If you have would like a copy of this version please contact info@davarpartners.org

Sar Old Testament

Aram gə̄ kə *Israel gə̄ ndin̄ ɓāl̄ mətá kanjə̄ rɔ̄ɔ̄ naā. Kem ɓāl̄ kə́ nge ko̰ mətá tə́ anī Josapat, mban̄g kə́ *Juda, reē go̰ō̰ mban̄g kə́ Israel tə́. Mban̄g kə́ Israel əda ngé kəla yā gə̄ kété na:
Ī-gerī kadə̄ ɓē kə́ Ramot kə́ gō nang kə́ Galaad tə́ i yājí. Ba i tām̄ rí tə́ á kemjí a rāājí loo kaw̄ taā tə́ jī mban̄g kə́ Aram tə́ ní?
Mban̄g kə́ Israel dəje Josapat na ké a aw̄ yā rɔ̄ɔ̄ Aram gə̄ dɔ ɓē kə́ Ramot kə́ Galaad tə́ seneé wa. Anī Josapat tél ədan na n-a n-aw̄ seneé, ré yá̰a̰ rāān a, na rāān na i ni ō, ré yá̰a̰ rāā deē yān gə̄ a, na rāā na i deē yān ni gə̄ ō, ré yá̰a̰ rāā sə́nda yān gə̄ a, na rāā na i sə́nda yān ni gə̄ ō.


Josapat əda mban̄g kə́ *Israel tə́ ɓáý to̰ na kə oō yā Kɔ́ɔ̄ɓē pá tá. Anī mban̄g kə́ Israel tə́ ɔsə dɔ *ngé koō ta gə̄ ɓú sɔ́ naā tə́, ba dəjedə́ na ké kə n-aw̄ kə n-rɔ̄ɔ̄ Aram gə̄ dɔ ɓē kə́ Ramot kə́ Galaad tə́, aké kə n-lōō gírí wa. Anī *ngé koō ta gə̄ ní tél ədanən̄ na kə aw̄ Kɔ́ɔ̄ɓē na a əla ɓē ní kem jīn tə́. Banī Josapat dəje na ké *nge koō ta kə́ rang kə́ kadə̄ n-oōn̄ najə̄ kə́ ta Kɔ́ɔ̄ɓē tə́ tan tə́ ké gətóo wa. Anī mban̄g kə́ Israel tə́ tél əda Josapat na deē kógə̄ḿ na nay noó ɓáý, ba deē ní tá na nelə̄n ni seneé alé, tɔdɔ̄ deē ní na i de kə́ a əda najə̄ kə́ majə dɔn ni tə́ alé, ba a əda na i najə̄ kə́ majaĺ tá dejə: Deē ní i Mise ngōn̄ Yimla. Josapat əda mban̄g kə́ Israel tə́ na kə lōō kɔr̄ najə̄ beé. Mban̄g kə́ Israel tə́ ɓāŕ nge kəla yān kógə̄ḿ ba ədan na kə aw̄ kə reē kə Mise kə́ ngōn̄ Yimla láẃ.
Mban̄g kə́ *Israel tə́ ō, Josapat mban̄g kə́ *Juda ō, tə́lan̄ kūbə̄ mban̄g yādə́ gə̄ rɔ̄də́ tə́ ba ndin̄ dɔ kōr̄ kāgə̄ mbang yādə́ gə̄ tə́ ndágə looó ta róbə́ kə́ yā kudəń kə̄ kem ɓē kə́ Samari tə́. Anī *ngé koō ta gə̄ malang ra a tə́dan̄ najə̄ gə̄ kə́ loo *ngé koō ta gə̄ tə́ nodə́ tə́ kə́ dā̰də́ ndām̄ ngangan. Sidekia kə́ ngōn̄ Kenana rāā gajə dā̰ kə gindīí ba əda na:
Kɔ́ɔ̄ɓē əda na ā ī-tetə Aram gə̄ rɔ̄ɔ̄ kə gajə dā̰ ń toō.
Gotə *ngé koō ta gə̄ malang ədan̄ yādə́ i tītə̄ ń noō ō, ədan̄ na:
Āw̄ ə̄nī ɓē kə́ Ramot kə́ Galaad rɔ̄ɔ̄, na ā ə́ngé yá̰á̰ ń kemií gḛy ní. Kɔ́ɔ̄ɓē a əla ɓē kə́ Ramot kə́ Galaad jī mban̄g tə́!


Nge kəla ń aw̄ ɓāŕ Mise tə́ ní ədan na míndə́ *ngé koō ta gə̄ malang na i gō naā tə́, na ədan̄ i najə̄ kə́ majə dɔ mban̄g tə́. Ní kə Mise kə ɔr̄ najə̄ kə́ tītə̄ yādə́, kə əda najə̄ kə́ majə. Anī Mise tél əda na:
Tītə̄ ń Kɔ́ɔ̄ɓē ndiń kə kumneé noō, i yá̰á̰ ń Kɔ́ɔ̄ɓē a ədam̄ ní n m-ā m-ə́dá ní!
Mise reē rɔ̄ mban̄g tə́, anī mban̄g dəjen na ké kə n-aw̄ kə n rɔ̄ɔ̄n̄ ɓē kə́ Ramot kə́ Galaad aké kə n-lōōn̄ gírí wa. Anī Mise tél əda mban̄g na kə aw̄ na a ənge yá̰á̰ ń kemən gḛy ní, Kɔ́ɔ̄ɓē na a əla ɓē ní kem jīn tə́. Anī mban̄g tél əda Mise na: I nja kóndóńg n kə m̄-rā seí kadə̄ ə̄nī míndí ādə̄m̄ kadə̄ i najə̄ kə́ rɔ̄kum kə́ kə rī Kɔ́ɔ̄ɓēé ngóy n kə ə́dam̄ ní?
Anī Mise tūr̄ ədan na n-a̰a̰ ngán *Israel gə̄ malang tḭ̄ḭ̄n̄ naā kə̄ dɔ mbal̄ gə̄ tə́ tītə̄ batə̄ gə̄ kə́ nge kul̄də́ gətóo beé, ba Kɔ́ɔ̄ɓē əda na de gə̄ ń toō ngoldə́ gətóó ní, ādə̄ náā nəkɔ́ a tél ta kaw̄ gogə́ ɓēé kə kem kə́ sɔl̄ lɔmɔɔ́!
Mban̄g kə́ Israel tə́ əda Josapat na:
M-ə́daī najə̄ ń noō aĺ a? M-ə́da na ni na a əda najə̄ kə́ majə dɔḿ tə́ alé, i najə̄ kə́ majaĺ tá dejə.
Mise əda na:
Majə, ōō najə̄ ń Kɔ́ɔ̄ɓē əda ní: M-á̰á̰ Kɔ́ɔ̄ɓē ndi dɔ kōr̄ kāgə̄ mbang yān tə́, ba *de kə́ dɔ rā̰ tə́ gə̄ malang ran̄ rɔ̄n tə́ kə njadə́ dɔɔ́, ran̄ dɔ jī ko̰n tə́ ō, dɔ jī gelən tə́ ō. Anī Kɔ́ɔ̄ɓē dəje na ké i náā n ndigə kaw̄ gól̄ Akab kadə̄ ənī ɓē kə́ Ramot kə́ Galaad rɔ̄ɔ̄ kadə̄ tɔ̄lə̄n̄ Akab tū tə́ ní wa. Anī deē kógə̄ḿ əda yān i beé, ba de kə́ rang əda yān i beé. Loo ń noō tə́ ndíĺ kógə̄ḿ ndɔ́tə̄ kə̄ kété aw̄ ra no Kɔ́ɔ̄ɓē tə́ ba əda na:
I mā n m-ā m-āw̄ yā gólə̄n ní.
Anī Kɔ́ɔ̄ɓē dəjen na kə́ a rāā i ba̰ý wa. Anī ndíĺ ní əda na n-a n-aw̄, ba n-a n-tél ndíĺ kə́ nge sor̄ kə́ a ndi ta *ngé koō ta gə̄ malang yā mban̄g tə́. Anī Kɔ́ɔ̄ɓē tél əda ndíĺ ní na: Ā ī-gólən, ta róbə i yāí. Āw̄ ī-rāā tītə̄ ń noō. Adə̄ ré Kɔ́ɔ̄ɓē əndā ndíl sor̄ ta *ngé koō ta yāí gə̄ tə́ malang ɓáa kumən na nəkɔ́ əda najə̄ yá̰á̰ kə́ to kum kaȳ aĺ kə́ a rāā yā rāāī.
Sidekia kə́ ngōn̄ Kenana ndɔ́tə̄ kə̄ ngɔr, ənda mbɔ́r Mise ba əda na:
Ndíĺ Kɔ́ɔ̄ɓē teē kemḿ tə́ i kə ta róbə́ kə́ rá n aw̄ ɔr̄ najə̄ seí ní?
Mise tél ədan na:
Majə, ndɔ̄ ń ā ā̰ȳ yā kaw̄ ɓɔ̄ɔ̄ rɔ̄í gə́lé kújə́ tə́ ní, ndɔ̄ ń noō tə́ ā ī-ger̄.
Loo ń noō tə́ mban̄g kə́ *Israel tə́ əda nge kəla yān kógə̄ḿ na:
Əhɔ Mise āw̄ seneé ādə̄n kə Amon nge ko̰o̰ ɓē ō, Yoas ngōn̄ mban̄g ō, ba ə́dádə́ na: Mban̄g əda na kə ənīn̄ deē ń toō dəngáyá ba kə a̰a̰n̄ gōn kə mápá kə́ sḛ́ý beē ō, kə man̄ kə́ sḛ́ý beē ō, bátə́ kadə̄ n-téləń ta rɔ̄ɔ̄ tə́ kə lápə́ya.
Mise əda mban̄g na:
Kə́ rɔ̄kum tə́, ré ī-tél kə lápə́ya anī, kumən na Kɔ́ɔ̄ɓē ɔr̄ najə̄ kə kūlə̄ḿ alé.
Gō tə́ anī Mise əda ɓáý to̰ na: Sḭḭ̄ gír de gə̄ ōōī.


Adə̄ mban̄g kə́ *Israel tə́ ō, Josapat mban̄g kə́ *Juda tə́ ō, aw̄n̄ kənā ɓē kə́ Ramot kə́ Galaad tə́ rɔ̄ɔ̄. Mban̄g kə́ Israel tə́ əda Josapat na:
M-ā m-ə́la kūbə̄ kə́ kadə̄ deē a̰a̰m̄ a gerə̄m̄ alé rɔ̄ḿ tə́ yā kaw̄ń ta rɔ̄ɔ̄ tə́, ba ḭ̄ ə́la kūbə̄ mban̄g yāí rɔ̄í tə́.
Adə̄ mban̄g kə́ Israel tə́ əla kūbə̄ kə́ yā kadə̄ deē a̰a̰n a gerə̄n aĺ rɔ̄n tə́ yā kaw̄ń ta rɔ̄ɔ̄ tə́. Banī mban̄g kə́ Aram tāā ngol ngé púsə rɔ̄ɔ̄ gə̄ ń nin̄ i deē kutə mətá gidə i jōó ní na kə lōōn̄ rɔ̄ɔ̄ áskar gə̄ ō, ngoldə́ gə̄ ō, ba kə sɔɔ̄n̄ dɔ mban̄g kə́ Israel tə́ nəkɔ́ tá ngóy. Adə̄ dan ń ngol ngé púsə rɔ̄ɔ̄ gə̄ a̰a̰n̄ Josapat ní ɔjən̄neé mban̄g kə́ Israel tə́, adə̄ tūrə̄n̄ rɔ̄də́ kə̄ rɔ̄n tə́ yā rɔ̄ɔ̄n na i mbée a Josapat ɔr̄ najə̄ kə tɔ́gɔ́. Dan ń ngol ngé púsə rɔ̄ɔ̄ gə̄ a̰a̰n̄ kadə̄ ni i mban̄g kə́ *Israel tə́ aĺ ní a, əya̰nəń ba aw̄n̄. Banī deē kógə̄ḿ ur gə̄rā yān kə̄ noó, anī gə̄ra ní əhɔ mban̄g kə́ Israel tə́ mbo̰ō̰ kūbə̄ gində̄ kə́ rɔ̄n tə́. Mban̄g əda nge púsə rɔ̄ɔ̄ yān na kə tūr̄ dɔ púsə ba kə teē seneé kɔ̄ɔ́ dan rɔ̄ɔ̄ tə́, tɔdɔ̄ n-ənge do.
Ndɔ̄ ń noō tə́ rɔ̄ɔ̄ təngā ngá̰ý adə̄ əya̰n̄ mban̄g kem púsə rɔ̄ɔ̄ yān tə́ no Aram gə̄ tə́, banī loo sɔlí anī ni-oy. Mósən a̰ȳ kem púsú. Dan ń mbang aw̄ kə̄ kuduú anī, mbēr̄ ɓār̄ kem gérgereé na:
Ādə̄ de gə̄ télən̄ kógə̄ḿ kógə̄ḿ kə̄ ɓē yādə́ gə̄ tə́ ō, kə̄ gō nang yādə́ gə̄ tə́ ō, tɔdɔ̄ mban̄g oy kɔ̄ɔ́.
Reēn̄ kə nīń mbangāá kem ɓē ké Samari tə́, ba dubə̄nən̄ noó. Dan ń a tə́gon̄ púsə rɔ̄ɔ̄ yān kum dang kə́ Samari tə́ ō, bísə gə̄ a tō̰nə́n̄ mósə ō ní a, ájə́ba gə̄ tə́gon̄ rɔ̄də́ kum dang ní tə́ ō, tītə̄ ń Kɔ́ɔ̄ɓē ədań ní.
Gotə yá̰á̰ kə́ rang gə̄ ń Akab rāā ní ndangən̄ kem makətūbə̄ kəla rāā mban̄g gə̄ kə́ *Israel tə́ tə́. Ndangən̄ yá̰a̰ malang ń ni-rāā ní kemeé: Loo rāā ń ni-rāā kújə mban̄g yān kə ngān̄g dā̰á̰ ní ō, ɓē gə̄ ń ni-rāā ní ō. Dan ń Akab oy adə̄ aw̄ gō kaan gə̄ tə́ ní, i ngōnən Akajias n o̰o̰ ɓē gotən tə́ ní.


Kem ɓāl̄ ko̰o̰ ɓē kə́ nge ko̰ sɔ́ yā Akab mban̄g *Israel tə́ ní, Josapat ngōn̄ Asa ndi mban̄g dɔ *Juda gə̄ tə́. Dan ń noō tə́ ní ɓālə̄n i kutə mətá gidə i mí. Ni-o̰o̰ ɓē ɓāl̄ kutə jōó gidə i mí Jerusalem. Rī kó̰o̰n na i Ajuba, i ngōn̄ Sili. Ni ndájə̄ kəla malang ń bɔbə̄n Asa rāā ní ba tɔ̄ɔ̄ gō tə́ alé. Ni-rāā yá̰á̰ kə́ gōtə́ ta kum Kɔ́ɔ̄ɓē tə́. Banī de gə̄ əya̰n̄ loo ndɔ̄ȳ yādə́ gə̄ kɔ̄ɔ́ alé. Ngán Juda gə̄ nayn̄ kə̄ *loo tun̄ yá̰á̰ tə́ ō, *loo róō ndujə̄ yá̰á̰ kə́ kotə majə tə́ ō dɔ tə́. Josapat nin̄ kə mban̄g kə́ *Israel tə́ ndin̄ kə naá majə
Gotə yá̰á̰ kə́ rang gə̄ ń Josapat rāā ní ndangən̄ kem makətūbə̄ kəla rāā mban̄g gə̄ kə́ *Juda tə́. Ənīn̄ gotə yá̰á̰ kə́ to kɔsə gɔn gə̄ ń ni-rāā ní ō, rɔ̄ɔ̄ yān gə̄ ō, tɔ̄l̄ kə́ ni tɔ̄l̄ dəngam gə̄ kə dəyá̰ gə̄ kə́ ngé rāā ájə́ba ndɔ̄yń ɓesə̄ gə̄ ń teēn̄ ta yo tə́ ɓāl̄ yā bɔbə̄n Asa tə́ ní ō, kem makətūbə̄ ní tə́. Tá ɓáý to̰ ní dan ngeé ń noō tə́ ní mban̄g gətóo dɔ nang kə́ Edom tə́, ba i mban̄g kə́ Juda n əndā nge ko̰o̰ ɓē kógə̄ḿ dɔ nang kə́ Edom tə́ ní. Josapat adə̄ rāān̄ to bo kə́ Tarsis gə̄ kutə kógə̄ḿ yā kaw̄ń sāā lɔ́ŕ kə́ kem ɓē kə́ Opir tə́. Banī ni-aw̄ alé, tɔdɔ̄ to bo gə̄ ní tɔ̄ɔ̄n̄ yɔ́k yɔ́k kɔ̄ɔ́ Esion Geber. Anī Akajias ngōn̄ Akab əda Josapat na:
Ādə̄ ngé kəla yāḿ gə̄ alə̄n̄ kem to bo gə̄ tə́ kə ngé kəla yāí gēé!
Banī Josapat ɔdə alé.
Dan ń Josapat oy ba aw̄ gō kaan gə̄ tə́ ní, dubə̄nən̄ i loo ń dubə̄n̄ kaan gə̄ tū tə́ ní tə́ kem ɓē yā Dabid tə́. I ngōnən Joram n o̰o̰ ɓē gotən tə́ ní.

Kem ɓāl̄ kə́ nge ko̰ kutə gidə i sīrí ń Josapat ndiń mban̄g kə́ *Juda tə́ ní, Akajias ngōn̄ Akab ndi mban̄g dɔ *Israel gə̄ tə́ kem ɓē kə́ Samari tə́. Ni-o̰o̰ ɓē ɓāl̄ jōó. Ni-rāā yá̰á̰ kə́ majaĺ ta kum Kɔ́ɔ̄ɓē tə́. Ni ndájə̄ kəla rāā bɔbə̄n ō kó̰o̰n ō, kəla rāā Jeroboam ngōn̄ Nebat ń sə̄lā ngán Israel gə̄ adə̄ rāān̄ yá̰á̰ kə́ majaĺ ní ō. Ni-rāā kəla adə̄ ɓesə̄ *Baal ō, ɔsə non nang tə́ non tə́ ō. Ni-rāā Kɔ́ɔ̄ɓē Nə́ɓā yā Israel adə̄ wōn̄g rāān tītə̄ ń bɔbə̄n rāań kété ní.

Listen to Makətūbə̄ kə́ ta kəga dɔ yā Mban̄g gə̄ 22