Lika - 2019 WBT (NT) Drama

Lika - 2019 WBT (NT) Non Drama

Nɨyɔ lɨsyɛ la Patɛkɔtɨ ɨtʉlyana, ɓaɓɨɓya ɓasɨ ɓa ndɨ ɓʉmʉmʉkana pa imoti. Ko ngbingo ɓemoti, mungbi oɓuka ndɨ katukyoku kʉgʉ wa lɨsyɛ mʉɗɔngɔnɨ abɛ muvivi mapʉ, otumo ɓɨɗɛ ka ndaɓʉ yasɨ nɨyɔ ɓa ndɨ mino ɓakikonono. Ɓɨna kʉwa ndɨ luki anipupisoku abɛ maɗaɗa mo ɓuku. Ɨgbananaga ndɨ, ibisogo limoti-limoti kʉgʉ ka mʉmbanzʉ yɨkaka-yɨkaka. Ɨɓʉ ɓasɨ ɓotuma ndɨ na Lɨmbɛngɨ-Lotu, ɓapʉnga kanzɨna masasʉ magɔgɔ mʉɗɔngɔnɨ ɓɛyɔ Lɨmbɛngɨ li nɨlɔ a ndɨ mino kaʉkpamya.
Wɨna sɛ, Ɓayuda nɨɓɔ ɓotukyoku ndɨ ko giyo yasɨ ya ɔɓɨlɨ, ɓikaga ndɨ ka Yelusalɛma wa. Ɓaɓangaga ndɨ Kunzi kʉgbɛ. Ngbingo yi nɨnɔ ɓʉkana ndɨ mino mungbi mi nimɔ, ɓamʉmʉkana ambaza ɓemoti. Ɨɓʉ ɓasɨ ɓanombomboya kʉgbɛ, kyɛ mʉtʉ ɓemoti-ɓemoti luga kaɓʉ a ndɨ kaʉmʉkana ɓaɓɨɓya nɨ ɓakanzɨna ka lɨsasʉ kakɨ ɓɨkpɛ. Lɨkpʉmʉka lɔ ʉmbanga ndɨ kʉgbɛ, ɓotumo na ombombo ɓɨɗɛ, ɓaɓɨkya ɓɛ: «Ɓatʉ nɨɓana ɓakanzɨna ɓa, ɓakɛgʉ mbɛyɨ ɓasɨ asɨ Ɓagalilaya aka? Igyonoso kʉwa ɓʉnɨ ɓɛ mʉtʉ yɨkaka-yɨkaka luga kusu ʉmʉkanɨ kanzɨna lɨsasʉ kakɨ la kɨɓʉkʉta? Atʉ ndɨ na ɓambanzʉ nɨɓɔ ɓotukyoku ndɨ ka mugi ma Palatɨ, Medi, Elamu, Mezopotamia, Yudɛa, Kapadokia, Poto na ka iwili ya Azia, Fuligia, Pamufilia, Misili, ka pa yimoti ya Libia nɨyɔ a ɓuwobi na gʉɗʉ yi nɨnɔ ina ɓɛ Kuleni. Atʉ ndɨ na nɨɓɔ ɓotukyoku ndɨ ka gʉɗʉ wa Lʉma, ka mugi ma Kɛlɛtɛ na nɨmɔ ma Alabia. Luga kaɓʉ, atʉ ndɨ na Ɓayuda ɓɨkpɛ, na ɓagɔgɔ niɓɔ ɓagyaga mʉtʉʉ ka Musa. Wɨna sɛ, iɓusu ɓasɨ takaʉmʉkana kanzɨna makpʉmʉka mʉmbanga-mbanga ko Kunzi ka masasʉ kusu.»
Ɓombombaya ndɨ ɓasɨ, lɨkpʉmʉka ʉmbanga kʉgbɛ. Ɓuusono ɓɛ: «Isi ya lɨkpʉmʉka lɨna pɨyɛ nɨ ɨkɨ?» Luki limoti, ɓagɔgɔ ɓapʉnga kaʉtɨba ɓaɓɨɓya, ɓanaɓɨkya ɓɛ: «Nɨɓana ɓokwini lɨbʉma!»

Kʉwa wa, Pɛtɛlɛ amaga ndɨ pa imoti na ɓatʉtʉmbwa tɛkɛɓɛ na ɓemoti, apʉnga ndɨ kaɓɨkya na lɨyʉ lapʉ ɓɛ: «Iɓunu ɓomikya Ɓayuda, na iɓunu ɓasɨ nɨɓɔ mikaga ka Yelusalɛma, pongoni motili, mibo nɨlɨ, mʉkana ɓɨnza nɨlɔ nakamʉɓɨkya. Ɓatʉ nɨɓana ɓakɛgʉ na lɨbʉma ɓɛyɔ mo mino kaʉmɨna yɨ, kyɛ mɔnɨ a mbɛyɨ ka saa-tatʉ ya ɓʉsɔɓɨ aka. Luki limoti, lɨkpʉmʉka nɨlɔ mugyalandʉ Yueli aɓɨkya ndɨ, a kʉwa kaigyonoso mbɨya wanʉ:
‹Kunzi akaɓɨkya ɓɛ: Ka masyɛ ma muliɓo,
nuɗukulya ndɛkɛ ɓambanzʉ ɓasɨ Lɨmbɛngɨ kamɨ,
ɓomikunu, ɓalʉkʉ na ɓoko ɓi ɓika ndɛkɛ ɓogyalandʉ,
ɓawanza na ɓambɔkʉ-mbɔkʉ kunu ɓalʉtaga ndɛkɛ ɓonziki.
Iyo, ka masyɛ mi nɨmɔ,
noɗuka ndɛkɛ Lɨmbɛngɨ kamɨ
kʉgʉ ka ɓagya-ligubo kamɨ ɓoko na ɓalʉkʉ ɓi,
ɓika kʉwa ndɛkɛ ɓogyalandʉ.
Nagya ndɛkɛ makpʉmʉka mʉmbanga-mbanga kʉgʉ wa lɨsyɛ
na mokingyosi mʉpá ombombo ka ɔɓɨlɨ wa.
Mɨna ndɛkɛ ɓangʉ,
ɓuku na muki ɓindegbu-ndengbu.
Mɔnɨ opiya ndɛkɛ ɓipi,
tɨmba angbamya ɓɨngbʉ abɛ ɓangʉ.
Nɨmɔ igyonosa ndɛkɛ kambwa wa lɨsyɛ nɨlɔ Mombukwono-dosu odoku ndɛkɛ mino,
lɨsyɛ li nɨlɔ lidingi na la ɨbɨba.
Kʉwa wa, mʉtʉ wasɨ nɨnɔ ɨgama ndɛkɛ no lino ko Mombukwono-dosu, inisono ndɛkɛ na muhukuso.›
Iɓunu ɓomikya Ɓezaleli, hukononi ɓɨnza lɨkpʉmʉka nɨlɨna nakamʉɓɨkya lɨ: Kunzi amuwonisatʉ ndɨ ɓɛ Yeso nɨnɔ mʉtʉ wa Nazalɛtɨ nɨ wanɨ. Makaiba ɓɨnza ɓɛ Kunzi agya ndɨ luga kunu, pisi ka Yeso, makpʉmʉka makpʉkpʉ, mʉmbanga-mbanga na mokingyosi mʉpá ombombo. Ɓasʉta ndɨ alʉkʉ yi nɨnɔ ka maɓɔkʉ kunu, Kunzi a ndɨ kaiba nɨlɔ kambwa aka, abaɨlya ɓɛ igyonosi ɓɛyɔ. Mamwɔ ndɨ pisi kabongisiso ka mʉsalaba ka maɓɔkʉ ka ɓatʉ ɓi nɨɓɔ ɓakamibigʉ Kunzi. Luki limoti, Kunzi, akʉlaga ndɨ ka mʉzʉzʉla ma kukwakʉ pisi kapupiso ka mbʉkʉ, kyɛ kukwakʉ kakwananɨgʉ ndɨ kakʉkʉmɨlyaga. A ɓɛyɔ, Daudi anzɨna ndɨ ko bulya kakɨ ɓɛ:
‹Namɨnaga ndɨ Mombukwono-dosu kambwa kamɨ ɓongbinga ɓasɨ,
a ɓuwobi na ɨmɨ kyɛ nakomomonitɔgʉ.
Kinili, lɨmbɛngɨ kamɨ a na mazɨyɔ,
mʉnɔkʉ kamɨ amutumo na magyagya ɓɨɗɛ,
gʉtʉgʉ nzʉyɨ kamɨ ika ndɛkɛ yakɨtʉlya ka mʉtamanagɨ,
a ɓɛyɔ, wakasɨgʉ ndɛkɛ lɨmbɛngɨ kamɨ kozingo ka ɓabɨlɨ,
wakasɨgʉ ndɛkɛ mʉgya-ligubo kakʉ Wotu kapɔ.
Wewonisila ndɨ ɓopisi ɓaya ɔɓɨlɨ walɨngʉnʉ,
wetumisa ndɛkɛ na magyagya ɓɨɗɛ wa tiko mino na ɨwɛ.›
Ɓomika-mama, nakwanana kamʉɓɨkya lɨngʉnʉ ko bulya ka titosu ɓɛyɔ ka Daudi ɓɛ: okwoni ndɨ, ɓalumbo. Mbʉkʉ kakɨ a mbɛyɨ ɓata wa aka wa kadwɛ na lɨsyɛ li nɨlɨ. Luki limoti, a ndɨ mugyalandʉ, iba ndɨ ɓɛ Kunzi akʉlya ndɨ silika ɓɛ amomosa ndɛkɛ miki ɓemoti luga wa lɨvananza kakɨ nɨnɔ alya ndɛkɛ ɓʉngama ka pa kakɨ. Daudi ɨna ndɨ kambwa aka ɓɛ Kilisito opupokuto ndɛkɛ ka mbʉkʉ ngbingo yi nɨnɔ aɓɨkya ndɨ mino ɓɛ:
‹Kunzi kasɨgʉ ndɛkɛ kozingo ka ɓabɨlɨ,
na nzʉyɨ kakɨ kapʉgʉ ndɛkɛ.›
Kunzi apupisatʉ ndɨ Yeso yi nɨnɔ nakanzɨna ko bulya kakɨ ka mbʉkʉ, iɓusu ɓasɨ ta ɓadɛmʉ ɓa lɨkpʉmʉka li nɨlɔ. Kʉwa wa, Kunzi aɗokisa ndɨ kʉgʉ, alikiso ka kʉmbanzɨkanɨkɔ kakɨ. Apá ndɨ Lɨmbɛngɨ-Lotu mʉɗɔngɔnɨ ɓɛyɔ awanyaga ndɨ mino. Yeso atitikilyoku ndɨ. A nɨlɔ makaɨna na kaʉkana mbɨya wanʉ. A ɓɛyɔ, Daudi kaɗakagʉ ndɨ ɨyɨ kʉgʉ wa lɨsyɛ, luki limoti aɓɨkya ndɨ ɓɛ:
‹Mombukwono-dosu Kunzi aɓɨkya ndɨ Mombukwana-damɨ ɓɛ:
dawiki ka kʉmbanzɨkanɨkɔ kamɨ,
kadwɛ kʉ kwa kʉ nubiso mino ɓomuyoniso kakʉ kusili wa ɓakagba kakʉ.›
Kinili, ɓɛvananza ɓayasɨ ɓaya Izaleli ɓokwononi kaiba ɓɨnza ɓɛ Yeso yi nɨnɔ mabangɨlaga ndɨ ka mʉsalaba, Kunzi aitisa ndɨ Mombukwono-dosu na Kilisito!»

Nɨyɔ ɓambanzʉ ɓʉkana mino lɨkpʉmʉka li nɨlɔ ɓɛyɔ, ɓogwa ndɨ ombombo kʉgbɛ. Ɓamuuso Pɛtɛlɛ na ɓatʉtʉmbwa ɓagɔgɔ ɓɛ: «Ɓomika-mama, tagya nɨlɨna ɓʉ?» Pɛtɛlɛ usikisya ɓɛ: «Ikosoni mambɛngɨ na mʉmbanzʉ yɨkaka-yɨkaka ogwo iɓatiso ko lino ka Yeso-Kilisito, Kunzi amʉpɨlyatʉ ɓʉnyɛ kunu, amʉpá Lɨmbɛngɨ-Lotu. A ɓɛyɔ, agʉmɛ ko Kunzi a ko bulya kunu na ɓomikunu. A ko bulya ka ɓatʉ ɓasɨ nɨɓɔ ɓa ɓyɨ, na ɓasɨ nɨɓɔ Mombukwono-dosu Kunzi ʉmaka ndɛkɛ.»
Pɛtɛlɛ idukulogo ɓata ndɨ kaʉtʉmbʉlyaga makpʉmʉka magɔgɔ kaʉpá mʉsasa ka baya na kautumiso mambɛngɨ, anaɓɨkya ɓɛ: «Puponi ka mʉɗɔngɔ ka ɓatʉ ɓa lɨsyɛ li nɨlɨ kyɛ ɓa ɓanyɛ, Kunzi amuusagatʉ.» Ɓudingi luga kaɓʉ ɓabaɨlya ndɨ mʉnzɨna ka Pɛtɛlɛ, ɓogwo iɓatiso. Lɨsyɛ li nɨlɔ, ɓambanzʉ abɛ ɓɛlɔfʉ ɓasaa ɓabaɨlya ndɨ, ɓɨmatɨla ka liɗu ka ɓatʉ ɓa baya.

Ɓikaga ndɨ ɓakɨtʉlya ɓongbinga ɓasɨ kaʉkana mʉtɨwɨ ka ɓatʉtʉmbwa, ɔɓɨlɨ kaɓʉ ikaga ndɨ abɛ ɓomika-muko, ɓanalyalya pa imoti na ɓanalʉmba pa imoti. Mʉmbanzʉ yɨkaka-yɨkaka luga kaɓʉ ikaga ndɨ na kʉɓangakʉ, kyɛ Kunzi agyaga ndɨ makpʉmʉka mʉmbanga-mbanga makpʉ pisi ka ɓatʉtʉmbwa. Ɓikaga ndɨ ɨɓʉ ɓasɨ luki limoti, ɓanobiso mukumbo kaɓʉ pa imoti. Ɓagabaga ndɨ lɨngama na mukumbo kaɓʉ, ɓagbananaga ɓuyi ɓi luga kaɓʉ ɓasɨ kaɓyɛnɛnɛ na yangya ka mʉtʉ yɨkaka-yɨkaka. Lɨmbɛngɨ limoti, ɓamʉmʉkanaga ndɨ masyɛ masɨ ka Ndaɓʉ ko Kunzi, ɓanalyalya pa yimoti. Ɓalyalyaga ndɨ na magyagya, na mambɛngɨ makisiso ka ɓandaɓʉ kaɓʉ. Ɓabibisaga ndɨ Kunzi, ɓambanzʉ ɓasɨ ɓanʉpa. Masyɛ masɨ Mombukwono-dosu ʉmatɨlaga ndɨ ka liɗu kaɓʉ, ɓambanzʉ nɨɓɔ ɓinisanaga ndɨ na muhukuso.

Listen to Ligubo 2