Mato - WBT Version (NT) Non Drama

Mato - WBT Version (NT) Drama

<div class="version vid2360 iso6393met" data-vid="2360" data-iso6393="met">
 <div class="book bkMAT">
 <div class="chapter ch12" data-usfm="MAT.12">
 <div class="label">12</div><div class="s1">Yesu Wasa Mana Xaidap Yaguangama</div><div class="r">(Mak 2:23-28; Luk 6:1-5)</div><div class="p"> 1Mana bungina baguba, mana Xaidap Yaguangam tela, Yesu gabu lipuxindi dinaxu mana dahaxa makisi mana wit umangang tela. Lipuxindi dinaxu mana gesagiding, binabu dungguti daxauya wit marang teladi saing daxangdi. 2Parisidi dibagu, baing daharua na ba, &#8220;Ubagu! Lipuximdi dinaxu maung dilibu oxata hanaunaungaradi dibili kira ba talibu mana Xaidap Yaguangama.&#8221;</div><div class="p"> 3Yesu haxuya ba, &#8220;Axa mugangaroa Debit libu waleu, atiti ba ne baruta ahatumia te? Mana bungina ina gabu guguniangandi gesagiding ba. 4Luxu Urana Numania, saing gabu guguniangandi daxang salanga dita Urana maxania. Anginga baguba bilingam. Lipu hananiangam ding ganiding sanga ba daxang.#12:4 Ubagu Lipu Hananiangam Oxatanoa (Wok Pris) 24:5-9; 1 Samwel (1 Samuel) 21:1-6. 5Xauna, Xaidap Yaguangam hanaunaunganoa atiti ba ne baruta ahatumia te? Bungina lipu hananiangamdi dituxu oxatadinga Urana Numania didali hanaunaunga baguba, ne dilibu kubolu diana Urana maxania te, namua na sina oxata ba nadi. 6Ngabalang ba, lipu tela wa la li yanoa dali Urana Numang yanoa! 7Bing ahatumia Urana haruangana baguli: &#8216;Nga murugu mana ausinga lipudi. Nga murugu mana hananiangadi te.&#8217;#Hosea 6:6 Nabu axabia rangrang haruanga baguba namuxina, bing sanga ba asu haruanga na lipuxigudi dinaxu manga te. Ding dilibu kubolu dian tela Urana maxania te. 8Lipua Ma Rangua Urana wasa mana Xaidap Yaguangama, binabu sanga ba nai mana baru kubolunta lipuxindi dilibu mana.&#8221;</div><div class="s1">Yesu Hamaringia Lipu Tela Rimanoa Mati</div><div class="r">(Mak 3:1-6; Luk 6:6-11)</div><div class="p"> 9Yesu sauya longga baguba, saing ila luxu Yudadi sabungading numania. 10La ba bagu lipu tela rimanoa mati saing toatuana. Parisidi disai daxanga tela ba dita Yesu haruangia, binabu duxusunga ba, &#8220;Hanaunaunga harua ba sangau mana tahamaringia lipudi mana Xaidap Yaguangam?&#8221;</div><div class="p"> 11Harua nadi ba, &#8220;Nabu angia tela sipsibinoa xung mari banggumia mana Xaidap Yaguangam, bing xai mahaing, maxuna? 12Ne lipu walinganoa sabanga mana sipsip walinganoa! Wane, tasu mana hanaunaunga bungina talibu kubolu xai mana Xaidap Yaguangam.&#8221;</div><div class="p"> 13Baing harua na lipua ba, &#8220;Uraria rimama.&#8221; Baing ina naga, raria rimanoa saing sok xai dup, bila tela baing! 14Ne Parisidi disok sangua saing digugunia bu disai daxanga tela bu dung Yesu mati.</div><div class="s1">Yesu, Urana Lipuxing Oxatam Ina Mogu</div><div class="p"> 15Ne Yesu xabia hatumingadinga. Binabu sauya longga ba, saing lipu xumana disu mana. Hamaringia lipuxiding busingam longgalo, 16ne bilidi ba dinaxuya mana ina gaxarea. 17Alali libu Urana haruanganoa lipuxing suxunguxunguama Aisaya bung ba aningona:</div><div class="b"></div><div class="q1"> 18&#8220;Bagu lipuxigu oxatama, ina ngamogu ba.</div><div class="q2">Nga murugu sibuna mana, ngayaha sibuna mana.</div><div class="q1">Bagula ngata Aningogua maluxu mana,</div><div class="q2">saing bagula habingia ba Urana bagula suxuya numanumadi maringina.</div><div class="q1"> 19Bagula hakhaxi kimbo xaba sabanga te,</div><div class="q2">bagula tubatuba xaung haruanga sabanga daxangia te.</div><div class="q1"> 20Bagula tatua lipudi haringingading teguamdi bila hamunanggia rambukdi te,</div><div class="q2">baing bagula taxiti haxugindi haruangadinga bila ung nagunga mati te.</div><div class="q2">Bagula libulibu kubolunoa laing xaiyua dali dianoa.</div><div class="q1"> 21Baing ina naga, numanumadi bagula dahatum haringina diragu ba libu axamang xaidi manadi.&#8221;#Aisaya (Aisaia) 42:1-4</div><div class="s1">Yesu Xaung Belsabul</div><div class="r">(Mak 3:23-27; Luk 11:17-22)</div><div class="p"> 22Mana bungina baguba lipu tela xaunga wa mana xaung sanga ba harua bagu tate daxap ma rangua Yesu. Hamaringia binabu harua muli xaung bagu muli. 23Buranga dihixi mana, saing duxusunga ding ba, &#8220;Bola lipua li Xaitamoxi Debit Garanoa, Urana Lipuxing Mogunganama?&#8221;</div><div class="p"> 24Ning Parisidi dilungu haruanga baguba, baing daharua ba, &#8220;Belsabul,#12:24 Belsabul&#8212;Satan yan tela. xaungadi yanamidinga, ing ganina sina haringinga na lipua li bu suka xaungadi mala.&#8221;</div><div class="p"> 25Yesu xabia hatumingadingdi, binabu harua nadi ba, &#8220;Nabu yongga tela dutu ding, bing bagula dahanggalang. Nabu long sabanga tela kimbo numa tela dutu ding, bing bagula disup. 26Ne nabu Satan suka Satan mala, bing utuina, haunggana ina baing. Yonggaxinoa sanga ba li te. 27Ang gaharua ba ngasuka xaungadi mana yanamidinga Belsabul haringinganoa. Ne ang lipuximdi dinaxu mang, disuka xaungadi xauna. Ne disukadi mana gaxarea haringinganoa? Bola aharua ba Belsabul haulidi xauna? Baing ina naga, lipuximdi dinaxu mang oxatadinga ba hatanga haruangaima asu manga ba maring te. 28Ne mana namua ngasuka xaungadi mana Urana Aningong haringinganoa, bing hatanga ba Urana Yonggaxinoa ma, sok mang.</div><div class="p"> 29&#8220;Kimbo, lipu tela sanga ba luxu lipu haringingam numania bila Satan numanoa saing hanai xalingindi olang te. Tegu. Muga bing goxigoxi to. Tauna, hanai numania.</div><div class="p"> 30&#8220;Lipu gaxarea dirau nga te, bing bixuagudi. Lipu gaxarea duwaxata rangua nga te bu am gaxai lipudi mala rangua Urana, bing disukadi mala sangua Urana. 31Baing ina naga, ngabalang ba, kubolu diang longgalo xaung haruanga diang longgalo daharungiadi mana Urana, ina sanga ba yungadi, ning kubolua harungia Urana Aningonoa, bing bagula yunga te. 32Baing lipu gaxarea daharua diana mana Lipua Ma Rangua Urana, bing Urana bagula yunga kuboluding diandi. Ning lipu gaxarea daharua diana mana Urana Aningonoa, bing bagula yunga kuboluding dianoa te, mana xaidapkadi bagudi li, kimbo bunging kimuam sibuna ma yu.</div><div class="s1">Taxabia Xaidi Mana Maradingdi</div><div class="r">(Luk 6:43-45)</div><div class="p"> 33&#8220;Sanga ba taxabia xaidi mana maradingdi. Nabu xai tela xai, bing marandi bagula daxai. Nabu xai tela diana, bing marandi bagula didoa. 34Ang bila moxa diang gugunianga tela! Ang lipu diandi sanga ba aharua haruanga xai tela baru? Namua na lipu suxungunoa baxanga sabasabia axadi hatuminganoa baxagi manadi ba. 35Lipua xai, hatuminganoa baxagi mana hatuminga xai saing ua bila ba. Baing lipu diana, hatuminganoa baxagi mana hatuminga diana saing ua bila ba. 36Ne ngabalang ba, mana xaidap suxuyangama, Urana bagula libu lipudi dahatum muli mana haruangading olang longgalo daharua ba, saing bagula suxuyadi manadi. 37Haruanga aharua ba bagula hatanga ba alibu diana te, saing Urana bagula harua ba awa maringina, kimbo alibu kubolu diana, saing bagula harua ba awa doa.&#8221;</div><div class="s1">Yona Sok Babu Mana Yesu</div><div class="r">(Luk 11:29-32)</div><div class="p"> 38Baing Parisi teladi xaung lipu hanaunaunga tubatubainganam teladi daharua na Yesu ba, &#8220;Lipu Tubatubaikkam, am gabo ba am gabagu ulibu axamang haringing tela bu hatanga nam ba Urana soxiung ma.&#8221;</div><div class="p"> 39Ne haxuya ba, &#8220;Lipu hatatamdi diang sibundi xaung diyamu Urana namua na disaisai ba dibagu axamang haringina. Ne axamang haringing taininau ing ganina bagula dibagu ba: Bagula wa bila axamana sok mana Urana lipuxing suxunguxunguama Yona. 40Yona wa song sabanga gamonia xaidap tuwa yambong tuwa. Bila balau bagula Lipua Ma Rangua Urana wa titia gamonia xaidap tuwa yambong tuwa. 41Waleu sibuna Yona baxanga na lipu Ninibeamdi saing duxugia hatumingadingdi. Ne hatata tela dali sibuna Yona wa la li, ne hauxaim ba axugia hatumingaimdi. Binabu bungina Urana suxuya lipudi, Ninibedi bagula dimesa saing dili Urana maxania ranguang, saing disu haruanga nang lipu hatatamdi. 42Waleu sibuna Xaitamoxi Haing mana numanuma Siba ma titi subingania ma bu lungu Solomon xabiangang maringina.#12:42 Ubagu 1 Xaitamoxi (1 King) 10:1-13. Ne hatata tela dali sibuna Solomon wa la li, ne hauxaim ba alungu haruanganoa. Binabu bungina Urana suxuya lipudi, haingga ba bagula mesa saing li Urana maxania ranguang, saing su haruanga nang lipu hatatamdi. </div><div class="s1">Xaunga Goxoyanganoa</div><div class="r">(Luk 11:24-26)</div><div class="p"> 43&#8220;Bungina xaunga tela sok ma sangua lipu tela, ila luxu mana long xoliandi bu sai yaguanga, baing tegu. 44Baing harua ba, &#8216;Bagula ngagoxoya mala mana numa muga ngawa mana baing.&#8217; Bungina sok mana, bagu lipua ba wa bila numa sogoxoyangam, wa maringina ba, ne wa olang. 45Baing ila xap xaunga 7 diang sibundi mana ina, dima diluxu saing duwa mana. Baing ina naga, hatata walinganoa sok doa sibuna mana muga. Alaba bagula sok mang lipu diang hatatamdi.&#8221;</div><div class="s1">Yesu Bauna Xaung Kixingindi</div><div class="r">(Mak 3:31-35; Luk 8:19-21)</div><div class="p"> 46Yesu sina haruanga na lipudiyu, baing bauna gabu kixingindi dili mua sabasabia, dibo ba daharua rangua. 47Lipu tela bala ba, &#8220;Baum gabu kixingimdi dili mua sabasabia, dibo ba daharua ranguaung.&#8221;</div><div class="p"> 48Haxuya ba, &#8220;Gaxarea baugu? Gaxarea kixingigudi?&#8221; 49Baing mogu lipuxindi dinaxu mana saing harua ba, &#8220;Adi bagudi li bila baugu xaung kixingigudi. 50Lipu gaxarea dilibu Tibugu wa long xaiya murunganoa bing kixingigua, hamungagua xaung baugu.&#8221;</div>
 </div>
 </div>
</div>

Mana bungina baguba, mana Xaidap Yaguangam tela, Yesu gabu lipuxindi dinaxu mana dahaxa makisi mana wit umangang tela. Lipuxindi dinaxu mana gesagiding, binabu dungguti daxauya wit marang teladi saing daxangdi. Parisidi dibagu, baing daharua na ba, “Ubagu! Lipuximdi dinaxu maung dilibu oxata hanaunaungaradi dibili kira ba talibu mana Xaidap Yaguangama.”
Yesu haxuya ba, “Axa mugangaroa Debit libu waleu, atiti ba ne baruta ahatumia te? Mana bungina ina gabu guguniangandi gesagiding ba. Luxu Urana Numania, saing gabu guguniangandi daxang salanga dita Urana maxania. Anginga baguba bilingam. Lipu hananiangam ding ganiding sanga ba daxang. Xauna, Xaidap Yaguangam hanaunaunganoa atiti ba ne baruta ahatumia te? Bungina lipu hananiangamdi dituxu oxatadinga Urana Numania didali hanaunaunga baguba, ne dilibu kubolu diana Urana maxania te, namua na sina oxata ba nadi. Ngabalang ba, lipu tela wa la li yanoa dali Urana Numang yanoa! Bing ahatumia Urana haruangana baguli: ‘Nga murugu mana ausinga lipudi. Nga murugu mana hananiangadi te.’ Nabu axabia rangrang haruanga baguba namuxina, bing sanga ba asu haruanga na lipuxigudi dinaxu manga te. Ding dilibu kubolu dian tela Urana maxania te. Lipua Ma Rangua Urana wasa mana Xaidap Yaguangama, binabu sanga ba nai mana baru kubolunta lipuxindi dilibu mana.”


Yesu sauya longga baguba, saing ila luxu Yudadi sabungading numania. La ba bagu lipu tela rimanoa mati saing toatuana. Parisidi disai daxanga tela ba dita Yesu haruangia, binabu duxusunga ba, “Hanaunaunga harua ba sangau mana tahamaringia lipudi mana Xaidap Yaguangam?”
Harua nadi ba, “Nabu angia tela sipsibinoa xung mari banggumia mana Xaidap Yaguangam, bing xai mahaing, maxuna? Ne lipu walinganoa sabanga mana sipsip walinganoa! Wane, tasu mana hanaunaunga bungina talibu kubolu xai mana Xaidap Yaguangam.”
Baing harua na lipua ba, “Uraria rimama.” Baing ina naga, raria rimanoa saing sok xai dup, bila tela baing! Ne Parisidi disok sangua saing digugunia bu disai daxanga tela bu dung Yesu mati.

Ne Yesu xabia hatumingadinga. Binabu sauya longga ba, saing lipu xumana disu mana. Hamaringia lipuxiding busingam longgalo, ne bilidi ba dinaxuya mana ina gaxarea. Alali libu Urana haruanganoa lipuxing suxunguxunguama Aisaya bung ba aningona:

“Bagu lipuxigu oxatama, ina ngamogu ba.
Nga murugu sibuna mana, ngayaha sibuna mana.
Bagula ngata Aningogua maluxu mana,
saing bagula habingia ba Urana bagula suxuya numanumadi maringina.
Bagula hakhaxi kimbo xaba sabanga te,
bagula tubatuba xaung haruanga sabanga daxangia te.
Bagula tatua lipudi haringingading teguamdi bila hamunanggia rambukdi te,
baing bagula taxiti haxugindi haruangadinga bila ung nagunga mati te.
Bagula libulibu kubolunoa laing xaiyua dali dianoa.
Baing ina naga, numanumadi bagula dahatum haringina diragu ba libu axamang xaidi manadi.”


Mana bungina baguba lipu tela xaunga wa mana xaung sanga ba harua bagu tate daxap ma rangua Yesu. Hamaringia binabu harua muli xaung bagu muli. Buranga dihixi mana, saing duxusunga ding ba, “Bola lipua li Xaitamoxi Debit Garanoa, Urana Lipuxing Mogunganama?”
Ning Parisidi dilungu haruanga baguba, baing daharua ba, “Belsabul, xaungadi yanamidinga, ing ganina sina haringinga na lipua li bu suka xaungadi mala.”
Yesu xabia hatumingadingdi, binabu harua nadi ba, “Nabu yongga tela dutu ding, bing bagula dahanggalang. Nabu long sabanga tela kimbo numa tela dutu ding, bing bagula disup. Ne nabu Satan suka Satan mala, bing utuina, haunggana ina baing. Yonggaxinoa sanga ba li te. Ang gaharua ba ngasuka xaungadi mana yanamidinga Belsabul haringinganoa. Ne ang lipuximdi dinaxu mang, disuka xaungadi xauna. Ne disukadi mana gaxarea haringinganoa? Bola aharua ba Belsabul haulidi xauna? Baing ina naga, lipuximdi dinaxu mang oxatadinga ba hatanga haruangaima asu manga ba maring te. Ne mana namua ngasuka xaungadi mana Urana Aningong haringinganoa, bing hatanga ba Urana Yonggaxinoa ma, sok mang.
“Kimbo, lipu tela sanga ba luxu lipu haringingam numania bila Satan numanoa saing hanai xalingindi olang te. Tegu. Muga bing goxigoxi to. Tauna, hanai numania.
“Lipu gaxarea dirau nga te, bing bixuagudi. Lipu gaxarea duwaxata rangua nga te bu am gaxai lipudi mala rangua Urana, bing disukadi mala sangua Urana. Baing ina naga, ngabalang ba, kubolu diang longgalo xaung haruanga diang longgalo daharungiadi mana Urana, ina sanga ba yungadi, ning kubolua harungia Urana Aningonoa, bing bagula yunga te. Baing lipu gaxarea daharua diana mana Lipua Ma Rangua Urana, bing Urana bagula yunga kuboluding diandi. Ning lipu gaxarea daharua diana mana Urana Aningonoa, bing bagula yunga kuboluding dianoa te, mana xaidapkadi bagudi li, kimbo bunging kimuam sibuna ma yu.


“Sanga ba taxabia xaidi mana maradingdi. Nabu xai tela xai, bing marandi bagula daxai. Nabu xai tela diana, bing marandi bagula didoa. Ang bila moxa diang gugunianga tela! Ang lipu diandi sanga ba aharua haruanga xai tela baru? Namua na lipu suxungunoa baxanga sabasabia axadi hatuminganoa baxagi manadi ba. Lipua xai, hatuminganoa baxagi mana hatuminga xai saing ua bila ba. Baing lipu diana, hatuminganoa baxagi mana hatuminga diana saing ua bila ba. Ne ngabalang ba, mana xaidap suxuyangama, Urana bagula libu lipudi dahatum muli mana haruangading olang longgalo daharua ba, saing bagula suxuyadi manadi. Haruanga aharua ba bagula hatanga ba alibu diana te, saing Urana bagula harua ba awa maringina, kimbo alibu kubolu diana, saing bagula harua ba awa doa.”


Baing Parisi teladi xaung lipu hanaunaunga tubatubainganam teladi daharua na Yesu ba, “Lipu Tubatubaikkam, am gabo ba am gabagu ulibu axamang haringing tela bu hatanga nam ba Urana soxiung ma.”
Ne haxuya ba, “Lipu hatatamdi diang sibundi xaung diyamu Urana namua na disaisai ba dibagu axamang haringina. Ne axamang haringing taininau ing ganina bagula dibagu ba: Bagula wa bila axamana sok mana Urana lipuxing suxunguxunguama Yona. Yona wa song sabanga gamonia xaidap tuwa yambong tuwa. Bila balau bagula Lipua Ma Rangua Urana wa titia gamonia xaidap tuwa yambong tuwa. Waleu sibuna Yona baxanga na lipu Ninibeamdi saing duxugia hatumingadingdi. Ne hatata tela dali sibuna Yona wa la li, ne hauxaim ba axugia hatumingaimdi. Binabu bungina Urana suxuya lipudi, Ninibedi bagula dimesa saing dili Urana maxania ranguang, saing disu haruanga nang lipu hatatamdi. Waleu sibuna Xaitamoxi Haing mana numanuma Siba ma titi subingania ma bu lungu Solomon xabiangang maringina. Ne hatata tela dali sibuna Solomon wa la li, ne hauxaim ba alungu haruanganoa. Binabu bungina Urana suxuya lipudi, haingga ba bagula mesa saing li Urana maxania ranguang, saing su haruanga nang lipu hatatamdi.


“Bungina xaunga tela sok ma sangua lipu tela, ila luxu mana long xoliandi bu sai yaguanga, baing tegu. Baing harua ba, ‘Bagula ngagoxoya mala mana numa muga ngawa mana baing.’ Bungina sok mana, bagu lipua ba wa bila numa sogoxoyangam, wa maringina ba, ne wa olang. Baing ila xap xaunga 7 diang sibundi mana ina, dima diluxu saing duwa mana. Baing ina naga, hatata walinganoa sok doa sibuna mana muga. Alaba bagula sok mang lipu diang hatatamdi.”


Yesu sina haruanga na lipudiyu, baing bauna gabu kixingindi dili mua sabasabia, dibo ba daharua rangua. Lipu tela bala ba, “Baum gabu kixingimdi dili mua sabasabia, dibo ba daharua ranguaung.”
Haxuya ba, “Gaxarea baugu? Gaxarea kixingigudi?” Baing mogu lipuxindi dinaxu mana saing harua ba, “Adi bagudi li bila baugu xaung kixingigudi. Lipu gaxarea dilibu Tibugu wa long xaiya murunganoa bing kixingigua, hamungagua xaung baugu.”

Listen to Matyu 12