N'KANGULU WUMOONË

Yeesu kubotukë mbiinji be yooyi i wusë kweendë ku livulë kuyonzukilë. Bilaanzi byaandi kun'landëkënë. Cilumbu ci saba cyatuuci, naandi wusë ba mu kuloongë mu cizutununu. Nkoongë baatu yabë munë, bayuwu nsinunwaandi kubwa libobo i bisë tubë : « Mamoomë kun'fumininë kunyee? Nani wun'veeni mpilë luzaabu olo? Kwisilë buni yivaandi mu naandi mu kuvaangë mpilë bimaaku obyo? Naandi kwe salëpaantye, mwaanë Maali, cibutu ci Zaakë, Zoosë, Zuudë yimunë Simu? Baanë baandi bëcyeetu, bëkeeli yiitu faafa kwe? » Mu lyaawu, bisë maangë Yeesu. Yeesu wusë bëkaambë : « M'bici bëkun'cinzikaangë fosuku, kanuku vwiili ku bwaalë bwaandi, cifuumbë cyaandi i ku n'zwaandi, bën'kaambu kun'cinzikaangë. » Yeesu wusye podi kuvaangë foofë cyosuku cimaaku, kanuku bo kulëtendikë myooko mwa mpooko bibeedo, i kubëbelusi. Yeesu wusë kubwa libobo, mu lukaambu lu ciminu lu baatu bë livulë lyaandi.


Yeesu wulë ke tabaangë bwendi maalë mu ke loongaangë. Naandi wusë kutelë likuumi bilaanzi byooli i wusë bëfilë bwaali-bwaali i wubëvaanë lutumu lu kukulilë biluunzi bibi. Naandi wusë bëvaanë mëkomini : « Nuboonjyaanu ko cyosuku ciimë mu mweendo, kanuku lo luveengu fë kooko. Limpa ve, nkutu ve, luboongo ve mu bolusu, kasi vwaataanu mëpaapë i nunaatyaanu ko binkutu byooli. »
Yeesu wusë be bëkaambë : « Bunë luke tuuci mbiinji n'viipë, kukalilaanu ku kati ku n'zo, yo yilutambulë tee ntaangu yo lum'botukulë faawu. Ningë ti basë libweeti bëbëmaangë kulutambulë, kaambofo mu kuluyuwulu, botukaanu foofë i kukumunaanu n'kunkuunvu yi maalu miinu i yendaanu kwiinu. Oboobo, bum'ba lukumini mu baawu. » Bilaanzi bisë ke yendaangë mu ke tenduli ke bakë booso bëbalulë mëvaangë maawu. Baawu kukulë mpaapë biluunzi bibi mu baatu i baawu kubëdoci mwa mëbeti më mëfutë fë yilu n'tu, kubelusi mpaapë bitolëkini.


Kosuku, Eloodë, fumu-lwaangu, kwayuwu bunë bëlëtubilaangë mu Yeesu, cibilë ndumwaandi yinyambë mwakë mooso. Bën'ka bisë tubë : « Yeesu be woowo, bunimbalë naandi kwe Za, wo wulëbatizyalaangë. Buni, naandi wavulumukë mu nkoongë bëfwa! Bwaawu, naandi ke lutumu mu kuvangilë bimaaku. » Kasi bën'ka bëlëtubaangë : « Naandi Eli. » Bën'kooso bëlëtubaangë : « Naandi m'bici, mpilë mweekë yi wun'viipë mu mibici yi ntamë. »
Bunë Eloodë kwayuwu makë mooso mëlëtubwaangë i wusë tubë : « Owo Za, wo wulëbatizyalaangë! Miinu, yivangisi kun'cyelë n'tu, kasi naandi wabë vulumukë! » Naandi wusë kutubilë obo, cibilë Eloodë wuvaanë n'swa mu kubwiilë Za i kun'lakë mu peleeso, bunë kwabë kukangëminë mu mpaangë. Naandi Eloodë wusilë katiboobo mu kudedulë n'timë Elodyaadë kukweelë. Kosuku, Elodyaadë wabë n'kasi nkoombaandi, Filiipë. Cibilë Za wukaambë Eloodë : « Busye fwaanë ko, njeeyi mu kuboongë n'kasi nkombaaku! » Elodyaadë wuwaalë likaanzi mu cibilë cyaandi i wulëtoombaangë kun'voondë, akasi wusye podi ko. Licyelikë, Eloodë wulëtiinaangë Za boomë, cibilë naandi wuzaabë ti, wabë muutu wusulëmë, wu saantu i wulën'kelaangë. Bunë kulën'kuwaangë, naandi wulënyotëkënë beenë. Tiilyoko, naandi wulëzolaangë kun'yuwulu. Lyabwiili obo, luvoto luboti kumonikë mu Elodyaadë, mu cilumbu cyo Eloodë wulëvaangë n'saangu wu lubutulu lwaandi. Naandi wusë vaangë n'saangu wu kwaatë-yekë fë meeyi bënaangë bë lutumu lwaandi, bëkuluutu bë mësodaadi i mëkakëtë më libweeti li Ngalilee. Mwaanë wu n'cyeetu wu Elodyaadë wusë kotë ku civingë ciba n'saangu i wulëcinë. Naandi kudedulë Eloodë yimunë bo bëtelu ku n'saangu. N'tinu wusë kukaambë nduumbë n'cyeetu : « N'doombi kwaaku cyosuku wun'toombë i miinu yikuvaanë. » Naandi kun'lefilë mpesë yi kwaatë-yekë : « Miinu yalefë mpesë mu kukuvaanë cyosuku wukun'doombë keti ndaambu lwaangu lwaami. » Nduumbë n'cyeetu kubasikë i wukaambë mamaandi : « Mbici yifwenikini kun'loombee? » Naandyaawu kun'vutulilë : « N'loombi wukuvaanë n'tu wu Za-Batiisë. » Nduumbë n'cyeetu mëlengë-lengë wusë vutukë kuke fumu-lwaangu i wusë n'loombë : « Miinu yin'toombë njeeyi wukum'paanë buyifanwabu n'tu wu Za-Batiisë mu lubuci! » Fumu-lwaangu cyuundë kun'kotilë, kasi wusye zolë kuve kumanginë mu cibilë ci mpesë kulefë fë meeso mu bo bëtelu. Naandi mëlengë-lengë kufilë lisodaadi li civaku cyaandi i kuvaanë n'swa wukun'twalilë n'tu wu Za-Batiisë. Lisodaadi wusë kweendë ku n'zo peleeso i kucyelë n'tu Za-Batiisë. Tee naandi kutwaalë n'tu mu lubuci i kuwuvaanë ke nduumbë n'cyeetu, i naandyooso kuvaanë ke mamaandi. Abu bilaanzi bi Za bayuwu mpolu, bisë kuboongë vuumbi i ke yituulë mu libuumbë.


Ntaangu yo bëvutukënë, mimbunzi kudukënë fëke Yeesu, i baawu kun'kaambë makë mooso bunë bëvangilë i makë mooso bëye sinaangë baatu. Abu Yeesu kubëkaambë : « Yisaanu ku mpeengë, faamë fë vengëmë, vuundaanu fwaati. » Na wutubilë obo mu cibilë mpaapë baatu bëlëkwendë, bëlëkwisë, tee baawu bësye be bakooso ko ntaangu yi kwambulilë. Baawu bisë kandëmooso mu bwaatu, mu kweendë ku mpeengë, faamë fë vengëmë. Kasi mpaapë baatu kubëmonë ntaangu bëlëkwendilë i bëzaabë kunë bëlëkwendë. Mu lyaawu, mu maalu baatu bëfuminë ku mëvulë mooso, kukumbelëlë ntiinu i bisë kudeelë ntetë fë mbiinji beenë.
Bo Yeesu kwabasikë mu bwaatu, na kumonë nkoongë yinenë yi baatu. Cyaali kun'kotilë cibilë babë buke mëmemë mëkaambu n'liici. Naandi kusiimbë li kubëloongë mu mpaapë maambu. Ntaangu yabë yasiindë, bunë bilaanzi bi Yeesu bisë belëmë fëke naandi i bisë n'kaambë : « Ntaangu yasiindë i mbiinji ayi cyosuku ciimë voo. Vutulë baatu aba bwiinji bëtoombë mu sinzo si miliici i mu maalë mëbelëmë mu kusuumbë ndiiwu yi kulya. » Yeesu wusë bëvutulilë : « Bëvaanyaanu benuveekë ndiiwu! » Kasi baawu bisë n'loombooso: « Buni, njeeyi wuzolisi beeso tweendë twe suumbi mëmpa mëfwenikini mu nkamë-wali si binkongulu bi mboongo, bwiinji tubëvaanë mo bëlya? » Mweeni, Yeesu wusë bëyufulë : « Mëmpa mëkwa mëke yiinu? Ye monaanu. » Baawu bisë ke monë i bisë tubë : « Beeso tuke yi mëmpa më taanu i yivaandi mbisi wali. » Bwaawu, Yeesu wusë vaanë n'swa wu kukucikë mboongu baatu yooso mu mëkomo i kubëkasi fë mwa bitiiti bi ntaandu. Baatu bisë kukalë mu n'taandë wu nkamë i mu n'taandë wu mëkumë-taanu. Tee Yeesu wusë boongë mëmpa beenë më taanu i simbisi beenë si wali i wusë kusendulë meeso ku yilu i kun'toondë Nzaambi. Naandi kumukënë mëmpa i kumëtambikë kuke bilaanzi bwiinji bëkabilë baatu. Naandi wusë kabilooso yivaandi simbisi siwali ke bakë booso. Kadë muutu kulya yi kukutu. Bilaanzi kutwaalë bitini bi mëmpa i bi mbisi bisyaalë i kuwaasi kuumi mikutë wali. Banë bëlya mëmpa babë lutaangu li biveefi bi taanu bi bëbakëlë.


Bamanyoofo, melengë-lengë Yeesu wusë kandikë bilaanzi byaandi mu bwaatu bwiinji beendë fë ntwaalaandi, ku samu-simu li liyaangë, mbiinji livulë li Betesayiidë, ntaangu yo naveekë kun'vutulilë nkoongë mu maalë maawu. Abu kwavutuli nkoongë baatu, wusë kweendë ku yilu moongo mu kusambilë. Bunë bwiisi bwayili, bwaatu beenë bwabë fë meeyi liyaangë i Yeesu wabë naveekë fë n'toto. Naandi wusë monë bilaanzi babë mu simpasi mu kusambilë, cibilë mpeemo yilëpukaangë ku lweeku lo bëfuminë. Munë bicyecyelu bi bwiisi, Yeesu wulë ke lyaatë fë yilu masi mu kweendë ke baawu i naandi wufitë bëvyookë. Bunë bam'moni kulyaatë fë yilu masi, baawu bëbalë ti n'kulu i bisë losukë. Licyelikë, bakë booso bëlëm'monaangë i bëwaalë yi lufufu. Kasi fo cimweekë, naandi wusë bëkaambë : « Lwe baanu luciindë! Awu miinu. Nubacyaanu boomë ko! » Naandi wusë kotë mu bwaatu fabë bilaanzi, i mpeemo kusiitë. Bilaanzi bisë kubwa libobo li kwaatë-yekë, cibilë bësye zikulë kuwu ko cimaaku ci mëmpa, mu bukafëkini bu mitimaawu.


Bamani kusabukë liyaangë, Yeesu i bilaanzi byaandi kutuukë ku libweeti li Ngenezaleetë i bisë seesë. Bunë batuuci mu bwaatu, baatu kulengë bakulë Yeesu. Bisë siimbë li kutaabë bwendi libweeti n'viipë mu ke nataangë bibeedo mu bipooyi, fosuku fanë bën'kuwu fëke Yeesu. Fosuku faamë kulëkwendë mu maalë, mu mëvulë i mu maalë mëbelëmë më miliici mëmemë, baatu kun'natinaangë bibeedo, ke bëtulaangë fë mëvaambu mëke fë ciyalëlë, ke m'bondilaangë bwiinji bësiimbë keti sosu n'vwaatwaandi. Bakë booso banë bën'siimbë, bëlëbelukaangë.

Listen to Malëkë 6