Lezgi - 2018 IBT (NT) Non Drama

Lezgi - 2018 IBT (NT) Drama

Песагь тӀвар алай ТӀили фарин сувар мукьва жезвай. ЧӀехи хахамарни тавратдарар Иса чпи гьикӀ рекьидатӀа лугьуз са багьнадихъ къекъвезвай, амма абуруз халкьдик гъулгъула акатиз кичӀезвай. Исадин цӀикьвед тилмиздикай сад тир Искарият лакӀаб алай Ягьудак иблис акатна. Ам, Иса чӀехи хахамринни аскеррин кьилевайбурун гъиле гьикӀ твадатӀа лугьуз, меслят ийиз фена. Абуруз хвеши хьана, абуру а кардай адаз пул гун хиве кьуна. Ягьуд абурун икьрардал рази хьана, ва ам, Иса халкьдиз таквадайвал абурун гъиле тун патал, са къулай вахтунихъ къекъвезвай.


ТӀили фарин суварик адет тирвал тукӀвадай Песагьдин кӀел къурбанддиз акъуддай югъ атана. Исади Петрудизни Ягьядиз «Алад, фена чаз Песагь суварик недай затӀар гьазура», – лагьана.
– Ваз чна тӀуьн гьина гьазурна кӀанзава? – хабар кьуна абуру.
– Куьн шегьердиз гьахьайла, – жаваб гана Исади, – квел цив ацӀай квар гвай са итим гьалтда; гьадан гуьгъуьна аваз фена, гьам гьахьай кӀвализ куьнни гьахь. А кӀвалин иесидиз «Муаллимди Вичин тилмизрихъ галаз санал Песагь суварин суфра авай кӀвал гьим я лугьуз хабар кьазва», – лагь. Адани квез вини гьавада чӀехи тавдин кӀвал къалурда. Гьана Песагьдин тӀуьн гьазура.
Абурни фена. Абуруз Исади лагьай гафар галай-галайвал кьилиз акъатайди акуна. Абуру гьана Песагьдин тӀуьн гьазурна.
Вахт хьайила, Исади, Вичин цӀикьвед илчини галаз суфрадихъ ацукьна, лагьана:
– И Песагьдин фу Заз квехъ галаз Зи азаб-азиятдин вахт алукьдалди тӀуьнайтӀа гзаф кӀандай! За квез лугьузва: за и фу Аллагьдин Пачагьлугъда Песагь кьилиз акъатдалди недач.
Ахпа Ада сукӀра гъиле кьуна, Аллагьдиз шукур авуна, лагьана:
– Къачуна им куь арада пая. За квез лугьузва хьи, гьа и декьикьадилай, Аллагьдин пачагьвал жедалди, За мад чехир – ципицӀрин миже хъвадач.
Ахпа Ада фу къачуна, Аллагьдиз шукур ийиз-ийиз, фу кӀус-кӀус авуна, а кӀусар абуруз гана ва лагьана:
– Им куь рекье къурбандзавай Зи Беден я. Зун рикӀел хтун патални, гьа икӀ ая.
Нянин тӀуьнилай кьулухъ Исади мад гъиле сукӀра кьуна лагьана:
– И сукӀра – цӀийи Икьрар я. Ам Зи иви авадаруналдин кутӀунда. Ингье, Зун хаинвилелди маса гузвай касдин гъилни Зи Гъилихъ галаз санал са суфрадал ала. Инсандин Хва Вичиз Аллагьди ганвай рекьяй фида, амма Ам маса гудай касдиз жедайди ма́са гуж я!
Тилмизар чпин арадай и кар ийидайди яраб вуж ятӀа лугьуз, сада садавай хабар кьаз хьана.


Тилмизрин арада, чпикай вуж чӀехиди яз гьисабна кӀанзавайди ятӀа лугьуз, гьуьжетар гьатна. И чӀавуз Исади абуруз лагьана:
– Мажусийрин арада пачагьри чпин халкьарал агъавал ийизва, гьукумдарри чпиз «Архаяр» лагь лугьуз халкьдивай тӀалабзава. Куь арада акӀ тахьурай! Квекай виридалайни вине авайда вич агъада авайдай, гьакимвалзавайда вич виридан кьилел-кӀвачел элкъвезвайдай кьун лазим я. Вине авайди вуж я – суфрадихъ ацукьнавайди яни, я тахьайтӀа гьадахъ гелкъвезвайди? Суфрадихъ ацукьнавайди тушни кьван? Амма Зун куь арада вач-хъша хьиз ава.
Зун синагъ ийизвай вахтара куьн датӀана Захъ галамукьна. Зи Бубади Заз пачагьвал гьикӀ багъишнатӀа, Зани ам квез багъишзава. Зи Пачагьлугъда куьн нез, хъваз Зи суфрадихъ жеда. Тахтара ацукьна, куьне Исраилдин цӀикьвед тайифадин гьахъ-дуван ийида.


Эй, Симун, Симун! Иблисдиз куьн къуьл хьиз сафунай ягъиз кӀан хьанай. Амма За ви иман куьтягь тахьуй лагьана вун патал дуьаяр авунай. Вунани, Захъ элкъвена, ви стхайрин иман мягькемара.
Исадиз:
– Я Агъа! – жаваб гана Петруди. – Ви гуьгъуьна аваз къазаматдиз физни, рекьизни зун гьазур я.
Амма Исади лагьана:
– За ваз лугьузва, я Петру, къе кӀекре гьарайдалди, вуна Закай пудра кьил къакъудда.
Ахпа Исади тилмизриз лагьана:
– За куьн пул авай кисени гвачиз, гьебени гвачиз, кӀвачин къапарни гвачиз ракъурайла, квез кими хьайи затӀ хьанайни?
Абуру «ваъ» лагьана жаваб гана.
Инал Ада лагьана:
– Амма гила пул авайда пул яхъ, гьебени къачу. Нихъ тур авачтӀа, жуван пекерни гана тур къачу. За квез лугьузва хьи, Каламда: «Адакай тахсиркаррин тай авуна» лагьана кхьенвай гафар Зи кьилел атун лазим я. Закай вуч кхьенватӀа, исятда гьам кьилиз акъатда.
– Я Агъа! – лагьана абуру. – Ингье чав кьве тур гва.
– Бес я, – лагьана Ада.


Къайда хьанвайвал, Иса Зейтун пелел фена. Адан гуьгъуьнал алаз Адан тилмизарни фена. Чкадал агакьайла, Исади абуруз лагьана:
– Куьн темягьра гьат тавурай лугьуз дуьаяр ая.
Ам Вич, гадардай къван аватдай кьван чкадиз абурувай къакъатна, метӀер яна, дуьаяр ийиз эгечӀна:
– Я Буба! За Ваз тавакъу ийида, Ваз кӀан ятӀа, Зун и азабдикай яргъаз ая! ЯтӀани, Заз кӀандайвал ваъ, Ваз кӀандайвал хьурай!
Цаварай Исадин патав Адак руьгь кутаз малаик атана.
РикӀик зурба гъалаба кваз, Исади мукьуфдалди дуьаяр ийизвай; Адакай ивидин стӀалар хьиз гьекь чилел кӀвахьзавай. Дуьа акъвазарна, Ам Вичин тилмизрин патав атана. Адаз абур дерт хьана ахвариз фенваз жагъана. – Куьн вучиз ксанва? – жузуна Ада. – Къарагъ, куьн темягьра гьат тавурай лугьуз дуьаяр ая.
Гаф мецел аламаз, гзаф инсанар атана акъатна, кӀвенкӀве Адан цӀикьвед илчидикай сад тир Ягьуд авай. Ам темен гуз Исадиз мукьва хьана.


– Эй, Ягьуд! – хабар кьуна Исади. – Вуна Инсандин Хва темендалди маса гузвани?
Инал жедай кардин кьил акурла, Исадихъ галайбуру Адаз лагьана:
– Я Агъа! Турар кардик кутадани?
Абурукай сада кьилин хахамдин вач-хъшадин эрчӀи яб яна галудна. Инал Исади лагьана:
– Бес я, акъваз!
Адан япук гъил кяна, ам сагъар хъувуна. Вичиз акси экъечӀнавай чӀехи хахамриз, агъсакъалриз ва Аллагьдин КӀвалин къаравулрин кьиле авайбуруз Исади лагьана:
– Куьн Зи винел турарни вагьрамар гваз атанва, на лугьуди, Зун са къачагъ я! Зун квехъ галаз гьар юкъуз Аллагьдин КӀвале жезвай, куьне Зал гъил хкажначир. Амма гила куь девран алукьнава, мичӀивилин девран гъалиб хьанва.


Иса кьуна кьилин хахамдин дараматдиз тухвана. Петруни яргъай хьиз абурун гуьгъуьна аваз физвай. Иса кьурбуру гьаятдин юкьвал цӀай авуна. Вири санал ацукьайла, атана абурун арада Петруни ацукьна. Ам цӀун патав ацукьнаваз акур са къаравушди, адаз мукьуфдалди килигна, лагьана:
– Имни Гьадахъ галайди тир.
Амма Петруди вич Исадихъ галайди инкар авуна, а папаз лагьана:
– Ам Заз чидай кас туш.
Са герендилай ам акур са масадани лагьана:
– Вунни гьабурукай я.
Амма Петруди лагьана:
– Туш.
Са сят кьван алатайла, мадни сада вичел чӀалахъ яз лагьана:
– РикӀивайни, имни Гьадахъ галай, гьа имни галилейви я.
– Вун квекай рахазватӀа, зун гъавурда гьатзавач, – лагьана Петруди.
Ада икӀ лугьузвайла, кӀекре гьарайна. Гьа вядеда Ребби элкъвена Петрудиз килигна; Петрудин рикӀел Реббиди лагьай «Къе кӀекре гьарайдалди вуна Закай пудра кьил къакъудда» гафар хтана. Варарай экъечӀна, ам къагьардалди шехьна.


Иса кьунвай инсанри, Адакай рахшандар ийиз, Ам гатазвай. Исадин вилер кутӀунна, Адан чин ягъиз, Адавай хабар кьазвай:
– Вун пайгъамбар ятӀа, вун ни янатӀа, лагь кван!
Абуру Адак хкуьрдай маса гафарни лугьузвай. Югъ малум хьайила, чувудрин агъсакъалар, чӀехи хахамар ва тавратдарар кӀватӀ хьана. Абуру Иса чпин Меслягьатдиз тухвана ва хабар кьуна:
– Лагь кван чаз, Месигь Вун яни?
– За квез лагьайтӀа, куьн Зи чӀалахъ жедач – лагьана Исади. Квевай За хабар кьуртӀа, куьне Заз жавабни гудач. Къенин йикъалай Инсандин Хва къудрат авай Аллагьдин эрчӀи патавай ацукьда.
Гьа чӀавуз вирида лагьана:
– АкӀ хьайила Вун Аллагьдин Хва я ман?
– Куьне Зун я лугьузва хьи, – жаваб гана Ада.
– Мад чаз шагьидвал герек яни? – лагьана абуру. – Чаз вири Адан Вичин сивяй ван хьана.

ያዳምጡ ЛукӀа 22