Lezgi - 2018 IBT (NT) Non Drama

Lezgi - 2018 IBT (NT) Drama

Гзафбур чи арада кьиле фейи, гьакӀни эвелдилай чпиз вилералди акур ва Аллагьдин Гафуниз къуллугъ авур ксаривай чаз ван хьайи вакъиайрикай кьисаяр туькӀуьриз эгечӀна. Гьавиляй зани вун патал, играми Тегьафил, вун жуваз гайи чирвилер дуьз тирвилин чӀалахъ рикӀивай хьун патал, вири крар лап эвелдай авайвал чирна, галай-галайвал сад садан гуьгъуьналлаз кхьин кьетӀна.
Ягьудат вилаятдин пачагь Гьирудан девирда Аби кьиле хьайи хахамрин кӀватӀалдик Зекери лугьудай са хахам квай, адан паб Элисабат Гьарунан тухумдикай тир. Аллагьдин вилик абур Реббидин вири къайдайрални тагькимрал кӀевелай амал ийизвай гьахъ-михьибур тир. Амма абурухъ аялар авачир, вучиз лагьайтӀа Элисабат эремек тир, абурун кьведанни яшар хьанвай.
Садра Аллагьдин КӀвале къуллугъ ийидай нубат Ави кьиле хьайи хахамрин кӀватӀалдал атана. Чип вегьидай къайда авай, хахамрин арада атирдин ни галай гум акъудун и гъилера чпинай Зекеридал атана. Ада Аллагьдин КӀвале ни галай затӀар кудайла, къецел алай гзаф инсанри дуьаяр ийизвай. Гьа и вахтунда адаз атир галай гум акъуддай къурбангандин эрчӀи пата Реббидин малаик акъвазнаваз акуна. Ам акурла, Зекери вич вичивай квахьна ва адаз гзаф кичӀе хьана.
– КичӀе жемир, Зекери, – лагьана малаикди, – Аллагьди ви дуьаяр кьабулнава, ви паб Элисабата ваз хва хада, вуна адал Ягья тӀвар эциг. Ам дуьньядал атуни ваз чӀехи шадвал гъида, гзаф инсанриз хвеши жеда. Аллагьдин вилик адакай зурба кас жеда. Ада я чехир, я буза хъвадач. Гьеле дуьньядиз татанмаз ам Пак Руьгьдив ацӀанваз жеда. Ада Исраилдин гзаф ксар чпин Аллагь тир Реббидихъ элкъуьрда. Ильясан хьтин руьгьни къудрат аваз ам, бубайрин рикӀер веледрихъ элкъуьр хъийиз, Аллагьдин рекьяй акъатнавайбур дуьз рекье хутаз, Ребби къведалди виликамаз халкь гьазурун патал, Адалай вилик дуьньядиз къведа.
– ГьакӀ жедайди заз гьикӀ чир хьурай? – жузуна Зекериди, – Зун кьуьзуь я эхир, зи пабни жегьил туш.
– Зун Аллагьдин вилик акъвазнавай Жабраил я, – жаваб гана малаикди, – зун, вахъ галаз рахун патал ва ваз и муштулух гун патал, Гьада ракъурнавайди я. За ваз лагьай кар, вахт агакьайла, кьилиз акъатда. Амма вун зи гафарин чӀалахъ тахьайвиляй, за лагьай кар кьилиз акъатдалди, вун мез кьуна рахан тийиз амукьда.
Халкьдин вил Зекеридал алай, ам Аллагьдин КӀвале геж хьуни инсанар мягьтел авунвай. Зекери экъечӀна, амма адавай рахаз хъхьанач. Халкь адаз Аллагьдин КӀвале карагун акурдан гъавурда гьатна. Зекери инсанрихъ галаз ишарайралди рахазвай, ам чӀал кьуна амай.
Къуллугъ ийидай йикъар куьтягь хьайила, Зекери вичин кӀвализ хъфена. Са тӀимил вахтунилай адан паб Элисабат кӀвачел залан хьана ва сифтегьан вад вацра кӀваляй экъечӀнач. Ада лугьуз хьана:
– Им Аллагьди инсанрин вилик айиб залай алудун паталди авунвайди я.

Элисабат аялдик кваз ругуд лагьай варз хьайила, Аллагьди Галилейда авай Назарет шегьердиз Давудрикай тир Юсуфа лишан кутунвай Майрам тӀвар алай рушан патав малаик Жабраил ракъурна. Жабраила атана Майрамаз лагьана:
– Саламар хьуй ваз! Аллагьдиз кӀаниди! Ребби вахъ галаз я.
Жабраилан гафарин ван хьайила, вичи вич квадарай руша ибур вуч гафар ятӀа лугьуз фикирар авуна.
– КичӀе жемир, Майрам, – лагьана малаикди, – вун Аллагьдин берекатдик акатнава. Ингье, вун руфунал залан жеда, вуна хва хада, Адални Иса тӀвар эциг. Ам чӀехи кас жеда, Адаз Виридалай Виниздан Хва лугьуда. Ребби Аллагьди Ам Адан бан-бубайрикай тир Давудан тахтуна ацукьарда. Ада Якьубан несилриз даим пачагьвал ийида ва адан пачагьвилин эхир жедач.
– Им жедай кар яни? – жузуна Майрама. – Зун гьеле гъуьлуьз фенвайди туш эхир!
– Вун Пак Руьгьдин эсердик кваз жеда, – жаваб гана малаикди. – Вун Виридалай Виниздан къудратдик акатда. ГьакӀ хьайила, вуна хадай пак Аялдиз Аллагьдин Хва лугьуда. Ингье, икьван гагьди эремек яз гьисабзавай ви мукьвади тир Элисабат кьуьзуь кьиляй аялдик кваз ругуд варз я. Аллагьдилай алакь тийидай са карни авач.
– Зун Аллагьдин лукӀ я! – лагьана Майрама. – Къуй гьа вуна лагьайвал хьурай!
Малаик адан патавай хъфена.

Гьа идалай кьулухъ са тӀимил йикъарилай Майрам, экъечӀна, тадиз Ягьудатдин дагъдик квай са шегьердиз фена. Ада, Зекеридин кӀвализ атана, Элисабатаз салам гана. Майраман саламдин гафар ван хьайила, Элисабатан бедендик квай аял юзана, Элисабат Пак Руьгьдай ацӀана.
Ада ван алаз лагьана:

– Вири папарилай гзаф Аллагьдин нуьсрет алайди!
Ви бедендик квай аялдални Аллагьдин нуьсрет ала.

Зи Реббидин диде зи патав атун – им заз гьинай жагъай бахт я! Ви саламдин сес зи япарихъ галукьайла, зи бедендик квай аялдик шадвилин юзунар акатнава. Реббиди ваз лагьайбур кьилиз акъатдайдан чӀалахъ хьайи вун бахтавар я.
Майрамани лагьана:

– РикӀ ацӀурна алхишда за Реббидиз,
Руьгь шад я зи хилас ийир Аллагьдал,
Вичин табий лукӀ акурдал цаварай,
гила вири несилра зи бахтунин
тариф гьатда. Къудрат Авайда шафакъат
авуна заз багъиш, пак я ТӀвар Адан.
Гьар девирда Ада вичин регьимдик
Вичихъай кичӀебур кутазва.
Ада Вичин къуват авай гъилелди
лавгъа рикӀер авай ксар чукурна.
Гьукум гвайбур тахтунилай гадарна,
усал тирбур Ада виниз хкажна.
Авачирдаз гана Ада мал-девлет,
девлет авайбур туна гъилер ичӀи яз.
Ада фейи чӀавара чи бубайриз,
Ибрагьимаз ва гьакӀ адан веледриз,
эбеди яз гуда лугьуз хиве кьур
регьим рикӀел хвена, Вичин къуллугъда
акъвазнавай Исраилдиз куьмекна.

Элисабатан кӀвале пуд варз кьван акъудайдалай кьулухъ Майрам элкъвена вичин кӀвализ хъфена.

Элисабата аял хадай вахт алукьна – адаз гада хьана. Реббиди адаз зурба мергьемет авуна лагьай ван хьайи къуншийрини мукьва-кьилийри адахъ галаз шадвилер авуна. Аял хьайи муьжуьд лагьай юкъуз абур ам суьннетиз атана, абуруз аялдал вичин буба Зекеридин тӀвар эцигиз кӀан хьана. Амма аялдин диде рази хьанач:
– Ваъ, адан тӀвар Ягья жеда.
– Ви мукьва-кьилийрик и тӀвар алай кас хьайиди туш, – лагьана абуру ва аялдин бубадивай ишарайралди адал гьихьтин тӀвар эцигда лагьана хабар кьуна.
Зекериди кьул тӀалабна, адал: «Адан тӀвар Ягья я» лагьана кхьена. Вири мягьтел хьана амукьна. Зекеридиз гьасятда чӀал ахкъатна ва ада Аллагьдиз шукурар ийиз хьана. Инал Зекеридин къуни-къуншийрик кичӀ акатна ва инал хьайи крар вири Ягьудатдин дагъдик квай чкайрин инсанрин сивера гьатна. И кардикай ван хьайибуру и Шад Хабар чпин рикӀе хуьз хьана. Абуру чпи чпик: «И аялдикай вуж жедатӀа?» – лугьуз фикирзавай. Гьакъикъатдани, Аллагьдин къуват гьадахъ галай.
Ягьядин буба Зекери, Пак Руьгьдин эсердик кваз, пайгъамбар хьиз рахаз эгечӀна:

– Шукур хьурай Реббидиз, Исраилдин Аллагьдиз
Вичин халкьдал кьил чӀугур, ам хиласиз.
Адан пак тир пайгъамбаррин мецелди
хиласда лугьуз чи халкь душманрин
ва гьакӀни чун такӀанбурун гъиликай
чаз лап фадлай хиве кьурвал Реббиди,
Ада чаз чун хиласдай гуж гана
Вичин лукӀ Давудан пак велед яз,
чи бубайрал регьим къурун паталди,
рикӀел алаз вичин пак тир Икьрарни,
Ибрагьимаз Вичи кьур кьин рикӀеваз,
хуьда лугьуз чун мидяйрин пацукай,
гуда лугьуз чаз даиман мумкинвал
Вичиз пак яз, гьахъ-михьи яз къуллугъдай.
Виридалай Виниз Тирдан пайгъамбар
лагьай тӀвар ваз гуда, бала, вун Адан
фида вилик кваз, халкь хилас хьунухьин
цавар ацӀай регьимдив чи Аллагьди
гъил къахчунин гунагьрилай инсанрин
муштулухар, чирвилер, Шад Хабар гуз,
чи Реббидиз гьяркьуь, дуьз рехъ гьазуриз;
Адан регьим цӀийи йикъан ярар яз
хкаж жеда, чаз къени рехъ ачухиз,
мичӀивиле авайдаз ва ажалдин
хъенди кичӀе авурбуруз эквер гуз.

Аял чӀехи жезвай ва руьгьдалди мягькем жезвай. Исраилдин халкьдин вилик экъечӀдай вахт алукьдалди ада кьурумра уьмуьр тухвана.

Listen to ЛукӀа 1