Yala - 1979 BSNIG (NT) Non Drama

Iji̍sɔ̄ɔsi ku̍chē gatū ga wɔwu̍, pīya hɛ̍ li̍hu ārɛ̄ wā la ipwo̍gra yī anu̍ ɔlɔjā. Āchɛ ɛha̍ bī ɔngrɔ̄ɔ ɔha̍ nīi gbā ngunungunu ma̍ la wɔdu̍ wā ge̍ de ɔ̍. Iji̍sɔ̄ɔsi ma̍ ɔtū nīi āchɛ de che ɔ̍ gba̍a̍ ma̍, o̍ da ɔngrɔ̄ɔ ɔla̍ā hīka, “Ɔyi̍ yī u, mlɔtū ji. Ma̍a n de lɛlā ɔdwɔ̄bi̍ yī wɔ kɔ̄ de wɔ mɛ̍.”
Āchɛ ongū lihɔ yī Iju̍u gblāa abɔ̍ɔ ē ka ē de iyī wā bɛ̍ɛ̄nɛ̄ hīka, “Ala̍ ma̍ gɛ! Ɔngrɔ̄ɔ nūma̍ yɛ amu ē bī Ɔwɔ ē yɔ̍ɔ̄ya̍ ko̍ō!”
Iji̍sɔ̄ɔsi je̍ ɔjā nīi e̍ yɛ ē gbɛri̍ya̍ ma̍ ɔpɔ̄ɔpɛ̄. O̍ da wa̍ du̍mɔ̍ hīka, “Oji̍ nīi ala̍ ē gbɛri̍ya̍ yī lɛlā abi̍ ɛla̍ā i̍ngɔ̍ɔ ma̍/? Ɔna̍ hɛ̍ kpɛ̍ɛ la ɔkɔ̄ka ma̍, ‘N de lɛlā ɔdwɔ̄bi̍ yī wɔ kɔ̄ de wɔ mɛ̍,’ kɛ̄ɛ ɔka hīka, ‘Nīichō nīi a ē yɛɛ’? N ge̍ē ya̍ nīi ala̍ jo̍ōkū u̍ma̍ama hīka Ɔyi̍ yī Ɔngrɔ̄ɔ lwɔhu̍ amu la ajɛ ge̍ē de lɛlā ɔdwɔ̄bi̍ kɔ̄ mɛ̍.” Wu̍chē yī ɔla̍ā, Iji̍sɔ̄ɔsi da oku̍ku ɔla̍ā bɛ̍ɛ̄nɛ̄ hīka, “Nīichō! Nāa ɔjā ɔgbwɔlā yī wɔ nīi a ā pīya yī wɔlɛ̍!”
Ɔngrɔ̄ɔ ɔla̍ā nīichō ɔpɔ̄ɔpɛ̄ pīya wɔlɛ̍. Āchɛ wa̍a̍ ma̍ lɛlā nūma̍ ma̍, e̍ de kpo̍ tūuhwi. E̍ kā Ɔwɔ ɔkɔ̄kā kpɛ̍ɛji, wu̍chē lɔkɔ nīi o̍ de wɔhu̍ oli̍ngɔ̍ɔ de ɔ̄chɛ̄ɛchɛ ma̍.


Iji̍sɔ̄ɔsi pīya hī ɛbɛ ɔla̍ā bɛ̍ɛ̄nɛ̄. O̍ yɛ ē yɛ i̍ngɔ̍ɔ ē gāa iyɔ̄bū ma̍, o̍ ma̍ ɔngrɔ̄ɔ ɔha̍ nīi - ɔ̄chɛ onōokpo yī i̍kpa̍da̍ ma̍ hɔ̄ abɔ̍ɔ la ɛbɛ yī u̍ku̍rɔ̍ yī nū. Ɔngrɔ̄ɔ ɔla̍ā re̍ka Ima̍tiyu. Iji̍sɔ̄ɔsi ka grāa Ima̍tiyu hīka, “Ku u la u̍tu!” Ima̍tiyu nīichō ɔpɔ̄ɔpɛ̄ pīya ku Iji̍sɔ̄ɔsi.
Iji̍sɔ̄ɔsi hɔ̄ abɔ̍ɔ ē re̍ ojōre̍ yī yɛnɔ la ɛbɛ yī Ima̍tiyu ma̍, ali̍kpa̍da̍ ba̍la a̍kpla āchɛ wā ge̍ kū ojōre̍ tāa anu̍ ba̍la a̍chi̍kpo̍ yī nū. Āchɛ yī Ifa̍rasīi ɛha̍ ma̍ lɛlā nūma̍ ma̍, e̍ de a̍chi̍kpo̍ yī nū hīka, “Oji̍ - ohu̍ nīi abā yī ala̍ ē tābɔ̄ yī ojōre̍ tāa ali̍kpa̍da̍ ba̍la a̍kpla āchɛ ma̍/?”
Iji̍sɔ̄ɔsi de po̍. O̍ hīya aa̍ ɔkɔ hīka, “Āchɛ nīi lɛ cha̍cha̍ ma̍ gba̍a ē chikpo̍ yī olobo̍chi̍? Je̍ka aa̍ āchɛ nīi kwi̍īyē ma̍ ē chikpo̍ yī olobo̍chi̍ a̍nɛ. Ala̍ gāa ge̍ chikpo̍ yī ochi̍chi̍ yī lɛlā yī Īpū yī Ɔwɔ nīi bī ma̍ ma̍ gɛ:
“ ‘Ɔjā nīi chikpo̍ ma̍ - ɔlɛyaya nɛ;
i̍ ɔjā ode pā um ɔpɔ̄pā ni̍.’
“Wu̍chē oji̍ nɛ, ami i̍ wā ge̍ē hī āchɛ nīi de lɛ kpakpa ba̍la Ɔwɔ ma̍ ɛra̍ ni̍. A̍kpla āchɛ nīi n wā ge̍ē hī ɛra̍ nīi e̍ ge̍ē pīyabɔ̄ta̍ hī lɛlā ɔdwɔ̄bi̍ a̍nɛ.”


A̍chi̍kpo̍ yī Ijɔ̍ɔn Ohuyenyi wā dikpo̍ba̍ Iji̍sɔ̄ɔsi ge̍ che Iji̍sɔ̄ɔsi ikpo̍ hīka, “Alɔ ba̍la Āchɛ yī Ifa̍rasīi ma̍ ē ku̍ iyī alɔ ē chlɛ̄ɛmiyɛ myɛ̄grāa-myɛ̄grāa. Oji̍ - ohu̍ nīi a̍chi̍kpo̍ yī wɔ i̍ ya̍ i̍ngɔ̍ɔ ni̍ lachi̍lachi̍ ma̍/?”
Iji̍sɔ̄ɔsi hīyɔkɔ hīka, “Ala̍ je̍ma̍, āchɛ nīi gblāa la wɔga yī ɔngrɛ̄ba̍ ma̍ ge̍ē he̍ēyīwɔnɔ nīi ɔbɔ̍ɔ̄ngrɛ̄ba̍ e̍e hɔ̄ abɔ̍ɔ tāa aa̍ ma̍? Īchāha̍-īchāha̍! Yɛ̄grāa ɔha̍ hɔ̄ abɔ̍ɔ nīi e̍ ge̍ē de ɔbɔ̍ɔ̄ngrɛ̄ba̍ bī pīya ma̍; olo̍ ɔla̍ā o̍bū nīi e̍ ge̍ē ku̍ iyī wā chlɛ̄ɛmiyɛ a̍nɛ.
“Ɔ̄chɔ̄chɛ i̍ ē de wāā yī ɔ̄pa̍ onīpīpɛ̄ gɔ̍ tū okūāru̍ ni̍. Wu̍chē oji̍ nɛ, ɛbɛ ɔgɔ̍ɔ̄gɔ̍ ɔla̍ā ge̍ē pi ngmlangmlan ē ya̍ nīi o̍ ē hi̍ya ē gāa iyɔ̄bū iyɔ̄bū. Gala ɔgɔgu ɔla̍ā, ɔ̄chɔ̄chɛ i̍ ē de ɛ̍mwɔ̄ onīpīpɛ̄ tū la agbɔtū yī wɔkpa̍ nīi - ɔnɛ̄chɛ̄ ma̍ ni̍. Ɔ̄chɛ ge̍ ya̍ i̍ngɔ̍ɔ, agbɔtū yī wɔkpa̍ ɔla̍ā nīi - ɔnɛ̄chɛ̄ ma̍ ge̍ē ku̍ yi̍ya yɛ̄grāa nīi ɛ̍mwɔ̄ ge̍ē je̍tū ma̍. Bū la ɛbɛ ɔla̍ā, ɛ̍mwɔ̄ ɔla̍ā ge̍ē pɛ̍ hunū; agbɔtū chī ge̍ē chāajɛ. E̍ ē de ɛ̍mwɔ̄ onīpīpɛ̄ tū la agbɔtū yī wɔkpa̍ nīi - onīpīpɛ̄ ma̍, aa̍ nīi ɛpɛpa ge̍ē gbōgbō hwɔhi hwɔhi a̍nɛ.”


Iji̍sɔ̄ɔsi rɛ ma̍ ē kɛlā nūma̍ de wa̍ ma̍, ɔlɛhu̍ yī Iju̍u ɔha̍ wā dikpo̍ba̍ ɔ̄ ɔpɔ̄ɔpɛ̄ ge̍ de ūnōowu tū ajɛ la iyɔ̄bū yī nū ka de ɔ̍ hīka, “Ɔyi̍ yī u ɔnɔ̄nyā pīyaku̍ aa̍ u̍ma̍ama. Chu̍chu̍u, yewā ge̍ de abɔ̄ che ɔ̍ lɛhu̍ hɛ̄ɛbɛ nīi o̍ ge̍ de wōwi.”
Iji̍sɔ̄ɔsi nīichō ɔpɔ̄ɔpɛ̄ de ku ɔngrɔ̄ɔ ɔ̍lɔma̍ la u̍tu. A̍chi̍kpo̍ yī nū yɛ ba̍la anu̍.
Ɔnyā ɔha̍ nīi yɛ ē hu yeyēyī ke̍e̍ lipu̍ lɛ̍yi̍ igwo̍lɛpa mɛ̍ ma̍ wā la okwi̍ihi yī Iji̍sɔ̄ɔsi ge̍ de abɔ̄ ku ɔ̍ la aru̍ ɔkwajɛ yī nū. Wu̍chē oji̍ nɛ, o̍ yɛ ē ka de iyī nū hīka, anɔ̍lɔ ge̍ de abɔ̄ gwō ɔjā otūlibi̍īyē yī Iji̍sɔ̄ɔsi ji mɛ̍, anɔ̍lɔ ge̍ē de ē lɛ cha̍cha̍.
Iji̍sɔ̄ɔsi pīya kpa̍ta̍ ma̍ ɔnyā ɔla̍ā, ka de ɔ̍ hīka, “Mlɔtū ji, ɔyi̍ yī u! Ma̍a ɔtū ode chōche yī wɔ ya̍ nīi a de lɛ cha̍cha̍ mɛ̍.” Ɔpɔ̄ɔpɛ̄, ɔnyā ɔla̍ā de lɛ cha̍cha̍ i̍ngɔ̍ɔ ke̍e̍.
Iji̍sɔ̄ɔsi wā ge̍ pīya bɛ̍ɛ̄nɛ̄ ga wɔlɛ̍ yī ɔlɛhu̍ ɔla̍ā bɛ̍ɛ̄nɛ̄. O̍ ma̍ āchɛ ɔgwɔ̄jā la iri̍īkū ba̍la āchɛ ɛha̍ wa̍a̍ nīi de ɛbɛ ti̍yatū rɛ abɔ̍ɔ. O̍ ka bɛ̍ɛ̄nɛ̄ hīka, “Ala̍ wa̍a̍, ala̍ ā bīyɛchɛ pīya! Ɔyi̍ ɔnɔ̄nyā nūma̍ u̍tu ko̍ōku̍? Je̍ka wɔlā nīi o̍ gbo ji a̍nɛ!”
Āchɛ ɛla̍ā ta̍ kpu̍u la ɛhɛ tū ɔ̄. E̍ de āchɛ ɛla̍ā kpo̍ nū ga yɛchɛ ɔpɔ̄ɔpɛ̄ ma̍, Iji̍sɔ̄ɔsi chɛ̄ ga ipu̍nu̍ nīi ɔyi̍ gbo ma̍. O̍ nāa anu̍ abɔ̄ bī la abɔ̄. Ɔyi̍ nīichō ɔpɔ̄ɔpɛ̄. Ohu yī lɛlā nūma̍ mīyanya ta̍ ɛbɛha̍-ɛbɛha̍ ta̍ wa̍a̍ abɔ̍ɔ la wāā yī ajɛ yī ɔcha ɔla̍ā.

Iji̍sɔ̄ɔsi wā ge̍ pīya hī ɛbɛ ɔla̍ā bɛ̍ɛ̄nɛ̄. O̍ yɛ ē yɛ gāa iyɔ̄bū ma̍, epriyī āchɛ ɛpa ɛha̍ yɛ abɔ̍ɔ ē ku ɔ̍ la u̍tu. Epriyī ɛla̍ā tɔ̍ɔna gbōō grāa anu̍ hīka, “Ɔyi̍ yī Ide̍bīidi be̍e! Chu̍chu̍u mlɛ̍ha̍ yī alɔ oo!”
Iji̍sɔ̄ɔsi pīya chɛ̄ ga u̍nu̍ ɔha̍ ma̍, epriyī āchɛ ɛpa ɛla̍ā gāa dikpo̍ba̍ ɔ̄. Iji̍sɔ̄ɔsi che wa̍ ikpo̍ bɛ̍ɛ̄nɛ̄ hīka, “Ala̍ de ɔtū che hīka amɔ̍lɔ ge̍ē ya̍ ɔjā nūma̍ mɛ?”
E̍ hīya anu̍ ɔkɔ hīka ɔ̍lɔ ge̍ ēē, Ādā!
Iji̍sɔ̄ɔsi de abɔ̄ gwō āā la īkprī bɛ̍ɛ̄nɛ̄, koko̍o de wa̍ hīka, “O̍ ge̍ de lɛ i̍ngɔ̍ɔ lɔkɔ nīi ala̍ de ɔtū che ma̍ gɛ!” Ɔpɔ̄ɔpɛ̄, īkprī yī wā de lɛ cha̍cha̍ ke̍e̍. Iji̍sɔ̄ɔsi kɛlā bu̍wabu̍wa tāa aa̍, ɛ̍lɛ ge̍ e̍e koko̍o yī lɛlā nūma̍ de ɔ̄chɔ̄chɛ ni̍!
E̍ pīya gāa ge̍ de wɔ̄kā yī Iji̍sɔ̄ɔsi mīyanya kpɛ̍ɛ abɔ̍ɔ la wāā yī ajɛ yī ɔcha ɔla̍ā wa̍a̍.

Angrɔ̄ɔ ɛla̍ā yɛ ē pīya ma̍, āchɛ ɛha̍ bī ɔngrɔ̄ɔ ɔha̍ nīi yapri̍ija ɔdwɔ̄bi̍ de ɔ̍ gwōko̍o ma̍ ge̍ de Iji̍sɔ̄ɔsi. Iji̍sɔ̄ɔsi de yapri̍ija ɔdwɔ̄bi̍ ɔla̍ā nū hī ɔ̄ ɔpɔ̄ɔpɛ̄ ma̍, o̍ kū la lɛlā ɔkɔ̄ka i̍ngɔ̍ɔ ke̍e̍. Āchɛ wa̍a̍ de kpo̍ kwi̍ibū gblāa abɔ̍ɔ. E̍ ka aɛ̍lɛ i̍ ma̍ ita yī lɛlā nūma̍ la ajɛ yī I̍sɛ̄rɛli je̍ ni̍ oo!
Āchɛ yī Ifa̍rasīi ma̍ ka hīka, ɔchwɔ̄lɛ̍ yī yapri̍ija ɔdwɔ̄bi̍ ɔ̍lɔ de wɔhu̍ de Iji̍sɔ̄ɔsi nīi ɔ̍lɔ ē nū yapri̍ija ɔdwɔ̄bi̍ mɛ a̍nɛ.

Iji̍sɔ̄ɔsi pīya bɛ̍ɛ̄nɛ̄ ge̍ ta̍ ipwo̍gra-ipwo̍gra ta̍ ba̍la wɔlɛ̍ɛchɛ yɛ̄mɛ̄mɛ̄, ngū āchɛ lɛlā abɔ̍ɔ la u̍nu̍ ogrēeyī yī wā, kā Wɔ̄kā Ɔlwɔnyɛ yī Ɔchwɔ̄lɛ̍ Oro̍ōre̍ yī Ɔwɔ de wa̍, nyiya āchɛ iyē oko̍ōku̍ ba̍la ɔjā oku̍ āchɛ iyē ita ɔha̍lɔha̍ wa̍a̍ abɔ̍ɔ. O̍ ma̍ yɛ̄mɛ̄ yī āchɛ ɛla̍ā wa̍a̍ ma̍, o̍ mlɛ̍ha̍ de wa̍ kpɛ̍ɛji. Wu̍chē oji̍ nɛ, e̍ de kpo̍ hi̍yɛ̄ngura ji; e̍ i̍ lɛ wɔbɔ̄ otōtū ɔha̍lɔha̍ ni̍. E̍ lɛ ke̍e̍ bāa anyīyɛrɔ̄ nīi i̍ lɛ ɔ̄chɛ odeyīrɛ wa̍ ni̍ ma̍. Wu̍chē yī ɔla̍ā, Iji̍sɔ̄ɔsi ka de a̍chi̍kpo̍ yī nū bɛ̍ɛ̄nɛ̄ hīka, “I̍kri̍wu̍ gbo amu kpɛ̍ɛji la ɔchɔ̄chiya! Alu̍ku̍rɔ̍ nīi ge̍ē ya̍ ma̍ chī lɛ bāa ɔkplɛ̄ɛ̄ ma̍. Ala̍ ā jɔhā de Ādā ɔlɔjā nīi lɛ i̍kri̍wu̍ ɔchɔ̄chiya nūma̍ ma̍, nīi o̍ ge̍ de alu̍ku̍rɔ̍ mwɛbɛ tɛ̄rɔ̄ ge̍ ya̍ u̍ku̍rɔ̍ yī nū.”

Listen to Ima̍tiyu 9