Cora, El Nayar - 1999 Edition (NT) Drama

Aj pu i Jesús ateájraa ɨ́ baarcu jetze. Aj mú mi antacɨ́j után pújmeꞌen. Tɨꞌɨj jí aꞌuun aꞌaráꞌa aꞌujna chajtaꞌa aꞌu tɨ éꞌemeꞌecan. Majta meꞌɨ́n ɨ́ seica, aꞌɨ́ɨ mú jaꞌatɨ́ aveꞌeréꞌeneijte ɨ́ Jesús jemi seɨ́j tɨ cɨyáaxaraꞌacaꞌa. Aꞌɨ́j pu jáꞌujcaꞌatii ɨ́ utaatzi aꞌɨ́jna ɨ́ jaꞌatɨ. Tɨ́ꞌɨj Jesús huaꞌuseíj aꞌɨ́mej ɨ́ teɨte, aj pu xaa ráamuaꞌareeriꞌi tɨjɨ́n metéꞌatzaahuateꞌe aꞌɨ́ɨme. Aj puꞌi ayén tiraatáꞌixaa aꞌɨ́jna tɨ tíꞌicuiꞌi tɨjɨ́n:
―Niyauj, uhuateáꞌacaꞌane ɨ́ áꞌa tzajtaꞌa. Puꞌuri timuaatáꞌuuniꞌiriꞌi ɨ́ Dios ɨ́ pej jɨ́n auteájturaa ɨ́ jemin. ―Ayee pu tiraatáꞌixaa.
Majta á vejliꞌi huiiráteꞌecaꞌa seica ɨ́ mej téꞌeyuꞌuxaca ɨ́ ruyeꞌirá jɨmeꞌe. Matɨ́ꞌɨj mi miyen tiuꞌumuáꞌaj ɨ́ ru tzajtaꞌa tɨjɨ́n: “Amɨ́ pu aꞌij puaꞌa tiratáꞌaca ɨ́ Dios ɨ́ runiuuca jɨmeꞌe.”
Ajta Jesús, aꞌɨ́ɨ pu ruseɨ́j rúꞌumuaꞌareerecaꞌa aꞌij mej yeꞌí téꞌumuaꞌatzejcaꞌa ɨ́ ru tzajtaꞌa. Aj pu i ayén tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:
―¿Aꞌiné ꞌeen jɨ́n siyen aꞌij puaꞌa téꞌumuaꞌatze ɨ́ ru tzajtaꞌa? ¿Tiꞌitáani caí jaítzeꞌe muárɨꞌeri, ni nej niyen tiraatáꞌixaateꞌen ɨ́ tɨ cɨyáaxaraꞌa yee: “Puꞌuri timuaatáꞌuuniꞌiriꞌi ɨ́ Dios ɨ́ pej jɨ́n auteájturaa ɨ́ jemin”, naꞌari yee: “Ájchesi, ajta anchuée muaꞌa utaatzi?”
’Aru, ayée nu hui rɨni sej si ráamuaꞌaree ɨ́ nej neajta ɨ́ teáataꞌa jetze airáane, nee nu xaa neꞌɨ́jna jɨ́n antínmuaꞌaree íiyen chaanaca japua nej ni tihuaꞌutáꞌuuniꞌi ɨ́ mej jɨ́n auteájturaa ɨ́ Dios jemi.
Aj pu i ayén tiraatáꞌixaa ɨ́ tɨ cɨyáaxaraꞌa tɨjɨ́n:
―Ájchesi, tipíi muaꞌa utaatzi. Aricu áꞌuraꞌa aꞌu pe éꞌeche.
Jɨ́meꞌen puꞌu ayén tiuꞌutaxájtacaꞌa ɨ́ Jesús, aj puꞌi ájchee aꞌɨ́jna tɨ tíꞌicuiꞌicaa. Tɨ́ꞌɨj i áꞌuraa u ruche. Majta meꞌɨ́n ɨ́ teɨte, matɨ́ꞌɨj tiuꞌuséij aꞌij tɨ tiꞌitɨ́ huarɨ́j, jéꞌecan mú huataújtemuaꞌave. Rɨ́ꞌɨ mú tiraatajé ɨ́ Dios, meꞌɨ́jna jɨmeꞌe tɨ aꞌɨ́ɨn Dios ari raatáꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ muárɨꞌeriꞌiraꞌa ɨ́ mej jɨ́n miyen rɨcɨ ɨ́ teteca.


Aj pu i Jesús áꞌuraa. Tɨꞌɨj jí áꞌayee aꞌuréꞌene tɨ́ꞌɨj aꞌɨ́ɨn huaseíj aꞌɨ́jna ɨ́ jaꞌatɨ, Mateo tɨ ántehuaa. Aꞌuu pu huiracatii chiꞌita mej tzajtaꞌan huáꞌajijveꞌecaꞌa ɨ́ mej tíꞌitɨꞌɨcɨca. Aj pu i ayén tiraatáꞌixaa tɨjɨ́n:
―Patáꞌaj ne jamuan áꞌucheꞌecaneꞌen.
Ajta áꞌiyen, Mateo ájchee. Tɨꞌɨj jí áꞌuraa jamuan.
Tɨꞌɨj jí ayén tiujuꞌurɨ́j. Matɨ́ꞌɨj meꞌuun aꞌaráꞌa aꞌutɨ́ Mateo eꞌechéjmeꞌe. Tɨ́ꞌɨj Jesús tíꞌicuaꞌacaa, matɨ́ꞌɨj mi u aꞌuvéꞌejuꞌu jeíhua ɨ́ mej tíꞌitejijveꞌe, majta seica ɨ́ mej miyen cheꞌatá menaꞌa aꞌij puaꞌa tíꞌiteteɨte. Naíjmiꞌi mú tíꞌicuaꞌacaa ɨ́ meesa japua jamuan ɨ́ Jesús, majta jamuan aꞌɨ́mej ɨ́ mej áꞌujujhuaꞌaneꞌe ɨ́ Jesús jamuan.
Majta meꞌɨ́n ɨ́ fariseos, aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej jeíhua huápɨꞌɨ raxɨ́ꞌeveꞌe ɨ́ ruyeꞌirá, matɨ́ꞌɨj miyen raaseíj aꞌij tɨ rɨjcaa ɨ́ Jesús, ayée mú tihuaꞌutaꞌíhuaꞌuriꞌi aꞌɨ́mej ɨ́ mej jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe. Miyen tɨjɨ́n:
―¿Aꞌiné ꞌeen jɨ́n amɨ́n aꞌamua maestro tíꞌicuaꞌaca, ajta yeꞌeca huáꞌa jamuan ɨ́ mej huáꞌajijveꞌe ɨ́ mej tíꞌitɨꞌɨcɨca, ajta jamuan ɨ́ mej caí xɨ́ꞌepɨꞌɨn titetiújchaꞌɨɨ?
Tɨ́ꞌɨj ayén tiúꞌunamuajriꞌi ɨ́ Jesús, aj pu i ayén tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:
―Ayee nu tejáꞌamuaꞌixaateꞌe. Aꞌɨ́mej jɨmeꞌe ɨ́ teɨte ɨ́ mej aꞌucɨ́ꞌɨcaꞌa jemin tɨ yaꞌanaca, capu ruxeꞌeveꞌe mej u áꞌujuꞌun ɨ́ mej rɨ́ꞌen aꞌɨ́jna jemi ɨ́ tɨ yaꞌanaca, sino aꞌɨ́ɨ mú xaa aꞌuréꞌenineꞌi ɨ́ tɨ yaꞌanaca jemi ɨ́ mej tíꞌicucuiꞌi. Sericu, setáꞌaj tihuaújmuaꞌaten seꞌɨ́jna jɨmeꞌe sej si yaúꞌitɨee xáꞌaraꞌani aꞌij tɨ huataújmuaꞌa aꞌíjna i niuucari aꞌɨ́jna jɨmeꞌe mej raxɨ́ꞌeveꞌe mej mi áꞌujcuꞌuve rujɨ́ɨmuaꞌa. Mɨ́ neajta, canu aꞌatzu raxɨ́ꞌeveꞌe mej tiuꞌutámuaɨꞌɨvejta. Ayee pu cheꞌatá naꞌa ꞌeen ineetzi jemi, canu neꞌɨ́jna jɨ́n yé véꞌeme nej aꞌɨ́mej huatáꞌinen ɨ́ tɨ ayén tihuáꞌamitɨejteꞌe mej xɨ́ꞌepɨꞌɨn rɨcɨ sino aꞌɨ́mej ɨ́ mej miyen tirúꞌumuaꞌaree ɨ́ ru tzajtaꞌa ɨ́ mej caí xɨ́ꞌepɨꞌɨn rɨcɨ.


Matɨ́ꞌɨj mi seica aveꞌeréꞌene. Aꞌɨ́ɨme mú aꞌɨ́ɨn púꞌeen ɨ́ mej Juan jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe. Aꞌɨ́ɨ mú aveꞌeréꞌene ɨ́ Jesús jemi. Matɨ́ꞌɨj mi miyen tiraataꞌíhuaꞌuriꞌi tɨjɨ́n:
―¿Aꞌiné ꞌeen jɨ́n tiyen tíꞌitaꞌitziꞌiveꞌe iteen, majta aꞌɨ́ɨme ɨ́ fariseos? Aru ɨ́ mej múꞌeetzi jamuan áꞌujujhuaꞌan, camu hui miyen rɨcɨ.
Ayee pu tiuꞌutaniú aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús, tɨjɨ́n:
―Tɨ́ puaꞌa jaꞌatɨ́ huaténeɨche, aj pu i ruꞌamiigustemuaꞌa huatáꞌineesin mej mi tiúꞌuyesten. Aj pu i tihuáꞌimin. ¿Ni tzaa miyen tíꞌiruꞌitziꞌiveꞌen tɨ puaꞌa huáꞌa jamuan tíꞌiyeste ɨ́ jaꞌatɨ? Capu xaa neꞌu. Mɨ́ ajta xaa, aj pu tejaꞌuréꞌenejsin ɨ́ xɨcájraꞌa mej jetzen ráꞌaviꞌitɨn ɨ́ jaꞌatɨ. Aj mú xaa ɨ́ amiigustemuaꞌameꞌen ruꞌítziꞌiveꞌen, aꞌiné capu chéꞌe éꞌe jáꞌahuaꞌa ɨ́ huaꞌamiigu. Aꞌiné naúcheꞌe nu yé huatéjvee, camu ruꞌítziꞌiveꞌen ɨ́ neꞌamiigustemuaꞌa.
’Nicheꞌe seɨ́j amuaatáꞌixaateꞌen ɨ́ niuucari. Tɨ́ puaꞌa jaꞌatɨ́ aꞌɨ́jna jɨ́n tíꞌicuꞌuneꞌepua cɨ́ɨxuri jɨmeꞌe tɨ míꞌimeꞌecan, capu ayén tíꞌijcuꞌuneꞌepuan aꞌɨ́jna jɨmeꞌe ɨ́ cɨ́ɨxuri tɨ caí xɨ jaꞌanáj jáꞌusiniꞌi. Naꞌari caí, huatétzuꞌuta puꞌu aꞌɨ́jna ɨ́ cɨ́ɨxuri tɨ jéjcua tɨ́ꞌɨj huatéjaꞌusiniꞌihua. Raꞌatésiujtzaꞌanaxɨꞌɨsin ɨ́ tɨ míꞌimeꞌecan. Aj pu i ɨ́ tɨ anásiujtzaꞌani, jaítzeꞌe pu veꞌetɨ́ aꞌame.
’Ajta, camu miyen raruure mej ruꞌucájtuꞌani navij limeetajraꞌa tzajtaꞌa tɨ racuaꞌiríihuajme ɨ́ viinu ɨ́ mej mauchén ráataahuacaꞌa. Tɨ́ puaꞌa miyen ráaruuren, aꞌɨ́jna ɨ́ viinu tɨ jéjcua, aꞌɨ́ɨ pu rajtésiujtzaꞌana ɨ́ navij tɨ racuaꞌiríihuajme. Tɨꞌɨj jí aꞌuvaɨ́jtzi ɨ́ navij, ajta ɨ́ viinu. Aꞌɨ́j pu jɨ́n ayén ruxeꞌeveꞌe tɨ iruꞌucájtuꞌani navij tzajtaꞌa tɨ jéjcua aꞌɨ́jna ɨ́ viinu tɨ ajta jéjcua. Ayee pu ꞌéeniꞌicɨꞌe teꞌutáviicuaꞌira tɨ ruxɨ́ꞌej tiꞌijéjcua. Aꞌɨ́ɨ pu aꞌɨ́jna jɨ́n téꞌeviicuaꞌi ɨ́ tɨ huaꞌapua.


Aúcheꞌe pu tihuaúꞌixáateꞌecaꞌa tɨ́ꞌɨj seɨ́j aveꞌeréꞌene, tɨ tíꞌaijta u huáꞌa teyujtaꞌa. Aj pu i títunutacaꞌa jemin aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús. Ayee pu tiraatáꞌixaa tɨjɨ́n:
―Niyauj pu hui áꞌameꞌere. Mu aꞌutáꞌiyiꞌi patáꞌaj raꞌajtamuárɨꞌen, tɨꞌij aꞌɨ́ɨn auj ruuri áꞌaraꞌani.
Jesús pu ájchee. Tɨꞌɨj jí aꞌuun yáꞌume jamuan aꞌɨ́jna ɨ́ yaꞌupuáaraꞌan aꞌɨ́jna tɨ áꞌameꞌere. Majta mú áꞌujuꞌun aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej Jesús jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe. Ajta aꞌɨ́ɨn ꞌɨ́itaꞌa aꞌuun aꞌutéveecaꞌa tɨ ari ayén áꞌatee tɨ tíꞌicuiꞌi aꞌachú cumu tamuáamuataꞌa nineꞌiraꞌa japuan huaꞌapua. Tɨ́ꞌɨj pɨ́ naꞌa pu uvéꞌexujxuꞌure. Aꞌɨ́ɨ pu aveꞌeréꞌene ɨ́ Jesús jemi. Aj pu i raꞌajtamuárɨej tɨ́j naꞌa teꞌuvíjpiꞌi ɨ́ cɨ́ɨxureꞌaraꞌan jetze. Aꞌɨ́j pu jɨ́n ayén huarɨ́j, aꞌiné ruseɨ́j pu ayén tiuꞌumuáꞌaj tɨjɨ́n: “Tɨ́ puaꞌa aꞌɨ́ɨ nenaꞌa caj teꞌajtamuárɨꞌen tɨ́j naꞌa teꞌuvíjpiꞌi ɨ́ cɨ́ɨxureꞌaraꞌan jetze, aj nu xaa rujni.” Aj pu i Jesús pɨ́ɨ aꞌuréꞌeve tɨ́ꞌij raaseíj ɨ́ ꞌɨ́itaꞌa. Aj pu i ayén tiraatáꞌixaa tɨjɨ́n:
―Niyauj, huatéꞌacaꞌane muaꞌa tzajtaꞌa. Petéꞌatzaahuateꞌe nej timuáahuaate. Aꞌɨ́j pej jɨ́n peri huarúj.
Jɨ́meꞌen puꞌu ayén tiuꞌutaxájtacaꞌa, aj pu i huarúj aꞌɨ́jna ɨ́ ꞌɨ́itaꞌa.
Tɨꞌɨj jí aꞌuun aꞌaráꞌa aꞌu tɨ éꞌeche ɨ́ yaꞌupuáaraꞌan ɨ́ tɨ áꞌameꞌerejcaꞌa. Tɨ́ꞌɨj uteájrupi u chiꞌita, aj pu i huaꞌuseíj ɨ́ teɨte, aꞌɨ́mej ɨ́ mej tíꞌicɨꞌɨsiteꞌe jamuan ɨ́ seica ɨ́ mej jeíhua ruyein. Aj pu i ayén tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:
―Sericu, xuꞌirácɨɨni múꞌeen, aꞌiné capu mɨꞌɨchi mɨ temuaij, sino cutzú puꞌu.
Mɨ́ majta, aꞌɨ́ɨ mú raateꞌatzeájraa meꞌɨ́jna jɨmeꞌe aꞌij tɨ tiuꞌutaxájtacaꞌa.
Aj pu i Jesús huaꞌiráꞌitecaꞌa á puaꞌacɨé. Aꞌuu pu uteájrupi aꞌu tɨ auucáꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ temuaij. Aj pu i raꞌajvíꞌi muájcaꞌareꞌaraꞌan jetze. Ajta aꞌɨ́ɨn ɨ́ temuaij, tɨꞌɨquí aꞌɨ́ɨn ájchee. Tɨꞌɨj jí nainjapua aꞌu tɨ naꞌa mej aꞌuchéjmeꞌecaa, naímiꞌi mú ráamuaꞌareeriꞌi aꞌij tɨ tiꞌitɨ́ huarɨ́j.

Tɨ́ꞌɨj Jesús aꞌuun aꞌarájraa, mé huaꞌapua mú raatavén ɨ́ mej aracúcuꞌunijmeꞌecaꞌa, muaꞌantijíihua. Miyen tɨjɨ́n:
―Múꞌee pej iꞌi yaujraꞌan aꞌɨ́jna ɨ́ David teecan, táꞌancuꞌuvajxɨꞌɨ.
Tɨ́ꞌɨj Jesús uteájrupi u chiꞌita, aj mú mi aveꞌeréꞌene ɨ́ jemin. Aj pu i ayén tihuaꞌutaꞌíhuaꞌuriꞌi tɨjɨ́n:
―¿Ni senáꞌantzaahuateꞌesin nej tejáꞌamuahuaateꞌen?
Matɨ́ꞌɨj mi miyen tɨjɨ́n:
―Aꞌii neꞌu tecaí, tavástaraꞌa.
Aj pu i huaꞌarámuarɨꞌejxɨ ɨ́ huáꞌa jɨ́ꞌɨ jetze. Ayee pu tihuaꞌutáꞌixaa tɨjɨ́n:
―Aꞌɨ́jna jɨmeꞌe sej téꞌantzaahua, ayée pu téꞌeme. Xuꞌuri huarúj.
Jɨ́meꞌen puꞌu ayén tiuꞌutaxájtacaꞌa, aj mú mi mé uunéjneꞌerecaꞌa aꞌɨ́ɨme ɨ́ mej huaꞌapua. Jéihua pu tihuauꞌíjca aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús mej nuꞌu caí jaꞌatɨ́ ixaateꞌe. Mɨ́ majta, matɨ́ꞌɨj aꞌucɨ́j, aj mú mi autéjhuii mej raataxáj mé jéjreꞌe nainjapua aꞌij tɨ Jesús huáꞌuruu.

Matɨ́ꞌɨj huiirajúꞌuncaa u chiꞌita, seica mú tɨ tíꞌicuiꞌi á yeꞌiréꞌenejtiꞌire. Capu téꞌanrɨꞌɨrejcaꞌa aꞌɨ́jna ɨ́ jaꞌatɨ. Aj pu i Jesús raatamuári ɨ́ tiyaaruꞌu tɨ tzajtaꞌan seijreꞌecaꞌa. Ajta áꞌiyen aꞌutéjche tɨ tiuꞌutaxáj aꞌɨ́jna tɨ tíꞌicuiꞌicaꞌa. Majta meꞌɨ́n ɨ́ teɨte, jeíhua mú huataújtemuaꞌave. Miyen tɨjɨ́n:
―Jee xaa neꞌu. Catu jaꞌanáj tiꞌitɨ́j tiyen tiuꞌuséij tɨ́j naꞌa íiyen tɨ huatacáꞌa Israél, tetɨ́j teuchén teri tiuꞌuséij íjii tɨ jaꞌatɨ́ ayén tiraayɨ́ꞌɨtɨ.
Mɨ́ majta aꞌɨ́ɨme ɨ́ fariseos, ayée mú tiuꞌutaxájtacaꞌa tɨjɨ́n:
―Aꞌɨ́jna ɨ́ Jesús, aꞌɨ́ɨ pu aꞌɨ́jna jetze araújcaꞌane tɨ tihuáꞌaijteꞌe ɨ́ tiyáaruꞌuse tɨ́ꞌij ayén huaꞌutamuáriteꞌen ɨ́ tiyáaruꞌuse ɨ́ mej teɨte tzajtaꞌa seijreꞌe.

Nain japua pu áꞌucheꞌecaneꞌe ɨ́ Jesús aꞌu tɨ naꞌa mej aꞌuchéjmeꞌecaa, chajtaꞌa, tɨ vivéj nusu tɨ cɨ́liéeneꞌejmee. Tihuáꞌamuaꞌatehuaꞌa pu áꞌayeꞌi huáꞌa teyujtaꞌa aꞌɨ́jna jɨmeꞌe ɨ́ niuucari tɨ jɨ́meꞌen raxa ɨ́ Dios tɨ nainjapua tíꞌaijta. Ajta naíjmiꞌica pu tiúꞌuhuaa, nain ɨ́ mej jɨ́n tíꞌicuiꞌicaa nusu ɨ́ tɨ caí huáꞌacaꞌanistiꞌiracaꞌa. Tɨ́ꞌɨj aꞌɨ́mej huaseíj ɨ́ teɨte, jéꞌecan pu huataújxɨeemɨste huáꞌa jemi aꞌiné jeíhua mú huamuáꞌitɨche meꞌɨ́jna jɨmeꞌe ɨ́ mej rajpuaíjtzicaꞌa. Majta ruxɨeemɨ́jteꞌe. Ayee mú éeneꞌe matɨ́j cáneꞌaxɨ ɨ́ tɨ caí jaꞌatɨ́ huáꞌacujtaꞌa áꞌucheꞌecaneꞌe.
Aj pu i Jesús ayén tihuaꞌutáꞌixaa aꞌɨ́mej ɨ́ mej jamuan áꞌujujhuaꞌaneꞌe tɨjɨ́n:
―Jee xaa neꞌu, ayej tiꞌayajna, muꞌuri muꞌiitɨ́ ɨ́ mej meri rɨ́ꞌɨ huaújruu tɨ Dios tíhuaꞌutaꞌaíjteꞌen. Mɨ́ ajta, ɨ́ mej tíꞌimɨjhuaca huáꞌa jɨ́meꞌen, camu muꞌíi. Aꞌɨ́j pu jɨ́n, ayée pu tiúꞌujxeꞌeveꞌe. Setáꞌaj siyen tíꞌijhuaviira seꞌɨ́jna ɨ́ tavástaraꞌa tɨ ayén huáꞌuruuren mej mi teɨtestemuaꞌameꞌen puꞌéeneꞌen muáꞌaraꞌani, tɨ i aꞌɨ́ɨn tavástaraꞌa huaꞌuréꞌeꞌitixɨꞌɨn ɨ́ mej tíꞌimɨjhuaca mej mi huáꞌajseɨreꞌen ɨ́ Dios jemi.

Listen to San Mateo 9