The New Testament in the Fataleka language of the Solomon Islands

Farongoe Lea Ana Fataleka

<div class="version vid1902 iso6393far" data-vid="1902" data-iso6393="far">
 <div class="book bkMRK">
 <div class="chapter ch2" data-usfm="MRK.2">
 <div class="label">2</div><div class="s">Sa Jesus too ana nikilalae fuana manatalugelana ta'alae</div><div class="r">(Matiu 9:1-8; Luk 5:17-26)</div><div class="p"> 1Ma 'i burina bara maedangi sui, sa Jesus ka oli lau mai 'uria 'i Kapaneam. Ma kera ka farongo kwailiu ana ne nia to ga 'ana laona lume be nia 'idufa dao laona fere nai. 2'Urinai na wane 'oro ki kera ka oku na mai siana sa Jesus, leka na lume nai kera ka tofia ka fungu 'asiana, ma ka nao na ta kula ni gourue 'i laona lume nai. Ma 'i maa boroi, wane 'oro ki kera oku laugo ana. Ma sa Jesus ka fulangainia fatalana God fuada. 3Ma ana kada nai laugo, na fai wane ki kera leka mai, kera ka ngalia mai te wane ne nonina mae. 4Ma sulia ne fikue baita nai, nia ka 'afitai na fuana ngalilana kau siana sa Jesus. 'Urinai go, kera ka ra 'i fafona lume fainia na wane nai. Ma kera ka tafangia te mae kwakwa baita 'i fafona lume bobola fainia kula ne sa Jesus nia to ana, ma kera ka fakosoa na wane nai 'i fafona 'ifitai nia siana sa Jesus. 5Ma kada sa Jesus nia ada saitamana famamanae kera, nia ka fata 'uri fuana wane nonina mae nai, &#8220;Wele nau 'ae, nau ku manatalugea na, na ta'alae 'oe ki.&#8221; </div><div class="p"> 6Ma kada nai, tani wane famanata ana taki ki kera to laugo 'i senai, ma kera ka manata 'ada 'uri talada, 7&#8220;Nao nia si bobola fua ne nia ka fata 'urinai. Wane ki nao si saitamana manatalugea ta'alae ki. Taifilia go God ne saitamana manatalugea ta'alae ki. Nia fabolotania na fainia God.&#8221;</div><div class="p"> 8Boroi ma sa Jesus ka saitamana manatalada, ma ka fata 'uri fuada#2:8 Na wane Jiu ki kera famamana taifilia go God ne kai gura wane ki., &#8220;Kamulu si manata lau 'urinai. 9Dia nau ku fata 'uri fuana wane nonina mae ne, &#8216;Ta'alae 'oe ki nau ku manatalugea na,&#8217; kamulu si ada to'ona go ne nia fuli. Boroi ma dia nau ku fata 'uri, &#8216;Tatae, ngalia 'ifitai 'oe, ma 'oko fali,&#8217; senai kamulu ka fi ada to'ona ne nikilalae nia aku fuana gurae. 10Kada nau gura wane ne, nau fatainia fua mulu ne nau, na Wele nia Wane, nau ku too ana nikilalae fuana manatalugelana na ta'alae ki.&#8221; 'Urinai nia ka fata 'uri fuana wane nai ne nonina mae, 11&#8220;Nau ku saea fuamu, 'oe tatae, ngalia na 'ifitai 'oe, ma 'oko leka na 'i fere 'oe.&#8221;</div><div class="p"> 12Ma wane nai tatae, ka ngalia na 'ifitai nia, ma ka leka na. 'Urinai, kera tafau kera ada to'ona, ma kera kwele 'asiana. Kada nai, kera ka tangoa God, ma kera ka fata 'uri, &#8220;Nao kulu si suana 'ua ta ru 'uri!&#8221;</div><div class="s">Farasi ki kera nao si doria sa Jesus ka 'ado fainia wane aburongo ki</div><div class="r">(Matiu 9:9-13; Luk 5:27-32)</div><div class="p"> 13Te kada laugo, sa Jesus nia oli lau ninimana 'osi 'i Galili. Ma fikue baita kera ka leka mai siana, ma nia safali ka famanata kera. 14Ma ana kada nia liu kau sulia 'osi nai, nia ka ada to'ona sa Lifae, na wele sa Alfeas. Nia gouru ga 'ana, ana kula fuana konilana malefo ana takisi, sulia ne nia rao senai. Ma sa Jesus ka fata 'uri fuana, &#8220;'Oe leka mai fai nau.&#8221; Ma sa Lifae tatae, ma ka leka na fainia.</div><div class="p"> 15Ma 'i burina ne sa Jesus nia talaia sa Lifae fuana fafurongo nia, nia ka leka fanga na 'i lume nia. Ma na tooa ni koni malefo ana na takisi ki kera to laugo senai, ma tani &#8220;wane aburongo&#8221;#2:15 wane aburongo: Na Farasi saea ta wane ka aburongo sulia nia aburongo ana taki Farasi ki. laugo, kera fanga fainia sa Jesus ma na fafurongo nia ki. Na wane 'oro 'urinai ki, kera leka fainia sa Jesus. 16Tani Farasi#2:16 Te fikute wane ana Jiu ki ne kera manata baita sulia rolae sulia taki sa Moses nia kedea fainia laugo famanatalae kera ki talada. ne kera famanata ana taki sa Moses ki, kera ada to'ona ne sa Jesus nia fanga fainia &#8220;tooa aburongo ki&#8221; ma na tooa kera koni malefo ana takisi ki. Ma Farasi ki kera ka fata 'uri fuana fafurongo sa Jesus ki, &#8220;Nia bobola fua nia si fanga lau fainia wane aburongo ki.&#8221;</div><div class="p"> 17Ma kada sa Jesus nia rongoa ru nai, nia ka fata 'uri fuada, &#8220;Wane ne nao kera si matai ki, kera si doria go ta wane kwaigurai, boroi ma wane ne kera matai ki, kera ka bobo 'uria wane kwaigurai. Nau kusi leka lau mai fuana riilae wane 'o'olo ki fua kera kai kari abulo, boroi ma na wane ne abulolada ta'a ki lalau ne, nau ku leka mai fuana riilae 'uria tatala manatalae.&#8221;</div><div class="s">Na ledilae sulia na abu fangalae</div><div class="r">(Matiu 9:14-17; Luk 5:33-39)</div><div class="p"> 18Ana te kada, tani fafurongo ana sa Jon wane ni Siuabu, ma na fafurongo Farasi ki, kera abu fanga. Ma tani wane kera ka leka mai, ma kera ka fata fuana sa Jesus kera 'uri, &#8220;Fafurongo sa Jon ki, ma fafurongo Farasi ki, kera abu fanga. Nia nao si lea fuana fafurongo 'oe ki ne kera nao si abu fanga.&#8221;</div><div class="p"> 19Ma sa Jesus ka olisida ka 'uri, &#8220;Nia si bobola fua tooa ne kera to ana fafanga ana araie, kera abu fanga. Sulia ne, kada arai falu nia ga 'ana 'ua faida, kera eele 'ua. Nia 'afitai fua kera ka abu fanga, sulia kera to ana fafanga. 20Boroi ma kada kai dao mai, kada ne kera kai talaia na arai falu fasida. Senai, kera ka fi abu fanga lau, sulia ne kera kwaimanatai. Nia ne nao si bobola fua fafurongo nau ki ne kera ka abu fanga kada nau ku to 'ua ga 'aku fai kera.&#8221;</div><div class="p"> 21Sa Jesus ka fata lau 'uri, &#8220;Nao ta wane si taia ta maku ne nia muu ana ta ngingisi maku ne falu. Sulia dia nia sasia ru nai, na ngingisi maku falu nai ka musia na maku 'ua nai, sulia maku falu nia lukuluku 'i burina taufilana, ma nia ka sasia na mae kwakwa ne baita. 22Ma kamulu saitamana laugo, ne nao nia si bobola fua ta wane ka alua na waeni falu 'i laona ngwai 'ua ana 'ungana nanigot, sulia ngwai ru 'ua nai si bose. Suli dia nia sasia ru 'urinai, kada na waeni nai kai torotoro go mai, nia ka fogea na ngwai ru 'ua nai, ma na waeni nai ka 'igitai, ma na ngwai ru nai ka ta'a na. Nia ne wane kai alua waeni falu 'i laona na ngwai ru falu ne nia saitamana kai bose.&#8221;</div><div class="s">Sa Jesus too ana nikilalae fua Sabat</div><div class="r">(Matiu 12:1-8; Luk 6:1-5)</div><div class="p"> 23Ana te Sabat, sa Jesus ma fafurongo nia ki, kera leka sulia na taale ne nia liu folo ana te oole witi. Ma kada kera liu ana, fafurongo nia ki kera ka ngeda fueru witi ki, ma kera ka 'ania. 24Ma Farasi ki kera ada to'ona, ma kera ka fata 'uri fua sa Jesus, &#8220;Ada to'ona basi! Ru ne kamulu sasia nia 'oia na taki sa Moses, sulia kamulu ngeda witi ne ana Sabat.&#8221; </div><div class="p"> 25-26Ma sa Jesus ka olisida ma ka 'uri, &#8220;Nau ku saitamana kamulu idumia laona Buko Abu sulia ru be sa Deved na kingi nia sasia 'i nao, kada be sa Abiata nia 'inita fataabu. Kada be, sa Deved fainia wane nia ki kera fiolo 'asiana, sulia nao na ta fanga fuada. Ma nia ka leka 'i laona na 'O'obe Abu God, ma na 'inita fataabu ka kwatea na beret#2:25-26 beret: Ada to'ona ana Diksonari ne kera 'auabua fuana God fua sa Deved ka 'ania. Ma sa Deved ka 'ania na beret nai, ma ka kwatea laugo fuana wane nia ki, ma kera ka 'ania. Boroi ma na taki kulu alamatainia fua taifilia go fataabu God ki ne kera saitamana 'anilana. Ma nao kulu si ada to'ona laona Buko Abu ne God nia guisasu fuana sa Deved.&#8221;#1 Samuel 21:1-6; Levitikas 24:9</div><div class="p"> 27Sui go sa Jesus ka fata 'uri fuana Farasi ki, &#8220;God nia saungainia Sabat fuana 'afilana wane ki. Ma nao nia si saungainia lau Sabat fua wane ne kai laeororo farana. 28Sulia ne nau, na Wele nia Wane, nau ku too ana na nikilalae fuana saelana ru ki fuana wane ki kera saitamana ka sasia ga 'ada ana Sabat.&#8221;</div>
 </div>
 </div>
</div>

Ma 'i burina bara maedangi sui, sa Jesus ka oli lau mai 'uria 'i Kapaneam. Ma kera ka farongo kwailiu ana ne nia to ga 'ana laona lume be nia 'idufa dao laona fere nai. 'Urinai na wane 'oro ki kera ka oku na mai siana sa Jesus, leka na lume nai kera ka tofia ka fungu 'asiana, ma ka nao na ta kula ni gourue 'i laona lume nai. Ma 'i maa boroi, wane 'oro ki kera oku laugo ana. Ma sa Jesus ka fulangainia fatalana God fuada. Ma ana kada nai laugo, na fai wane ki kera leka mai, kera ka ngalia mai te wane ne nonina mae. Ma sulia ne fikue baita nai, nia ka 'afitai na fuana ngalilana kau siana sa Jesus. 'Urinai go, kera ka ra 'i fafona lume fainia na wane nai. Ma kera ka tafangia te mae kwakwa baita 'i fafona lume bobola fainia kula ne sa Jesus nia to ana, ma kera ka fakosoa na wane nai 'i fafona 'ifitai nia siana sa Jesus. Ma kada sa Jesus nia ada saitamana famamanae kera, nia ka fata 'uri fuana wane nonina mae nai, “Wele nau 'ae, nau ku manatalugea na, na ta'alae 'oe ki.”
Ma kada nai, tani wane famanata ana taki ki kera to laugo 'i senai, ma kera ka manata 'ada 'uri talada, “Nao nia si bobola fua ne nia ka fata 'urinai. Wane ki nao si saitamana manatalugea ta'alae ki. Taifilia go God ne saitamana manatalugea ta'alae ki. Nia fabolotania na fainia God.”
Boroi ma sa Jesus ka saitamana manatalada, ma ka fata 'uri fuada, “Kamulu si manata lau 'urinai. Dia nau ku fata 'uri fuana wane nonina mae ne, ‘Ta'alae 'oe ki nau ku manatalugea na,’ kamulu si ada to'ona go ne nia fuli. Boroi ma dia nau ku fata 'uri, ‘Tatae, ngalia 'ifitai 'oe, ma 'oko fali,’ senai kamulu ka fi ada to'ona ne nikilalae nia aku fuana gurae. Kada nau gura wane ne, nau fatainia fua mulu ne nau, na Wele nia Wane, nau ku too ana nikilalae fuana manatalugelana na ta'alae ki.” 'Urinai nia ka fata 'uri fuana wane nai ne nonina mae, “Nau ku saea fuamu, 'oe tatae, ngalia na 'ifitai 'oe, ma 'oko leka na 'i fere 'oe.”
Ma wane nai tatae, ka ngalia na 'ifitai nia, ma ka leka na. 'Urinai, kera tafau kera ada to'ona, ma kera kwele 'asiana. Kada nai, kera ka tangoa God, ma kera ka fata 'uri, “Nao kulu si suana 'ua ta ru 'uri!”


Te kada laugo, sa Jesus nia oli lau ninimana 'osi 'i Galili. Ma fikue baita kera ka leka mai siana, ma nia safali ka famanata kera. Ma ana kada nia liu kau sulia 'osi nai, nia ka ada to'ona sa Lifae, na wele sa Alfeas. Nia gouru ga 'ana, ana kula fuana konilana malefo ana takisi, sulia ne nia rao senai. Ma sa Jesus ka fata 'uri fuana, “'Oe leka mai fai nau.” Ma sa Lifae tatae, ma ka leka na fainia.
Ma 'i burina ne sa Jesus nia talaia sa Lifae fuana fafurongo nia, nia ka leka fanga na 'i lume nia. Ma na tooa ni koni malefo ana na takisi ki kera to laugo senai, ma tani “wane aburongo” laugo, kera fanga fainia sa Jesus ma na fafurongo nia ki. Na wane 'oro 'urinai ki, kera leka fainia sa Jesus. Tani Farasi ne kera famanata ana taki sa Moses ki, kera ada to'ona ne sa Jesus nia fanga fainia “tooa aburongo ki” ma na tooa kera koni malefo ana takisi ki. Ma Farasi ki kera ka fata 'uri fuana fafurongo sa Jesus ki, “Nia bobola fua nia si fanga lau fainia wane aburongo ki.”
Ma kada sa Jesus nia rongoa ru nai, nia ka fata 'uri fuada, “Wane ne nao kera si matai ki, kera si doria go ta wane kwaigurai, boroi ma wane ne kera matai ki, kera ka bobo 'uria wane kwaigurai. Nau kusi leka lau mai fuana riilae wane 'o'olo ki fua kera kai kari abulo, boroi ma na wane ne abulolada ta'a ki lalau ne, nau ku leka mai fuana riilae 'uria tatala manatalae.”


Ana te kada, tani fafurongo ana sa Jon wane ni Siuabu, ma na fafurongo Farasi ki, kera abu fanga. Ma tani wane kera ka leka mai, ma kera ka fata fuana sa Jesus kera 'uri, “Fafurongo sa Jon ki, ma fafurongo Farasi ki, kera abu fanga. Nia nao si lea fuana fafurongo 'oe ki ne kera nao si abu fanga.”
Ma sa Jesus ka olisida ka 'uri, “Nia si bobola fua tooa ne kera to ana fafanga ana araie, kera abu fanga. Sulia ne, kada arai falu nia ga 'ana 'ua faida, kera eele 'ua. Nia 'afitai fua kera ka abu fanga, sulia kera to ana fafanga. Boroi ma kada kai dao mai, kada ne kera kai talaia na arai falu fasida. Senai, kera ka fi abu fanga lau, sulia ne kera kwaimanatai. Nia ne nao si bobola fua fafurongo nau ki ne kera ka abu fanga kada nau ku to 'ua ga 'aku fai kera.”
Sa Jesus ka fata lau 'uri, “Nao ta wane si taia ta maku ne nia muu ana ta ngingisi maku ne falu. Sulia dia nia sasia ru nai, na ngingisi maku falu nai ka musia na maku 'ua nai, sulia maku falu nia lukuluku 'i burina taufilana, ma nia ka sasia na mae kwakwa ne baita. Ma kamulu saitamana laugo, ne nao nia si bobola fua ta wane ka alua na waeni falu 'i laona ngwai 'ua ana 'ungana nanigot, sulia ngwai ru 'ua nai si bose. Suli dia nia sasia ru 'urinai, kada na waeni nai kai torotoro go mai, nia ka fogea na ngwai ru 'ua nai, ma na waeni nai ka 'igitai, ma na ngwai ru nai ka ta'a na. Nia ne wane kai alua waeni falu 'i laona na ngwai ru falu ne nia saitamana kai bose.”


Ana te Sabat, sa Jesus ma fafurongo nia ki, kera leka sulia na taale ne nia liu folo ana te oole witi. Ma kada kera liu ana, fafurongo nia ki kera ka ngeda fueru witi ki, ma kera ka 'ania. Ma Farasi ki kera ada to'ona, ma kera ka fata 'uri fua sa Jesus, “Ada to'ona basi! Ru ne kamulu sasia nia 'oia na taki sa Moses, sulia kamulu ngeda witi ne ana Sabat.”
Ma sa Jesus ka olisida ma ka 'uri, “Nau ku saitamana kamulu idumia laona Buko Abu sulia ru be sa Deved na kingi nia sasia 'i nao, kada be sa Abiata nia 'inita fataabu. Kada be, sa Deved fainia wane nia ki kera fiolo 'asiana, sulia nao na ta fanga fuada. Ma nia ka leka 'i laona na 'O'obe Abu God, ma na 'inita fataabu ka kwatea na beret ne kera 'auabua fuana God fua sa Deved ka 'ania. Ma sa Deved ka 'ania na beret nai, ma ka kwatea laugo fuana wane nia ki, ma kera ka 'ania. Boroi ma na taki kulu alamatainia fua taifilia go fataabu God ki ne kera saitamana 'anilana. Ma nao kulu si ada to'ona laona Buko Abu ne God nia guisasu fuana sa Deved.”
Sui go sa Jesus ka fata 'uri fuana Farasi ki, “God nia saungainia Sabat fuana 'afilana wane ki. Ma nao nia si saungainia lau Sabat fua wane ne kai laeororo farana. Sulia ne nau, na Wele nia Wane, nau ku too ana na nikilalae fuana saelana ru ki fuana wane ki kera saitamana ka sasia ga 'ada ana Sabat.”

Listen to Mak 2