<div class="version vid2499 iso6393udi" data-vid="2499" data-iso6393="udi">
   <div class="book bkLUK">
      <div class="chapter chINTRO1" data-usfm="LUK.INTRO1">
         <div class="imt"><span class="content">B&#283;&#353;in &#601;yit</span></div><div class="ip"><span class="content">Me girk&#601; &#347;ampi Luk'a &#304;sus Xrist'osi M&#468;q Xavari y&#601;ymi&#351;aksunast'a gele &#601;&#351;ur biq'i P'avelaxun sagalane bake. &#350;o hamal iz &#601;&#351;l&#601; &#351;aat' avabakala sa doxt'urey. Me girk&#601; &#351;ot'in maya &#347;amsuna avateyan, ama &#347;amesuni tarix 60-62-ci usenxone hari c'eysa. Girke T'eofileynak' &#347;amesunen is&#601; ak'esest'a ki, T'eofil varlu amdare bake, bakes banekon me girke bex c'eysunast'a Luk'a t&#601;nginen k&#246;m&#601;yebe. "Ap'ost'olxoy &#601;&#351;urxo" girk&#601; &#347;ampiyoval hame Luk'ane.</span></div><div class="ip"><span class="content">Luk'a i&#231; &#304;sus Xrist'osi c'&#601;k'p'i p'as's'e &#351;agirdxoxun tene bake, &#351;ot'in &#304;susa o&#351;ane q'abulbe. &#350;ot'o g&#246;r&#601;l girke bo&#351; Luk'an &#304;susi b&#252;t&#252;m amdarxoy &#231;ark'eseynak' eysuna lap gelene ak'est'un &#231;uresa. Girken ak'esest'a ki, &#304;sus fa&#287;&#305;rxoynak' q'a i&#231;o&#287;oy yaq'a a&#231;&#780;esp'it'o&#287;oynak', varlu&#287;oynak' hamal k&#601;sibxoynak', y&#601;hudi bakala hamal nu bakalt'o&#287;oynak'e hare. Luk'ay doxt'ur baksuna g&#246;r&#601; girke bo&#351; &#304;susi azari&#287;o q'olaybsuni barada bakala hadisoox lap gelene.</span></div><div class="ip"><span class="content">T'&#305;&#780;y&#601;&#780;mi M&#468;q Xavar girkurxo b&#283;&#287;at'an Luk'ay girk samal q'er&#601;ze burqesa. Sa angelen K'unuk'bal &#304;oani nanaxun baksuna iz bava saturb&#283;&#353; avabakesest'a. O&#351;a &#304;susi nanaxun baksuni baradane exl&#601;tesa, o&#351;a is&#601; sayc&#601; Luk'ay M&#468;q Xavar girke bo&#351; bakala p'as's'e y&#601;&#351;t&#601; &#304;susi Yerusalimi xrama taysuni barada.</span></div><div class="ip"><span class="content">Luk'an &#304;susi k'unuk'bak'suni, &#351;eytanen &#350;ot'o sin&#601;yin&#351;bsuni, &#350;ot'ay &#304;zi q'ullu&#287;a burqsuni baradane exl&#601;tbsa. &#304;susi Galileya b&#246;lgin&#601; bi q'ullu&#287;i, &#350;ot'ay Yerusalima ta&#287;at'an bakala hadiso&#287;oy baradal gelo sayc&#601; Luk'ay &#347;amp'i girke bo&#351;e.</span></div><div class="ip"><span class="content">Ax&#305;rda &#304;sus fariseyxoy q'a k'anun zombalxoy kiyele tadesa, &#304;zi saturb&#283;&#353; avabakest'i k'in&#601;k'&#601;l p'uri b&#283;yinebaksa. Ax&#305;ri &#350;o hakot'aynak'al hareney: be&#351; g&#252;naxxo &#304;z ozane ext'i &#304;z p'iyen &#351;ot'o&#287;o os'kseynak'! Be&#351;i &#231;ark'eseynak'! Me barada h&#601;l&#601; Adam q'a Yevay g&#252;naxaxun burqi &#304;susi nanaxun baki v&#601;din&#601;l &#347;irik' hema xavare&#231;alene saturb&#283;&#353; avabakest'e. Amdarxoy i&#231;o&#287;oy &#601;&#351;p'est'i g&#252;naxaxun t&#601;mizbakseynak', Buxa&#269;u&#287;oy piyes p'urum &#351;aat'lu&#287; b&#601;&#780;&#287;&#601;&#780;bseynak' sa yaq'e bu! Moval M&#468;q Xavara v&#283;baki Buxa&#269;u&#287;oy yaq'abi &#199;ark'est'ala q'abulbsun!</span></div><div class="ip"><span class="content">Hamet&#601;r, Luk'an &#347;ampi M&#468;q Xavar girke ax&#305;r&#305;nci bulurxo &#304;susi g&#246;ynul &#283;qesunen, &#350;ot'ay &#304;zi &#351;agirdxo i&#231;o&#287;oynak' &#463;vel Urufa yaq'absuna &#601;yit tast'unene &#231;arksa.</span></div><div class="iot"><span class="content">Girke bo&#351; bakalorox:</span></div><div class="io"><span class="content">1:1-4 Girke T'eofileynak' &#347;amesun</span></div><div class="io"><span class="content">1:5-2:52 K'unuk'bal &#304;oani q'a &#304;sus Xrist'osi nanaxun baksun</span></div><div class="io"><span class="content">3:1-20 K'unuk'bal &#304;oani q'ullu&#287;</span></div><div class="io"><span class="content">3:21-4:13 &#304;susi k'unuk'baksun q'a sin&#601;yin&#351;aksun</span></div><div class="io"><span class="content">4:14-9:50 &#304;susi Galileyina q'ullu&#287;bsun</span></div><div class="io"><span class="content">9:51-19:27 &#304;susi Galileyinaxun Yerusalima taysun</span></div><div class="io"><span class="content">19:28-23:56 &#304;susi Yerusalima baki ax&#305;r&#305;nci &#287;imxo</span></div><div class="io"><span class="content">24:1-53 &#304;susi b&#283;yinbaksun, t'&#305;&#780;y&#601;&#780;mit'o&#287;o ak'esun q'a g&#246;ynul &#283;qesun</span></div>
      </div>
   </div>
</div>

Běšin əyit
Me girkə śampi Luk'a İsus Xrist'osi Mǔq Xavari yəymişaksunast'a gele əşur biq'i P'avelaxun sagalane bake. Şo hamal iz əşlə şaat' avabakala sa doxt'urey. Me girkə şot'in maya śamsuna avateyan, ama śamesuni tarix 60-62-ci usenxone hari c'eysa. Girke T'eofileynak' śamesunen isə ak'esest'a ki, T'eofil varlu amdare bake, bakes banekon me girke bex c'eysunast'a Luk'a tənginen köməyebe. "Ap'ost'olxoy əşurxo" girkə śampiyoval hame Luk'ane.
Luk'a iç İsus Xrist'osi c'ək'p'i p'as's'e şagirdxoxun tene bake, şot'in İsusa oşane q'abulbe. Şot'o görəl girke boş Luk'an İsusi bütüm amdarxoy çark'eseynak' eysuna lap gelene ak'est'un çuresa. Girken ak'esest'a ki, İsus fağırxoynak' q'a içoğoy yaq'a aç̌esp'it'oğoynak', varluğoynak' hamal kəsibxoynak', yəhudi bakala hamal nu bakalt'oğoynak'e hare. Luk'ay doxt'ur baksuna görə girke boş İsusi azariğo q'olaybsuni barada bakala hadisoox lap gelene.
T'ı̌yə̌mi Mǔq Xavar girkurxo běğat'an Luk'ay girk samal q'erəze burqesa. Sa angelen K'unuk'bal İoani nanaxun baksuna iz bava saturběš avabakesest'a. Oşa İsusi nanaxun baksuni baradane exlətesa, oşa isə saycə Luk'ay Mǔq Xavar girke boş bakala p'as's'e yəştə İsusi Yerusalimi xrama taysuni barada.
Luk'an İsusi k'unuk'bak'suni, şeytanen Şot'o sinəyinşbsuni, Şot'ay İzi q'ulluğa burqsuni baradane exlətbsa. İsusi Galileya bölginə bi q'ulluği, Şot'ay Yerusalima tağat'an bakala hadisoğoy baradal gelo saycə Luk'ay śamp'i girke boşe.
Axırda İsus fariseyxoy q'a k'anun zombalxoy kiyele tadesa, İzi saturběš avabakest'i k'inək'əl p'uri běyinebaksa. Axıri Şo hakot'aynak'al hareney: beş günaxxo İz ozane ext'i İz p'iyen şot'oğo os'kseynak'! Beşi çark'eseynak'! Me barada hələ Adam q'a Yevay günaxaxun burqi İsusi nanaxun baki vədinəl śirik' hema xavareçalene saturběš avabakest'e. Amdarxoy içoğoy əşp'est'i günaxaxun təmizbakseynak', Buxačuğoy piyes p'urum şaat'luğ bə̌ğə̌bseynak' sa yaq'e bu! Moval Mǔq Xavara věbaki Buxačuğoy yaq'abi Çark'est'ala q'abulbsun!
Hametər, Luk'an śampi Mǔq Xavar girke axırınci bulurxo İsusi göynul ěqesunen, Şot'ay İzi şagirdxo içoğoynak' Ǐvel Urufa yaq'absuna əyit tast'unene çarksa.
Girke boş bakalorox:
1:1-4 Girke T'eofileynak' śamesun
1:5-2:52 K'unuk'bal İoani q'a İsus Xrist'osi nanaxun baksun
3:1-20 K'unuk'bal İoani q'ulluğ
3:21-4:13 İsusi k'unuk'baksun q'a sinəyinşaksun
4:14-9:50 İsusi Galileyina q'ulluğbsun
9:51-19:27 İsusi Galileyinaxun Yerusalima taysun
19:28-23:56 İsusi Yerusalima baki axırınci ğimxo
24:1-53 İsusi běyinbaksun, t'ı̌yə̌mit'oğo ak'esun q'a göynul ěqesun

ያዳምጡ Luk'a Běšin əyit