Abibilia Ngakiro Naajokak

<div class="version vid2657 iso6393tuv" data-vid="2657" data-iso6393="tuv">
 <div class="book bkLUK">
 <div class="chapter ch11" data-usfm="LUK.11">
 <div class="label">11</div><div class="s">Akitatam a Yesu ngitunga ekilipe Akuj</div><div class="r">(Matayo 6:9-13; 7:7-11)</div><div class="p"> 1Akolongit apei elipit Yesu awache. Ani erumori, abu epei a ngirukitos a Yesu tolimok ngesi tama, &#8220;Ekapolon, kitatamae sua akilip loger lokolong etatamea Yoana ngirukitos keng.&#8221; 2Tolimok Yesu kesi tama, &#8220;Ejoikinit esi ilipete kona:</div><div class="q">&#8216;Apa:</div><div class="q">Ekiro kon kipuroe.</div><div class="q">Apolou kon bu.</div><div class="q"> 3Nakinae ngirwa daang akimuj kosi na itemokino.</div><div class="q"> 4Torimakinae ngasechesea kosi,</div><div class="q">kona kirimanakinea sua daang lu kisechanakinete sua.</div><div class="q">Nyikilomak sua nakiningo nakaagongon.&#8217; &#8221;</div><div class="p"> 5Sodi tolimok Yesu ngirukitos keng tama, &#8220;Kori eyei ipei kus ni elosi ni eyei lopae keng nakwaare dio tolimok ngesi tama, &#8216;Ekone, nakinae ayong ngamugati kon ngauni ataar amicha. 6Abu lopae kang lo erai ekaloton nawi kang, nakaneni emam ayong akimuj na iinakini ngesi!&#8217; 7Ani bo ketachu lopae kon alotooma akai tama, &#8216;Nyikichan ayong! Agol tete ayong ekidor, kiper ayong ka ngide kang, emam robo tokona ayong kona anyouni kainak iyong idiobore.&#8217; 8Iteni dir, kalimokinit ayong iyong atamar tani pekenyou ngesi sodi kiinak iyong amugati ani eraakar lopae kon, nakaneni enyouni ngesi kiinak iyong ibore daang ni isaki, ani nyikitimio iyong adupakin anyarit ngesi. 9Nakaneni kalimokinit ayong esi abala: Kilipas nakaneni kiinakinio, tasaka nakaneni ianyunete, kidongodongo nakaneni kingaario esi. 10Kainyo itwaan daang ni ilipa einakinio, ani ngini esaki eanyuni, nakaneni engaario ekidor kotere ngini idongidongi. 11Eyei epei anikus taapa, lo einakini ikoku keng emun nailipea ngesi ekolia a? 12Kori einakini ngesi ekuutan na ilipea ngesi abeeye a? 13Tani iyenete esi luaronok ainakin ngide kus ibore niajokon, nyepedori Apakus lo eyei nadis ainakin Etau keng ngulu ilipasi a?&#8221;</div><div class="s">Yesu ka Belesebul</div><div class="r">(Matayo 12:22-30; Mariko 3:20-27)</div><div class="p"> 14Nakaneni etwarakini Yesu ngipean lu etengerito itwaan akiruorikin, na apudoreta ngipean, tolomak itwaan ngini ekiruor, tatala asepich a ngitunga ngakiro nguna, 15#Mat 9:34; 10:25 nakaneni tolimut ngiche tamasi, &#8220;Erai Belesebul ekapolon a ngipean itaanyunit ngesi agogongu na itwarakinea ngipean.&#8221; #Mat 12:38; 16:1; Mar 8:11 </div><div class="p"> 16Asakete ngitunga ngiche akilok ngesi sodi tolimokis atamar tosubak akitoodikinet nakaililon toyeneta atamar ebunit ngesi ani a Akuj. 17Nakaneni ayeni Yesu na etamete kesi tolimok tama, &#8220;Akwap na etiakatiakatar ngitunga tojwoto make, inyasun akwap ngina, ani ketiakatiakasi ngitunga a awi aapei, ialarosi kesi. 18Ani ketiakatiaka Apolou a Esiitan tojwoto ngajorei keng make, ikokini Apolou keng erubakini ai? Ibaasi esi etwaranakini ayong ngipean kotere agogongu na aanyuni ani a Belesebul. 19Ani ketwaranakini ayong kona, ikwaanakinete ngirukitos kus itwaranakinete ai? Idodiunito ngirukitos kus atamar isechito esi jik! 20Ani kerai akan a Akuj etwaranakinea ayong ngipean, idodiunit ibore ngini atamar abu Apolou a Akuj nikus.</div><div class="p"> 21&#8220;Naiyokio ekile lokajwon awi keng etingit ngiboro keng daang lu ejie, mam ibore elemari ngiboro keng. 22Nakaneni ani na ebunio ekile lokajwon noi kitijik nabo kidwang ngesi, echunari ngakwaaras daang na igieno ngolo idwangi ngesi, sodi totiakatiaka ngiboro lu engatari ngesi.</div><div class="p"> 23 # 
 Mar 9:40 &#8220;Itwaan daang ni nyibakit alowae kang, karemokino ayong, nabo itwaan ni nyekengarakinit ayong akichun, ialarit ngesi.</div><div class="s">Abongunet a ngipean alukaalak nitwaan</div><div class="r">(Matayo 12:43-45)</div><div class="p"> 24&#8220;Naepudorea Ekipe anitwaan, tolot kitor nariet esaki ni iangarea. Ani pekeanyu ngesi ni iboikin, elimuni tama, &#8216;Abongori kai nangoon alomit!&#8217; 25Sodi ebongori ngesi toriam itwaan ikoni akai na epiaritae keseger. 26Sodi tolot toriku ngipean ngiche ngikan-kaarei luaronok noi lu idwangito ngesi, sodi pot kiboikinos nitwaan. Nakaneni ani ekisidi, eroner itwaan ngini noi kidwang nikolong ngorot.&#8221;</div><div class="s">Alakara na iteni</div><div class="p"> 27Na alimunio Yesu kongina, abu aberu kikea etoil keng alokiding asepich a ngitunga tolimok ngesi tama, &#8220;Elakara noi aberu nakolong kidouni iyong, sodi kitanak!&#8221;</div><div class="p"> 28Nakaneni tatachak Yesu tama, &#8220;Iteni dir, elakarosi noi lu iirarete akiroit a Akuj sodi tonupa!&#8221;</div><div class="s">Asakete ngitunga akitoodikinet nakaililon</div><div class="r">(Matayo 12:38-42)</div><div class="p"> 29Na eriamitor asepich a ngitunga Yesu, kianua ngesi tama, &#8220;Abe eroko ngitunga a ngirwa kalu noi! Esakete kesi kidodikinae akitoodikinet nakaililon, nakaneni emam akitoodikinet ache nakaililon na idodikinio kesi mati nakolong a Ekadwaran a Akuj Yona. 30Loger lokolong araakar ekadwaran Yona akitoodikinet a ngitunga a akwap a Ninewi, loger lopei ngolo, Lokookeng a Itwaan dang eliwor akitoodikinet a ngitunga a ngirwa kalu. 31Akolongit na a eriras, enyouni akapolon a akwap a Cheba sodi kirira ngitunga lu a ngirwa kalu, kainyo anyouni kolong ngesi anakwap keng tolot erot lokooyen noi ebunit akiirar ngakitatamet na aosou a ekapolon Solomon, nakaneni kalimokinit ayong esi atamar eyei ibore nege ni epolot ni idwangit tani Solomon. 32#Mat 16:4; Mar 8:12 Akolongit na eriras, enyounete ngitunga a Ninewi kirirata esi, kainyo alungete kesi ngasechesea kech nakolong eirareta Yona itatami kesi ngakiro a Akuj, nakaneni kalimokinit ayong esi atamar eyei ibore nege ni epolot ni idwangit tani Yona! #Yona 3:4 #1 Kapol 10:1-10; 2 Ngirwa 9:1-12 #Yona 3:5 </div><div class="s">Akicha a akwaan</div><div class="r">(Matayo 5:15; 6:22-23)</div><div class="p"> 33&#8220;Emam itwaan ni inokakini ataa sodi kiwaa, kori tobuburik atubwa, iwaakinio ni ikeuna sodi kiteeto ngitunga na elomareta tooma kai. 34Ikote ngakonyen kus ataa a akwaan, ani kejokak ngakonyen kus, eyei akicha nakwaan daang, nakaneni ani keroko ngakonyen kus, eyei aribu nakwaan daang. 35Tochoikinos sodi toliwor akicha eyei tooma kus, meere aribu. 36#Mat 5:15; Mar 4:21; Luk 8:16 Nakaneni ani keyei akicha nakwaan daang, emam aribu eyei tani edit, echai wadaang ikoni ataa na echai anikus.&#8221;</div><div class="s">Akirirare a Yesu Ngiparisayo ka ngiketatamak a etal</div><div class="r">(Matayo 23:1-36; Mariko 12:38-40)</div><div class="p"> 37Na arumorea Yesu ekiruor, abu Eparisayot tolimok ngesi atamar asaki emuja ka ngesi, sodi toloma kai kiboikin kimuj. 38Abu Eparisayot toriangakin na engolikinea Yesu imuji eringa nyilotara ngakan. 39Sodi tolimok Ekapolon Yesu ngesi tama, &#8220;Tokona, ikote esi Ngiparisayo ekopo ka atubwa na ilasio nikalapatan bon nakaneni tooma kus ileleba ademanu ka aronis. 40Ngikamodeanak! Meere Akuj na asubi nikalapatan ngesi asubi tooma dang a? 41Nakaneni nakisi ngiboro lu eya tooma ngikopoi kus ka ngatubwae ngikebootok sodi toseger ibore daang anikus.</div><div class="p"> 42 # 
 Lawi 27:30 &#8220;Oitiakoi! Abe etioko nginyas lu ianyunete esi Ngiparisayo! Ilemanakinete esi Akuj alemikinet apei anatomon a ngikito alu itoboboote akimuj, nakaneni nyirichakinito esi akitiriyan ngakiro niajokon nabo nyiminasi esi Akuj. Ejoikinit esi isubete ngakiro nugu daang peijamuarito ngache.</div><div class="p"> 43&#8220;Oitiakoi! Abe etioko nginyas ianyunete esi Ngiparisayo. Iminasi esi akiboyonokin lokicholongo luajokak anakais a Atuk, nabo kimalae a arimatoi ani egieleta ngitunga ngiboro. 44Oitiakoi! Abe etioko nginyas ianyunete esi. Ikote esi ngalielin na nyileerete, eloose ngitunga alokidiama peeyenete.&#8221;</div><div class="p"> 45Abu epei a ngiketatamak a etal tolimok ngesi tama, &#8220;Eketataman, na ilimunio iyong kongina, kimor iyong tani sua dang!&#8221;</div><div class="p"> 46Tatachak Yesu tama, &#8220;Oitiakoi! Abe etioko nginyas ianyunete esi dang ngiketatamak a etal! Ikote esi ngitunga, lu isiwokito luche ngiegosio lu apotiok lu nyedakun tarai nyisakete esi ngikulepek akingarakin kesi akiwok ngiegosio ngulu. 47Oitiakoi! Abe etioko nginyas ianyunete esi! Iboka esi ngalielin naajokak kotere ngikadwarak a Akuj kus, ngikadwarak a Akuj lu aarete taapaakus. 48Nakaneni idodiunit ibore ngini atamar ichamut esi na asubete taapaakus, kainyo aarete kesi ngikadwarak a Akuj, sodi toboka esi ngalielin kech. 49Kotere nguna abu Akuj Nakooson tolim tama, &#8216;Ameari ngikadwarak kang ka ngimeanara nikech, earete ngiche, toboliatar ngiche.&#8217; 50Nakaneni ngitunga a ngirwa kalu irirao kotere ni aareta ngikadwarak daang a Akuj napei kolong asubakinere akwap, 51#Siak 4:8; 2 Ngirwa 24:20-21 akisiakin anaaret a Abel tanang aaret a Sekaria, lokolong aarakinio kiding akai a Akuj ka ekeno lo ipeyonokinere Akuj. Ee robo, kalimokinit ayong esi ngakiro na iteni atamar, irirao ngitunga a ngirwa kalu kotere nguna daang!</div><div class="p"> 52&#8220;Oitiakoi! Abe etioko nginyas ianyunete esi ngiketatamak a etal. Iwaa esi engaet lo elomarere naosou. Nyilomarete bo tani esi ngikulepek, nakaneni iratakis esi tani ngulu esakete alomar!&#8221;</div><div class="p"> 53Ani erotokini Yesu kaneni, apot ngiketatamak a etal ka Ngiparisayo tolomakis akisuruor ngesi niaronon noi nabo kingita ngesi ngakiro nakaalak noi. 54Alokito kesi ngesi esakete aripun keya ngakiro naaronok na epedori ngesi alimun.</div>
 </div>
 </div>
</div>

Akolongit apei elipit Yesu awache. Ani erumori, abu epei a ngirukitos a Yesu tolimok ngesi tama, “Ekapolon, kitatamae sua akilip loger lokolong etatamea Yoana ngirukitos keng.” Tolimok Yesu kesi tama, “Ejoikinit esi ilipete kona:
‘Apa:
Ekiro kon kipuroe.
Apolou kon bu.
Nakinae ngirwa daang akimuj kosi na itemokino.
Torimakinae ngasechesea kosi,
kona kirimanakinea sua daang lu kisechanakinete sua.
Nyikilomak sua nakiningo nakaagongon.’ ”
Sodi tolimok Yesu ngirukitos keng tama, “Kori eyei ipei kus ni elosi ni eyei lopae keng nakwaare dio tolimok ngesi tama, ‘Ekone, nakinae ayong ngamugati kon ngauni ataar amicha. Abu lopae kang lo erai ekaloton nawi kang, nakaneni emam ayong akimuj na iinakini ngesi!’ Ani bo ketachu lopae kon alotooma akai tama, ‘Nyikichan ayong! Agol tete ayong ekidor, kiper ayong ka ngide kang, emam robo tokona ayong kona anyouni kainak iyong idiobore.’ Iteni dir, kalimokinit ayong iyong atamar tani pekenyou ngesi sodi kiinak iyong amugati ani eraakar lopae kon, nakaneni enyouni ngesi kiinak iyong ibore daang ni isaki, ani nyikitimio iyong adupakin anyarit ngesi. Nakaneni kalimokinit ayong esi abala: Kilipas nakaneni kiinakinio, tasaka nakaneni ianyunete, kidongodongo nakaneni kingaario esi. Kainyo itwaan daang ni ilipa einakinio, ani ngini esaki eanyuni, nakaneni engaario ekidor kotere ngini idongidongi. Eyei epei anikus taapa, lo einakini ikoku keng emun nailipea ngesi ekolia a? Kori einakini ngesi ekuutan na ilipea ngesi abeeye a? Tani iyenete esi luaronok ainakin ngide kus ibore niajokon, nyepedori Apakus lo eyei nadis ainakin Etau keng ngulu ilipasi a?”


Nakaneni etwarakini Yesu ngipean lu etengerito itwaan akiruorikin, na apudoreta ngipean, tolomak itwaan ngini ekiruor, tatala asepich a ngitunga ngakiro nguna, nakaneni tolimut ngiche tamasi, “Erai Belesebul ekapolon a ngipean itaanyunit ngesi agogongu na itwarakinea ngipean.”
Asakete ngitunga ngiche akilok ngesi sodi tolimokis atamar tosubak akitoodikinet nakaililon toyeneta atamar ebunit ngesi ani a Akuj. Nakaneni ayeni Yesu na etamete kesi tolimok tama, “Akwap na etiakatiakatar ngitunga tojwoto make, inyasun akwap ngina, ani ketiakatiakasi ngitunga a awi aapei, ialarosi kesi. Ani ketiakatiaka Apolou a Esiitan tojwoto ngajorei keng make, ikokini Apolou keng erubakini ai? Ibaasi esi etwaranakini ayong ngipean kotere agogongu na aanyuni ani a Belesebul. Ani ketwaranakini ayong kona, ikwaanakinete ngirukitos kus itwaranakinete ai? Idodiunito ngirukitos kus atamar isechito esi jik! Ani kerai akan a Akuj etwaranakinea ayong ngipean, idodiunit ibore ngini atamar abu Apolou a Akuj nikus.
“Naiyokio ekile lokajwon awi keng etingit ngiboro keng daang lu ejie, mam ibore elemari ngiboro keng. Nakaneni ani na ebunio ekile lokajwon noi kitijik nabo kidwang ngesi, echunari ngakwaaras daang na igieno ngolo idwangi ngesi, sodi totiakatiaka ngiboro lu engatari ngesi.
“Itwaan daang ni nyibakit alowae kang, karemokino ayong, nabo itwaan ni nyekengarakinit ayong akichun, ialarit ngesi.


“Naepudorea Ekipe anitwaan, tolot kitor nariet esaki ni iangarea. Ani pekeanyu ngesi ni iboikin, elimuni tama, ‘Abongori kai nangoon alomit!’ Sodi ebongori ngesi toriam itwaan ikoni akai na epiaritae keseger. Sodi tolot toriku ngipean ngiche ngikan-kaarei luaronok noi lu idwangito ngesi, sodi pot kiboikinos nitwaan. Nakaneni ani ekisidi, eroner itwaan ngini noi kidwang nikolong ngorot.”

Na alimunio Yesu kongina, abu aberu kikea etoil keng alokiding asepich a ngitunga tolimok ngesi tama, “Elakara noi aberu nakolong kidouni iyong, sodi kitanak!”
Nakaneni tatachak Yesu tama, “Iteni dir, elakarosi noi lu iirarete akiroit a Akuj sodi tonupa!”


Na eriamitor asepich a ngitunga Yesu, kianua ngesi tama, “Abe eroko ngitunga a ngirwa kalu noi! Esakete kesi kidodikinae akitoodikinet nakaililon, nakaneni emam akitoodikinet ache nakaililon na idodikinio kesi mati nakolong a Ekadwaran a Akuj Yona. Loger lokolong araakar ekadwaran Yona akitoodikinet a ngitunga a akwap a Ninewi, loger lopei ngolo, Lokookeng a Itwaan dang eliwor akitoodikinet a ngitunga a ngirwa kalu. Akolongit na a eriras, enyouni akapolon a akwap a Cheba sodi kirira ngitunga lu a ngirwa kalu, kainyo anyouni kolong ngesi anakwap keng tolot erot lokooyen noi ebunit akiirar ngakitatamet na aosou a ekapolon Solomon, nakaneni kalimokinit ayong esi atamar eyei ibore nege ni epolot ni idwangit tani Solomon. Akolongit na eriras, enyounete ngitunga a Ninewi kirirata esi, kainyo alungete kesi ngasechesea kech nakolong eirareta Yona itatami kesi ngakiro a Akuj, nakaneni kalimokinit ayong esi atamar eyei ibore nege ni epolot ni idwangit tani Yona!


“Emam itwaan ni inokakini ataa sodi kiwaa, kori tobuburik atubwa, iwaakinio ni ikeuna sodi kiteeto ngitunga na elomareta tooma kai. Ikote ngakonyen kus ataa a akwaan, ani kejokak ngakonyen kus, eyei akicha nakwaan daang, nakaneni ani keroko ngakonyen kus, eyei aribu nakwaan daang. Tochoikinos sodi toliwor akicha eyei tooma kus, meere aribu. Nakaneni ani keyei akicha nakwaan daang, emam aribu eyei tani edit, echai wadaang ikoni ataa na echai anikus.”


Na arumorea Yesu ekiruor, abu Eparisayot tolimok ngesi atamar asaki emuja ka ngesi, sodi toloma kai kiboikin kimuj. Abu Eparisayot toriangakin na engolikinea Yesu imuji eringa nyilotara ngakan. Sodi tolimok Ekapolon Yesu ngesi tama, “Tokona, ikote esi Ngiparisayo ekopo ka atubwa na ilasio nikalapatan bon nakaneni tooma kus ileleba ademanu ka aronis. Ngikamodeanak! Meere Akuj na asubi nikalapatan ngesi asubi tooma dang a? Nakaneni nakisi ngiboro lu eya tooma ngikopoi kus ka ngatubwae ngikebootok sodi toseger ibore daang anikus.
“Oitiakoi! Abe etioko nginyas lu ianyunete esi Ngiparisayo! Ilemanakinete esi Akuj alemikinet apei anatomon a ngikito alu itoboboote akimuj, nakaneni nyirichakinito esi akitiriyan ngakiro niajokon nabo nyiminasi esi Akuj. Ejoikinit esi isubete ngakiro nugu daang peijamuarito ngache.
“Oitiakoi! Abe etioko nginyas ianyunete esi Ngiparisayo. Iminasi esi akiboyonokin lokicholongo luajokak anakais a Atuk, nabo kimalae a arimatoi ani egieleta ngitunga ngiboro. Oitiakoi! Abe etioko nginyas ianyunete esi. Ikote esi ngalielin na nyileerete, eloose ngitunga alokidiama peeyenete.”
Abu epei a ngiketatamak a etal tolimok ngesi tama, “Eketataman, na ilimunio iyong kongina, kimor iyong tani sua dang!”
Tatachak Yesu tama, “Oitiakoi! Abe etioko nginyas ianyunete esi dang ngiketatamak a etal! Ikote esi ngitunga, lu isiwokito luche ngiegosio lu apotiok lu nyedakun tarai nyisakete esi ngikulepek akingarakin kesi akiwok ngiegosio ngulu. Oitiakoi! Abe etioko nginyas ianyunete esi! Iboka esi ngalielin naajokak kotere ngikadwarak a Akuj kus, ngikadwarak a Akuj lu aarete taapaakus. Nakaneni idodiunit ibore ngini atamar ichamut esi na asubete taapaakus, kainyo aarete kesi ngikadwarak a Akuj, sodi toboka esi ngalielin kech. Kotere nguna abu Akuj Nakooson tolim tama, ‘Ameari ngikadwarak kang ka ngimeanara nikech, earete ngiche, toboliatar ngiche.’ Nakaneni ngitunga a ngirwa kalu irirao kotere ni aareta ngikadwarak daang a Akuj napei kolong asubakinere akwap, akisiakin anaaret a Abel tanang aaret a Sekaria, lokolong aarakinio kiding akai a Akuj ka ekeno lo ipeyonokinere Akuj. Ee robo, kalimokinit ayong esi ngakiro na iteni atamar, irirao ngitunga a ngirwa kalu kotere nguna daang!
“Oitiakoi! Abe etioko nginyas ianyunete esi ngiketatamak a etal. Iwaa esi engaet lo elomarere naosou. Nyilomarete bo tani esi ngikulepek, nakaneni iratakis esi tani ngulu esakete alomar!”
Ani erotokini Yesu kaneni, apot ngiketatamak a etal ka Ngiparisayo tolomakis akisuruor ngesi niaronon noi nabo kingita ngesi ngakiro nakaalak noi. Alokito kesi ngesi esakete aripun keya ngakiro naaronok na epedori ngesi alimun.

Listen to Luka 11