jꞌara-jꞌara dhu beꞌa. Te ngaa dhèu dhu dꞌara kajꞌalu, tao jꞌara-jꞌara dhu bhelu-katubꞌa. Te nèti lii padhai na, èdhi bisa tadhe babeꞌa-karehe dhèu.”#Mateos 12:34

Dhèu mèu dènge dhèu goa dhu patitu èmu

(Mateos 7:24-27)

46Hèia Yesus tuhu lii padhai Na, aku Nèngu na, “Miu se loe boe paroa Jaꞌa, na, ‘Lamatua’. Te ngaa tasamia ka miu moꞌo boe tao madhutu lii padhai Jaꞌa? 47Dhèu dhu mai nanene lii padhai Jaꞌa, ho na tao madhutu, nèngu ne èci èèna ka 48dènge dhèu dhu neo patitu èmu dhu èra. Na kèi roꞌa fanderen toke abhu hadhu. Hèia na padhèdi fanderen, heka na patitu èmu kèna. Ladhe èi aae lala, èmu ne gagedꞌo boe sa hèi, lula era padhèdi na èra. 49Te ngaa dhèu nanene dènge dꞌara kajari, aa madhutu boe lii padhai Jaꞌa, nèngu ne èci èèna ka dènge dhèu dhu neo patitu èmu sadꞌi jꞌajꞌi di. Na tao boe fanderen, te ngaa na patitu èmu na ètu dedha rai ètu sebhe loko. Hèia ropa èi aae lala, èmu na guri laho mae-mae!”

Currently Selected:

Lukas 6: nfaNTPO

Highlight

Copy