Audio recordings courtesy of KBRW radio, Barrow, Alaska.

North Slope Iñupiaq New Testament and Portions of OT © American Bible Society. All rights reserved.  Bible text from the North Slope Iñupiaq New Testament and Portions of OT is not to be reproduced in copies or otherwise by any means except as permitted in writing by American Bible Society, 101 North Independence Mall East, Floor 8, Philadelphia, PA 19106-2155 (www.americanbible.org).

Iñupiatun Mumiksat Uqalugiksuat

<div class="version vid1415 iso6393esi" data-vid="1415" data-iso6393="esi">
 <div class="book bkMAT">
 <div class="chapter ch8" data-usfm="MAT.8">
 <div class="label">8</div><div class="s1">Jesus Mamititkaa Ki&#7735;&#7735;i&#289;ruaqtuqtuaq</div><div class="r">(Mark 1.40-45; Luke 5.12-16)</div><div class="p"> 1Tavra Jesus atqa&#289;man i&#289;&#289;imi&#241;, i&#241;ugiapia&#289;ataqtuat i&#241;uich mali&#331;agaat. 2Tavrani, ki&#7735;&#7735;i&#289;ruaqtuqtuaq ullauti&#331;aruq ilaanun aasii sitquq&#322;uni sivu&#289;aanun uqaq&#322;uni, Ataniiq, pisukkuvich mamititchumi&#241;a&#289;i&#331;ma. 3Tavra Jesus isaa&#331;aruq aasii aksik&#322;&#803;ugu uqallak&#322;uni, Piyummatiqaqtu&#331;a. Mamittin. Tavra tavra&#331;&#331;atchiaq ilaan ki&#7735;&#7735;i&#289;ruaqtuutaa mamin&#331;aruq. 4#Lv 14.1-32.Tavra Jesus uqallauti&#331;agaa, uqaqsai&#7735;iyumautin sumikunnii i&#241;upayaamun, aglaan aulla&#289;i&#241;, tautuktitchaktu&#289;i&#241; a&#331;aiyyuliqsiqpa&#331;nun, aasii aitchui&#7735;utin aitchuunmik Moses-kun piraksriutauruamik, i&#241;uich i&#7735;itchu&#289;iyumaut salummaqtautilaa&#289;nik piqataullasiv&#7735;utin i&#241;u&#331;nun.</div><div class="s1">Jesus I&#322;uaqsigaa A&#331;uyaktit Atanaura&#331;ata Kivga&#331;a</div><div class="r">(Luke 7.1-10)</div><div class="p"> 5Tavra Jesus tiki&#7735;&#289;ataviksillugu Capernaum-mun, Rome-miuguruam a&#331;uyaktit atanaura&#331;ata paa&#331;agaa, qi&#241;&#241;uaqtu&#289;vigivlugu, 6uqaq&#322;uni, Ataniiq, uvapti&#331;ni amma kivga&#289;a nalaruq, avati&#331;i tuquvluti&#331;, i&#322;ui&#7735;&#7735;iupia&#289;ataq&#322;uni. 7Tavra Jesus uqallauti&#331;agaa, Ullaglugu i&#322;uaqsi&#241;ia&#289;iga. 8Tavra a&#331;uyaktit atanaura&#331;ata kiu&#331;agaa, Ataniiq, nalliummati&#331;itchu&#331;a isi&#289;ia&#289;umi&#241;a&#289;lutin iglumnun, aglaan uqallaksi&#241;&#241;a&#289;i&#241; piraksriunmik, aasii kivga&#289;a i&#322;uaqsirauniaqtuq. 9Qanuq uva&#331;aptauq ataniqa&#289;miu&#331;a atanauranik, aasii a&#331;uyaktiqa&#289;miu&#331;a a&#331;alatamnik. Uqallakama i&#7735;a&#331;annun, Aulla&#289;i&#241;, aulla&#289;aqtuq. Suli allamun uqallakama, qa&#289;&#289;ii&#241;, ilaa qairaqtuq. Suli kivga&#289;ikkamnun uqallakama, Una piu&#331;. Taamna pisuummigaa. 10Tavra Jesus tusaaqqaaq&#322;ugu ilaa uqaqtuaq, kamatcha&#331;aruq, aasii uqallautivlugich tamatkua mali&#289;uaqtini, I&#7735;umun uqallautigivsi, Israel-guruaniunnii i&#7735;itchu&#289;i&#331;aitchu&#331;a i&#241;u&#331;mik ukpi&#289;utiqaqtigiruamik uumatun i&#241;uktun. 11#Lk 13.29.Uqallautigivsi, i&#241;ugiaktuat Jew-gu&#331;itchuat qai&#241;iaqtut nunapayaurani&#241;, aasii aquvitqatauluti&#331; ni&#289;&#289;ivi&#331;&#241;un piqatigilugu Abraham, Isaac-lu, Jacob-lu atanniqsimaviani Taavruma qi&#7735;a&#331;miittuam. 12#Mt 22.13; 25.30; Lk 13.28.I&#7735;a&#331;i&#7735;&#7735;i Israel-guruat miq&#322;iqtuunasugiruat atanniqsimanniktuamun igitauniaqtut taa&#289;niqsrauruamun. Tavrani i&#241;uich qianiaqtut tiriqtillugi&#7735;&#7735;u kigutiti&#331;. 13Tavrali a&#331;uyaktit atanaura&#331;annun Jesus uqalla&#331;aruq, Aulla&#289;i&#241;. Ta&#331;&#331;iqsuq apiqsrian ukpilianikavich. Tavra kivga&#331;a i&#322;uaqsirau&#331;aruq tavrauvvaa.</div><div class="s1">Jesus I&#322;uaqsigai I&#241;ugiaktuat I&#241;uich</div><div class="r">(Mark 1.29-34; Luke 4.38-41)</div><div class="p"> 14Tavra Jesus isiqami Peter-m igluanun, ilaan tautu&#331;agaa Peter-m aakarua&#331;a nalaruaq uunnautiqaq&#322;uni. 15Jesus aksi&#331;agai arga&#331;i, aasii uunnautai&#331;aruq, makitiq&#322;uniasii niq&#322;iu&#289;utiaqsiv&#7735;ugich.</div><div class="p"> 16Taavrumani unnugiaqtuami i&#241;uich qa&#289;&#289;irri&#331;arut i&#241;ugiaktuanik ilitqusiq&#322;&#803;uqaqtuanik, aasii Jesus anitta&#331;agai ilitqusiq&#322;&#803;uich uqalu&#331;mi&#241;ik, suli i&#322;uaqsiv&#7735;ugich iluqaisa na&#331;ittuat. 17#Is 53.4.Taamna ta&#331;&#331;iutausa&#331;aruq uqautigi&#331;araanun uqaqti&#331;an God-im Isaiah-m inna, &#8220;Ilaan pii&#331;agai sua&#331;airrutivullu na&#331;irrutivullu.&#8221;</div><div class="s1">Si&#289;&#7735;i&#289;&#241;aqtuq I&#7735;itchitqurauniq Jesus-mun</div><div class="r">(Luke 9.57-62)</div><div class="p"> 18Tavra Jesus tautukamigich i&#241;ugiapia&#289;ataqtuat i&#241;uich avatimi&#241;i, piraksri&#331;agai i&#7735;itchitqurani ikaaquvlugich taagu&#331;atchi&#289;mun. 19Tavra i&#7735;isaurri pitquranik ullauti&#331;aruq ilaanun aasii uqallautivlugu, I&#7735;isaurrii, mali&#289;ua&#289;nia&#289;ikpi&#241; sumupayauraq aulla&#289;uvich. 20Tavrali Jesus uqallauti&#331;agaa, Pisukkaat sisiqaqtut, ti&#331;miallu ugluqaq&#322;uti&#331;, aglaan I&#289;&#241;i&#331;a I&#241;uum aimaa&#289;viitchuq pimaaqtu&#289;umi&#241;akkami&#241;ik. 21Allasuli i&#7735;a&#331;at mali&#289;uaqti&#331;isa uqalla&#331;aruq ilaanun, Ataniiq, i&#7735;uvi&#289;iallaktiqqaa&#289;lagu aapaga, mali&#289;uaqsaqpaallukkumagikpi&#241; i&#7735;uviqqaa&#289;lugu. 22Tavra Jesus uqallautigi&#241;&#241;a&#331;agaa, Akkupak mali&#331;&#331;a. Tamatkua tuqu&#331;aruatun ittuat i&#7735;uvviu&#289;lich tuqu&#331;aruanik.</div><div class="s1">Jesus Quunni&#289;uqtitkaa Imaq</div><div class="r">(Mark 4.35-41; Luke 8.22-25)</div><div class="p"> 23Tavra Jesus ikimman umiaqpauramun, i&#7735;itchitqura&#331;isa ikiqasi&#331;agaat. 24Tavraasii anuqqa&#322;&#322;a&#331;aruq, umiaqpauraqunnii iksru&#289;aliq&#322;&#803;ugu im&#289;um. Aasii Jesus si&#241;i&#331;aruq. 25Tavra ullak&#322;ugu itiqsa&#331;agaat, uqaq&#322;uti&#331;, Annauttutigut Ataniiq, suksraugaqsirugut. 26Tavra ilaan uqallauti&#331;agai, Summan iqsivisi? Qanutun ukpi&#289;utikisigivisi? Tavra Jesus makin&#331;aruq, aasii suak&#322;ugik anu&#289;i&#7735;u ima&#289;lu, aasii quunni&#289;upalu&#331;aruq. 27Tavrani i&#241;uich kamasupalu&#331;arut, uqaq&#322;uti&#331;, Qanusiq uvvauna i&#241;uk, anu&#289;ivlu immavlu kamagillaniqpatku.</div><div class="s1">Jesus I&#322;uaqsigik Mal&#289;uk Ilitqusiq&#322;&#803;uqaqtuak</div><div class="r">(Mark 5.1-20; Luke 8.26-39)</div><div class="p"> 28Tavra tiki&#241;man taagu&#331;atchi&#289;mun nuna&#331;annun Gadarenes, mal&#289;uk ilitqusiq&#322;&#803;uqaqtuak paa&#331;agaak, i&#241;ukpalliq&#322;&#803;uti&#331; i&#7735;uvvivi&#331;ni&#241;, iqsi&#241;aqpai&#322;&#803;&#322;&#803;uti&#331; i&#241;uich unnii tamaunaallai&#331;aniqsuat. 29Tavra nipaalarraqsi&#331;aruk, I&#289;&#241;i&#289;uruatiin God-mun Suniaqpisiguk? Qaivich nagliksaaqtitchaqtuq&#322;unuk nagliksaaqtitauviksraq nalautin&#331;ai&#241;&#331;aan? 30Tavra tuttuq&#322;usalaich ni&#289;i&#241;ia&#331;arut u&#331;asiuraq&#322;uti&#331; ili&#331;i&#241;&#241;i&#241;. 31Tavra ilitqusiq&#322;&#803;uich api&#289;ipia&#289;ata&#331;agaat, Anitkuptigut, aullaqtittigut tuttuq&#322;ugnun. 32Tavra Jesus uqallauti&#331;agai, Aulla&#289;itchi. Tavra anikami&#331; aulla&#331;arut tuttuq&#322;ugnun. Tavraasiikii, iluqa&#289;mi&#331; tuttuq&#322;uich pa&#331;ali&#331;arut suamavluti&#331; anmun qutai&#7735;akun ikpikun immamun, aasii ipivluti&#331;. 33Tavra qaunaksriruat tuttuq&#322;ugnik pigru&#331;arut, aasii iniqpa&#331;mukami&#331; quliaqtua&#289;i&#331;agaich supayaurat, qanuqtilaa&#331;agniglu ilitqusiq&#322;&#803;uqaqtuak. 34Tavraasii, iluqa&#289;mi&#331; iniqpaum i&#241;u&#331;i qai&#331;arut kasu&#289;iaq&#322;ugu Jesus. Aasii tautukamirru&#331; api&#289;i&#331;agaat katchu&#331;aiq&#322;&#803;uti&#331; qimautitquvlugu ilimi&#331;ni&#241;.</div>
 </div>
 </div>
</div>

Iñupiatun Mumiksat Uqalugiksuat (North Slope Iñupiaq Bible) © American Bible Society. All rights reserved. Bible text from the North Slope Iñupiaq Bible is not to be reproduced in copies or otherwise by any means except as permitted in writing by the copyright holder: American Bible Society, 101 North Independence Mall East, Floor 8, Philadelphia, PA 19106-2155 (www.americanbible.org)

Tavra Jesus atqaġman iġġimiñ, iñugiapiaġataqtuat iñuich maliŋagaat. Tavrani, kiḷḷiġruaqtuqtuaq ullautiŋaruq ilaanun aasii sitquqłuni sivuġaanun uqaqłuni, Ataniiq, pisukkuvich mamititchumiñaġiŋma. Tavra Jesus isaaŋaruq aasii aksikł̣ugu uqallakłuni, Piyummatiqaqtuŋa. Mamittin. Tavra tavraŋŋatchiaq ilaan kiḷḷiġruaqtuutaa maminŋaruq. Tavra Jesus uqallautiŋagaa, uqaqsaiḷiyumautin sumikunnii iñupayaamun, aglaan aullaġiñ, tautuktitchaktuġiñ aŋaiyyuliqsiqpaŋnun, aasii aitchuiḷutin aitchuunmik Moses-kun piraksriutauruamik, iñuich iḷitchuġiyumaut salummaqtautilaaġnik piqataullasivḷutin iñuŋnun.


Tavra Jesus tikiḷġataviksillugu Capernaum-mun, Rome-miuguruam aŋuyaktit atanauraŋata paaŋagaa, qiññuaqtuġvigivlugu, uqaqłuni, Ataniiq, uvaptiŋni amma kivgaġa nalaruq, avatiŋi tuquvlutiŋ, iłuiḷḷiupiaġataqłuni. Tavra Jesus uqallautiŋagaa, Ullaglugu iłuaqsiñiaġiga. Tavra aŋuyaktit atanauraŋata kiuŋagaa, Ataniiq, nalliummatiŋitchuŋa isiġiaġumiñaġlutin iglumnun, aglaan uqallaksiññaġiñ piraksriunmik, aasii kivgaġa iłuaqsirauniaqtuq. Qanuq uvaŋaptauq ataniqaġmiuŋa atanauranik, aasii aŋuyaktiqaġmiuŋa aŋalatamnik. Uqallakama iḷaŋannun, Aullaġiñ, aullaġaqtuq. Suli allamun uqallakama, qaġġiiñ, ilaa qairaqtuq. Suli kivgaġikkamnun uqallakama, Una piuŋ. Taamna pisuummigaa. Tavra Jesus tusaaqqaaqługu ilaa uqaqtuaq, kamatchaŋaruq, aasii uqallautivlugich tamatkua maliġuaqtini, Iḷumun uqallautigivsi, Israel-guruaniunnii iḷitchuġiŋaitchuŋa iñuŋmik ukpiġutiqaqtigiruamik uumatun iñuktun. Uqallautigivsi, iñugiaktuat Jew-guŋitchuat qaiñiaqtut nunapayauraniñ, aasii aquvitqataulutiŋ niġġiviŋñun piqatigilugu Abraham, Isaac-lu, Jacob-lu atanniqsimaviani Taavruma qiḷaŋmiittuam. Iḷaŋiḷḷi Israel-guruat miqłiqtuunasugiruat atanniqsimanniktuamun igitauniaqtut taaġniqsrauruamun. Tavrani iñuich qianiaqtut tiriqtillugiḷḷu kigutitiŋ. Tavrali aŋuyaktit atanauraŋannun Jesus uqallaŋaruq, Aullaġiñ. Taŋŋiqsuq apiqsrian ukpilianikavich. Tavra kivgaŋa iłuaqsirauŋaruq tavrauvvaa.


Tavra Jesus isiqami Peter-m igluanun, ilaan tautuŋagaa Peter-m aakaruaŋa nalaruaq uunnautiqaqłuni. Jesus aksiŋagai argaŋi, aasii uunnautaiŋaruq, makitiqłuniasii niqłiuġutiaqsivḷugich.
Taavrumani unnugiaqtuami iñuich qaġġirriŋarut iñugiaktuanik ilitqusiqł̣uqaqtuanik, aasii Jesus anittaŋagai ilitqusiqł̣uich uqaluŋmiñik, suli iłuaqsivḷugich iluqaisa naŋittuat. Taamna taŋŋiutausaŋaruq uqautigiŋaraanun uqaqtiŋan God-im Isaiah-m inna, “Ilaan piiŋagai suaŋairrutivullu naŋirrutivullu.”


Tavra Jesus tautukamigich iñugiapiaġataqtuat iñuich avatimiñi, piraksriŋagai iḷitchitqurani ikaaquvlugich taaguŋatchiġmun. Tavra iḷisaurri pitquranik ullautiŋaruq ilaanun aasii uqallautivlugu, Iḷisaurrii, maliġuaġniaġikpiñ sumupayauraq aullaġuvich. Tavrali Jesus uqallautiŋagaa, Pisukkaat sisiqaqtut, tiŋmiallu ugluqaqłutiŋ, aglaan Iġñiŋa Iñuum aimaaġviitchuq pimaaqtuġumiñakkamiñik. Allasuli iḷaŋat maliġuaqtiŋisa uqallaŋaruq ilaanun, Ataniiq, iḷuviġiallaktiqqaaġlagu aapaga, maliġuaqsaqpaallukkumagikpiñ iḷuviqqaaġlugu. Tavra Jesus uqallautigiññaŋagaa, Akkupak maliŋŋa. Tamatkua tuquŋaruatun ittuat iḷuvviuġlich tuquŋaruanik.


Tavra Jesus ikimman umiaqpauramun, iḷitchitquraŋisa ikiqasiŋagaat. Tavraasii anuqqałłaŋaruq, umiaqpauraqunnii iksruġaliqł̣ugu imġum. Aasii Jesus siñiŋaruq. Tavra ullakługu itiqsaŋagaat, uqaqłutiŋ, Annauttutigut Ataniiq, suksraugaqsirugut. Tavra ilaan uqallautiŋagai, Summan iqsivisi? Qanutun ukpiġutikisigivisi? Tavra Jesus makinŋaruq, aasii suakługik anuġiḷu imaġlu, aasii quunniġupaluŋaruq. Tavrani iñuich kamasupaluŋarut, uqaqłutiŋ, Qanusiq uvvauna iñuk, anuġivlu immavlu kamagillaniqpatku.


Tavra tikiñman taaguŋatchiġmun nunaŋannun Gadarenes, malġuk ilitqusiqł̣uqaqtuak paaŋagaak, iñukpalliqł̣utiŋ iḷuvviviŋniñ, iqsiñaqpaił̣ł̣utiŋ iñuich unnii tamaunaallaiŋaniqsuat. Tavra nipaalarraqsiŋaruk, Iġñiġuruatiin God-mun Suniaqpisiguk? Qaivich nagliksaaqtitchaqtuqłunuk nagliksaaqtitauviksraq nalautinŋaiñŋaan? Tavra tuttuqłusalaich niġiñiaŋarut uŋasiuraqłutiŋ iliŋiññiñ. Tavra ilitqusiqł̣uich apiġipiaġataŋagaat, Anitkuptigut, aullaqtittigut tuttuqługnun. Tavra Jesus uqallautiŋagai, Aullaġitchi. Tavra anikamiŋ aullaŋarut tuttuqługnun. Tavraasiikii, iluqaġmiŋ tuttuqłuich paŋaliŋarut suamavlutiŋ anmun qutaiḷakun ikpikun immamun, aasii ipivlutiŋ. Tavra qaunaksriruat tuttuqługnik pigruŋarut, aasii iniqpaŋmukamiŋ quliaqtuaġiŋagaich supayaurat, qanuqtilaaŋagniglu ilitqusiqł̣uqaqtuak. Tavraasii, iluqaġmiŋ iniqpaum iñuŋi qaiŋarut kasuġiaqługu Jesus. Aasii tautukamirruŋ apiġiŋagaat katchuŋaiqł̣utiŋ qimautitquvlugu ilimiŋniñ.

Listen to Matthew 8